Αυτισμός, μία «παραλλαγή» της ανθρώπινης σκέψης

Κατερίνα Ηλιάκη
Αυτισμός, μία «παραλλαγή» της ανθρώπινης σκέψης

Λίγες σκέψεις, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα

Γράφει η Κατερίνα Ηλιάκη


Ίσως χρειάζεται να επαναλάβουμε πολλές φορές ότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Υπάρχουν εκείνοι που σκέφτονται με εικόνες, με μοτίβα, με λέξεις, με όλους τους τρόπους που χαρακτηρίζουν ένα έξυπνο «σπασικλάκι»! Ο κόσμος μας, όμως, όπως υποστηρίζει η Τεμπλ Γκράντιν, μία γυναίκα που κατάφερε να επαναπροσδιορίσει τι είναι δυνατό για έναν άνθρωπο με αυτισμό, «χρειάζεται όλων των ειδών τα μυαλά».


«Το θέμα είναι ότι ο κόσμος θα χρειαστεί τη συνεργασία όλων των διαφορετικών ειδών μυαλών. Πρέπει να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε όλα αυτά τα μυαλά. Και ένα από τα πράγματα που πραγματικά με νευριάζουν καθώς ταξιδεύω και παρευρίσκομαι σε συναντήσεις για τον αυτισμό, είναι που βλέπω πολλά έξυπνα σπασικλάκια, τα οποία απλά δεν είναι πολύ κοινωνικά. Κανείς δεν προσπαθεί να αναπτύξει το ενδιαφέρον τους για κάτι όπως η Επιστήμη» ανέφερε σε μία από τις εμπνευσμένες ομιλίες της σε συνέδριο των TED Talks, στην οποία προσπαθεί να εξηγήσει τον αυτισμό, ως μία «παραλλαγή» της ανθρώπινης σκέψης.


Η εμπνευσμένη ιστορία της Τεμπλ Γκράντιν

Η Τεμπλ Γκράντιν είναι μία γυναίκα που έχει «συμφιλιωθεί» με τον αυτισμό, αλλά εξακολουθεί να αισθάνεται αποξενωμένη από τα ανθρώπινα συναισθήματα και την ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Έχει διδακτορικό δίπλωμα στην Επιστήμη των Ζώων από το Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις, είναι συγγραφέας, εισηγήτρια για τον αυτισμό και τα δικαιώματα των ζώων και θεωρείται μια από τους κορυφαίους ακαδημαϊκούς στον τομέα της παγκοσμίως. Η ίδια λέει ότι μεταξύ των ανθρώπων, αισθάνεται ότι είναι ένας «ανθρωπολόγος στον Άρη». Αντίθετα, μεταξύ των ζώων νιώθει «σαν στο σπίτι της»…


Η ιστορία της μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και έμπνευση για τους ανθρώπους που έρχονται αντιμέτωποι με το φάσμα του αυτισμού. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι η αποδοχή της διαταραχής, η στήριξη και η ενίσχυση των ιδιαίτερων δεξιοτήτων -πάντα με υπομονή και αγάπη- είναι μονόδρομος για να καταφέρουν τα παιδιά να εξελιχθούν και να αναδείξουν τα ταλέντα τους.


Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού (World Autism Awareness Day), που καθιερώθηκε με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ την 1η Νοεμβρίου 2007 και αποφασίστηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, συγκεντρώσαμε μερικές πληροφορίες γύρω από το θέμα…


Τι ακριβώς είναι ο αυτισμός;

Οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (ΔΑΔ) είναι νευροψυχιατρικές καταστάσεις που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία εκφάνσεων, προκύπτουν από διάφορους παράγοντες περιβαλλοντικούς και μη.
Το παραπάνω σημαίνει ότι ο «αυτισμός» είναι ένας όρος που σχετίζεται με διαταραχές, που εκδηλώνονται με διάφορες μορφές σε διαφορετικά άτομα, εμποδίζοντας την ομαλή ανάπτυξη τους και απομονώνοντάς τα από τον υπόλοιπο κόσμο. Εκδηλώνεται πριν από την ηλικία των 3 ετών και διαρκεί για όλη τη ζωή.
Σύμφωνα με παλαιότερες επιδημιολογικές έρευνες, περίπου 4 έως 5 άτομα σε κάθε 10.000 έχουν κλασικό (ή τυπικό) αυτισμό, και περίπου 20 άτομα σε κάθε 10.000 παρουσιάζουν αυτιστικές τάσεις.
Τα άτομα με κάποια από αυτές τις διαταραχές μπορεί να παρουσιάζουν έντονα μειωμένη ικανότητα για κοινωνική αλληλεπίδραση, για συναισθηματική αμοιβαιότητα ή για επικοινωνία, να εμφανίζει στερεότυπη συμπεριφορά και στερεότυπα ενδιαφέροντα. Τα αίτιά του παραμένουν άγνωστα, αλλά είναι πολύ σημαντικό να γίνει νωρίς η διάγνωση της διαταραχής, καθώς τα άτομα με αυτισμό μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά με την κατάλληλη θεραπευτική και εκπαιδευτική αντιμετώπιση!

Μεγάλες προσωπικότητες με αυτισμό που άλλαξαν τον κόσμο

Είναι γεγονός, ο Αϊνστάιν, ο Μπετόβεν, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ήταν επίσης αυτιστικοί και ο καθένας τους είχε τον δικό του τρόπο να αναλύει τα πράγματα που τους οδήγησαν σε μεγάλες ιδέες που διαμόρφωσαν τον κόσμο μας, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Είναι άνθρωποι που κατάφεραν να διακριθούν και να ξεχωρίσουν μέσα από το έργο τους, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν. Αν δεν υπήρχαν αυτοί, δεν θα υπήρχαν και πολλά από τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας! Συγκεντρώσαμε, λοιπόν, μερικές από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες που έχουν σημαδέψει την ανθρώπινη ιστορία, τέχνη και πρόοδο…

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν δυσκολευόταν να ελέγξει τον θυμό του…
Το όνομά του είναι ταυτόσημο με την έννοια της μεγαλοφυΐας! Θεωρείται διάνοια καθώς ανέπτυξε τη θεωρία της σχετικότητας, που αποτελεί μία από τις «κολώνες» της σύγχρονης Φυσικής. Η διάσημη εξίσωση E = mc2 είναι γνωστή σε όλους και καθοριστική για την παραγωγή της πυρηνικής ενέργειας που άλλαξε τον κόσμο μας για πάντα…
Παρόλα αυτά, αν και κατάφερε να ξεχωρίσει στον τομέα του, τα αυτιστικά του γνωρίσματα όπως η τάση να επαναλαμβάνει τον εαυτό στον εαυτό του προτάσεις ή να δυσκολεύεται στο να ελέγξει τον θυμό του, στάθηκαν αρχικά εμπόδιο στην καριέρα του. Παρόλα αυτά, μπορούμε να πούμε ότι ο αυτισμός ήταν το κλειδί της επιτυχίας που τον ώθησε να αναπτύξει τις διάσημες θεωρίες του!
Ο Μπετόβεν συνέθεσε μερικά από τα πιο γνωστά έργα του αφού έχασε την ακοή του…

Μία από τις κεντρικότερες μορφές τις κλασικής μουσικής, που συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους συνθέτες όλων των εποχών! Οι συμφωνίες και τα κονσέρτα του Μπετόβεν είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή έργα ακόμα και σήμερα, ενώ ο ίδιος αναγνωρίζεται ως μία από τις σημαντικότερες μουσικές ιδιοφυίες…

Καμία δυσκολία δεν τον εμπόδισε να δημιουργήσει. Ακόμα και αφού άρχισε να χάνει την ακοή του, σε ηλικία μόλις 26 χρονών, συνέθεσε μερικά από τα πιο γνωστά έργα του!

Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι έγραφε «κατοπτρική» γραφή
Ο Ντα Βίντσι δεν πήγε ποτέ σχολείο. Έμαθε να γράφει με «κατοπτρική» γραφή, δηλαδή έγραφε ανεστραμμένα, ώστε τα γραπτά του να μπορούν να διαβαστούν μόνο με τη βοήθεια καθρέφτη! Κύριο χαρακτηριστικό του ήταν η αναβλητικότητα, καθώς σπάνια κατάφερνε να τελειώσει τα έργα του, διότι διαρκώς «γεννούσε» νέες ιδέες. Η «Μόνα Λίζα» και ο «Μυστικός Δείπνος» είναι μόνο μερικά από τα διάσημα δημιουργήματα του Ιταλού ζωγράφου. Ας μην ξεχνάμε όμως και τις υπόλοιπες ιδιότητές τους. Ο Ντα Βίντσι ήταν γλύπτης, μουσικός, εφευρέτης και κατά τη διάρκεια της ζωής τους ασχολήθηκε με πολλούς ακόμη τομείς, όπως η μουσική, τα μαθηματικά, η ανατομία και η συγγραφή….
Η λίστα όμως δεν σταματά εδώ. Η Έμιλι Ντίκινσον, μία από τις αναγνωρισμένες και αντιπροσωπευτικές Αμερικανίδες ποιήτριες του 19ου αιώνα, ο Μαρκ Τουέιν, ο συγγραφέας που έμεινε στην ιστορία με τα βιβλία του «Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» και «Οι Περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» και οι κορυφαίοι καλλιτέχνες Μικελάντζελο και Βαν Γκογκ είναι μόνο μερικές ακόμη προσωπικότητες με αυτισμό που έμειναν για πάντα στην ιστορία…

Για να μάθεις περισσότερα για τη ζωή και το έργο της Τεμπλ Γκράντιν, αλλά και για τον αυτισμό, παρακολούθησε την ταινία «Ζωή σαν τριαντάφυλλο»!