Documenta 14: Μια γιορτή τέχνης και λόγου στην πόλη μας

Κατερίνα Ηλιάκη
Documenta 14: Μια γιορτή τέχνης και λόγου στην πόλη μας

Δημιουργήσαμε έναν πρακτικό οδηγό με όλα όσα αξίζει να δεις

Γράφει η Κατερίνα Ηλιάκη

Η documenta 14 είναι η κορυφαία έκθεση σύγχρονης Τέχνης που διοργανώνεται κάθε πέντε χρόνια στο Κάσελ της Γερμανίας. Φέτος, ήρθε και στην Αθήνα με ποίκιλες δράσεις και ήδη έχει καταφέρει να κάνει τους πάντες να μιλούν για τη διοργάνωση. Πλατείες, κινηματογράφοι, μουσεία, γκαλερί και βιβλιοθήκες γέμισαν με καλλιτεχνικές δημιουργίες εγχώριων και ξένων καλλιτεχνών που μας μυούν στον κόσμο της μοντέρνας τέχνης και μας προκαλούν να τον ανακαλύψουμε. Παράλληλα, μικρές γωνιές της Αθήνας αλλά και εμβληματικοί χώροι φιλοξενούν performances μουσικής, χορού, εγκαταστάσεις, συμμετοχικές δράσεις, και εργαστήρια…

Μπορεί το ελληνικό κοινό να μην είναι εξοικειωμένο με τη σύγχρονη τέχνη και το πρόγραμμα της documenta 14 να μοιάζει ατελείωτο, αλλά σίγουρα, αν το μελετήσεις, θα βρεις πολλά και ενδιαφέροντα events. Άλλωστε, δεν υπάρχει λόγος να αγχώνεσαι, δεν θα εξεταστούμε κιόλας!

Δημιουργήσαμε έναν οδηγό με τα βασικά για να μην πας… αδιάβαστη και να σε βοηθήσουμε να οργανώσεις την επίσκεψή σου σε όποια από τις δράσεις σε κερδίσει.


Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ)

Το ΕΜΣΤ θα αποτελέσει τον κεντρικό εκθεσιακό χώρο της documenta 14 από τις 8 Απριλίου μέχρι τις 16 Ιουλίου. Πιο συγκεκριμένα, θα φιλοξενήσει τη νέα σειρά με τίτλο: «Το ΕΜΣΤ στον κόσμο», που είναι εμπνευσμένη από τον τίτλο της έκθεσης: «Μαθαίνοντας από την Αθήνα», σε επιμέλεια του Άνταμ Σίμτσικ. Αυτό σημαίνει ότι αξιοποιεί την ευκαιρία να μάθει από το Κάσελ και να δημιουργήσει ένα δίαυλο που θα επεκτείνει την επαφή του με τον κόσμο.

Αν το επιλέξεις, θα δεις τις εντυπωσιακές μάσκες κορακιών του Beau Dick, τα γύψινα καλούπια από πατούσες στο έργο «Όψεις του ρατσισμού» του Βλάση Κανιάρη, το «Χρυσό χιόνι των Ολυμπιακών του Σότσι» του Pavel Braila και τη «Μνήμη αίματος» με φωτογραφίες της LaLa Meredith-Vula από τον πόλεμο στον Κόσοβο. Σε περίπτωση που δεν πρόλαβες να επισκεφτείς ακόμα το νέο μουσείο, τώρα είναι η καλύτερη ευκαιρία.


ΑΣΚΤ

Η ΑΣΚΤ είναι ο πρώτος συνεργάτης της documenta 14 -η οποία έχει τίτλο εργασίας «Μαθαίνοντας από την Αθήνα»- στην ελληνική πρωτεύουσα.

Στον εκθεσιακό Χώρο «Νίκος Κεσσανλής» αξίζει να δεις το έργο της Ciudad Abierta. Η εν λόγω κολεκτίβα ιδρύθηκε στις παρυφές του Βαλπαραΐσο της Χιλής, με τη σχολή του Rabindranath Tagore στο Σαντινικετάν, στην ύπαιθρο της Βεγγάλης έξω από την Καλκούτα, και με τη Ματάνσας, την «Αθήνα της Κούβας» - από τις τρεις βασικές σχολές και τοποθεσίες μάθησης τις οποίες εξετάζει η documenta 14.

Αξίζει να την επισκεφτείς για να κάνεις μία βόλτα στον κήπο, δίπλα στις τριανταφυλλιές, τις ροδιές, τις συκές και τις καρυδιές και να δεις από κοντά το «Δέντρο του Όθωνα», που πήρε το όνομά του από τον Βαυαρό βασιλιά της Ελλάδας. Στην περιήγησή σου θα ανακαλύψεις και τα γλυπτά των φοιτητών…


Ωδείο Αθηνών

Στο Ωδείο Αθηνών θα αναθεωρήσεις τον όρο «χρήση» και θα καταλάβεις πώς ένα αντικείμενο μπορεί να μεταμορφωθεί ολοκληρωτικά, όταν χρησιμοποιείται από διαφορετικούς ανθρώπους.

Πιο συγκεκριμένα, η documenta 14 συμβάλλει στην αποκατάσταση ενός σπάνιου αναλογικού συνθεσάιζερ (EMS Synthi 100), που κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και αργότερα αγοράστηκε από το Κέντρο Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας. Επιπλέον, οι δημιουργίες τεσσάρων συνθέσεων σύγχρονων καλλιτεχνών με το συγκεκριμένο όργανο παρουσιάζονται στο Μέγαρο Μουσικής, διαμορφώνοντας μια γέφυρα ανάμεσα στο σημερινό μηχάνημα «αντίκα» και σε μια νέα γενιά Ελλήνων και διεθνών μουσικών ηλεκτρονικής μουσικής.


Μέγαρο Μουσικής

Μέγαρο ΜουσικήςΑν σου αρέσουν οι πειραματισμοί και είσαι ανοιχτή σε νέους ήχους, τότε αξίζει να επισκεφτείς το Μέγαρο Μουσικής που φιλοξενεί ένα εκτεταμένο μουσικό πρόγραμμα, ως προέκταση των εκδηλώσεων που διοργανώνει. Έτσι, σου δίνει την ευκαιρία να μυηθείς σε διαφορετικούς τρόπους ακρόασης και να γνωρίσεις τους ανορθόδοξους μηχανισμούς του ήχου. Αφού επιλέξεις τη συναυλία που θα παρακολουθήσεις, κάνε μία βόλτα στους προθαλάμους και τους ενδιάμεσους χώρους του κτιρίου και παρατήρησε την αρχιτεκτονική, που μέσα από τις δράσεις της documenta 14 μετατρέπεται σε κύριο στοιχείο της ηχητικής έκφρασης.

Μουσείο Μπενάκη

Μεγάλο μέρος των εκθεμάτων της έκθεσης φιλοξενούνται στα τέσσερα κτήρια του Μουσείου Μπενάκη. Σου προτείνουμε να επισκεφτείς το κτήριο της Πειραιώς, αν έχεις όρεξη να μάθεις ξεχωριστές ανείπωτες και ημιτελείς ιστορίες και το Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης για να δεις την κεντητή σκηνή της Mounira Al Solh, το καταφύγιο για όσους χάνονται στους πολέμους και στους βίαιους εκτοπισμούς…

Περίπατοι!

Στην Αθήνα υπάρχει πάντα κάτι νέο να ανακαλύψεις και η documenta 14 σου δίνει την ευκαιρία να παρατηρήσεις την «καλλιτεχνική» πλευρά της. Κρυφά μονοπάτια και ενδιαφέρουσες διαδρομές αποτελούν απλώς ένα σημείο εκκίνησης. Στη συνέχεια, μαζί με ένα μέλος του χορού οι επισκέπτες μπορούν να ακολουθήσουν τη δική τους πορεία και να ανακαλύψουν μία διαφορετική πλευρά της documenta 14!

Τι είναι όμως ο χορός της documenta 14; Τα μέλη του έχουν πολλαπλούς ρόλους. Με τους επισκέπτες της έκθεσης περιηγούνται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) και το Ωδείο Αθηνών. Παρατηρούν τα έργα των καλλιτεχνών, δίνουν τις δικές τους ερμηνείες και θέτουν ερωτήματα σε έναν ανοιχτό διάλογο. Κάπως έτσι, ανάμεσα σε γλυπτά, ήχους και performances μετατρέπονται οι ίδιοι σε ενεργά μέλη της έκθεσης και προσδίδουν το δικό τους νόημα σε κάθε ένα από τα έργα.


Όποια από τις δράσεις της documenta 14 και αν επιλέξεις να παρακολουθήσεις να θυμάσαι ότι η Τέχνη χρειάζεται διάβασμα και προσπάθεια για να γίνει αντιληπτή. Ρίξε μία ματιά στο πρόγραμμα πριν πας, για να έχεις μια ιδέα για το τι θα δεις!

Μπορείς να βρεις όλους τους χώρους αλλά και τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται καθημερινά από τη documenta 14 στην επίσημη σελίδα.