Προστατευθείτε από τις τροφικές αλλεργίες: Τι πρέπει να γνωρίζετε

Πλέον εµφανίζονται τακτικά, συνήθως στις παιδικές ηλικίες, αλλά και ξαφνικά στους ενήλικους. Οι τροφικές αλλεργίες είναι ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό πρόβληµα που µπορεί να αποβεί έως και µοιραίο. Το θέµα είναι να είµαστε έτοιµοι να αντιµετωπίσουµε µια ανάλογη κατάσταση και κυρίως να γνωρίζουµε, αν µη τι άλλο, ποια είδη τροφίµων µπορούν ενδεχοµένως να προκαλέσουν µια αλλεργική αντίδραση. Τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά και η συχνότητα εµφάνισης των τροφικών αλλεργιών έχουν αυξηθεί. Τα στατιστικά στοιχεία λένε, πάντα κατά προσέγγιση, ότι στα παιδιά ένα minimum ποσοστό 4% ταλαιπωρείται από αυτού του είδους τις αλλεργίες, ενώ στους ενήλικες το κατώτερο ποσοστό βρίσκεται στο 6%.

Τι είναι η τροφική αλλεργία, πώς προκαλείται και γιατί είναι δυνατόν να αποβεί µοιραία;
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, υπάρχει η τροφική αλλεργία και η τροφική δυσανεξία που είναι δυο διαφορετικές καταστάσεις. Στην περίπτωση της τροφικής δυσανεξίας, συνήθως µια ανεπιθύµητη αντίδραση σε κάποιο τρόφιµο παρεξηγείται ως αλλεργία. Στην πραγµατικότητα, η τροφική δυσανεξία προκαλείται από κάτι άλλο, ενδεχοµένως µια ελαφριά τροφική δηλητηρίαση, µια ψυχολογική αποστροφή σε κάποιο τρόφιµο, ή σε συστατικό τροφίµου. Υπάρχουν, βέβαια, διάφορες µορφές τροφικής δυσανεξίας, όπως η δυσανεξία στην λακτόζη, πρόβληµα που φαίνεται να έχουν όλο και περισσότεροι ενήλικες εξαιτίας της έλλειψης ενός ενζύµου του πεπτικού, της λακτάσης η οποία διασπά τα σάκχαρα του γάλακτος.
Στην περίπτωση της τροφικής αλλεργίας, το πρόβληµα αποτελεί µια σαφή αντίδραση σε ένα συστατικό που ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστηµα του οργανισµού. Ένα αλλεργιογόνο, µια πρωτεϊνη στο "επιθετικό" τρόφιµο η οποία, στην πλειοψηφία των ανθρώπων δεν προκαλεί αντίδραση, προκαλεί µια αλυσίδα αντιδράσεων του ανοσοποιητικού συστήµατος, συµπεριλαµβανοµένης της απελευθέρωσης αντισωµάτων. Αυτά τα αντισώµατα ενεργοποιούν ορισµένα χηµικά του οργανισµού όπως η ισταµίνη, τα οποία προξενούν διάφορα συµπτώµατα όπως είναι η φαγούρα, ο βήχας, το φτέρνισµα, η καταρροή, τα εξανθήµατα. Εξάλλου, οι τροφικές αλλεργίες θεωρούνται εν µέρει κληρονοµικές και µάλιστα, εµφανίζονται νωρίς, από την παιδική ηλικία.

Το ανοσοποιητικό σύστηµα του ανθρώπινου οργανισµού προστατεύει το σώµα από πρωτεϊνες δυνητικά επικίνδυνες, προσπαθώντας να τις εξαλείψει. Η αλλεργία δεν είναι άλλο από µια εσφαλµένη αντίδραση του ανοσοποιητικού, όπου µια αβλαβής ουσία θεωρείται ως απειλή, δηλαδή ως αλλεργιογόνο, οπότε οι ανοσοποιητικές άµυνες του σώµατος του επιτίθενται. Σε µια κατεξοχήν αλλεργική αντίδραση, το σώµα παράγει αντισώµατα τα οποία αντιδρούν µε το αλλεργιογόνο και στην συνέχεια προκαλεί µια αντίδραση µε τα κύτταρα των ιστών καθώς επίσης µε έναν τύπο κυττάρων του αίµατος.

Η ουσία που ονοµάζεται ισταµίνη, ή άλλες ουσίες όπως η λευκοτριένη και οι προσταγλανδίνες, απελευθερώνονται από τα κύτταρα του ιστού προκαλώντας αλλεργικές αντιδράσεις. Οι ανεπιθύµητες αλλεργικές αντιδράσεις προκαλούνται άµεσα και συνήθως είναι εντοπισµένες. Υπάρχουν, όµως, περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται η πάροδος ορισµένων ωρών έως και ηµερών για να εξελιχθεί η αντίδραση µετά την έκθεση του οργανισµού σε ένα αλλεργιογόνο στοιχείο. Αυτές οι αντιδράσεις ονοµάζονται "καθυστερηµένες αντιδράσεις υπερευαισθησίας".
Το ευτύχηµα είναι ότι οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις σε τρόφιµα παρουσιάζονται σε ελαφρά µορφή. Υπάρχουν, όµως, περιπτώσεις στις οποίες τροφικές αλλεργίες µπορεί να αποτελέσουν σοβαρή απειλή για τη ζωή ενός ατόµου.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ανήκει η αναφυλαξία. Το αναφυλακτικό σοκ µπορεί να συµβεί µέσα σε λίγα λεπτά από την έκθεση του οργανισµού στην εχθρική πρωτεϊνη, οπότε απαιτείται άµεση ιατρική επέµβαση. Μεταξύ των τροφίµων που είναι γνωστά για το ότι µπορεί να προκαλέσουν αναφυλακτικό σοκ συγκαταλέγονται τα φιστίκια. Σε ένα ανάλογο περιστατικό, η πίεση του αίµατος πέφτει ραγδαία και ο παθών µπορεί να χάσει τη ζωή του από ανακοπή καρδιάς, εάν δεν του χορηγηθεί αδρεναλίνη άµεσα.
Στα συµπτώµατα των τροφικών αλλεργικών αντιδράσεων συµπεριλαµβάνονται η καταρροή και το "µπούκωµα" της µύτης, το φτάρνισµα, η δυσφορία και η δυσκολία στην αναπνοή, ο βήχας, ο συριγµός. Σε ότι αφορά το δέρµα, προκαλείται πρήξιµο στα χείλια, στο στόµα, στην γλώσσα, κατά τόπους στο πρόσωπο, και/ή στο λαιµό, ενώ δηµιουργείται κνίδωση (τα γνωστά ορτικάρια), τα εξανθήµατα ή ερυθρότητα του δέρµατος και το έκζεµα. Σε ότι αφορά το γαστρεντερικό, µπορεί να συµβούν κράµπες στην κοιλιακή χώρα, διάρροια, ναυτία, εµετός, κολικός, φούσκωµα.

Άτοµα "υψηλού κινδύνου"
Αν και οι περιπτώσεις τροφικών αλλεργιών έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, εντούτοις εξακολουθούν να αφορούν ένα µικρό ποσοστό της τάξεως του 6-7% στα παιδιά και 4% στους ενήλικες. Θεωρητικά, οι τροφικές αλλεργίες είναι κυρίως κληρονοµικές. Όµως, συχνά εµφανίζονται σε παιδιά οι γονείς και το άµεσο συγγενικό περιβάλλον των οποίων δεν έχει ιστορικό αλλεργιών. Το ευτύχηµα είναι ότι οι τροφικές αλλεργίες που εµφανίζονται στις παιδικές ηλικίες αµβλύνονται µε το πέρασµα του χρόνου και εξαφανίζονται σταδιακά µέχρι την ηλικία των 8 ετών, περίπου.

Διαβάστε ακόμη:

Ακόμα μία σοβαρή νόσος συνδέθηκε επιστημονικά με την παχυσαρκία