Ενδομητρίωση: Ό,τι πρέπει να γνωρίζετε!

Γράφει ο κ. Ιωάννης Κουτουκός, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΜΗΤΕΡΑ

Η ενδομητρίωση είναι η πάθηση όπου τα κύτταρα εσωτερικού της μήτρας βρίσκονται σε τοποθεσίες εκτός αυτής, όπως μέσα στην κοιλιά. Τα κύτταρα αυτά που έχουν εμφυτευτεί μέσα στη κοιλιά κάνουν με τον ορμονολογικό κύκλο της γυναίκας εμμηνορυσία-περιόδους εσωτερικά στην κοιλιά, με αποτέλεσμα ποσότητα αίματος να εγκλωβίζεται δημιουργώντας φλεγμονή, πόνο και ουλώδη ιστό-ίνωση. Αυτό δημιουργεί την εικόνα της τυπικής ενδομητρίωσης στο εσωτερικό κάλυμμα της κοιλιάς που λέγεται περιτόναιο αλλά και την κυστική μορφή αυτής στις ωοθήκες όπου ονομάζονται σοκολατοειδείς ενδομητριωσικές κύστεις.

Γιατί δημιουργείται

Πιο συχνά απαντάται η ενδομητρίωση στην κάτω κοιλιά –στη γυναικεία πύελο γύρω από τις ωοθήκες, τις σάλπιγγες, έξω από τη μήτρα, στους συνδέσμους που συγκρατούν τη μήτρα στη θέση της, γύρω από το έντερο αλλά και την ουροδόχο κύστη, τον κόλπο. Επίσης, μπορεί να βρεθεί βαθιά μέσα στο τοίχωμα της μήτρας δημιουργώντας μια επώδυνη κατάσταση που λέγεται αδενομύωση. Σπανίως μπορεί να βρεθεί σε άλλα σημεία απομακρυσμένα στο σώμα όπως το δέρμα, τα μάτια, τη σπονδυλική στήλη, τους πνεύμονες και τον εγκέφαλο.

Υπάρχουν αρκετοί μύθοι γύρω από το ποιος μπορεί να επηρεαστεί από την πάθηση. Παρά ταύτα, η ουσία είναι ότι όλες οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας καθώς και έφηβα κορίτσια ανεξαρτήτου καταγωγής και εθνικής προέλευσης μπορεί να επηρεαστούν από ενδομητρίωση.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Τα κλασικά συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι επώδυνη περίοδος (δυσμηνόρροια), πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρεύνεια), υπογονιμότητα.

Οι γυναίκες που έχουν ενδομητρίωση συχνά αναφέρουν τα εξής συμπτώματα:

> Πόνος
> Αιμορραγία
> Άλλα συμπτώματα:
- Ληθαργικότητα
- Ναυτία
- Χρόνια κόπωση
- Δυσθυμία / κατάθλιψη
- Υποτροπιάζουσες λοιμώξεις όπως οι μύκητες
- Λιποθυμικές τάσεις ή λιποθυμία κατά την περίοδο

Οι περισσότερες γυναίκες με ενδομητρίωση θα έχουν αρκετά ή κάποια από τα συμπτώματα. Παρ’ όλα αυτά, κάποιες γυναίκες δεν θα έχουν καθόλου συμπτωματολογία. Γνωρίζουμε ότι ο βαθμός ενδομητρίωσης, δηλαδή πόσο κάποια γυναίκα έχει ενδομητρίωση στη κοιλιά της, δεν είναι ανάλογος με την αίσθηση του πόνου που έχει.

Έτσι γυναίκες με λίγη ενδομητρίωση μπορεί να έχουν πάρα πολύ πόνο ή και το αντίθετο. Οι σοκολατοειδείς κύστεις στις ωοθήκες μπορεί να είναι χωρίς καμία συμπτωματολογία και να αποτελέσουν τυχαίο εύρημα κατά τη διερεύνηση υπογονιμότητας.

Επειδή τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι κάπως κοινά στον γυναικείο πληθυσμό, η διάγνωση αυτής είναι συχνά καθυστερημένη. Ο μέσος χρόνος διάγνωσης είναι τα περί 8 χρόνια στη Μ. Βρετανία και τα 12 έτη στις ΗΠΑ από τότε που πρωτοεμφανίζονται και αναφέρονται τα συμπτώματα στον γυναικολόγο.

Διάγνωση

Η μοναδική διαγνωστική αδιαμφισβήτητη εξέταση είναι η λαπαροσκόπηση. Αυτή είναι μια επέμβαση κατά την οποία μια ενδοσκοπική κάμερα τοποθετείται στη κοιλιά και βλέπει τόσο το εσωτερικό της κοιλιάς όσο και τις εμφυτεύσεις της ενδομητρίωσης. Λόγω της αυξημένης ευκρίνειας, ανάλυσης και μεγέθυνσης που έχει η ενδοσκοπική κάμερα, ακόμα και μικρές εστίες είναι δυνατό να αναγνωριστούν. Η εναλλακτική προσέγγιση είναι η λαπαροτομία, δηλαδή η ανοικτή τομή, παρά ταύτα η διαδικασία αυτή χρησιμοποιεί μεγάλη τομή στην κοιλιά που δημιουργεί συμφύσεις και μετεγχειρητικό πόνο, καθώς και η αναγνώριση των εστιών δεν μπορεί να γίνει με τόσο αποτελεσματικό όσο η λαπαροσκόπηση τρόπο.

Οι παρακλινικές εξετάσεις όπως υπερηχογραφήματα, μαγνητική, εξετάσεις αίματος και εσωτερική εξέταση είναι δυνατό να δώσουν την υποψία της ενδομητρίωσης. Παρ’ όλα αυτά, ένα φυσιολογικό υπερηχογράφημα, αιματολογική εξέταση και εσωτερική γυναικολογική εξέταση δεν σημαίνει ότι μία γυναίκα δεν έχει ενδομητρίωση.

Διαβάστε περισσότερα στο Onmed.gr