Τα Μυαλά που Κουβαλάς: Mία υπέροχη ταινία για μικρούς και μεγάλους

Από τα οροπέδια της Νότιας Αμερικής (Ψηλά στον Ουρανό) σε μια μητρόπολη γεμάτη τέρατα (Μπαμπούλες Α.Ε.), ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης Pete Docter έχει ξεναγήσει το κοινό σε πρωτόγνωρους, απίθανους, γεμάτους φαντασία τόπους. Αυτή τη φορά, μας μεταφέρει στην πιο εκπληκτική τοποθεσία που υπάρχει, το μυαλό ενός 11χρονου κοριτσιού. «Τα μυαλά που Κουβαλάς» είναι η πιο ανατρεπτική, εντυπωσιακή και ευφυής σύλληψη της Pixar, ένα αριστούργημα για όλη την οικογένεια και μία επιβεβαίωση ότι η τέχνη του animation δεν θα πάψει ποτέ να μας αιφνιδιάζει με τις ασύλληπτες ικανότητες της.

Και φυσικά δεν λείπουν οι αξέχαστες προσωπικότητες, οι υπέροχες κινηματογραφικές στιγμές και το καθαρόαιμο χιούμορ. Ετοιμαστείτε να γελάσετε, να συγκινηθείτε και να αλλάξετε μυαλά για το πώς λειτουργεί το μυαλό μας.

Έχεις αναρωτηθεί ποτέ τι σκέφτεται κάποιος; Η Pixar αποφασίζει να βουτήξει στο πιο απροσπέλαστο σημείο του μυαλού!

«Τα συναισθήματα είναι σαν φωνές στο μυαλό μας» λέει ο σκηνοθέτης Pete Docter. «Όταν ξεκινήσαμε την ταινία, παρατηρούσαμε τα παιδιά μας, τους φίλους μας, τους συνεργάτες μας και καταλάβαμε ότι όλοι περνάνε περιόδους που είμαστε χαρούμενοι ή στεναχωρημένοι, αλλά μερικοί άνθρωποι είναι συνέχεια ή το ένα ή το άλλο. Η Riley είναι από τα χαρούμενα παιδιά. Οπότε η Χαρά είναι το πρώτο συναίσθημα που εμφανίζεται και μάλιστα έχει ένα ιδιαίτερο δέσιμο με τη Riley».

Οι δημιουργοί της Pixar είναι γνωστοί για την έρευνα που κάνουν για κάθε ταινία. Είτε χρειάζεται να γίνουν ειδικοί στο σχέδιο αυτοκινήτων για το Cars, είτε στο trekking στα τοπία της Σκωτίας για το εντυπωσιακό Brave. Οι σχεδιαστές και οι σεναριογράφοι πίσω από την ταινία ήθελαν να μπούνε στο μυαλό, να μελετήσουν αναμνήσεις, ανθρώπινα συναισθήματα και το πώς εξελίσσονται.
Συνεργάστηκαν με επιστήμονες, νευρολόγους, ψυχολόγους και άλλες ειδικότητες για να καταλάβουν καλύτερα πώς λειτουργεί το μυαλό.

Ποιος κουβαλάει ποια μυαλά
Οι δημιουργοί ανέθεσαν στο κάθε συναίσθημα έναν σκοπό για να είναι στο μυαλό της Riley και μετά έπρεπε να δώσουν στο κάθε ένα την κατάλληλη εμφάνιση. «Η εμφάνιση και το σχέδιο έπρεπε να προσωποποιούν τα συναισθήματα» λέει ο Docter. «Δεν είναι μικροί άνθρωποι. Είναι συναισθήματα. Έχουν ενέργεια, αποτελούνται από χιλιάδες σωματίδια. Θέλαμε να αποτυπώσουμε πώς είναι τα συναισθήματα, το χρώμα και το σχήμα τους, καθώς και τις προσωπικότητες τους».
Σύμφωνα με τον Docter, η Χαρά επιλέχθηκε ως το κύριο συναίσθημα της Riley γιατί είναι από τη φύση της χαρούμενη και γιατί κάτι τέτοιο αντανακλά αυτό που εύχεται κάθε γονιός για το παιδί του. «Θέλουμε τα παιδιά μας να είναι ικανοποιημένα, να απολαμβάνουν τη ζωή και να αγκαλιάζουν τα πάντα. Η ζωή δεν κυλάει όπως την έχουμε φανταστεί πάντα και πρέπει να προσαρμοζόμαστε, το οποίο είναι ένα μάθημα για όλους μας, ακόμα και για την ίδια τη Χαρά».
Με φωτεινή χροιά, η Χαρά είναι ανάλαφρη, αισιόδοξη και αποφασισμένη να απολαμβάνει την κάθε περίσταση. Αντιμετωπίζει τις προκλήσεις τις Riley σαν ευκαιρίες και τις πιο λυπημένες στιγμές ως μικρο-εμπόδια στον δρόμο για κάτι σπουδαίο. Όσο η Riley είναι ευτυχισμένη, είναι και η Χαρά. Αθλητική και με τη δυναμική ενός αγοροκόριτσου, δεν είναι καθόλου γλυκανάλατη. Ξεχειλίζει ενέργεια και κέφι για ζωή. Μοιάζει να έχει κατεβάσει λίτρα καφέ. Χοροπηδάει, είναι κατεργάρα και έχει καλές προθέσεις. Μοιάζει με φλόγα που έχει άκρα, ακτινοβολεί και η λάμψη διαπερνά το δέρμα της. Σφύζει από ενέργεια η οποία διαλύεται σε μικρά μόρια αφήνοντας μία αύρα στο πέρασμα της.
Η βασική δουλειά του Φόβου είναι να προφυλάσσει την Riley. Αναζητά συνεχώς πιθανούς κινδύνους και περνάει τον χρόνο του αξιολογώντας τις παγίδες και το ρίσκο στις καθημερινές δραστηριότητες της Riley. Είναι λίγες οι φορές που ο Φόβος κρίνει ότι κάποια δραστηριότητα είναι ασφαλής. Αυτό τον κάνει υπερβολικό στις αντιδράσεις του. Η εμφάνιση του είναι ισχνή, εξυπηρετώντας το στοιχείο της φάρσας στην κίνηση του. Μοιάζει κάπως σαν γραμμή με δύο μάτια. Είναι φρενήρης, σαλεμένος και νευρώδης καθώς διπλώνεται, απλώνεται και σκύβει. Φοβάται και τον ίσκιο του, αλλά είναι και περήφανος. Έχει μία τρίχα σαν στριφογυριστή κεραία στο κεφάλι του, η οποία έχει τις αντιδράσεις μιας ουράς σκύλου. Όταν είναι λυπημένος, πέφτει. Όταν πονάει, μοιάζει σαν αστραπή.
Ο Θυμός παθιάζεται όταν αντιλαμβάνεται ότι η Riley μπορεί να αδικηθεί. Είναι θερμοκέφαλος και τείνει να εκρήγνυται, κυριολεκτικά, όταν τα πράγματα δεν είναι όπως τα θέλει. Αντιδρά υπερβολικά με την πρώτη ευκαιρία και δεν διαθέτει καθόλου υπομονή για τις αναμπουμπούλες που φέρνει η ζωή. Έχει κόκκινο χρώμα και το κεφάλι του βγάζει φλόγες όταν θυμώνει. Έχει έντονα φρύδια και κοντόχοντρα άκρα, ενώ στα αλήθεια δεν έχει λαιμό. Εκδηλώνει την ενέργεια του τρέμοντας και μουγκρίζοντας. Φυσικά και χτυπάει με πείσμα τα πόδια του στο πάτωμα.
Η Αηδία έχει πολύ έντονη προσωπικότητα, είναι υπερβολικά ειλικρινής και εμποδίζει τη Riley από το να πάθει δηλητηρίαση. Προσέχει τους ανθρώπους, τα πράγματα και τα μέρη με τα οποία η Riley έρχεται σε επαφή, είτε είναι το μπρόκολο είτε είναι η μόδα της προηγούμενης χρονιάς. Εξασφαλίζει ότι κανείς δεν θα μολύνει τη Riley με τοξική συμπεριφορά ή κακές ενδυματολογικές συμβουλές, καθώς και με ύποπτες τροφές. Η Αηδία έχει καλές προθέσεις και αρνείται να ρίξει το επίπεδο. Έχει πράσινο χρώμα και μοιάζει κάπως με μπρόκολο. Η έκφραση της θυμίζει την γκριμάτσα που κάνει ένα μωρό όταν τρώει κάτι πικρό. Οι κινήσεις της είναι λεπτεπίλεπτες και το περπάτημα της λικνιστό.
Κανένα συναίσθημα δεν καταλαβαίνει αρχικά ποια είναι η δουλειά της Λύπης. Η ίδια αναρωτιέται τι πρέπει να κάνει και ανησυχεί ότι κάνει κακό στη Riley, παρ' όλο που την αγαπάει και θέλει το καλύτερο για εκείνη. Δεν θέλει να στεναχωριέται και αντιλαμβάνεται πότε πρέπει να επεμβαίνει, ακόμα και αν είναι η μόνη που το καταλαβαίνει. Είναι αναποφάσιστη και διστακτική, γλυκιά και τρυφερή. Δεν έχει πολλή ενέργεια και συνήθως η Χαρά τη σέρνει κυριολεκτικά από εδώ κι από εκεί. Έχει μία ληθαργική και παιδική διάσταση.
Ο Μπινγκ Μπονγκ είναι ο φανταστικός φίλος της Riley. Δυστυχώς, έχει ξεμείνει από δουλειά εδώ και 4 χρόνια και φοβάται ότι θα ξεχαστεί, καθώς η Riley μεγαλώνει. Είναι δημιουργικό μυαλό και διαθέτει τρομερή φαντασία. Είναι φτιαγμένος από μαλλί της γριάς και στο κέντρο έχει νουγκατίνα. Είναι κάτι μεταξύ γάτας, ελέφαντα και δελφινιού, ένας συνδυασμός όλων αυτών που αρέσουν στα παιδιά.

Που τρέχει το μυαλό;
Το ότι ο κόσμος της ταινίας είναι κάτι που κανείς δεν έχει ξαναδεί ήταν ευλογία και κατάρα μαζί. Οι πιθανότητες ήταν αμέτρητες και οι δημιουργοί έπρεπε να τις περιορίσουν. «Η ταινία διαδραματίζεται μέσα στο μυαλό, όχι στον εγκέφαλο» εξηγεί ο σκηνοθέτης. «Δεν είχαμε αιμοφόρα αγγεία ή νευρώνες. Το μυαλό είναι μία μεταφορά. Έπρεπε να δώσουμε μορφή στη διαδικασία της σκέψης, των αναμνήσεων και των συναισθημάτων».
Ως εκκίνηση η ομάδα σχεδιασμού είχε τα σχήματα του εγκεφάλου (π.χ. το μέρος που ονομάζεται ιππόκαμπος) και στην πορεία εξελίχθηκαν σε καρικατούρες. Από την άλλη, η ταινία έχει δύο κόσμους, τον πραγματικό όπου η Riley περνάει από μεγάλες αλλαγές και τον κόσμο μέσα στο κεφάλι της, όπου τα Συναισθήματα κάνουν κουμάντο. Στον κόσμο του μυαλού επικρατούν έντονα και κορεσμένα χρώματα. «Το αντιμετωπίσαμε σαν μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ από τη δεκαετία του '50. Ο κανονικός κόσμος είναι πιο ρεαλιστικός. Το ξύλο μοιάζει με ξύλο, το τσιμέντο με τσιμέντο. Χρωματικά, δεν είναι καθόλου κορεσμένος» επισημαίνει ο σκηνοθέτης.
Και από άποψη κινηματογράφησης, οι δύο κόσμοι είναι ξεχωριστοί. Στον κόσμο του μυαλού τα πάντα είναι άρτια. Οι φακοί δεν αλλοιώνουν τα αντικείμενα, ενώ στον έξω κόσμο οι φακοί διαστρεβλώνουν κάπως τα πράγματα και η κάμερα είναι στο χέρι.

Η Χαρτογράφηση ενός Μυαλού
Στο Κέντρο Ελέγχου εδρεύουν τα Συναισθήματα. Πρόκειται για το κέντρο ελέγχου της κάθε εμπειρίας. «Η ιδέα του Κέντρο Ελέγχουυ ήταν εκεί από την αρχή» λέει ο σκηνοθέτης. «Ξέραμε ότι έπρεπε να είναι χώρος εργασίας και ότι θα υπήρχε μία κονσόλα με κουμπιά». Το σχήμα του Κέντρο Ελέγχουυ βασίζεται στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, από τον οποίο ελέγχονται πολλές πτυχές της συναισθηματικής μας συμπεριφοράς. Από την άλλη, ο χώρος εργασίας των Συναισθημάτων έπρεπε να είναι φιλόξενος, οπότε υπάρχει χαλί, ύφασμα και ημιδιαφανή υλικά. Εκεί άλλωστε φιλοξενούνται και οι αναμνήσεις της ημέρας της Riley, οι οποίες μοιάζουν με εύθραυστες σφαίρες που έχουν τη δυνατότητα να ξαναπαίξουν το υλικό τους. Η κάθε μία φέρει το χρώμα του Συναισθήματος στο οποίο ανήκουν. Μία τέλεια μέρα είναι κίτρινη, καθώς η Χαρά προτιμά έναν τοίχο γεμάτο από κίτρινες, χαρωπές αναμνήσεις στο τέλος κάθε μέρας.

Η Μακρόχρονη Μνήμη είναι μία τεράστια αποθήκη με ράφια από το πάτωμα μέχρι το ταβάνι. Είναι γεμάτη με όλες τις αναμνήσεις του κοριτσιού. Εκεί αξιολογείται η χρησιμότητα της κάθε ανάμνησης και κάθε τόσο μερικές αναμνήσεις σβήνονται.
«Κατά τη διάρκεια της μέρας», λέει ο Lasseter, «όλες οι αναμνήσεις συλλέγονται στη Βραχυπρόθεσμη Μνήμη, αλλά τη νύχτα, καθώς κοιμάσαι, η Βραχυπρόθεσμη Μνήμη αδειάζει και μόνο αυτές οι αναμνήσεις που διαποτίζονται από ένα συναίσθημα σώζονται. Αυτό το μάθαμε από επιστήμονες».
Για να μοιάζει αληθοφανής ο χώρος της Μακρόχρονης Μνήμης, οι δημιουργοί έκαναν έρευνα σε εργοστάσια και συγκεκριμένα σε ένα εργοστάσιο που φτιάχνει τα γνωστά ζαχαρωτά Jelly Belly.
Ακολουθεί η Παραγωγή Ονείρων, εκεί όπου δημιουργούνται τα όνειρα ή οι εφιάλτες της Riley. «Είναι ένα τεράστιο πλατό με σκηνικά και εξοπλισμό» εξηγεί ο σκηνοθέτης. «Στην Παραγωγή Ονείρων μπορούν να παράγουν ό,τι κατέβει στο μυαλό των σεναριογράφων. Τίποτα δεν είναι πολύ τρελό ή άσχετο, είναι σαν το Saturday Night Live με αρκετή χολιγουντιανή μαγεία».
Υπάρχει φυσικά και η Χώρα της Φαντασίας. Εκεί όλα έχουν πλάκα και μοιάζει με ψυχαγωγικό πάρκο. Όλα ταιριάζουν: από τραγανές πατάτες τηγανιτές που θα ήθελες να είχες ένα ολόκληρο δάσος από αυτές, μέχρι μαξιλάρια του καναπέ πάνω στα οποία αράζεις για να πλεύσεις σε μία θάλασσα από λάβα. «Η Χώρα της Φαντασίας είναι το μέρος που το ονειροπόλημα της Riley ζωντανεύει» λέει ο σκηνοθέτης. «Είναι ένας μέρος όπου πας για να παίξεις». Και όπως συμβαίνει σε κάθε ψυχαγωγικό πάρκο, μερικά παιχνίδια είναι κλασικά και δεν αλλάζουν ποτέ, ενώ άλλα αντικαθίστανται. Οι προσχολικές φαντασιώσεις με πριγκίπισσες αντικαθίστανται με γεννήτριες φανταστικών αγοριών/έφηβων ποπ σταρ. «Από την αρχή, θέλαμε να δείξουμε τη διαδικασία του μεγαλώματος. Οπότε καθώς ξεπερνάει κάποιες φαντασιώσεις, διάφορες περιοχές της Χώρας της Φαντασίας κατεδαφίζονται» εξηγεί ο Docter.
Ένα από τα πιο μοναδικά και τολμηρά σημεία στο μυαλό της Riley είναι η Αφηρημένη Σκέψη, από όπου οι ιδέες, τα Συναισθήματα και οι φανταστικοί φίλοι γίνονται δυσδιάστατα σχήματα και γραμμές. Σύμφωνα με τον Docter, πρόκειται για μία από τις πρόσφατες περιοχές στο μυαλό της Riley. «Η αφηρημένη σκέψη αναπτύσσεται γύρω στα 10» εξηγεί ο σκηνοθέτης.
Ο Συρμός της Σκέψης είναι ένα παντός εδάφους τρενάκι που μεταφέρει ιδέες, ονειροπολήσεις και άλλες σκέψεις στο Κέντρο Ελέγχου. Μεταφέρει επίσης αναμνήσεις από διαφορετικές περιοχές του μυαλού της Riley. Για τον σχεδιασμό του οι δημιουργοί άντλησαν έμπνευση από τη συλλογή τραίνων του John Lasseter.
Στην ταινία συναντάμε και τα Νησιά της Προσωπικότητας που τροφοδοτούνται από τις βασικές αναμνήσεις, που προέρχονται από εξαιρετικά σημαντικές στιγμές στη ζωή της Riley. «Τα Νησιά αντανακλούν την προσωπικότητα της Riley και διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο σύμφωνα με τη Χαρά. Οι βασικές αναμνήσεις είναι τα πράγματα που σκέφτεσαι ή θυμάσαι όταν πεθαίνεις. Είναι αυτές οι μεγάλες στιγμές που μας έχουν καθορίσει» εξηγεί ο σκηνοθέτης.

Κάθε νησί εκπροσωπεί και μία διαφορετική πτυχή της προσωπικότητας της Riley. Έτσι, στην ταινία συναντάμε:
• Το Νησί του Χόκεϊ
• Το Νησί της Οικογένειας
• Το Νησί της Φιλίας
• Το Νησί της Ειλικρίνειας
• Το Νησί της Χαζομάρας

Η Χωματερή Αναμνήσεων είναι μία γεμάτη και τεράστια περιοχή όπου βρίσκονται οι ξεχασμένες και θολές αναμνήσεις. Έχεις ξεχάσει τον κωδικό που ξεκλειδώνει κάτι; Το πιο πιθανό είναι ότι βρίσκεται θαμμένος εκεί.

Παραλειπόμενα

Οι αναμνήσεις που στοιβάζονται σαν μπαλίτσες μέσα και έξω από το Κέντρο Ελέγχου περιέχουν σκηνές από τις ταινίας Married Life και Up.
Η υδρόγειος σφαίρα που εμφανίζεται στην τάξη της Riley είναι η ίδια με αυτή που εμφανίζεται σε όλες τις ταινίες Toy Story.
Μία από τις συμμαθήτριες της Riley φοράει ένα ρούχο με παραλλαγή που αποτελείται από χαρακτήρες του Toy Story.
Μερικά από τα αυτοκίνητα στο Σαν Φρανσίσκο έχουν αυτοκόλλητα με χαρακτήρες του Cars.
Η εταιρεία του μπαμπά ονομάζεται Brang. Είναι μία λέξη που δεν υπάρχει και που ταιριάζει σε μία startup εταιρεία στο τεχνολογικό περιβάλλον του Σαν Φρανσίσκο.

3 Σεπτεμβρίου στους κινηματογράφους από τη Feelgood σε 3D
(Μεταγλωττισμένο και με υπότιτλους)

Ακούγονται: Νάντια Κοντογεώργη, Άντρια Ράπτη, Τηλέμαχος Κρεβάικας, Λευτέρης Ελευθερίου, Κώστας Δαρλάσης, Μαρίνα Σαμάρκου, Ναταλία Παρτσινέβελου, Μαρία Πλακίδη, Χρήστος Θάνος, Βίνα Παπαδοπούλου, Δημήτρης Μενούνος, Ανδρέας Ευαγγελάτος, Αλέξανδρος Λουζιώτης

Διάρκεια: 102'

www.facebook.com/PixarInsideOut
www.feelgoodentertainment.gr
www.disney.gr