6+1 πράγματα που δίδαξε ο Almodóvar τις γυναίκες

«To Bette Davis, Gena Rowlands, Romy Schneider... To all the actresses who have played actresses, to every performing woman, to the men who act and become women, to all the people who become mothers. To my mother.»

Με αυτή τη φράση κλείνει την ταινία του 1999 «All about my mother» ο Ισπανός σκηνοθέτης Pedro Almodóvar, αφού πρώτα έχει αφηγηθεί με το δικό του μοναδικό τρόπο τις καθημερινές μάχες με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη μία σύγχρονη γυναίκα και τη δύναμη που χρειάζεται για να καταφέρει να τις κερδίσει. 20 χρόνια μετά την κυκλοφορία της και 10 χρόνια από την πρώτη φορά, αποφάσισα να την ξαναδώ και τη βρήκα το ίδιο πρωτοπόρα. Είναι η ταινία- απόδειξη πως ο αγαπημένος καλλιτέχνης είναι όντως λάτρης του γυναικείου φύλου όπως ο ίδιος έχει δηλώσει σε πολλές συνεντεύξεις του.

Ενεργός ήδη από το 1980, η φιλμογραφία του Almodóvar περιλαμβάνει συνολικά πάνω από 17 μεγάλου μήκους εκ των οποίων οι δύο μόνο («Μίλα της» 2002 και «Κακή Εκπαίδευση» 2004) έχουν άνδρες πρωταγωνιστές. Η αλήθεια είναι πως κανενός η «ματιά» δεν έχει καταφέρει να διεισδύσει στο ίδιο βάθος της γυναικείας ψυχής με εκείνον και κανείς δεν έχει κατανοήσει τις συνεργάτιδές του περισσότερο από τον Almodóvar. Αρκεί ένα κοίταγμα για να τις «καταλάβει» και αυτός είναι ο λόγος που πολλές ηθοποιοί όπως η η Cecilia Roth, η Penelope Cruz, η Carmen Maura και η Rossy De Palma έχουν συνεργαστεί επανειλημμένα και με τρομερή επιτυχία μαζί του.

Oscar Pedro GIF from Oscar GIFs

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Ισπανίδες είναι γυναίκες ζωηρές, εκφραστικές που αψηφούν κάθε προκατάληψη. Εκείνος τις παρατηρεί με κατανόηση, καταγράφοντας όλα τα δυνατά και αδύναμα σημεία τους, προσπαθώντας να παραμένει ένας αντικειμενικός παρατηρητής. Αυτός είναι και ο λόγος που παρακάτω ακολουθούν εφτά από τα μαθήματα που προσπάθησε να μας διδάξει ο Almodóvar μέσα από τις ταινίες του.

Να ρισκάρουμε περισσότερο

Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι γυναίκες σήμερα, παίρνουν λιγότερα ρίσκα από ότι τη δεκαετία του ‘80. Τότε υπήρξε μια έκρηξη της ελευθερίας σε κάθε πτυχή της ζωής τους, από την κοινωνική μέχρι την σεξουαλική τους συμπεριφορά. Οι νέες γυναίκες τώρα είναι πολύ διαφορετικές, αλλά πιστεύω πως θα αλλάξουν ξανά». Στις ταινίες του, οι γυναίκες που εκ πρώτης όψεως δείχνουν ευάλωτες και αδύναμες καταφέρνουν στο τέλος να υπερισχύσουν στους φόβους τους και να πάρουν ριψοκίνδυνες αποφάσεις για ένα καλύτερο «αύριο», είναι ένα τυπικό παράδειγμα πρωταγωνίστριας του Almodóvar.

Η ομορφιά δεν έχει ηλικία

Στην πραγματικότητα οι ταινίες του Almodóvar είναι μία «γιορτή» για κάθε γυναίκα. Ανεξάρτητα από την ηλικία και άσχετα με την εμφάνιση, όλες οι ηρωίδες του έχουν έναν δικό τους ευρηματικό τρόπο να μας «κερδίζουν» και να μας θυμίζουν τον εαυτό μας. Η κάθε μία μέσα στο σκοτάδι και τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει, είναι όμορφη ακριβώς επειδή δεν προσποιείται πως είναι κάτι άλλο. Τα μοναδικά χαρακτηριστικά που έχει την κάνουν να ξεχωρίζει. Ναι, με λιγότερες λέξεις μας υπενθυμίζει πόσο υπέροχες είμαστε. Θυμάσαι άλλωστε τι έλεγε η Agrado στο «Όλα για τη μητέρα μου»; «Το να είσαι αυθεντικός σημαίνει να μοιάζεις όλο και περισσότερο σε αυτό που έχεις ονειρευτεί να είσαι».

Να μην φοβόμαστε τις αλλαγές

Οι χαρακτήρες του Almodóvar έρχονται αντιμέτωποι με απελπιστικές καταστάσεις γαρνιρισμένες με μία μικρή δόση κινηματογραφικής υπερβολής. Από αυτούς τους χαρακτήρες, οι γυναίκες είναι εκείνες που καταφέρνουν να βρουν τη δύναμη να αλλάξουν τα πράγματα και να κυνηγήσουν αυτό που θεωρούν καλύτερο, είτε αυτό είναι να ξεφύγουν από κάποιον επικίνδυνο κακοποιό, να βοηθήσουν την οικογένειά τους να επιβιώσει, να εγκαταλείψουν έναν κακοποιητικό σύζυγο. Πολλές από αυτές ακόμη, ψάχνουν εντελώς χαμένες τον εαυτό τους και είναι ανέτοιμες για ένα τόσο μεγάλο βήμα. Τίποτα όμως δεν τις σταματάει γιατί δεν φοβούνται την αλλαγή, ξέρουν πως είναι πάντα το καλύτερο για όλους.

Να αντιμετωπίζουμε τα εμπόδια

Παρότι μερικές από τις γυναίκες που βλέπουμε στις ταινίες του έχουν την ευκαιρία να αποφύγουν τα εμπόδια και τις δυσκολίες που τις περιμένουν, παραμένοντας σε μία κατάσταση ναι μεν τοξική αλλά βολική ταυτόχρονα, ακόμη και εκείνες, επιλέγουν να «μετρηθούν» με τις αντιξοότητες της ζωής και να προβάλουν αντίσταση. Αυτό φαίνεται και στους ίδιους τους τίτλους των ταινιών του «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης» ή «Ραγισμένες αγκαλιές». Και τέλος πάντων, δεν πειράζει να είσαι drama queen ή ακόμη και στα πρόθυρα νευρική κρίσης μερικές φορές. «Οι γυναίκες ξέρουν να αντιστέκονται καλύτερα στα χτυπήματα της ζωής. Αυτή η ικανότητά τους πάντα με ενέπνεε» είχε πει ο Pedro σε μία από τις συνεντεύξεις του «All about my mother» και από τα συμφραζόμενα καταλαβαίνουμε πως είναι πολύ φίλος μας!

Να εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας

Φίλος του «Girl Power» και ο Almodóvar, μπορεί να θυματοποιεί τις γυναίκες του, να τις «ξεχειλώνει», να τις φτάνει στα άκρα, να τις μπλέκει σε απίστευτες ιστορίες μόνο και μόνο για να τις δει να αντεπεξέρχονται, να επιβιώνουν χωρίς καμία ανδρική βοήθεια. Κι όμως, σχεδόν όλες οι ηρωίδες του στο τέλος καταφέρνουν και τη «σκαπουλάρουν» με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, χρησιμοποιώντας το ένστικτό, τις δυνάμεις τους και στηριζόμενες πάντα στις υπόλοιπες γυναίκες που υπάρχουν τριγύρω τους. Πολλές από αυτές καταλήγουν μόνες αλλά όλες από επιλογή. Είναι με άλλα λόγια «αφεντικά» της εσωτερικής μοναξιάς τους και όχι έρμαια όπως μπορεί να φαίνονται στην αρχή της ταινίας.

Να βάζουμε… χρώμα στη ζωή μας

Αν υπάρχει κάτι που ξεχωρίζει την αισθητική του Almodóvar, αυτό είναι τα ιδιαίτερα χρώματα και μοτίβα που υπάρχουν στα καρέ του. Συγκεκριμένα ο ίδιος είχε πει «Δεν θέλω να μιμηθώ τη ζωή στις ταινίες μου. Θέλω να την αναπαραστήσω. Και σε αυτή την αναπαράσταση, χρησιμοποιείς τα χρώματα που νιώθεις και, μερικές φορές, αυτά είναι ψεύτικα χρώματα. Αλλά πάντα είναι για να δείξουν ένα συναίσθημα». Αν η ζωή μας λοιπόν είχε τόσο συναίσθημα όσο χρώμα έχουν οι ταινίες του Pedro, μάλλον θα βλέπαμε τη ζωή μας να φωτίζεται στη μεγάλη οθόνη. Άλλωστε για εκείνον, όλες είμαστε πρωταγωνίστριες!

Να κάνουμε τα πάντα για την αγάπη

Αν υπάρχει κάτι το οποίο παρακινεί ουσιαστικά όλες του της ηρωίδες είναι η αγάπη! Ακόμη και αν δεν γίνεται αντιληπτό στον θεατή από την πρώτη στιγμή, σε όλες τις ιστορίες το ζητούμενο είναι η αγάπη και οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τα πάντα όταν υποκινούνται από εκείνη.