Λόγοι για τους οποίους πρέπει να ξεχάσουμε επιτέλους τον όρο plus size

Γράφει η Μάτα Λίτου

Λίγους μήνες πριν το γνωστό brand εσωρούχων με τα "αγγελάκια" ακυρώσει τo φετινό του runway, είχε χαρίσει ένα ζευγάρι «φτερά» στο μοντέλο Barbara Palvin, ανακηρύσσοντάς το και επίσημα ως ένα από τα «αγγελάκια» της λεγεώνας του. Όσες από εσάς δεν γνωρίζουν την καλλονή Palvin, πρόκειται για ένα 25χρονο μοντέλο από την Ουγγαρία, το οποίο έχει συμμετάσχει και παλαιότερα σε επιδείξεις του διάσημου brand, συγκεκριμένα στην επίδειξη του 2012. Όπως μάλιστα δήλωσε και η ίδια μέσω του προσωπικού της λογαριασμού στο Instagram, «δεν πίστευα ποτέ πως θα συμβεί αυτό και έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία για εμένα»! Αυτό που μάλλον επίσης δεν περίμενε πως θα συμβεί, είναι και την κοινωνική κατακραυγή (με όλη τη σημασία της λέξης) που ακολούθησε από ανθρώπους του χώρου της μόδας, χρήστες του διαδικτύου και ένα ευρύτερο κοινό, το οποίο έσπευσε να κάνει μία πολύ σκληρή κριτική στο brand, η οποία και πολύ άργησε.

Ποιο ήταν το πρόβλημα; Το γεγονός πως η Palvin ερήμην ή εν γνώση της (αυτό δεν είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε), χρησιμοποιήθηκε ουσιαστικά για να κάνει ένα βιαστικό και άγαρμπο pink washing στα λεγόμενα του πρώην διευθυντή της VS, Ed Razek. Ή τουλάχιστον αυτό συμπέραναν οι πιο υποψιασμένοι.

Karlie Kloss Victoria Secret GIF from Karliekloss GIFs

Η ιστορία είναι γνωστή λίγο πολύ. Ο Razek πριν παραιτηθεί από τη θέση του, σε μία συνέντευξη που έδωσε στην Αμερικάνικη Vogue έναν χρόνο πριν, είχε αναφέρει πως δεν πρόκειται να δούμε ποτέ στην πασαρέλα της VS μοντέλα άνω του size 8, καθώς όπως είχε υπογραμμίσει χαρακτηριστικά «The show is a fantasy». Που σε απλά ελληνικά σημαίνει πως ένα κορίτσι που ξεπερνάει το συγκεκριμένο μέγεθος ρούχων, δεν αποτελεί... φαντασίωση. Αφού, μην ξεχνάμε πως εξαρχής τα συγκεκριμένα εσώρουχα, από την εποχή δηλαδή του Roy Raymond, σχεδιάζονταν ώστε να αγοράζονται από τους άντρες για τις γυναίκες τους.

Όπως και να ‘χει, το ζήτημα στην προκειμένη είναι πως η Barbara Palvin εκτός από angel, είχε την τιμή να τιτλοφορηθεί και ως το πρώτο plus size μοντέλο του brand, όταν η κοπέλα είναι οφθαλμοφανές πως με το ζόρι φτάνει το size 8. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε πως στη βιομηχανία της μόδας, plus size θεωρείται ένα σώμα που φοράει (τουλάχιστον) size 10 και πάνω. Ο λόγος μάλιστα που η ίδια δεν περίμενε ποτέ πως θα συμμετέχει ξανά σε επίδειξη της VS, ήταν ακριβώς εξαιτίας των αναλογιών της, πράγμα που έχει παραδεχθεί και η ίδια μέσω των social media. Πίσω στη χώρα μας τώρα, και παρακολουθώντας πριν μερικούς μήνες κάποια από τα casting που έγιναν για το GNTM, προσωπικά παρατήρησα και εκεί μία αδικαιολόγητη κατάχρηση του όρου «plus size». Ίσως φταίει το ότι δεν απασχολούμαι στον συγκεκριμένο χώρο, όμως αυτό δεν αναιρεί πως έχω μάτια και βλέπω. Όπως έχω αυτιά και ακούω, φίλες και γνωστές να χρησιμοποιούν όρους casting (plus size, light plus size κλπ) στην πραγματική ζωή, όταν τρώμε brunch, πάμε σινεμά, είμαστε για μπάνιο στην παραλία.

Εκτός από το παράδειγμα της Palvin και είναι ένας αρκετά καλός λόγος από μόνος του, παρακάτω ακολουθούν άλλοι τέσσερεις που που προσπαθούν να αποδείξουν πως αν θέλουμε όντως έναν body positive κόσμο στο οποίο θα χαιρόμαστε όλοι την ίδια ισότητα, θα πρέπει να διαγράψουμε επιτέλους τον εντελώς ρατσιστικό και άβολο όρο του «plus size» από τα λεξικά και το μυαλό μας.

Έχεις επισκεφθεί κατάστημα για plus size;

Αν η απάντηση είναι ναι, τότε πιθανότατα έχεις διαπιστώσει πόσο ντεμοντέ στα όρια του μπανάλ, είναι τα ρούχα που κατασκευάζονται για τα λεγόμενα plus size μεγέθη, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με εκείνα που συναντάει κανείς στα υπόλοιπα καταστήματα. Ταυτόχρονα, όσο κακοφτιαγμένα κι αν είναι, οι τιμές τους είναι εξαιρετικά ανεβασμένες για το χαμηλό design και την ποιότητα που προσφέρουν. Δεν βρίσκω τον λόγο, ενώ γιορτάζουμε όλο αυτό το body positive κίνημα και την «συμπεριληπτικότητα» σε κάθε άκρη του πλανήτη, να μην υπάρχουν εξίσου κομψά και στυλάτα ρούχα, τα οποία θα απευθύνονται σε γυναίκες με καμπύλες. Την ίδια στιγμή, τα μεγάλα πολυκαταστήματα (και συγκεκριμένα στη χώρα μας) δεν διαθέτουν ενδύματα άνω του size 10, γεγονός που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Σε κάθε περίπτωση, το ιδανικό θα ήταν όλες, ανεξαρτήτως σωματότυπου, να μπορούσαμε να ψωνίζουμε από τα ίδια καταστήματα και να είχαμε τις ίδιες επιλογές. Και όχι σε ένα κατάστημα γυναικείων ενδυμάτων, να βρίσκεις ρούχα κομμένα και ραμμένα για παιδιά Δημοτικού.

Size Doesn't Matter GIF from Recess GIFs

Πόσο υγιές είναι τα ρούχα να καθορίζουν το σώμα μας;

Και κατ’ επέκταση εμάς τις ίδιες; Και εν τέλη, πόσο δόκιμο (sic) είναι να σε καθορίζει το μέγεθος των ρούχων σου; Πόσο ορθό είναι να κατηγοριοποιείται ένα οποιοδήποτε έμψυχο σώμα, σύμφωνα με το ταμπελάκι που υπάρχει σε μία κρεμάστρα; Για ποιο λόγο τα sizes 0, 1 και 2 (που επί «αυτοκρατορίας» Mary Kate Olsen, Lindsay Lohan και heroin chic της Kate Moss κυριαρχούσαν ως trends) να μην αποκαλούνται minus sizes, όπως συμβαίνει με το size 14 και το 16 που θεωρούνται plus; Γιατί να συμβαίνει αυτή η «plus» οριοθέτηση όταν το σώμα και συνεπώς το ρούχο υπερβαίνει το size 10 (το οποίο βέβαια για τη VS θεωρείται επίσης plus). Και στο φινάλε, εκτός από τη Βίκυ Καγιά που λατρεύει τα «στεγνά» μοντέλα όπως δεν χορταίνει να επαναλαμβάνει από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες, ποιον άλλο εξυπηρετεί ουσιαστικά όλη αυτή η κατηγοριοποίηση, όταν οι πλειονότητα των γυναικών, κυμαίνεται από size 12 και πάνω; Ήρεμα ρωτάω.

Size Cute GIF from Sassy GIFs

«Plus» πάει να πει«πάνω από»

«Πάνω από τι», έρχομαι να συμπληρώσω, παριστάνοντας την ανήξερη. Αν το καλοσκεφτείς (με ψυχραιμία), ακόμη και η ίδια η λέξη «plus», υποδηλώνει πως το σύνολο της μάζας σώματος κάποιου, υπερβαίνει κάποιον «άγραφο» μέσο όρο, κάποια «άγραφη» αλλά συγχρόνως απαράβατη νόρμα που κάποιος άλλος έχει θέσει. Του τύπου «Σόρρυ, είσαι πάνω από το “κανονικό”, άρα αυτόματα μπαίνεις στο κουτάκι των plus». Δεν ξέρω αν είναι αστείο, τραγικό ή και τα δύο μαζί, αλλά και μόνο το γεγονός πως έχει προκύψει ολόκληρη ονοματοδοσία «plus» σε ένα συγκεκριμένο μέγεθος ενδυμάτων, είναι αρκετά ανησυχητικό από μόνο του. Η φράση «plus size», δηλαδή επιπλέον μέγεθος, είναι τόσο ξεδιάντροπη που καταλήγει να απογυμνώνει από μόνη της την προβληματική που υπάρχει πίσω από αυτή. Με άλλα λόγια, μας «τρίβει» στα μούτρα απροκάλυπτα, πως υπάρχει μία κανονικότητα πάνω από τα κεφάλια μας, η οποία κρίνει ποιο σώμα είναι αρκετά «κανονικό» και πιο όχι, ώστε να θεωρείται plus.

Vicky Kaya Viki Kagia GIF from Vickykaya GIFs

Γιατί το plus size αφορά ως επί το πλείστον μόνο γυναίκες;

Μία φίλη μου με ρώτησε τις προάλλες: «Εχεις δει σε κανένα περιοδικό άντρα plus size;». Όχι προφανώς, γιατί μην ξεχνάμε πως στη χώρα μας «αν ο άντρας δεν έχει λίγη κοιλίτσα, τι να τον κάνεις», σε αντίθεση με μία γυναίκα που τα επιπλέον κιλά, μπορούν να γίνουν αιτία να μην προσληφθεί σε μία απασχόληση, να κάνει κακό στον εαυτό της με χίλιους δύο αθέμιτους ή μη τρόπους (εδώ ξανά πέφτουμε από τα σύννεφα). Σε κάθε περίπτωση και για του λόγου το αληθές, υπάρχουν μοντέλα άνδρες plus size στο εξωτερικό, οι οποίοι βιώνουν περίπου την ίδια αδικαιολόγητη περιθωριοποίηση με τις γυναίκες. Μία πρόχειρη αναζήτηση στο google θα σας πείσει. Στη χώρα μας βέβαια, εκτός από περιθωριοποιημένοι είναι και σχεδόν ανύπαρκτοι. Παρόλα αυτά, θα ήταν κοντόφθαλμο να μην παραδεχτούμε πως το γυναικείο φύλο έχει βασανιστεί ανελέητα εδώ και δεκαετίες με το ζήτημα του βάρους, σίγουρα περισσότερο από τους άντρες, και τόσο που ο όρος plus size κάνει το βάσανο της «μεζούρας» ακόμη πιο επώδυνο για όλες ανεξαιρέτως. Μιλώντας από το βολικό προνόμιο του size 8, ειλικρινά, δεν ξέρω πως θα ένιωθα ψάχνοντας ατελείωτες ώρες τα ράφια ενός καταστήματος για ρούχα που ταιριάζουν στο σώμα μου, ώστε να ανακαλύψω προς απογοήτευσή μου, πως πρέπει να απευθυνθώ σε άλλο κατάστημα. Και προς αποφυγή παρεξηγήσεων, όχι, δεν έχει να κάνει με το πόσο άνετα αισθάνεται κάποιος με το σώμα του, αλλά με το πόσο ένα κατάστημα μέχρι μία ολόκληρη κοινωνία, συμπεριλαμβάνουν/υπολογίζουν ισότιμα το άτομο αυτό.

Starwars Yoda GIF from Starwars GIFs

Κλείνοντας το σημερινό coverstory, η μόνη εναλλακτική που μπορώ να παραθέσω, είναι πως αυτό που πρέπει επιτέλους να επικρατήσει έναντι του κάθε plus size όρου, είναι πως κάθε σώμα είναι διαφορετικό και αυτό είναι που το κάνει και όμορφο. Μοντέρνοι και αβάσιμοι, κατά τη γνώμη μου όροι, όπως το δημοφιλές «plus size», το μόνο που πετυχαίνουν είναι να μας κάνουν να ξεχνάμε την παραπάνω παραδοχή, όλο και περισσότερο.