Πώς η επέλαση του COVID-19 υπενθυμίζει τις έμφυλες ανισότητες

Πριν λίγες μέρες, ένας διαδικτυακός φίλος με μεγάλο κοινό στα SoMe, ανέβασε μία αισιόδοξη και ενθαρρυντική ανάρτηση στην οποία παραλλήλιζε την παρούσα κατάσταση με την περίοδο της πανούκλας, εξηγώντας το πώς βοήθησε τον Σαίξπηρ και τον Νεύτωνα να μεγαλουργήσουν μένοντας σπίτι και εστιάζοντας απόλυτα στο έργο τους. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως ίσως ανάμεσά μας κρύβεται ένα λαμπρό μυαλό ή ένα ταλέντο, το οποίο θα επωφεληθεί από την καραντίνα για να αφοσιωθεί στο όνειρό του, όμως αυτό το μυαλό ενδεχόμενος δεν είναι γυναικείο. Γιατί όπως χαρακτηριστικά απάντησε και μία κυρία στο section των σχολίων: «Ούτε ο Νεύτωνας, ούτε ο Σαίξπηρ έπρεπε να αλλάζουν πάνες ή να πλένουν πιάτα κατά τη διάρκεια της πανούκλας».

Dr House Gregory House GIF from Drhouse GIFs

Ναι μεν αλλά

Πράγματι, ο Άγγλος ποιητής πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του στο Λονδίνο, ενώ η οικογένειά του είχε μεταφερθεί στην ύπαιθρο του Warwickshire. Τον πρώτο καιρό της μεγάλης πανδημίας έχασε τη σπιτονοικοκυρά του, οπότε έπειτα έμεινε μόνος. Ο Νεύτωνας από την άλλη, ο οποίος δεν ήταν παντρεμένος, πέρασε την περίοδο της πανούκλας σε μία οικογενειακή κατοικία και ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στο camp του Cambridge, το οποίο του παρείχε φαγητό και καθαριότητα δωματίου. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως όσοι πρέπει να φέρουν εις πέρας βασικές, καθημερινές υποχρεώσεις, δύσκολα θα βρουν το κατάλληλο περιβάλλον ή τον χρόνο, να συγγράψουν τον νέο «Βασιλιά Ληρ» εν μέσω COVID-19, ειδικά όταν ο ρόλος του «συγγραφέα», επιστήμονα ή επαγγελματία, πρέπει να ισορροπήσει ταυτόχρονα με τον ακόμη πιο απαιτητικό ρόλο της μητέρας.

Stewie Hi GIF from Familyguy GIFs

Νοικοκυρές σε απόγνωση

Με παιδικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία, σχολεία να έχουν κλείσει και ενώ η τηλεργασία έχει πάρει «φωτιά», αργά η γρήγορα θα προκύψει το εξής «καυτό» ερώτημα ανάμεσα στους εργαζόμενους γονείς: «Ποιος θα προσέχει τα παιδιά όσο ο άλλος θα εργάζεται;». Πιθανότατα, αρκετές γυναίκες θα δώσουν προτεραιότητα στο σπίτι και την οικογένεια κάνοντας συγχρόνως επαγγελματικά... ζογκλερικά από τον υπολογιστή. Από την άλλη, όσες δεν έχουν τη δυνατότητα της τηλεργασίας -διότι η εργασία τους απαιτεί φυσική παρουσία- είναι εξαιρετικά πιθανό να αναλάβουν εξ ολοκλήρου τη φροντίδα του σπιτιού και της υπόλοιπης οικογένειας.

Ντένη Μαρκορα GIF from Ντένη GIFs

Το βάρος του κόσμου στις πλάτες μας

Αν υπάρχει κάτι που αποδεικνύει, μάλιστα, πως η «φροντίδα» είναι μία υπόθεση για γυναικείους ώμους, τότε αυτό είναι το γεγονός ότι το 70% των ατόμων που εργάζονται στον ιατρικό κλάδο σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι γυναίκες. Μόνο στη Σαγκάη το 90% των νοσοκόμων και το 50% των γιατρών είναι γυναίκες, ενώ σχετικά με την οικιακή εργασία, από τις 104 χώρες που συμπεριέλαβε στη σχετική έρευνά του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, οι γυναίκες παρέχουν τέσσερις φορές παραπάνω βοήθεια από τους άντρες, με το ποσοστό στις περιοχές της Ασίας να φτάνει από το 76,2% το 80%. Συνεπώς, σε μία κρίσιμη κατάσταση όπως αυτή του COVID-19, οι γυναίκες είναι εκείνες που σε παγκόσμιο επίπεδο πρέπει να σηκώσουν το «βάρος» του κόσμου στις πλάτες τους, προσφέροντας ακόμη περισσότερη βοήθεια στην πρώτη γραμμή της «μάχης» ενάντια στον ιό ή ακόμη και στα σπίτια τους. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, καταλαβαίνουμε γιατί το φαινόμενο μίας πανδημίας, δημιουργεί ακόμη πιο «εύφορο έδαφος» για να καλλιεργηθούν κοινωνικές ανισότητες και αυτό είναι κάτι που έχει εξακριβωθεί στο παρελθόν.

Nurse Lethal GIF from Nurse GIFs

And so the story goes...

Στη γειτονική Ιταλία οι οργανισμοί δέχονται καθημερινά πλέον αναρίθμητα sms και email, από γυναίκες που ζητούν βοήθεια και δεν μπορούν να τηλεφωνήσουν γιατί βρίσκονται στον ίδιο χώρο με τον άνθρωπο που τους κακοποιεί και φοβούνται πως θα ακουστούν ή δεν μπορούν να βγουν έξω από το σπίτι. Όπως αναφέρει και η Lella Palladino (πρόεδρος του Δικτύου Γυναικών κατά της Βίας), «είναι μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης που μας ξεπερνά και υπάρχει μεγαλύτερη απόγνωση καθώς οι γυναίκες δεν μπορούν να βγουν έξω». Την ίδια στιγμή, μία παρόμοια συνθήκη επικρατεί και στην Ισπανία. Παρότι τα πρόστιμα για τους παραβάτες της απαγόρευσης κυκλοφορίας είναι εξαιρετικά αυστηρά, έπειτα από τη δολοφονία μίας γυναίκας από τον σύζυγό της στη Βαλένθια στις 19 Μαρτίου, η κυβέρνηση εξαίρεσε από τις κυρώσεις όσες γυναίκες φεύγουν από το σπίτι για να ξεφύγουν από κάποια κακοποιητική συμπεριφορά ή να την καταγγείλουν . Ωστόσο, ο αριθμός των θυμάτων συνεχίζει να ανεβαίνει, αφού έκτοτε έχουν καταγραφεί δέκα ακόμη δολοφονίες. Στην Ελλάδα και την Κύπρο από την άλλη, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ), από το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα κορονοϊού στην Κύπρο μέχρι σήμερα, οι κλήσεις για βοήθεια αυξήθηκαν κατά 30%, ενώ στην Ελλάδα έχουν σημειωθεί μέχρι σήμερα τρεις δολοφονίες. Μέσα σε αυτές, μία 55χρονη μητέρα από τη Λάρισα η οποία είχε διακομιστεί στα επείγοντα με σοβαρές κακώσεις, έπειτα από ξυλοδαρμό που υπέστη από τον 30χρονο γιο της και μία 27χρονη φοιτήτρια, η οποία βρέθηκε στραγγαλισμένη στο διαμέρισμα που συγκατοικούσε με τον φίλο της.

Theoc Rachel Bilson GIF from Theoc GIFs

Κλείνοντας, πρέπει να καταλάβουμε πως η πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη στιγμή, δεν είναι μόνο η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας, αλλά πως εν μέσω ενός γενικού lockdown, όλες αυτές οι γυναίκες θα αποκτήσουν πιο εύκολη και άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες στήριξης. Ακριβώς για αυτό, είναι αναγκαίο να στηρίξουμε όλες με την υπογραφή μας το online petion Το Σπίτι Δεν Είναι Ασφαλές Για Όλες/Home Is Not Safe For All, για να μην μείνει καμία από εμάς μόνη και απροστάτευτη σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση, μην ξεχνάς πως εάν χρειάζεσαι ή γνωρίζεις κάποια που χρειάζεται βοήθεια, παρακάτω υπάρχουν και οι τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης που μπορείς να απευθυνθείς εσύ ή εκείνη ανά πάσα στιγμή.

Woman SOS – 15900, Γραμμή Βοήθειας – 1440, Δίπλα Σου 11528