Όταν η βία «κρύβεται», μην φοβάσαι να την δείξεις

Γωγώ Φούντα
Όταν η βία «κρύβεται», μην φοβάσαι να την δείξεις

Γράφει η Ειρήνη Πολλάλη

Βία κατά των γυναικών. Ποια είναι η πρώτη σκέψη που σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε αυτή την φράση; Ξυλοδαρμός; Βιασμός; Σεξουαλική παρενόχληση; Ναι, όλα αυτά είναι βία, ωστόσο, η βία έχει πολλές ακόμη μορφές τις οποίες πολλές φορές, ηθελημένα ή όχι, καμουφλάρουμε ή κρύβουμε και τις αφήνουμε να «χαθούν» γιατί πολύ απλά δεν ξέρουμε πώς ή σε ποιον να μιλήσουμε γι’ αυτές.

Εκτός από τη σωματική βία, υπάρχει επίσης η συναισθηματική, η ψυχολογική, η λεκτική, η βία που πολλές γυναίκες δεν μπορούν καν να χαρακτηρίσουν βία, είτε γιατί δεν μπορούν να προσδιορίσουν, είτε γιατί φοβούνται να μιλήσουν για εκείνη. Είναι η βία που μπορεί να δεις στο γραφείο, στο λεωφορείο, στο μετρό, σε ένα συγγενικό σπίτι, στο γυμναστήριο. Είναι εκείνος ο άντρας που σε ακολουθεί στον δρόμο την νύχτα, όταν εσύ γυρνάς στο σπίτι σου κουρασμένη, είναι ο υπεύθυνός σου στη δουλειά ο οποίος απειλεί να σε απολύσει με την παραμικρή αφορμή, είναι το άτομο που δεν θέλει να σε προσλάβει στην εταιρεία -παρά τα πτυχία σου- επειδή είσαι κορίτσι, είναι ο ταμίας που σου μιλάει τρόπο απαξιωτικό για να τονίσει το γεγονός ότι εκείνος είναι άντρας και εσύ είσαι γυναίκα.

Δυστυχώς, το θέμα των διακρίσεων λόγω φύλου παραμένει μέχρι σήμερα «ζωντανό» ακόμη και στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, όπως επίσης και το θέμα της βίας κατά των γυναικών.
Όσο δύσκολο και αν είναι να μιλήσει μια γυναίκα σήμερα για τη βία, άλλο τόσο σημαντικό είναι να βρει το θάρρος να την αναγνωρίσει και να την δείξει με το δάχτυλο, απ’ όπου κι αν προέρχεται, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να τη νικήσει.


Όταν η βία«κρύβεται»

Εσείς έχετε συναντήσει βία στη ζωή σας και αν ναι, πού και πώς τη συναντήσατε; Εγώ την έχω δει στο δρόμο, την έχω ακούσει στην πολυκατοικία μου και την έχω υποστεί όχι μόνο μία, αλλά πολλές φορές και μάλιστα με τρόπο τέτοιον που σε αρκετές περιπτώσεις άργησα να την καταλάβω. Όχι, δεν αναφέρομαι στη σωματική βία, αλλά σε εκείνη για την οποία πολλές φορές διστάζεις να μιλήσεις ή την οποία θέλεις απλά ξεχάσεις. Ωστόσο, όσο τα χρόνια περνούν κι εμείς μεγαλώνουμε, τόσο καλύτερα καταλαβαίνουμε το πλήρες νόημα της λέξης «βία» και αντιλαμβανόμαστε ότι απέναντί της πρέπει να έχουμε μηδενική ανοχή, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι ίσως χρειαστεί να παλέψουμε για να βρούμε το δίκιο μας.

Τι είναι βία; Ας μιλήσουμε με πραγματικά παραδείγματα

Εγώ δεν θα γράψω για ένα μεμονωμένο περιστατικό. Θα γράψω για τη βία στις διάφορες μορφές της, έτσι όπως τη συνάντησα στα 29 χρόνια ζωής που μετρώ και έτσι όπως ενδέχεται -δυστυχώς- να τη συναντήσει σήμερα μια κοπέλα. Είναι περιστατικά που βίωσα η ίδια και άλλα που είδα να συμβαίνουν δίπλα μου. Είναι, όμως, όλα αληθινά και όλα σημαίνουν «βία».

Βία είναι ο «κύριος» που δεν με αφήνει σε ησυχία στο γυμναστήριο, είναι οι «άντρες» που κυνηγούν στον δρόμο τη φίλη μου και της φωνάζουν διάφορα… περίεργα όταν έρχεται να με συναντήσει για το καθιερωμένο ραντεβού μας κάθε Παρασκευή, βία είναι ο δάσκαλος οδήγησης που αντί να κοιτάει τη δουλειά του, κοιτάει σε σημεία που δεν θα έπρεπε και λέει πράγματα που δεν φανταζόσουν ότι θα άκουγες από έναν επαγγελματία, είναι το χαστούκι που είδα σιωπηλά να «τρώει» μια 16χρονη στη γειτονιά μου από το «αγόρι» της. Όμως, βία και είναι ο άντρας στο πρακτορείο από το οποίο πήγα να βγάλω εισιτήρια για το λεωφορείο για μια επαρχιακή πόλη πριν από μία εβδομάδα και μου μίλησε υποτιμητικά μπροστά σε όλο τον κόσμο επειδή τον ρώτησα τις ώρες των δρομολογίων. Βία είναι επίσης ο «συνάδελφος» που κάθε πρωί αγγίζει με «περίεργο» τρόπο την κοπέλα στο διπλανό γραφείο και προσποιείται ότι δεν βλέπει την απέχθεια που είναι «ζωγραφισμένη» στο πρόσωπό της.


Και ξεκάθαρα βία είναι οι φωνές της γυναίκας από τον τρίτο όροφο που άκουγα κάθε βράδυ στην παλιά μου πολυκατοικία. Δεν τις άκουγα, όμως, μόνο εγώ αλλά ολόκληρη η πολυκατοικία αλλά κανένας δεν έκανε κάτι για να τη βοηθήσει. Μην με ρωτήσετε κάτι άλλο για εκείνη. Δεν ξέρω τι της συνέβη. Μετακόμισα, βλέπετε. Αν μπορούσα, όμως, να γυρίσω τον χρόνο πίσω θα είχα τηλεφωνήσει στην αστυνομία.

Για να μην μετανιώνουμε, λοιπόν, και να μην αφήνουμε την οργή να συσσωρεύεται μέσα μας και γύρω μας, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να μιλάμε. Να μιλάμε για αυτά που βλέπουμε, για αυτά που μας συμβαίνουν και αυτά που φοβόμαστε ότι μπορεί να συμβούν. Σίγουρα υπάρχουν άτομα στο φιλικό, συγγενικό ή ακόμη και επαγγελματικό μας περιβάλλον τα οποία μπορούν να μας ακούσουν και να μας βοηθήσουν και αν όχι, υπάρχουν πολλοί οργανισμοί που με μεγάλη ευχαρίστηση θα το κάνουν.