Το The Roses και το τέλειο Therapy Clip για ζευγάρια που γελούν με τις αλήθειες και το ψέμα τους

Υπάρχουν τίτλοι που αρκεί να τους ακούσεις για να καταλάβεις ότι κάτι σπουδαίο ετοιμάζεται. «Οδηγίες για το πώς να καταστρέψετε τον γάμο σας», όχι ως manual για σαμποτάζ, αλλά ως ειρωνικό σχόλιο για το πόσο εύκολα γλιστρά η ευτυχία από τα χέρια μας. Αυτό είναι το πνεύμα πίσω από το The Roses, την πολυαναμενόμενη ταινία του Jay Roach που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον μύθο του War of the Roses. Κι αν νομίζεις ότι πρόκειται για ένα ακόμη remake, κάνεις λάθος. Εδώ έχουμε κάτι πιο κομψό, πιο δηλητηριώδες και, ταυτόχρονα, πιο αληθινό.

Ένα ζευγάρι που ξέρει να κρύβεται μέσα σε ατάκες «Πώς ήταν η μέρα σου;»

Η ζωή μοιάζει ιδανική για την Ivy (Olivia Colman) και τον Theo (Benedict Cumberbatch). Σπίτι λες και βγήκε από αρχιτεκτονικό περιοδικό, παιδιά που συμπληρώνουν το τέλειο κάδρο, καριέρες που επιβεβαιώνουν το αφήγημα του «made it». Και μετά; Μετά αρχίζει η αλήθεια. Όταν εκείνος, αρχιτέκτονας που μέχρι χθες χτιζόταν πάνω σε status και αυτοπεποίθηση, βλέπει την καριέρα του να γκρεμίζεται σαν τα δικά του σχέδια. Όταν εκείνη, σεφ που εξελίσσεται σε γκουρού της γεύσης, απογειώνεται στα media, στις εκδόσεις, στην επιτυχία κι αρχίζει να αναρωτιέται γιατί πρέπει να χωράει σε έναν γάμο που δεν εξελίσσεται μαζί της.

Κι εδώ βρίσκεται η διαφορά της ταινίας του Jay Roach από τον παλιό «Πόλεμο των Ρόουζ». Δεν είναι απλώς ποιος θα κρατήσει το σπίτι, το σκύλο ή το πιάνο. Είναι ποιος θα αντέξει να δει τον άλλο να αλλάζει και να το δεχτεί χωρίς να τον συνθλίψει. Είναι το πραγματικό manual του πώς γκρεμίζεται ένας δεσμός χωρίς θεαματικές εκρήξεις, αλλά με μικρές καθημερινές αλήθειες. Η επιτυχία που γίνεται μαχαίρι, η φιλοδοξία που δεν χωρά σε κοινό πρόγραμμα, η σιωπή που σιγά-σιγά παίρνει τη μορφή εχθρού.

Η μαγεία της Colman και του Cumberbatch

Ας πούμε την αλήθεια. Όταν ακούς ότι δύο από τους κορυφαίους Βρετανούς ηθοποιούς του καιρού μας μπαίνουν στο ίδιο κάδρο, περιμένεις παιχνίδι υψηλής έντασης. Και το παίρνεις. Όχι με κραυγές (αν και έχει και αυτές), αλλά με εκείνο το λεπτοδουλεμένο παιχνίδι βλέμματος, παύσης και ειρωνείας που σε κάνει να πιστεύεις πως αυτοί οι δύο έχουν μοιραστεί όντως κοινό κρεβάτι, κοινές ενοχές, κοινές αυταπάτες. Η Olivia Colman δίνει μια Ivy γεμάτη αντιφάσεις: γυναίκα που δεν ζητά συγγνώμη για την επιτυχία της, αλλά κουβαλά και την κόπωση της τελειοθηρίας. Ο Benedict Cumberbatch υποδύεται τον Theo με μια σπάνια δόση ευαλωτότητας: άντρας που δεν είναι τοξικός επειδή θέλει να εξουσιάσει, αλλά επειδή φοβάται ότι χάνει το αφήγημα του ποιος είναι.

Η χημεία τους είναι εκρηκτική χωρίς να είναι θεατρική. Σαν Borg εναντίον McEnroe, όπως εύστοχα σημείωσε η βρετανική κριτική, μόνο που εδώ η ρακέτα είναι η ειρωνεία και η μπάλα είναι η αγάπη που πετά πέρα-δώθε μέχρι να σπάσει το φιλέ.

Το clip που θα γίνει viral στα group chats

Πριν μιλήσουμε για σκηνοθεσία και σενάριο, κάνε μια χάρη στον εαυτό σου και δες το Therapy Scene Featurette. Σε δυόμισι λεπτά συμπυκνώνεται όλη η ειρωνική ευφυΐα της ταινίας: η φαινομενική ηρεμία ενός ζευγαριού που παίζει το παιχνίδι της ισορροπίας, ενώ από κάτω κοχλάζει ό,τι δεν λέγεται. Μαχαίρια κρυμμένα πίσω από χαμόγελα, φράσεις που κόβουν σαν λεπτές λεπίδες ευγένειας, αλήθειες που τυλίγονται σε χιούμορ για να μην πονέσουν. Το σκηνικό; Ένα καλαίσθητο περιβάλλον που θυμίζει διαφημιστική καμπάνια design, την ίδια στιγμή που το υποκείμενο είναι άγριο και απελπισμένα αληθινό. Δεν είναι τυχαίο που γυναίκες ήδη το μοιράζονται μεταξύ τους με λεζάντα: «δες μας εδώ».

Γιατί δεν είναι μια από τα ίδια

Κι εδώ είναι που πρέπει να σταθούμε: γιατί να γυρίσεις μια ταινία που θεωρείται cult; Η απάντηση του Roach (και του McNamara που υπογράφει το σενάριο) είναι ξεκάθαρη: για να πεις μια ιστορία που μιλά στον 21ο αιώνα. Ο παλιός «Πόλεμος των Ρόουζ» είχε τον άντρα δικηγόρο, τη γυναίκα νοικοκυρά και το ζήτημα της εξουσίας ντυμένο με σαρκασμό. Το The Roses παίρνει το ίδιο υλικό και το φέρνει σε μια εποχή που οι γυναίκες δεν χρειάζονται την άδεια κανενός για να απογειωθούν -αλλά εξακολουθούν να πληρώνουν το τίμημα γι’ αυτό. Παράλληλα, οι άντρες που μεγάλωσαν με μύθο κυριαρχίας βλέπουν το έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια τους και δεν ξέρουν πώς να χτίσουν νέο αφήγημα.

Η ταινία, βέβαια, δεν κάνει κήρυγμα. Κάνει κάτι πιο ενδιαφέρον. Σε αφήνει να γελάσεις με το χάος πριν σε καρφώσει με μια ατάκα που μοιάζει με μαχαιριά. «Όταν ήμασταν νέοι, ήξερα τι θα πει πριν το πει. Τώρα δεν ξέρω τι έχει πει ούτε αφού το πει». Αν αυτό δεν είναι η πιο τρυφερή περιγραφή της απόστασης, τι είναι;

Η ταινία διαθέτει μια επιμελημένη, σχεδόν εξωπραγματική λάμψη σαν να έχει περάσει από το στούντιο της Nancy Meyers για να δανειστεί τον φακό της. Και όμως, αυτή η γυαλάδα δεν είναι «κατά λάθος» αλλά από πρόθεση. Μια βιτρίνα που σε προκαλεί να δεις τι κρύβει από κάτω. Το σπίτι, με την αρχιτεκτονική του τελειότητα, δεν λειτουργεί ως ουδέτερο σκηνικό αλλά ως τρίτος πρωταγωνιστής, τόπος όπου η αισθητική γίνεται ειρωνικό σχόλιο. Όσο πιο άψογο μοιάζει το περιβάλλον, τόσο πιο ανελέητα αναδύεται η τοξικότητα.

Δεν μιλάμε για το χιούμορ που σε κάνει να γελάς και να το ξεχάσεις. Μιλάμε για εκείνο το διαβολεμένο είδος που σε κάνει να γελάς και μετά να σκέφτεσαι «μα γιατί γέλασα;». Το The Roses έχει διαλόγους που θα μπορούσαν να είναι tweets σε νυχτερινές εξομολογήσεις, ατάκες που πατάνε σε αλήθειες που όλοι ξέρουμε αλλά κάνουμε πως δεν βλέπουμε. Όπως εκείνη η στιγμή που η Ivy πετάει το βλέμμα που λέει «εγώ πλήρωσα το όνειρό σου κι εσύ με μισείς γι’ αυτό». Πες την αλήθεια: κάπου το έχεις ζήσει, αν όχι εσύ, κάποιος στο διπλανό τραπέζι.

Οι δευτεραγωνιστές που ξέρουν τον ρόλο τους

Η παρουσία της Allison Janney ως δυναμικής δικηγόρου, του Andy Samberg και της Kate McKinnon ως «φίλων» που λειτουργούν σαν χορικό και του Ncuti Gatwa ως sous chef δεν είναι μόνο αυτό που λέμε comic relief αλλά καθρέφτες που χρειάζονται οι ήρωες για να δουν την «ασχήμια» τους.

Οι 10 κανόνες της ήττας (που η ταινία αποδομεί)

Αν ήθελε κανείς να γράψει το manual για το πώς να καταστρέψεις έναν γάμο, η ταινία το έχει ήδη κάνει –μόνο που το σερβίρει με ειρωνεία:

1. Μην επικοινωνείς ποτέ ευθέως.

2. Κάνε την επιτυχία μέτρο αγάπης.

3. Μπέρδεψε το ποιος είσαι με το τι βγάζεις.

4. Άφησε τον θυμό να κάνει καριέρα μέσα σου.

5. Κράτα το «μαζί» μόνο για τις φωτογραφίες.

6. Μην πεις ποτέ «φοβάμαι».

7. Δείξε ενδιαφέρον για τον άλλον… στο Instagram.

8. Πίστεψε ότι η αγάπη είναι αυτοματισμός.

9. Κλείσε τα μάτια στις ρωγμές.

10. Και κυρίως: μην γελάς ποτέ με τα χάλια σου.

Το The Roses όμως έχει το θράσος να γελά πρώτο. Και εκεί κερδίζει.

Γιατί το περιμέναμε και γιατί αξίζει

Γιατί αυτή η ταινία καταφέρνει να σταθεί ως κάτι φρέσκο γιατί διαβάζει την εποχή μας. Τις σχέσεις που σπάνε όχι από προδοσίες αλλά από υπερέκθεση, από το άγχος της τελειότητας, από την αδυναμία να μιλήσουμε χωρίς hashtag. Και το κάνει με σενάριο που δεν χαρίζεται, με ερμηνείες που δεν γλείφουν την κάμερα, με χιούμορ που θυμίζει ότι το πιο επικίνδυνο πράγμα στον γάμο δεν είναι η απιστία αλλά η σιωπή.

Και τώρα; Στις αίθουσες από 28 Αυγούστου

Αν χρειάζεσαι λόγο για να πας σινεμά που δεν είναι «θέλω να ξεχαστώ», αλλά «θέλω να δω κάτι που με αφορά και να γελάσω ενώ πονάω», μόλις τον βρήκες. Πάρε το ταίρι σου –ή τον καλύτερο φίλο σου– και μπες σε αυτήν την αισθητικά άψογη αρένα. Θα αναγνωρίσεις βλέμματα, ατάκες, φόβους. Και θα φύγεις λίγο πιο ελαφρύς, γιατί το σινεμά, ακόμα και όταν σε δείχνει γυμνό, έχει έναν τρόπο να σε ντύνει με επίγνωση.

Αν ο γάμος είναι ένας χορός ανάμεσα στην αγάπη και την αντοχή, τότε το The Roses έρχεται να μας θυμίσει ότι η μουσική αλλάζει συνεχώς – κι αν δεν μάθεις να αλλάζεις βήμα, δεν σώζεται τίποτα. Το θέμα δεν είναι ποιος κερδίζει. Το θέμα είναι αν μπορείς να μείνεις άνθρωπος ενώ χάνεις.

01

19

Σκηνοθεσία: Jay Roach

Πρωταγωνιστούν: Benedict Cumberbatch, Olivia Colman, Andy Samberg, Allison Janney, Belinda Bromilow, Sunita Mani, Ncuti Gatwa, Jamie Demetriou, Zoë Chao και Kate McKinnon

28 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗ FEELGOOD