Η Gen Z ψάχνει το επόμενο γλέντι και οι παραδοσιακοί χοροί είναι η must δραστηριότητα και το 2025
Ανανεώθηκε:
Φωτογραφία της Άρτεμις Λιάγκα.
Γλέντια στα Εξάρχεια, στα βουνά, στα νησιά, γλέντια πια όλο τον χρόνο! Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Χορού προσπαθήσαμε να καταλάβουμε πώς οι παραδοσιακοί χοροί γνωρίζουν τόση άνθιση, κερδίζοντας όλο και πιο νεαρό κοινό.
«Χορέψετε, χορέψετε, τα νιάτα να χαρείτε», τραγουδούσε ο Γιάννης Πάριος και τα «νιάτα» τα τελευταία χρόνια, όχι απλά χορεύουν παραδοσιακούς χορούς, αλλά επιβάλλεται να το κάνουν σε κάθε πανηγύρι, σε κάθε γλέντι, με κάθε αφορμή. Σίγουρα όλοι έχουμε δει τα viral βίντεο από τα πανηγύρια στα νησιά το καλοκαίρι να κατακλύζουν την αρχική μας σελίδα στα social media, κι όμως, πλέον στήνονται γλέντια όλο τον χρόνο, ακόμα και μέσα στην Αθήνα.
Aλήθεια τι είναι αυτό που κάνει ελκυστικούς τους παραδοσιακούς χορούς εν έτει 2025;
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Χορού που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 29 Απριλίου η Άρτεμις Λιάγκα (δασκάλα παραδοσιακών χορών και φωτογράφος), ο Δημήτρης Χιωτάκης (χορευτής), ο Κώστας Πασσαδέλλης (δάσκαλος παραδοσιακών χορών) και η Μαρία Καραγκιόζη (τραγουδίστρια παραδοσιακής μουσικής) μίλησαν στο Queen για τους λόγους που οι παραδοσιακοί χοροί είναι πιο τάση από ποτέ. Ή μήπως δεν «έφυγαν» ποτέ πραγματικά από τη μόδα;
Οι παραδοσιακοί χοροί είναι οι ρίζες μας
Πώς ξεκινάει κανείς να μαθαίνει παραδοσιακούς χορούς; Μιλώντας με την Άρτεμις, τον Δημήτρη και τον Κώστα κατάλαβα πως οι παραδοσιακοί χοροί «ρέουν» στο αίμα μας. Οι οικογένειές μας, οι τόποι μας, η Ελλάδα «είναι» οι παραδοσιακοί χοροί.
«Πάντα υπήρχαν γλέντια και μουσικές σπίτι μου. Τα καλοκαίρια έμενα με τους παππούδες μου στα χωριά επειδή δούλευαν οι γονείς μου και πήγαινα σε πολλά πανηγύρια. Ο χρόνος που περνούσα εκεί -ειδικά στο χωριό της μαμάς μου που είναι από την Θράκη - με έκανε να νιώθω ότι όλο αυτό με τους παραδοσιακούς χορούς ήταν κάτι ιερό. Φαντάσου τις γυναίκες να τραγουδούν και να χορεύουν», μου λέει η Άρτεμις.
Ο Δημήτρης ωστόσο, που ξεκίνησε από τα 7 του σαν επιπλέον δραστηριότητα τους παραδοσιακούς χορούς, συνέχισε να χορεύει, καθώς γοητεύτηκε από αυτά που μάθαινε για την παράδοση στην Ελλάδα απ' άκρη σ' άκρη.
Ο Κώστας από την άλλη, μπορεί σήμερα να είναι δάσκαλος, όμως υπήρξε από τα άτομα που χόρευαν σπανίως ή και καθόλου. «Με τους παραδοσιακούς χορούς καταπιάστηκα γιατί ήταν κάτι που μου φάνηκε προσιτό και οικείο. Ένιωσα ότι εύκολα μπορώ να μπω στον κύκλο και να γίνω μέρος του συνόλου», μου λέει και προσθέτει πως αυτή του η εξοικείωση τον έκανε να θέλει να μυήσει κι άλλα άτομα στους παραδοσιακούς χορούς.
Μορφή κοινωνικοποίησης και φλερτ
Προσπαθώ να σκεφτώ τι είναι αυτό που κάνει τους παραδοσιακούς χορούς ελκυστικούς το 2025, ακόμα και για την Gen Z, πέρα από το ότι είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας. Είναι οι παρέες που κάνεις, είναι το φλερτ που μπορεί να δημιουργηθεί;
Ο Κώστας μου λέει πως ένας λόγος είναι πως πράγματι «Η σύνδεση των ατόμων στους παραδοσιακούς είναι πιο βαθιά, γιατί δεν σταματάει μόνο στον χώρο διεξαγωγής των μαθημάτων - όπως γίνεται για παράδειγμα στο γυμναστήριο. Το αντικείμενο είναι η αφορμή και οι ανθρώπινες σχέσεις ο σκοπός. Για αυτό και η σύνδεση αυτή συνεχίζεται και με εκδρομές, γλέντια, παρέα, μια μπύρα που θα πιεις εκτός μαθημάτων».
Ο Δημήτρης συμφωνεί και προσθέτει -πέρα τις γνώσεις που αποκτάς κάνοντας για παράδειγμα ταξίδια με τους συγχορευτές σου και μαθαίνοντας τα έθιμα διάφορων τόπων- και τον παράγοντα «φλερτ».
Ο χορός εξωτερικεύει πολλά συναισθήματα και γενικότερα κάνει όσους χορεύουν να είναι εξωστρεφείς και να κοινωνικοποιούνται. Πάντα συμβάδιζε με κάποια συγκεκριμένη κατάσταση ή περίσταση. Όπως πολλοί χοροί είναι πολεμικοί, αποκριάτικοι ή αναπαριστούν ορισμένα δρώμενα της εποχής, έτσι αντίστοιχα ήταν πάντα κι ένας τρόπος εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς κάποιο πρόσωπο ή ένας τρόπος προσέγγισης, αν αναλογιστούμε τους πιο «ερωτικούς» χορούς, όπως ο μπάλος για παράδειγμα.
Η Άρτεμις δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει περισσότερο στο θέμα αυτό και μάλιστα, είναι κατηγορηματική!
«Από το να μπεις στο Tinder ή στο Instagram να κάνεις μια «καρδούλα» είναι πολύ πιο άμεσοι οι παραδοσιακοί χοροί» και μας εξηγεί:
«Tο φλερτ γίνεται με πιο ωραίο τρόπο. Θα κάνουμε μια στροφούλα, θα χορέψουμε και λίγο μαζί, θα σε κοιτάω στον κύκλο, θα πιαστώ δίπλα σου. Δηλαδή για άτομα που ντρέπονται, που δεν είναι τόσο εξωστρεφή είναι πολύ καλό μέσο».
Άλλο ένα trend ή ανάγκη επαναπροσδιορισμού;
Παρόλα αυτά η κουλτούρα του πρέπει το καλοκαίρι να πάμε οπωσδήποτε σε κάποιο πανηγύρι για να βγάλουμε story με προβληματίζει. Είναι άραγε οι παραδοσιακοί χοροί μια ξαφνική τάση που θα «ξεφουσκώσει» ή είναι κάτι βαθύτερο;
Ο Κώστας λέει πως οι εγγραφές αυξήθηκαν στον σύλλογο που διδάσκει και αυτό από άτομα κυρίως της Gen Z.
Σίγουρα συνέβαλαν τα social media, όμως κατά την γνώμη μου, δεν διαμόρφωσαν το φαινόμενο αλλά αναγκαστικά παρασύρθηκαν και αυτά με τη σειρά τους στην «δίνη» του.
«Όπως κάθε τάση παρουσιάζει την άνθιση και την δύση της, έτσι και αυτή κάποια στιγμή προφανώς θα εξασθενίσει, όμως ο βασικός κορμός του κόσμου που προστέθηκε από την τάση αυτή θα παραμείνει», προσθέτει.
Η Άρτεμις συμφωνεί και προσθέτει πως:
Οι παραδοσιακοί χοροί δεν παύουν να μας συνδέουν με τα παιδικά μας χρόνια στο χωριό και με τη φύση.
Και με βάση την ψυχολογία να το πάρεις, είναι ένα κομμάτι του «δέντρου» μας η παράδοση και οι παραδοσιακοί χοροί. Είναι ένας τρόπος διασκέδασης, ένας τρόπος που ο κόσμος χαιρόταν από πάντα, δημιουργούσε κοινότητες, υπήρχαν τα μοιρολόγια. Όλα αυτά δεν μπορείς να τα προσπερνάς και να μην σε ανατριχιάζουν.
Και τελικά τι νιώθεις όταν χορεύεις παραδοσιακούς χορούς;
Ωραία η παράδοση, ωραία και η κοινωνικοποίηση και το φλερτ, αλλά τι είναι αυτό που σε κάνουν να νιώθεις οι παραδοσιακοί χοροί;
«Χορεύω και χαίρεται η ψυχούλα μου. Ρέει μια τεράστια ενέργεια μέσα σε αυτόν τον κύκλο. Και κάτι που προσπαθώ να περάσω και στους μαθητές μου είναι πως δεν πρέπει απαραίτητα να σηκωθείς να χορέψεις σε όλους τους χορούς. Να χορεύεις αυτούς που σε ευχαριστούν και να αποκτάς αγαπημένα τραγούδια που θα μπορείς να τα χορέψεις με μεράκι», λέει η Άρτεμις.
Ο Δημήτρης ταυτίζεται με εκείνη και μας λέει «Είναι κάτι που το κάνω με την ψυχή μου. Το απολαμβάνω, το διασκεδάζω και το αγαπάω».
Ο Κώστας από την άλλη λέει πως με τον χορό αισθάνεται μέρος του συνόλου.
Αισθάνομαι πως εκφράζω αισθήματα και συναισθήματα που θα ήταν αδύνατο να εκφραστούν τόσο ολοκληρωμένα με άλλα μέσα. Με τον χορό αισθάνομαι μέρος του συνόλου. Αισθάνομαι ότι πολλοί διαφορετικοί άνθρωποι συντασσόμαστε στο ίδιο μήκος κύματος και συνεκφραζόμαστε! Σαν να ταυτιζόμαστε κάπως!
Παραδοσιακοί χοροί, χωρίς παραδοσιακή μουσική γίνεται;
Kαι κάπου εκεί στην κουβέντα μας προστίθεται και η Μαρία. Γιατί όπως έχουν γίνει οι παραδοσιακοί χοροί trend, έχουν γίνει και τα αντίστοιχα τραγούδια.
«Ωχ, αμάν αμάν αμάνι, το μεράκι μου με πιάνει. Πιάσε με για να χορέψω, θέλω απόψε να σε κλέψω», τραγουδάει όλο το TikTok, η Ιουλία Καραπατάκη στις συναυλίες της και πολλοί άλλοι.
Η Μαρία που τραγουδάει σε γλέντια λέει πως ένας λόγος που η παραδοσιακή μουσική είναι ακόμα ελκυστική είναι γιατί:
Μας θυμίζει ποιοι είμαστε πραγματικά μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα. Σε μια εποχή όπου πολλά ακούσματα είναι «ψηφιακά επεξεργασμένα», η παραδοσιακή μουσική φέρνει μια αίσθηση αμεσότητας και ειλικρίνειας. Μέσα σε έναν ωκεανό όμοιων ήχων, η παραδοσιακή μουσική ξεχωρίζει για την αυθεντικότητα στα αυτιά που κουράζονται από την επανάληψη των ίδιων μοτίβων.
Η ίδια ήρθε σε μικρή ηλικία σε επαφή με αυτό το είδος μουσικής.
«Με γοήτευσε ο πλούτος, η ποικιλομορφία και η αυθεντικότητα της μουσικής μας. Η παραδοσιακή μουσική έχει μια δύναμη σχεδόν μαγική! Είναι οι ρίζες μας, οι μνήμες και τα βιώματα των προγόνων μας που ζωντανεύουν μέσα από νότες και στίχους», μας εξηγεί.
Πώς είναι άραγε για μια γυναίκα να τραγουδάει παραδοσιακά σε γλέντια και πανηγύρια αναρωτιέμαι;
«Στην πορεία της ελληνικής παραδοσιακής, λαϊκής και δημοτικής μουσικής, υπήρξαν και συνεχίζουν να υπάρχουν μεγάλες γυναικείες φιγούρες που σημάδεψαν και συνεχίζουν να διαμορφώνουν αυτόν τον μουσικό κόσμο. Η γυναίκα, λοιπόν, έχει αποκτήσει και θα συνεχίσει να διατηρεί τη θέση της στον πυρήνα του παραδοσιακού τραγουδιού, ανεξαρτήτως του χρόνου που περνά. Με την πάροδο των ετών, η παρουσία της ενισχύθηκε και προβλήθηκε περισσότερο, σε σχέση με παλαιότερα, όταν υπήρχαν περιορισμοί και στερεότυπα για τον ρόλο της γυναίκας, και δη στον κόσμο της μουσικής. Ωστόσο, σήμερα, αυτή η εξέλιξη αποδεικνύει ότι η φωνή της γυναίκας στην παραδοσιακή μουσική έχει αναγνωριστεί, και η θέση της σε αυτόν τον χώρο είναι πλέον αδιαμφισβήτητη», μου λέει.
Και για να επιστρέψω στο «φλέγον» ερώτημα, ρωτάω την Μαρία αν αλήθεια ο κόσμος γλεντάει και τον χειμώνα και μάλιστα στην πρωτεύουσα.
«Ναι, ο κόσμος έχει ανάγκη να γλεντήσει. Τα τελευταία χρόνια σε πολλά μαγαζιά της Αθήνας βρίσκεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου γλέντια. Με τη μπάντα μου έχουμε παίξει σε μαγαζιά γεμάτα νεολαία που έρχεται να χορέψει συρτά, καλαματιανά, τσάμικα, νησιώτικα και άλλους χορούς με πολύ κέφι».
Άραγε τι θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς την παράδοση, τους χορούς και τις μουσικές της τους ρωτάω όλους.
«Βουβός και χωρίς συνέχεια!», παίρνει πρώτος τον λόγο ο Δημήτρης.
«Χωρίς ταυτότητα», λέει η Μαρία και όλοι συμφωνούμε.
«Η παράδοση είναι ένας από τους βασικούς τρόπους με τους οποίους μια κοινωνία μεταβιβάζει γνώσεις, αξίες ήθη και έθιμα από γενιά σε γενιά. Χωρίς την παράδοση χάνουμε τον σύνδεσμό μας με το παρελθόν, τη συνέχειά μας, το νήμα που μας συνδέει με τους προγόνους αλλά και το μέλλον μας», συμπληρώνει.
4 μέρη στην Αθήνα που γίνονται γλέντια όλο τον χρόνο
Λίγο πριν κλείσουμε η Άρτεμις μου μεταλαμπαδεύει τις γνώσεις της σχετικά με το πού μπορείς να πας στην Αθήνα αν θες να χορέψεις παραδοσιακούς χορούς. Κι ας μην ανήκεις σε κάποιον χορευτικό σύλλογο.
«Θα ήταν κρίμα να περιμένουμε το καλοκαίρι για να γλεντήσουμε!», μου λέει και προτείνει τα εξής:
«Στα «Κανάρια»(έχει ωραία γλέντια τις Δευτέρες), η «Φειδίου 2» που οργανώνει διαφορετικές βραδιές στα Εξάρχεια, είναι το «Ποτάμι» στο Κουκάκι και το «Αγροτικόν» στο Περιστέρι. Ένα μικρό tip είναι να ακολουθείς και τις μπάντες που παίζουν παραδοσιακή μουσική για να δεις πού θα είναι το επόμενο γλέντι».
Bloggers
