Björn Andrésen: Ο «ωραιότερος έφηβος» έφυγε από τη ζωή στα 70 του, αφού πλήρωσε το τίμημα της λάμψης
Ο Σουηδός ηθοποιός που καθιερώθηκε ως ο «πιο όμορφος έφηβος στον κόσμο» στη θρυλική ταινία Death in Venice, άφησε μια ζωή γεμάτη λάμψη, πόνο και την αέναη αναζήτηση της δικής του φωνής.
Η ομορφιά του τον έκανε θρύλο, η ζωή του τον έκανε άνθρωπο. Ο Björn Andrésen, ο έφηβος που όλοι αποκάλεσαν «τον πιο όμορφο στον κόσμο» στην ταινία Death in Venice ως Tadzio το 1971, «έφυγε» στα 70 του χωρίς να έχει γίνει γνωστή η αιτία θανάτου του, αφήνοντας πίσω του μια ιστορία γεμάτη λάμψη, πόνο και ανεξίτηλο στίγμα στον κινηματογράφο.
Τα δάκρυα της Άσπας του και το «αντίο» στον Σαββόπουλο: Τα συγκινητικά λόγια του εγγονού του
Το «θαύμα» του Tadzio
Γεννημένος το 1955 στη Στοκχόλμη, ο Andrésen αναδείχθηκε σε διεθνές είδωλο μόλις σε ηλικία 15 ετών, όταν ο Luchino Visconti τον επέλεξε για τον ρόλο του Tadzio, ενός νεαρού αγοριού που γίνεται αντικείμενο έλξης για έναν ώριμο άνδρα στην κινηματογραφική διασκευή της νουβέλας του Thomas Mann.
Ο Visconti, εντυπωσιασμένος από την παρουσία του, τον ονόμασε «ο πιο όμορφος έφηβος στον κόσμο», τίτλος που τον ακολουθούσε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η ταινία του χάρισε παγκόσμια αναγνώριση, όμως η εμμονή με την εικόνα του άρχισε σύντομα να αφήνει τα σημάδια της. Η ομορφιά του έγινε τόσο ευλογία όσο και βάρος, μια ταυτότητα που δύσκολα θα μπορούσε να ξεφύγει.
Η σκοτεινή πλευρά της λάμψης
Η φήμη ήρθε πολύ νωρίς, αλλά το τίμημα ήταν μεγάλο. Ο Andrésen μίλησε ανοιχτά για περιστατικά όπου, σε ηλικία μόλις 16 ετών, ο σκηνοθέτης τον πήγε σε ντίσκο για ενήλικες, κάνοντάς τον να νιώσει σαν «εξωτικό ζώο σε κλουβί». Η ομορφιά του χρησιμοποιήθηκε ως εμπορεύσιμο στοιχείο και η σταθερή ταύτιση με μια εικόνα τον εμπόδισε να αναπτυχθεί ως άνθρωπος πέρα από αυτήν.
Όπως είχε δηλώσει ο ίδιος:
«Έκανα την ταινία και μου έκαναν “σκατά τη ζωή”» και «Ένιωθα ως εξωτικό ζωικό είδος - ένα προϊόν - και δεν μπορούσα να αντιδράσω».
Η εμπειρία αυτή τον σημάδεψε βαθιά, αφήνοντας μια αίσθηση απώλειας και απομόνωσης, ακόμη και μέσα στην παγκόσμια αναγνώριση.
Η ζωή του μετά το πρωτοφανές ξεκίνημα
Παρά τη δυσκολία, ο Andrésen συνέχισε να δημιουργεί και να ψάχνει τον προσωπικό του δρόμο ως καλλιτέχνης. Έπαιξε σε περισσότερες από 30 ταινίες και σειρές στη Σουηδία, ενώ το 2019 συμμετείχε στην ταινία τρόμου Midsommar, σχολιάζοντας με ειρωνική διάθεση ότι του άρεσε η σκηνή θανάτου: «Κάθε αγόρι ονειρεύεται να πεθάνει σε ταινία τρόμου».
Ο Andrésen ήταν επίσης μουσικός. Έπαιζε πιάνο και έδινε συναυλίες, ακολουθώντας έναν δημιουργικό δρόμο πέρα από την εικόνα που τον είχε κυριεύσει. Παράλληλα, η ζωή του σημαδεύτηκε από προσωπικές τραγωδίες: η μητέρα του αυτοκτόνησε όταν εκείνος ήταν 10 ετών, ενώ αργότερα έχασε τον γιο του από το σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου βρεφών, γεγονός που τον βύθισε σε βαθιά κατάθλιψη.
Η τελευταία πράξη
Το 2021 κυκλοφόρησε το ντοκιμαντέρ The Most Beautiful Boy in the World (σ.σ στα Σουηδικά: Världens vackraste pojke), ανοίγοντας έναν ειλικρινή διάλογο για τη φήμη, την αντικειμενοποίηση και τις ψυχικές συνέπειες της πρώιμης αναγνωρισιμότητας.
Ο Andrésen χαρακτηρίστηκε τότε από τους δημιουργούς του «θαρραλέος άνθρωπος».
Ο ίδιος πάντως θα μείνει στη μνήμη του κοινού ως μια ζωντανή αντίθεση: τόσο όμορφος όσο και τραυματισμένος, τόσο διάσημος όσο και απομονωμένος. Η ιστορία του υπενθυμίζει ότι η ομορφιά, όταν φορτώνεται με επιθυμίες άλλων, μπορεί να γίνει παγίδα. Κι ότι η φήμη, ειδικά όταν έρχεται νωρίς, δεν αφήνει πάντα χώρο για να ανθίσει ο άνθρωπος πίσω από την εικόνα.
Ας θυμόμαστε τον Andrésen όχι μόνο ως τον «ωραιότερο έφηβο», αλλά ως μια ψυχή που πάλεψε με τη σκιά της εικόνας της και προσπάθησε να αναπνεύσει πέρα από αυτήν, αφήνοντας μια κληρονομιά που συνδυάζει τη λάμψη με τον πόνο, το ταλέντο με την ανθρωπιά.

