1 χρόνος χωρίς τον Alain Delon: Η γοητευτική αλητεία, ο ρατσισμός της ομορφιάς, η ευθανασία, η Romy

Ανθή Μιμηγιάννη
1 χρόνος χωρίς τον Alain Delon: Η γοητευτική αλητεία, ο ρατσισμός της ομορφιάς, η ευθανασία, η Romy

Ο Alain Delon δεν ήταν ποτέ «καθώς πρέπει». Ήταν σκληρός, αμφιλεγόμενος, αντιφατικός και σίγουρα δεν δέχτηκε ποτέ τη φθορά. Υπήρξε σταρ που μιλούσε απροκάλυπτα, που έπαιζε με τις προκαταλήψεις, που δεν δίσταζε να προκαλεί. Τα σκάνδαλα, οι πολιτικές του δηλώσεις, οι σκοτεινές του πλευρές έγιναν κομμάτι του ίδιου του μύθου. Όπως και η Romy που -τελικά- δεν είχε ποτέ. «Ήξερες από την πρώτη στιγμή που μιλούσε η Romy Schneider ότι ήταν κάτι αληθινό. Τα λόγια της είχαν δύναμη. Είχε έναν τρόπο να σε τραβάει, πέρα από τη λογική σου. Μισούσες το πώς σε έκανε να νιώθεις. Το μπέρδευες με αδυναμία, με έλλειψη ελέγχου. Μα η αλήθεια ήταν ότι δεν επεδίωκε τίποτε άλλο πέρα από αρμονία και γαλήνη. Το μόνο της “έγκλημα” ήταν η γυμνή μαγνητική της δύναμη».

Δεν ήταν απλώς ωραίος. Ήταν τόσο ωραίος που έπρεπε να απολογείται. Ο Alain Delon υπήρξε ζωντανός μύθος, καθρέφτης μιας εποχής που λάτρεψε την εικόνα όσο και την αμαρτία της. Στο βλέμμα του χωρούσε η τρυφερότητα και η απειλή, η υπόσχεση και η προδοσία. Τους ρόλους δεν τους υποδυόταν πρώτα τους ζούσε, θα έλεγε συχνά μέσα από τις συνεντεύξεις του. Και μέσα από αυτό το βίωμα δημιούργησε μια φιγούρα που ξεπερνούσε την κινηματογραφική οθόνη. Ήταν το γαλλικό σινεμά προσωποποιημένο, η εικόνα του αρσενικού που δεν χωρούσε σε καμία σύμβαση. Κι όμως, πίσω από τον μύθο, υπήρχε ένας άνθρωπος που πλήρωνε ακριβά το τίμημα της ομορφιάς του.

https://www.instagram.com/p/DND---hMnXk

Γιατί ο Delon υπήρξε θύμα ενός ιδιότυπου ρατσισμού. Ο ίδιος ρατσισμός που για τις γυναίκες ονοματίστηκε, καταγγέλθηκε και καταγράφηκε (όσο μπόρεσε και ακόμα παλεύει να μπορεί), για εκείνον φορέθηκε σαν τιμητικός τίτλος. Ήταν «ο ωραίος Alain». Η κριτική, το κοινό, ακόμα και οι συνεργάτες του συχνά έβλεπαν πρώτα το πρόσωπο και μετά τον ηθοποιό. Έπρεπε να δώσει μάχη για να αποδείξει ότι δεν ήταν απλώς ένα όμορφο αγόρι με γαλάζια μάτια, αλλά ένας ερμηνευτής ικανός να γεμίσει το ρόλο με εσωτερικότητα. Η γοητεία του ήταν τόσο ακαταμάχητη που επισκίαζε το ίδιο του το ταλέντο. Και αυτό, όσο κι αν ακούγεται σαν πολυτέλεια, υπήρξε το μεγαλύτερο «το μεγαλύτερο εμπόδιό του».

Το μόνο ισχυρότερο από τον ανταγωνισμό Belmondo - Delon, η φιλία τους: 3 χρόνια χωρίς τον Jean-Paul

Η πρώτη ανάρτηση της Anouchka Delon μετά τον θάνατο του πατέρα της ήταν γεμάτη συμβολισμούς

Το παιδί που δεν χωρούσε πουθενά

Ο Delon δεν γεννήθηκε μέσα σε αίγλη. Γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1935 στο Sceaux, στα περίχωρα του Παρισιού, σε μια οικογένεια διαλυμένη. Πέρασε από ορφανοτροφεία, από στρατώνες, από μικροδουλειές. Η ζωή του πριν από τον κινηματογράφο ήταν γεμάτη περιθώριο και τσαμπουκά. Γι’ αυτό και όταν τον «ανακάλυψαν» στις Κάννες το 1957, δεν βρήκαν έναν εκλεπτυσμένο νέο, αλλά έναν αλήτη με μάτια που δεν μπορούσες να ξεχάσεις. Το Hollywood τον ήθελε. Εκείνος, όμως, προτίμησε να μείνει στη Γαλλία. Ήξερε ότι η ταυτότητά του δεν θα χωρούσε σε καμία αμερικανική σύμβαση.

https://www.instagram.com/p/DK931JMIsWK

Η μεγάλη του έκρηξη ήρθε το 1960 με το Plein Soleil του René Clément, τη γαλλική εκδοχή του The Talented Mr. Ripley. Ο Delon ως Τομ Ρίπλεϊ υπήρξε ένας ήρωας χωρίς συνείδηση, ένας άντρας που δολοφονούσε με βλέμμα περισσότερο παρά με όπλο. Ο Guardian έγραψε πως έμοιαζε με «πορτρέτο Ντόριαν Γκρέι, ομορφιάς και αδίστακτου θράσους». Η ταινία τον έκανε διεθνές σύμβολο και καθόρισε την εικόνα του: ένας γοητευτικός δολοφόνος, ένας ήρωας που η αμαρτία δεν τον βάραινε ποτέ.

Κι όμως, η ίδια αυτή ταινία σφράγισε και την παγίδα. Ο Delon θα κουβαλούσε για πάντα την ταμπέλα του «ωραίου δολοφόνου», του άντρα που ήταν πρώτα πρόσωπο και μετά ερμηνεία.

https://www.instagram.com/p/DKH03bjsLRE

Ο ρατσισμός της ομορφιάς

Στην περίπτωση του Delon, ο ρατσισμός της ομορφιάς στη μεγάλη οθόνη πήρε αντρική μορφή. Η εικόνα του χρησιμοποιήθηκε, λατρεύτηκε, θεοποιήθηκε, αλλά και τον περιόρισε. Ήταν σαν να του έλεγαν: «Αυτό είναι το εισιτήριό σου, αλλά και η φυλακή σου». Κι εκείνος, όσο κι αν το απολάμβανε, δεν το συγχώρεσε ποτέ. «Δεν είμαι σταρ, είμαι ηθοποιός», έλεγε ξανά και ξανά.

Έδινε πάντα την εντύπωση ότι πάλευε με έναν αόρατο εχθρό: την ίδια του την ομορφιά. Και ίσως αυτό να τον έτρωγε. Ότι ποτέ δεν τον είδαν μόνο για το ταλέντο του. Ότι έπρεπε να αποδεικνύει συνεχώς πως δεν ήταν απλώς ένας ωραίος αλήτης, αλλά ένας καλλιτέχνης που μπορούσε να σταθεί δίπλα στους μεγαλύτερους.

Η σχέση του με τη Romy Schneider υπήρξε κεφάλαιο από μόνη της. Δεν ήταν το ταιριαστό ζευγάρι. Ήταν το ιδανικό ζευγάρι. Εκείνη, η πριγκίπισσα της ευρωπαϊκής οθόνης. Εκείνος, ο αλήτης με το ακατέργαστο βλέμμα. Μαζί έμοιαζαν να γράφουν το δικό τους μυθιστόρημα. Ο κόσμος τους λάτρευε, αλλά η σχέση τους δεν άντεξε. Κι όμως, το φάντασμα της Romy δεν τον άφησε ποτέ. Ίσως γιατί στον καθρέφτη της είδε για πρώτη φορά έναν Delon που δεν ήταν απλώς πρόσωπο, αλλά άνθρωπος.

https://www.instagram.com/p/DKzksifM8Eq

Η φθορά, η ευθανασία και το μέλλον που πέθανε

Κι ύστερα ήρθε ο χρόνος. Ο χρόνος που κανένας μύθος δεν μπορεί να νικήσει. Ο Delon δεν δέχτηκε ποτέ τη φθορά. Δεν ήθελε να βλέπει τον εαυτό του να αλλάζει. Το έλεγε ξεκάθαρα: η ευθανασία ήταν για εκείνον το πιο λογικό πράγμα. Το δικαίωμα να φύγεις με αξιοπρέπεια, χωρίς να σέρνεσαι σε νοσοκομεία. Ένας άντρας που έζησε όπως ήθελε, δεν μπορούσε να δεχτεί να πεθάνει αλλιώς.

Τα περιστατικά βίας και η έκφραση ακραίων πολιτικών απόψεων επισκίασαν το τεράστιο εκτόπισμα της εμβληματικής φιγούρας του γαλλικού κινηματογράφου που ταύτισε το όνομά του με την ακαταμάχητη γοητεία. Το μεγαλύτερο θύμα όμως της γοητείας του ίσως ήταν ο ίδιος που ποτέ δεν δέχθηκε τη φθορά και το γεγονός πως μεγαλώνει. Πριν από τρία περίπου χρόνια έθιξε ανοιχτά ένα μεγάλο κεφάλαιο, αυτό της ευθανασίας, όμως η στάση του τα τελευταία χρόνια της ζωής του έδειχνε πως μέλλον ήταν ήδη νεκρός. Η απώλεια του νόθου γιου του πριν δύο χρόνια -που του έμοιαζε όσο κανένα παιδί του, δεν του στοίχισε ίσως τόσο, όσο το γεγονός πως δεν αναγνώρισε ποτέ τον «καθρέφτη» του, όχι μόνο κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Οι συνεργασίες του με σημαντικότατους σκηνοθέτες επισκιάστηκαν -δυστυχώς- και πάλι από την τεράστια γοητεία του όμως η τεράστια λίστα των κατακτήσεων του Alain Delon δεν επισκίασε ποτέ τον έρωτά του με τη Romy Schneider.

Το καλύτερο παλαιό γαλλικό κρασί που έγινε μύθος

Ο Delon όσο μεγάλωνε έμοιαζε με το καλύτερο παλαιό γαλλικό κρασί. Διότι αποκτούσε βάθος, πυκνότητα, γεύση που δεν ξεχνάς. Όμως εκείνος δεν ήθελε να παλαιώσει. Ήθελε να μείνει για πάντα νέος, για πάντα όμορφος, για πάντα ο αλήτης που μάγευε την κάμερα. Και γι’ αυτό το κρασί της ζωής του, όσο κι αν ωρίμαζε, είχε πάντα μια πικρή επίγευση. Την αίσθηση ότι η νεότητα δεν επιστρέφει.

Το πρόσωπό του υπήρξε η ευχή και η κατάρα του. Ο ρατσισμός που υπέστη, η παγίδα της ομορφιάς, η φθορά του χρόνου, οι θυελλώδεις έρωτες, η αναζήτηση μιας εξόδου με αξιοπρέπεια -όλα αυτά συνθέτουν το πορτρέτο ενός άντρα που δεν έζησε ποτέ «φυσιολογικά». Ενός άντρα που έφυγε σαν σήμερα, 18 Αυγούστου, από τη ζωή.

https://www.instagram.com/p/C-dJMNGInvc

Με αφορμή τον έναν χρόνο από τον θάνατό του ακολουθούν κάποιες iconic δηλώσεις του

«Φίλος; Είναι εκείνος που μπορείς να καλέσεις στις τρεις το πρωί, λέγοντάς του πως μόλις διέπραξες ένα έγκλημα, κι εκείνος θα σου απαντήσει μόνο: “Πού είναι το πτώμα;”».

«Ο ηθοποιός είναι κλήση, επάγγελμα που μπορεί να διδαχθεί, τρόπος ζωής. Είναι προσωπικότητα, συνήθως ισχυρή, που τοποθετείται στην υπηρεσία του κινηματογράφου από έναν συνδυασμό συγκυριών».

«Ό,τι έκανα στον κινηματογράφο, το έζησα».

«Για ηθοποιούς και αρχηγούς κρατών, δεν υπάρχει ηλικία συνταξιοδότησης».

«Για την περηφάνια ή για τα χρήματα; Δεν τα θέλω. Όταν έχεις υπάρξει παγκόσμιος πρωταθλητής, πρέπει να αποφύγεις τον υπερβολικό αγώνα ή την υπερβολική ταινία. Δεν θα το κάνω».

«Είμαι τα πάντα και δεν είμαι τίποτα. Είμαι ό,τι φτιάχτηκε από μένα. Δέχομαι αυτόν τον Φοίνικα, που τόσο καιρό αρνιόμουν, γιατί θα ήθελα να είχε δοθεί στους σκηνοθέτες μου. Ήμουν το πρώτο βιολί ή το πιάνο, και είχα μαέστρους εξαιρετικούς. Σε εκείνους έπρεπε να δοθεί το βραβείο. Όλοι έχουν πεθάνει, κι έτσι το παίρνω εγώ για χάρη τους, στη μνήμη τους, προς τιμήν της δύναμης και του ταλέντου τους.
Γι’ αυτό βρίσκομαι εδώ. Αλλιώς, δεν θα ήμουν».

«Δεν είμαι σταρ. Είμαι ηθοποιός. Πολεμώ χρόνια για να ξεχάσει ο κόσμος ότι είμαι απλώς ένα όμορφο αγόρι με ωραίο πρόσωπο. Είναι δύσκολος αγώνας, αλλά θα τον κερδίσω. Θέλω το κοινό να καταλάβει ότι πάνω απ’ όλα είμαι ηθοποιός, επαγγελματίας που αγαπά κάθε λεπτό μπροστά στην κάμερα. Αλλά που γίνεται δυστυχισμένος αμέσως μόλις ο σκηνοθέτης φωνάξει: “Κόφτο!”».

«Είμαι πολύ ευτυχισμένος στη σκηνή, σχεδόν περισσότερο απ’ ό,τι στο πλατό του κινηματογράφου».

«Κάνω πολύ καλά τρία πράγματα: τη δουλειά μου, τις ανοησίες και τα παιδιά».

«Γνώρισα τα πάντα και πήρα τα πάντα. Αλλά η αληθινή ευτυχία είναι να δίνεις».

«Δεν έπαιξα ποτέ στη ζωή μου. Ζούσα τους ρόλους μου. Δεν ήταν εύκολο για τις γυναίκες που μοιράστηκαν τη ζωή μου. Μια μέρα ήμουν αστυνομικός, την άλλη παπάς. Η κάμερα για μένα είναι σαν γυναίκα που κοιτάζω στα μάτια».

«Μου άρεσε να μ’ αγαπούν όπως αγαπώ κι εγώ τον εαυτό μου!».

«Θέλω να σε καταβροχθίσω με τα μάτια μου, και να σου επαναλαμβάνω αδιάκοπα ότι ποτέ δεν υπήρξες τόσο όμορφη».

«Θα φύγω ήσυχος, δεν θα μετανιώσω για τίποτα, κι ιδιαίτερα όχι γι’ αυτή τη σκατένια εποχή».

«Δεν φοβάμαι στ’ αλήθεια τον θάνατο. Σκέφτομαι τη ζωή».

«Αν δεν είχα γνωρίσει τις γυναίκες που γνώρισα, θα είχα πεθάνει. Μ’ αγάπησαν, ήθελαν να κάνω αυτή τη δουλειά και πάλεψαν για να την κάνω. Χωρίς αυτές, δεν θα ήμουν εδώ σήμερα».

«Αν αύριο λάβω μια όμορφη πρόταση, κάτι που με αγγίζει, θα το κάνω. Ακόμα και στα 95».

«Στον έρωτα πρέπει να τολμάς τα πάντα, αν αγαπάς πραγματικά».

«Με τρελαίνει να βλέπω τους γιους μου, τον μικρό και τον μεγάλο, όλη μέρα με αυτό το πράγμα τους. Facebook, Instagram ή όπως λέγεται. Ο θόρυβος δεν με ενδιαφέρει».

«Ήταν οι γυναίκες που με έσπρωξαν στον κινηματογράφο, χωρίς να έχω καμία εκπαίδευση. Έφτιαξα κι ένα βιβλίο γι’ αυτό. Ο τίτλος Οι γυναίκες της ζωής μου τα λέει όλα. Στην αρχή ήταν χάρη στο πρόσωπό μου, αλλά αυτό θα μπορούσε να κρατήσει μόνο έναν χρόνο. Αν ήμουν κακός, θα είχα εξαφανιστεί εδώ και καιρό, δεν νομίζεις;».

«Ο ηθοποιός έχει κλήση: έχει φοιτήσει σε σχολές, είναι εκπαιδευμένος, κάνει θέατρο. Ο ηθοποιός είναι ατύχημα».

«Το κοινό μ’ αγαπούσε να με βλέπει με ένα όπλο στο χέρι και, συχνά, να πεθαίνω στο τέλος. Ο θάνατος είναι αυτό που φτιάχνει τους ήρωες».

https://www.instagram.com/p/DJPVnvbsIJY

«Σήμερα είμαι διαφορετικός απ’ ό,τι χθες σωματικά. Αλλά δεν θέλω να ξανακάνω ταινίες μόνο και μόνο για να τις κάνω. Δεν θέλω να πολεμήσω πολύ, όπως λένε οι μποξέρ, τους οποίους ξέρω καλά».

«Αυτό που έχω να πω είναι πολύ απλό και πολύ σύντομο: ο Ζαν-Πιερ Μελβίλ είναι ο μεγαλύτερος σκηνοθέτης με τον οποίο είχα την τύχη, την ευχαρίστηση και την τιμή να δουλέψω. Θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να το εξηγήσω. Είναι υπέροχος. Ξέρει περισσότερα για τον κινηματογράφο από οποιονδήποτε. Είναι ο καλύτερος σκηνοθέτης που ξέρω, ο καλύτερος χειριστής κάμερας, ο καλύτερος στο κάδρο και στον φωτισμό, ο καλύτερος σε όλα. Είναι μια ζωντανή εγκυκλοπαίδεια του κινηματογράφου».

«Όταν μένεις πολύ καιρό εδώ, καταντάς να ενοχλείς τον κόσμο, ειδικά εδώ. Το “ακόμα εκείνος είναι εδώ;” είναι πολύ γαλλικό. Δεν μας αρέσει η επιτυχία που διαρκεί».

«Ήξερες από την πρώτη στιγμή που μιλούσε η Romy Schneider ότι ήταν κάτι ο αληθινό. Τα λόγια της είχαν δύναμη. Είχε έναν τρόπο να σε τραβάει, πέρα από τη λογική σου. Μισούσες το πώς σε έκανε να νιώθεις. Το μπέρδευες με αδυναμία, με έλλειψη ελέγχου. Μα η αλήθεια ήταν ότι δεν επεδίωκε τίποτε άλλο πέρα από αρμονία και γαλήνη. Το μόνο της “έγκλημα” ήταν η γυμνή μαγνητική της δύναμη».

On the set of La Piscine
Alain Delon and Romy Schneider on the set of "La Piscine". (Photo by Sunset Boulevard/Corbis via Getty Images)Corbis Historical