Γιατί γίνονται έξω από το θέατρο τέτοιες ερωτήσεις; Το θέμα με τις δηλώσεις Παπαθωμά είναι βαθύτερο
«Υπάρχει η άποψη ότι τα μωρά έρχονται σε μια μαμά που τη διαλέγουν από το κάρμα της. Οπότε ακόμα και το παιδί ενός βιασμού είναι από το κάρμα του ανθρώπου που το κυοφορεί». Με τη δήλωση της Θεοφανίας Παπαθωμά σε χώρο πολιτισμού, αιτιολογείται το «τρέχω σαν τρελός» που είπε πέρυσι ο Γιώργος Νταλάρας σε αφιέρωμα για τον Βασίλη Τσιτσάνη.
«Υπάρχει η άποψη ότι τα μωρά έρχονται σε μια μαμά που τη διαλέγουν από το κάρμα της. Οπότε ακόμα και το παιδί ενός βιασμού είναι από το κάρμα του ανθρώπου που το κυοφορεί». Το 2025, μια τέτοια δήλωση αναπαράγεται από τα μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα. Ειπώθηκε σε έναν χώρο πολιτισμού, στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», προκαλώντας έντονες αντιδράσεις, όχι μόνο για το περιεχόμενό της αλλά και για το πλαίσιο στο οποίο διατυπώθηκε.
Πόσο ταιριαστό είναι να γίνονται τέτοιες δηλώσεις σε χώρους που προορίζονται για την ανάδειξη της τέχνης; Χώρους που δεν στοχεύουν να δίνουν απαντήσεις, αλλά να θέτουν ερωτήματα μέσα από την καλλιτεχνική δημιουργία; Μπορεί η σύνδεση του κάρμα με τραυματικές εμπειρίες, όπως ο βιασμός, να έχει οποιαδήποτε θέση στον δημόσιο λόγο, χωρίς να προσβάλλει και να πληγώνει βαθιά τα θύματα;
Η δήλωση αυτή δεν προκαλεί μόνο αναστάτωση, αλλά είναι και δυνητικά επικίνδυνη. Η προσπάθεια να ερμηνευτούν τραγικά γεγονότα με βάση το κάρμα(!) υποβαθμίζει τον ανθρώπινο πόνο και μεταθέτει την ευθύνη μακριά από τον θύτη. Πρόκειται για δήλωση που διαιωνίζει επιφανειακές και συχνά επικίνδυνες αντιλήψεις.
Ωστόσο, το ζήτημα είναι βαθύτερο και δεν σταματά εκεί.
Η ουσία βρίσκεται στην επιλογή των ερωτήσεων που γίνονται, στη στιγμή που τίθενται, και στη μετέπειτα διαχείριση των δηλώσεων από τα μέσα. Γιατί το 2025 τίθενται τέτοιες ερωτήσεις που αποσκοπούν μόνο στην πρόκληση εντυπώσεων και αφήνουν χώρο για αναπαραγωγή τέτοιου είδους; Το «τρέχω σαν τρελός» που είπε πέρυσι ο Γιώργος Νταλάρας στους δημοσιογράφους σε ερώτηση για «μπιφτέκια και λουκάνικα(!)» σε αφιέρωμα για τον Βασίλη Τσιτσάνη μοιάζει να είναι η απάντηση σε αυτό.
Βάζουν ένα παιδί με χαμηλό μισθό να κάνει «πεσιματική» με ερωτήσεις αυτού του περιεχομένου έξω από θέατρα και άνθρωποι που είναι μπροστά από την κάμερα και σε κομβικά πόστα, με τεράστια αμοιβή, κάνουν τους ανήξερους όταν δημιουργείται αυτός ο ντόρος την επόμενη ημέρα. Θυμάμαι, πριν από λίγα χρόνια, μια εκπομπή όπου οι συντελεστές είπαν στον αέρα ότι δεν γνώριζαν το ρεπορτάζ τους και τη συνέντευξη με τις δηλώσεις του Κωνσταντίνου Τζούμα, αλλά δεν θυμάμαι ποια πλευρά εκτέθηκε περισσότερο. Το γεγονός ότι δεν γνώριζαν τα θέματα της εκπομπής τους αποτελεί από μόνο του ζήτημα, όπως και η χρήση του μοντάζ, με το ερώτημα να παραμένει: τι πρέπει να κόβεται και τι όχι.
Το ζητούμενο δεν είναι η λογοκρισία, αλλά η ευθύνη: των δημοσιογράφων, των μέσων και των καλλιτεχνών.
Ειδικότερα όταν διακυβεύεται η αξιοπρέπεια και ο πόνος ανθρώπων που έχουν ζήσει τραγικές εμπειρίες. Αντί να προβάλλονται δηλώσεις που φέρουν τέτοιου είδους αναπαραγωγή, ίσως θα έπρεπε να επικεντρωθούμε στη δουλειά των καλλιτεχνών, στα έργα τους, στις ιδέες που θέλουν να μεταφέρουν μέσα από την τέχνη. Ειδικά σε περιπτώσεις που τέτοιες δηλώσεις δεν προσφέρουν τίποτα παραπάνω από επιφανειακό θόρυβο.
Ps. Με κάτι τέτοιες ερωτήσεις, σαν και αυτή που τέθηκε έξω από χώρο πολιτισμού, φτάσαμε σε σημείο σημαντικοί καλλιτέχνες να θέλουν να δουν τις ερωτήσεις εκ των προτέρων με αποτέλεσμα να επηρεαστούν ακόμη και άνθρωποι που σέβονται τη δουλειά και των δύο πλευρών.
Άνθρωποι που στο μοντάζ έκοψαν πολλές φορές ό, τι θα μπορούσε να εκθέσει ή θα δημιουργούσε μια τέτοια αναπαραγωγή που γεννά όλα όσα δεν θα έπρεπε να ακούει για παράδειγμα, ένα θύμα. Βιασμού εν προκειμένω.
Bloggers
