9 συνήθειες μπορούν πραγματικά να σε κάνουν πιο έξυπνη και πιο δημιουργική, σύμφωνα με τους γιατρούς

Το να γίνεσαι έξυπνος δεν έχει να κάνει απαραίτητα με το να κερδίζεις στα επιτραπέζια παιχνίδια ή το να μιλάς πολλές γλώσσες. Σημαίνει να χτίζεις μια υγιή εγκεφαλική λειτουργία που σε βοηθά να σκέφτεσαι πιο γρήγορα, να θυμάσαι περισσότερα και να λύνεις προβλήματα με ευκολία. Ευτυχώς, ο εγκέφαλός σου έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζεται και να ενισχύεται μέσα από τη δια βίου μάθηση και τις συνειδητές καθημερινές συνήθειες.

Αν κάποιος θίγει αυτά τα 8 θέματα σε μια συζήτηση, πιθανότατα σκέφτεται σε υψηλό επίπεδο

Ποιες είναι εκείνες οι συνήθειες που έχουν αποδεδειγμένα θετική επίδραση στη λειτουργία του εγκεφάλου και θα σε κάνουν πιο έξυπνη και δημιουργική;

Κράτα ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου

Η Sharon Brangman, διευθύντρια του Center of Excellence for Alzheimer’s Disease στο SUNY Upstate Medical University, εξηγεί ότι το πιο βασικό βήμα για να νιώθεις εξυπνότερη είναι να κοιμάσαι σταθερά και επαρκώς.

«Όταν κοιμόμαστε, ο εγκέφαλός μας συνεχίζει να εργάζεται, οργανώνοντας τις μνήμες μας και ενισχύοντας την ικανότητά μας για συγκέντρωση και επίλυση προβλημάτων», λέει η γυναίκα, τονίζοντας πως «η έλλειψη ύπνου προκαλεί δυσκολίες στη λειτουργία του εγκεφάλου».

Για καλύτερη πνευματική διαύγεια (και καλύτερο ύπνο), η Brangman συμβουλεύει να απομακρύνεις το κινητό σου τουλάχιστον μία ώρα πριν κοιμηθείς, καθώς το μπλε φως επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου.

Άσκηση καθημερινά

Αφού εξασφαλίσεις έναν καλό ύπνο, το επόμενο σημαντικό βήμα είναι η κίνηση.

Η Sharon Brangman αναφέρει μάλιστα έρευνα που δείχνει ότι η γνωστική εξασθένηση είναι πολύ πιο συχνή σε άτομα που δεν ασκούνται καθόλου. Στόχευσε σε τουλάχιστον 30 λεπτά ήπιας έως μέτριας άσκησης την ημέρα.

Δοκίμασε νέα χόμπι

Ο εγκέφαλός σου λειτουργεί καλύτερα όταν εκτίθεται σε νέα ερεθίσματα. Η Brangman λέει ότι δραστηριότητες όπως το διάβασμα, το πλέξιμο, η κηπουρική ή η ζωγραφική μπορούν να σε «γυμνάσουν» πνευματικά.

Μια μελέτη στο «Journal of Aging and Health» έδειξε ότι η συνεχής ενασχόληση με προκλητικές, νέες δραστηριότητες βελτιώνει τη μνήμη. Επιπλέον, τα κοινωνικά χόμπι μειώνουν τη μοναξιά και ενισχύουν τη σύνδεση με τους άλλους, βασικός παράγοντας για την υγεία του εγκεφάλου.

Μείνε κοινωνικά ενεργός

Η διατήρηση κοινωνικών σχέσεων σχετίζεται άμεσα με την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Ο Joel Salinas, επικεφαλής ιατρικός διευθυντής της Isaac Health, τονίζει ότι η τακτική επαφή με άλλους - μέσω τηλεφωνημάτων, επισκέψεων, δραστηριοτήτων ή εθελοντισμού - βελτιώνει τη σκέψη και την ψυχική ευεξία.

Ακόμα και μικρές, σταθερές προσπάθειες για κοινωνική επαφή έχουν μεγάλο όφελος με την πάροδο του χρόνου.

Ονειροπόλησε

Αν έχεις την τάση να ονειροπολείς, δεν είναι απαραίτητα κακό. Μελέτη στο «Journal of Neuroscience» βρήκε ότι η περιπλάνηση του νου μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλο να αντιλαμβάνεται μοτίβα και να μαθαίνει καλύτερα.

Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η ενεργή πνευματική συμμετοχή είναι το «κλειδί» για μακροπρόθεσμη γνωστική υγεία. Όπως λέει ο Salinas, δραστηριότητες που έχουν νόημα και σκοπό - όπως το να καθοδηγείς κάποιον, να οργανώνεις ένα οικογενειακό γεγονός ή να υποστηρίζεις μια κοινωνική δράση - προστατεύουν τον εγκέφαλο πολύ περισσότερο από το να λύνεις απλώς παζλ.

Μίλα στον εαυτό σου

Ο Ryan Sultan, ψυχίατρος και καθηγητής, δίνει μια απλή αλλά ουσιαστική συμβουλή: Μίλα στον εαυτό σου.

«Η φωναχτή σκέψη και η λεκτική επεξεργασία βελτιώνουν τον έλεγχο της προσοχής και την ικανότητα ανεύρεσης πληροφοριών», εξηγεί. Σε μελέτη του Quarterly Journal of Experimental Psychology, συμμετέχοντες που επαναλάμβαναν δυνατά λέξεις όπως «κλειδιά, κλειδιά, κλειδιά», έβρισκαν πιο γρήγορα χαμένα αντικείμενα από εκείνους που δεν μιλούσαν. Μπορεί να σου φαίνεται παράξενο, αλλά αυτό το μικρό τρικ βελτιώνει τη σκέψη και την επίλυση προβλημάτων.

Πέρνα χρόνο στη φύση

Ο Sultan λέει επίσης ότι ένα πράσινο περιβάλλον, γεμάτο δέντρα και φύση, λειτουργεί ως «καύσιμο» για τον εγκέφαλο. Αναφέρεται σε βελγική μελέτη που έδειξε πως μια αύξηση κατά 3% στο πράσινο της γειτονιάς συσχετίστηκε με άνοδο 2,6 μονάδων στον Δείκτη Νοημοσύνης (IQ).

Παρόλο που η σύνδεση αυτή δεν αποδεικνύει ότι η φύση αυξάνει άμεσα το IQ, οι ερευνητές υποθέτουν ότι το αποτέλεσμα προέρχεται από τη μείωση του στρες και τις αυξημένες ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα — όλα όσα στηρίζουν την εγκεφαλική υγεία και ανάπτυξη.

Νιώσε βαρεμάρα κάποιες φορές

«Το να νιώθεις "βαρεμάρα" είναι πιο χρήσιμο απ’ όσο νομίζεις», λέει ο Sultan. Ενεργοποιεί ένα εγκεφαλικό σύστημα που λέγεται default mode network (DMN), το οποίο είναι σημαντικό για τη δημιουργικότητα και τη σύνδεση ιδεών.

Σε έρευνα του Creativity Research Journal, άτομα που έκαναν βαρετές εργασίες παρήγαγαν πιο δημιουργικές ιδέες από εκείνα που δεν εκτέθηκαν στη βαρεμάρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Sultan, η αντίδρασή σου στη βαρεμάρα είναι αυτό που τελικά οδηγεί στη δημιουργικότητα - όχι η βαρεμάρα η ίδια.

Άκου μουσική

Ακόμα και η μουσική υπόκρουση στην καθημερινότητα - ιδίως αν σου είναι οικεία - μπορεί να ενισχύσει τη νοητική σου απόδοση. Μελέτη στο Scientific Reports έδειξε ότι η προτιμώμενη μουσική βελτίωσε την προσοχή και τον χρόνο αντίδρασης σε πειραματικό έργο συγκέντρωσης.

Κάποια μουσική, μάλιστα, έχει σχεδιαστεί ειδικά για να ενισχύει αυτή την επίδραση. Ο Kevin Woods, διευθυντής επιστημονικών ερευνών στην Brain.fm, εξηγεί ότι «ο εγκέφαλος έχει φυσική ρυθμική δραστηριότητα, η οποία μπορεί να ενισχυθεί με ήχους που συγχρονίζονται με αυτούς τους ρυθμούς».

Η έρευνά τους έδειξε ότι μουσική με γρήγορες μεταβολές συγχρονίζει καλύτερα τα εγκεφαλικά κύματα και ενισχύει τη συγκέντρωση έως και 119%.

Αν ακούς κι εσύ μουσική ενώ δουλεύεις, ίσως τώρα καταλαβαίνεις τον λόγο.