Ορώδης καρκίνος του ενδομητρίου: οι εξελίξεις που εγγυώνται καλύτερα αποτελέσματα
Ο καρκίνος του ενδομητρίου, ο οποίος αποτελεί την πιο συχνή κακοήθεια του γυναικείου γεννητικού συστήματος, συνοδεύεται από εξαιρετικά ποσοστά επιβίωσης για τη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών.
Δυστυχώς, όμως, υπάρχουν και εξαιρέσεις, με χαρακτηριστική την περίπτωση του ορώδους καρκίνου του ενδομητρίου. Αν και αντιπροσωπεύει μόλις το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του ενδομητρίου, ενοχοποιείται για το 39% των θανάτων από τη νόσο. Σήμερα, χάρη στις σημαντικές επιστημονικές εξελίξεις και σε αυτό το πεδίο, οι ασθενείς με ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου μπορούν να ελπίζουν σε ένα πολύ καλύτερο μέλλον.
Υπάρχουν ειδικοί προδιαθεσικοί παράγοντες για τον ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου;
Δύο παράγοντες φαίνεται πως παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση ειδικά ορώδους καρκινώματος του ενδομητρίου:
- το ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού και χρήσης ταμοξιφαίνης. Οι έως τώρα μελέτες δείχνουν πως οι γυναίκες που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο μαστού φέρουν 2.6 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης ορώδους καρκίνου ενδομητρίου. Παραιτέρω, από όσες λαμβάνουν ταμοξιφαίνη και εμφανίζουν μεταγενέστερα καρκίνο του ενδομητρίου, ο ορώδης τύπος αναγνωρίζεται σε ποσοστό 20%, το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο συγκριτικά με τη συχνότητα του συγκεκριμένου τύπου στο γενικό πληθυσμό.
- οι μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2. Με βάση τα βιβλιογραφικά δεδομένα, οι γυναίκες με τις παραπάνω μεταλλάξεις έχουν 15-20 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα προσβολής από ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου. Ο κίνδυνος φαίνεται να αφορά κυρίως γυναίκες με μεταλλάξεις στο BRCA
Τι νεότερο υπάρχει στη χειρουργική αντιμετώπιση του ορώδη καρκίνου του ενδομητρίου;
Ο ορώδης καρκίνος ενδομητρίου δίνει συχνά λεμφαδενικές μεταστάσεις, ακόμα και όταν ο όγκος είναι αρκετά περιορισμένος στο εσωτερικό της μήτρας. Σε αυτά τα πλαίσια, στις περιπτώσεις που ο απεικονιστικός έλεγχος είναι καθησυχαστικός για απομακρυσμένες εστίες της νόσου, η κλασική χειρουργική αντιμετώπιση των ασθενών περιλαμβάνει την εκτέλεση ολικής υστερεκτομής μετά των σαλπίγγων και ωοθηκών, επιπλεκτομής, πυελικής και παραορτικής λεμφαδενεκτομής. Νεότερα δεδομένα, όμως, θεμελιώνουν την αξία της τεχνικής του λεμφαδένα-φρουρού και στον ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου. Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της προοπτικής, πολυκεντρικής μελέτης SENTOR αποκάλυψαν πως η τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού έχει ευαισθησία 99% στη διάγνωση των λεμφαδενικών μεταστάσεων στους επιθετικούς τύπους καρκίνου του ενδομητρίου. Περαιτέρω, το διεθνούς φήμης Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης έδειξε πως οι ασθενείς με ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου που υποβάλλονταν στην τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού παρουσίαζαν αντίστοιχα ποσοστά επιβίωσης με όσες κατέφευγαν στην κλασική πυελική και παραορτική λεμφαδενεκτομή. Ήδη, οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση του καρκίνου του ενδομητρίου (NCCN, ESGO), περιλαμβάνουν την τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού ανάμεσα στις επιλογές για τις ασθενείς με ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου.
Τι επιπλέον πλεονεκτήματα δίνει στις ασθενείς η χειρουργική αντιμετώπιση με την τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού;
Η αντιμετώπιση των ασθενών με ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου με την τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού και τις μεθόδους της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, όπως είναι η ρομποτική, διασφαλίζει:
- τη μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών στη διάρκεια του χειρουργείου (π.χ. τραυματισμοί αγγείων και νεύρων)
- τη ελαχιστοποίηση του κινδύνου για λεμφοίδημα και λεμφοκύστεις μετεγχειρητικά
- τη λιγότερη απώλεια αίματος
- τη μικρότερη πιθανότητα λοιμώξεων του χειρουργικού τραύματος ή μετεγχειρητικής κήλης
- τη θεαματική ελάττωση του μετεγχειρητικού πόνου
- την ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ συχνά απαιτείται νοσηλεία μόλις 24 ωρών.
- το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα στην περιοχή των τομών
Υπάρχουν νεότερα φάρμακα για τον ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου;
Η χορήγηση χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας μετά την αρχική χειρουργική αντιμετώπιση είναι εξαιρετικά συχνή στον ορώδη καρκίνο του ενδομητρίου, λόγω της επιθετικότητας της νόσου. Στα προχωρημένα στάδια ή στις υποτροπές, έχουμε πλέον στη φαρέτρα μας και στοχευμένες θεραπείες. Αναλυτικότερα, όταν οι όγκοι εκφράζουν HER2, η χορήγηση trastuzumab συνοδεύετεαι από καλύτερα ποσοστά επιβίωσης. Περαιτέρω, και με δεδομένο πως ο ορώδης καρκίνος ενδομητρίου δεν έχει την ανοσογονικότητα που εμφανίζουν άλλες μορφές της νόσου, η ανοσοθεραπεία με συνδυασμό pembrolizumab και lenvatinib συμβάλλει σημαντικά στην βελτίωση της πρόγνωσης των ασθενών που υποτροπιάζουν. Υπάρχουν και άλλα νεότερα φάρμακα που δοκιμάζονται σε μελέτες την τρέχουσα χρονική περίοδο και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένουμε τα αποτελέσματά τους.
Eυχαριστούμε θερμά για τις πολύτιμες πληροφορίες τον Χειρουργό Γυναικολόγο και Πρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΜΗΤΕΡΑ, κ. Βασίλη Σιούλα με εξειδίκευση στη Γυναικολογική Ογκολογία στο διεθνούς φήμης Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης
Για περισσότερες συμβουλές και νέα στην γυναικολογική ογκολογία επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.sioulas-gyn.gr ή καλέστε στο 210 3006818.