Πώς μπορεί μια χώρα να κερδίσει την Eurovision, σύμφωνα με τους ειδικούς;

Άρτεμις Σκούφου
Πώς μπορεί μια χώρα να κερδίσει την Eurovision, σύμφωνα με τους ειδικούς;
AP Photo/Armando Franca

Υπάρχει μυστικό για να αναδειχθεί κάποιος νικητής της Eurovision; Οι ειδικοί στη μουσική και στην ανάλυση των εμφανίσεων εξηγούν πώς το τραγούδι μίας χώρας μπορεί να ξεχωρίσει. 

Ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision παρακολουθήθηκε πέρυσι από περίπου 163 εκατομμύρια άτομα, κάτι που σημαίνει ότι συχνά υπάρχει υποκειμενικότητα ανάμεσα σε όλα αυτά τα άτομα για το ποιος είναι ο ιδανικός διαγωνιζόμενος.

Ακούγεται αντικρουόμενο το γεγονός πως παρατηρούμε άλλες χρονιές να αποκτούν δημοφιλία συναισθηματικές μπαλάντες και άλλες φορές νικητής στην Eurovision να είναι μια προκλητική παραλλαγή με παραδοσιακές φορεσιές και εντυπωσιακή σκηνική παρουσία ή μια αντιαισθητική υπερπαραγωγή.

Αυτή η εβδομάδα είναι αφιερωμένη στον διαγωνισμό αυτό κι αν αναρωτιέσαι με ποια «λογική» αναδεικνύεται ο νικητής της Eurovision, οι ειδικοί έχουν κάτι να πουν πάνω σε αυτό.

Ποια χώρα θα κερδίσει την Eurovision 2025;

Τι βρίσκεται πίσω από τη δημιουργία του τέλειου τραγουδιού;

Ο Joe Bennett, ειδικός στην μουσικολογία από το Berklee College of Music στην Βοστώνη, ανέλυσε εκατοντάδες φιναλίστ της Eurovision, εντοπίζοντας δύο κυρίαρχα μουσικά στυλ:

  • Το ένα είναι το «Euro-banger» – ενεργητικά τραγούδια πάνω από 120 BPM, με έντονα τύμπανα και συνθεσάιζερ, όπως το «Euphoria» της Loreen (2012) και το «Heroes» του Måns Zelmerlöw (2015).

  • Το άλλο είναι η αργή μπαλάντα, συνήθως γύρω στα 70 BPM, όπως το «Amar Pelos Dois» του Salvador Sobral (Πορτογαλία, 2017) και το «Arcade» του Duncan Laurence (Ολλανδία, 2019).

Υπάρχει το κλισέ ότι τα τραγούδια της Eurovision μιλούν μόνο για αγάπη και ειρήνη – κάτι που ενισχύθηκε με το τραγούδι «Love Love Peace Peace», που παρουσιάστηκε στο διάλειμμα του διαγωνισμού το 2016 και σατίριζε τη δημιουργία του «τέλειου τραγουδιού».

Σύμφωνα με τον Joe Bennett, υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό, καθώς κάθε τραγούδι της Eurovision εμπίπτει σε έξι βασικές θεματικές κατηγορίες: «αγάπη, ενότητα, αυτοεπιβεβαίωση, διασκέδαση, ιστορία και τραγούδια για τη μουσική».

Ο ίδιος προσθέτει πως «τα τραγούδια αυτοεπιβεβαίωσης ή ενδυνάμωσης πάνε πολύ καλά», όπως αναφέρεται και από το BBC.

Η σκηνική παρουσία παίζει κι αυτή τον ρόλο της

Οι καλλιτέχνες μπορεί να μπουν στον πειρασμό να το παρακάνουν με τη σκηνική παρουσία, αλλά αυτό δεν είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος για να κερδίσεις, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Ο Thomas Stengaard, τραγουδοποιός του «Only Teardrops» (Δανία, 2013) και του φετινού τραγουδιού του Ηνωμένου Βασιλείου «What the Hell Just Happened» από τους Remember Monday, αποδίδει μέρος της επιτυχίας του στην απλότητα της σκηνικής του παρουσίας.

Αν ζητούσες από ένα παιδί να ζωγραφίσει αυτή τη σκηνή, θα μπορούσε. Ήταν ένα κορίτσι χωρίς παπούτσια, δύο τύποι στα τύμπανα και ένας με φλογέρα. Πολύ απλό, αλλά δούλεψε.

Η Carrie Grant, vocal coach και επικεφαλής της βρετανικής επιτροπής το 2014 συμφωνεί και αναφέρει: «Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από έναν καλλιτέχνη με σκηνή γεμάτη εφέ και χρήμα, αλλά χωρίς ανάλογη απόδοση. Το κάνει να φαίνεται ακόμα χειρότερο».

https://www.instagram.com/p/DJi1-triYXL/

Ποιο είναι το «κλειδί» για να αναδειχθεί κάποιος νικητής της Eurovision;

Τα τραγούδια σε ελάσσονα κλίμακα κυριαρχούν όλο και περισσότερο στην Eurovision και οι ειδικοί το επιβεβαιώνουν.

Ο Joe Bennett καταρρίπτει την αντίληψη ότι «μείζονα σημαίνει χαρούμενη, ελάσσονα σημαίνει θλιβερή», λέγοντας πως «η ελάσσονα κλίμακα μεταφέρει περισσότερο βάθος συναισθημάτων».

Σύμφωνα με το Press Association, το 2023, το 85% των φιναλίστ τραγούδησε σε ελάσσονα κλίμακα, ενώ τα τελευταία 20 χρόνια, μόνο δύο τραγούδια σε μείζονα κλίμακα έχουν κερδίσει. Αυτά ήταν το «Running Scared» (Αζερμπαϊτζάν, 2011) και το «Amar Pelos Dois» (Πορτογαλία, 2017).

Η Elizabeth Hellmuth Margulis, καθηγήτρια μουσικής αντίληψης στο Princeton, μιλά για την ευαισθησία που είναι σημαντικό να έχει ένα τραγούδι που πηγαίνει στον διαγωνισμό.

Υπάρχει κάποιο «μυστικό»;

Η επανάληψη είναι σημαντική για να μείνει ένα τραγούδι στη μνήμη, λέει η Margulis, αλλά πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολή, γιατί κουράζει.

Αυτό που κάνει ένα τραγούδι πραγματικά εθιστικό είναι «όχι μόνο η επανάληψη, αλλά η προσθήκη μιας ανατροπής». Μια τέτοια ανατροπή θα μπορούσε να είναι μια ξαφνική αλλαγή στα ρούχα, συνδυάζοντας την οπτική και μουσική ανατροπή.

Από την άλλη πλευρά, ο Bennett υποστηρίζει πως σημασία δεν έχει μόνο το περιεχόμενο του τραγουδιού, αλλά να υπάρχει και κάποιος στίχος «κολλητικός», ακόμα κι αν αυτός αρχικά μοιάζει μη κατανοητός.

Η Eurovision χρειάζεται δυνατά μελωδικά σημεία. Θέλεις οι άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη να τραγουδούν αυτή τη μελωδία. Ένα κολλητικό ρεφρέν είναι απαραίτητο.

Οι ειδικοί έχουν παρατηρήσει ακόμα πως οι αλλαγές τόνου στο τέλος ενός τραγουδιού ήταν κάποτε σίγουρη συνταγή επιτυχίας, όπως είχε συμβεί και με το «Fly on the Wings of Love» των Olsen Brothers (Δανία, 2000). Βέβαια, αυτό δε σημαίνει πως μόνο αυτή η αλλαγή στο τέλος είναι αρκετή για να αναδείξει μια χώρα νικήτρια του διαγωνισμού.