Μια πιστή (;) αντιγραφή της Scala του Μιλάνου, στη Σύρο

Το υπέροχο θέατρο Απόλλων της Σύρου, που ανακαινίστηκε πλήρως μόλις το 2000, έχει γραφτεί με χρυσά γράμματα ως ένα από τα πρώτα σκάνδαλα της μετα-επαναστατικής Ελλάδας. Όχι, μην πάει ο νους σου σε μίζες και μεσάζοντες. Απλώς, το 1860 που αποφασίστηκε η ανέγερσή του υπήρχαν φωνές που εναντιώνονταν στο κόστος των 60.000 δραχμών που απαιτούνταν. Τελικά, οι πεφωτισμένοι νόες που γνώριζαν καλά πως μια δραστήρια, εμπορική πόλη 25.000 (τότε) κατοίκων χρειάζεται –για το φόβο των Ιουδαίων και το διεθνές αντίκρυσμά της- ένα πρώτης τάξης πολιτιστικό έρεισμα εισακούστηκαν και το 1864 η «Μικρή Scala», όπως είθισται, να αποκαλείται υποδεχόταν την ελίτ του νησιού με τέσσερις, παρακαλώ, ιταλικές όπερες. Λίγο μετά τα θυρανοίξια άρχισαν και οι απανωτές ανακαινίσεις –αθάνατο ελληνικό δαιμόνιο. Από τα βελούδινα καθίσματά του οι Συριανοί –και όχι μόνο, αφού το θέατρο γρήγορα εξελίχθηκε σε πόλο έλξης για τους Ιταλούς- παρακολούθησαν σημαντικές παραστάσεις όπερας, αλλά και τα αποκαλούμενα « ιερά τέρατα» του ελληνικού θεάτρου –από την Κυβέλη και την Κοτοπούλη ως τον Μάνο Κατράκη.

Στα επόμενα χρόνια και μέχρι το Β Παγκόσμιο Πόλεμο το θέατρο που εσφαλμένα θεωρείται πιστή αντιγραφή της Scala του Μιλάνου, μια και αντλεί αρχιτεκτονικά στοιχεία από ακόμη τέσσερα γνωστά θέατρα της Ιταλίας αλλά και από τη γαλλική αρχιτεκτονική σχολή, παρήκμασε, λειτούργησε ακόμη και ως κινηματογράφος στα χρόνια της ιταλικής κατοχής ενώ στη δεκαετία του '50 κρίθηκε ακατάλληλο προς χρήση για λόγους ασφαλείας. Το 1953 εδώ έδωσε την τελευταία παράστασή της η Μαρίκα Κοτοπούλη. Σχεδόν μισό αιώνα μετά, το 2000 το θέατρο Απόλλων άνοιξε ξανά, έπειτα από τη σχολαστική ανακαίνιση με την υπογραφή του αρχιτέκτονα Πέτρου Πικιώνη. Η Μικρή Scala παραμένει ένα από τα καυχήματα των Συριανών, σήμα κατατεθέν της πάλαι ποτέ high snobiety του νησιού ενώ κάθε Ιούλιο τα τελευταία έξι χρόνια φιλοξενεί το αρκούντως φιλόδοξο Διεθνές Φεστιβάλ Αιγαίου, το οποίο φέτος ανάμεσα στα άλλα θα φιλοξενήσει στην πλάτους 18 μέτρων σκηνή του τη σπουδαία Ελληνοαμερικανίδα ηθοποιό Olympia Dukakis.