Η Ζωζώ μεγαλώνει και είναι όλο και πιο νέα & κάποιοι συνεχίζουν τα αστεία για την ηλικία της - Καλό;

Πόσα χρόνια αστείων χωράνε σε μια γυναίκα που δεν έχει σταματήσει να λάμπει ούτε για δευτερόλεπτο; Πόσα «πόσων χρονών είναι πια αυτή;» χρειάζεται να ακούσει μια θρυλική προσωπικότητα για να αποδειχθεί ότι το πιο γερασμένο πράγμα στο δωμάτιο δεν είναι το σώμα, αλλά το χιούμορ αυτών που το λένε;

Γεννημένη στις 27 Μαίου 1933, η Ζωζώ Σαπουντζάκη σήμερα γίνεται 92. Και το πιο αστείο πράγμα επ’ ευκαιρία δεν είναι τα χρόνια της αλλά η απελπισμένη εμμονή κάποιων να της τα χρεώσουν σαν μειονέκτημα. Μια γυναίκα που ξεκίνησε στα επτά της χρόνια να ανεβαίνει θεατρικές σκηνές, έχει περάσει από τα πιο επικά μαγαζιά της Αθήνας, έχει ντυθεί με στρας, έχει χορέψει στις ταινίες του Δαλιανίδη, έχει αναμετρηθεί με φωτιές, σκάνδαλα, με δίκες, και με τακτ συνεχίζει να ζει και όχι απλά να υπάρχει. Συνεχίζει να γελάει. Να χορεύει. Να χαμογελάει με αυτογνωσία όταν την ρωτάνε για την ηλικία της, απαντώντας απλώς: «Δεν θυμάμαι. Και δεν με νοιάζει».

Η Ζωζώ δεν έχει απλώς μεγαλώσει ωραία. Έχει κυριαρχήσει. Όχι επί των ετών, αλλά επί της εικόνας που έχουν οι άλλοι για τα έτη. Επί της ιδέας ότι μια γυναίκα οφείλει να μικραίνει σιωπηλά, να ξεθωριάζει, να αποσύρεται, να κάνει δήθεν αόρατη τη σοφία της –για να μη θίγει κανενός τη βολική αίσθηση της αισθητικής ή της νεότητας.

Πόσο τρομακτικό για κάποιους να βλέπουν μια γυναίκα που, ενώ τους έχει ξεπεράσει όλους σε ηλικία, εξακολουθεί να τους ξεπερνά και σε λάμψη. Η γνωστή και ως «Βασίλισσα της Νύχτας» δεν είναι παράδειγμα για μίμηση αλλά θυμίζει (και αυτό δεν αρέσει) ότι το να είσαι γυναίκα δεν έχει ημερομηνία λήξης.

Το λεγόμενο «χιούμορ» για την ηλικία της δεν είναι τίποτα περισσότερο από τη μικροπρέπεια των «λίγων» και «μικρών». Μπροστά σε μια γυναίκα που παραμένει θηλυκή, δυναμική και γοητευτικά απροσδιόριστη, το μόνο που βρίσκουν να πουν είναι αστειάκια για το «πόσων χρονών είναι πια;». Ίσως γιατί τίποτα άλλο δεν έχουν να πουν –και αυτή είναι η δική τους τραγωδία.

Η Ζωζώ είναι η ενσάρκωση της ελευθερίας του να μη σου καίγεται καρφί. Να απαντάς με μποέμ ατάκες, με παγιέτες, χορεύοντας. Να λες πως δεν σε ενδιαφέρει πόσο χρονών είσαι, να μην υποκύπτεις σε πλαστικές, να λες πως κοιμάσαι λίγο αλλά ο ύπνος σου να σε γεμίζει ενέργεια μιας αιωνιότητας.

Δεν υπάρχει τίποτα πιο ριζοσπαστικό από μια γυναίκα που αποτυγχάνει να γεράσει με τρόπο που να ικανοποιεί τους άλλους. Η Ζωζώ τους το χάλασε. Και δεν είναι μόνη. Κάθε γυναίκα που επιμένει να ζει χωρίς απολογίες, κάθε γυναίκα που δεν αποσύρεται σιωπηλά, κάθε γυναίκα που ξαναβάζει κραγιόν, ξανασηκώνεται, ξαναγελάει –συνεχίζει το έργο της.

Η ηλικία είναι η πιο τεμπέλικη και διαχρονική προσβολή. Και είναι πάντα γένους θηλυκού. Γιατί κανείς δεν αστειεύτηκε ποτέ με την ηλικία του Καζαντζίδη, του Κούρκουλου, του Χατζηχρήστου. Μόνο όταν η γυναίκα αρνείται να σωπάσει, να μαραθεί, να κρυφτεί, ενοχλεί. Μόνο όταν η γυναίκα αρνείται να πεθάνει με συνέπεια, γίνεται αστείο.

Είναι η γυναίκα που έμεινε όρθια μπροστά σε πυρκαγιά που κατέστρεψε φωτογραφίες και κειμήλια μιας ζωής. Η γυναίκα που η μάνα της διαπραγματευόταν αμοιβές με όρους βασίλισσας. Η γυναίκα που έφτασε στην Αμερική όχι για καριέρα, αλλά για να πει «κοίτα με τώρα». Η γυναίκα που στάθηκε σε δίκες, σε κουτσομπολιά, σε συνθήκες ασφυξίας, πάντα περιποιημένη.

Η σημερινή κοινωνία τρέμει τις γυναίκες που μεγαλώνουν και γερνάνε σαν θρύλοι. Γιατί δεν χωρούν ούτε σε memes, ούτε σε εξυπνακίστικα σχόλια, ούτε σε γραφήματα ηλικίας και «λίστας εμφάνισης». Δεν μπορεί να τις τιθασεύσει, δεν μπορεί να τις προβλέψει. Δεν τις ελέγχει.

Και όταν η κοινωνία δεν ελέγχει κάτι, το γελοιοποιεί.

Το γήρας των γυναικών έχει γίνει το νέο ταμπού. Ίσως γιατί δεν είναι πια ήσυχο. Ίσως γιατί έχει φωνή, πόζα και τσαχπινιά. Ίσως γιατί αντί να αποσυρθεί, κάνει comeback.

Την ώρα που η Ζωζώ ακούει εδώ και 40 χρόνια αστεία για την ηλικία της, εκείνη μεγαλώνει όμορφα. Και όσο μεγαλώνει, αποδομεί.

Τις ιδέες, τα πρότυπα, τους φόβους.