Το αν οι άντρες βιώνουν κρίση στον έρωτα επειδή αρνούνται να βελτιωθούν είναι πολύ πιο σύνθετο

Τα τελευταία χρόνια επανέρχεται διαρκώς μια διατύπωση που μοιάζει δήθεν προκλητική αλλά στην πραγματικότητα κρύβει μια απλή διαπίστωση. Ένα μεγάλο μέρος των αντρών δυσκολεύεται να σταθεί στις σχέσεις του σήμερα επειδή αποφεύγει τη δουλειά που απαιτεί η οικειότητα. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άντρες δεν θέλουν αγάπη. Σημαίνει ότι η αγάπη δεν είναι πια ο χώρος όπου μπορείς να μπαίνεις χωρίς ευθύνη, χωρίς λόγο, χωρίς θέση. Η εποχή ζητάει άλλον τρόπο παρουσίας και αυτό για κάποιους μοιάζει βουνό.

Η συζήτηση δεν είναι πόλεμος φύλων ούτε κατηγορία. Είναι ανάγνωση ενός φαινομένου που έχει διογκωθεί και διαμορφώνει την καθημερινότητα στις σχέσεις.

Το νέο τοπίο των συναισθημάτων

Οι σημερινές σχέσεις απαιτούν δεξιότητες που μέχρι πριν μερικές δεκαετίες δεν θεωρούνταν απαραίτητες. Η συναισθηματική διαθεσιμότητα δεν αντιμετωπίζεται πια ως πολυτέλεια. Η επικοινωνία δεν είναι εργαλείο για να αποφεύγεις συγκρούσεις. Η ενσυναίσθηση δεν ανήκει στις παιδικές ιστορίες. Η ανάληψη ευθύνης δεν θεωρείται υποχώρηση αλλά στοιχειώδης ωριμότητα.

Όλα αυτά δημιουργούν ένα νέο περιβάλλον στο οποίο οι γυναίκες προσαρμόζονται γρήγορα γιατί έχουν εκπαιδευτεί να παρατηρούν, να αναλύουν, να επεξεργάζονται συναισθήματα. Οι άντρες όμως μεγάλωσαν μέσα σε ένα διαφορετικό αφήγημα. Ο συναισθηματικός κόσμος αντιμετωπίστηκε σαν κάτι που δεν χρειάζεται ή, ακόμα χειρότερα, σαν κάτι που πρέπει να αποφεύγεται.

Όταν αυτό το αφήγημα μεταφέρεται στις σχέσεις του σήμερα, δημιουργεί κενό. Δεν φταίει το φύλο. Φταίει το σύστημα εκπαίδευσης της αρρενωπότητας.

Η μετάβαση που πονάει

Πολλοί άντρες βρίσκονται μπροστά σε μια δυσάρεστη σύγκρουση. Από τη μια θέλουν σχέση, σταθερότητα, συντροφικότητα. Από την άλλη νιώθουν ότι καλούνται να λειτουργήσουν σε μια γλώσσα που δεν έμαθαν ποτέ. Αυτή η απόσταση δεν γεφυρώνεται με βιασύνη ούτε με άρνηση. Θέλει δουλειά. Θέλει διάθεση να δεις τι σε εμποδίζει να σχετιστείς ουσιαστικά.

Η οικειότητα απαιτεί ευαλωτότητα και η ευαλωτότητα προκαλεί φόβο σε όσους δεν εξασκήθηκαν σε αυτή. Έτσι, αντί για διάλογο, επικοινωνείται σιωπή. Αντί για αυτοκριτική, εμφανίζεται άμυνα. Αντί για ενέργεια, επιλέγεται απόσυρση. Όχι γιατί οι άντρες δεν νοιάζονται, αλλά γιατί δεν ξέρουν πώς να σταθούν μέσα στο συναίσθημα χωρίς να το εκλάβουν ως απειλή.

Η άρνηση που βαφτίζεται «προστασία»

Η φυγή από την εσωτερική δουλειά παρουσιάζεται συχνά ως αυτοπροστασία. Όμως δεν πρόκειται για προστασία. Πρόκειται για αποφυγή. Ο άντρας που διστάζει να μιλήσει, να εκτεθεί, να διαχειριστεί τις πληγές του, δεν προστατεύει τον εαυτό του. Τον εγκλωβίζει. Κάθε αποτυχημένη σχέση δεν γίνεται μάθημα αλλά επιβεβαίωση ότι η οικειότητα «δεν του ταιριάζει».

Η αλήθεια είναι πιο απλή. Χρειάζεται να αλλάξει τρόπος. Όχι για να ικανοποιηθεί μια γενιά γυναικών που απαιτεί συναισθηματική παρουσία, αλλά γιατί ο ίδιος ο άντρας θα ζήσει μια ζωή πιο ουσιαστική όταν σταματήσει να φοβάται τον εσωτερικό του κόσμο.

Οι γυναίκες δεν υποχωρούν πια

Οι γυναίκες έχουν κάνει τεράστιο άλμα τα τελευταία δέκα χρόνια. Δεν θυσιάζουν τον εαυτό τους για να διατηρήσουν μια σχέση που στηρίζεται στη σιωπή ή στη μονομερή προσπάθεια. Η οικονομική ανεξαρτησία, η ψυχοθεραπεία, η πρόσβαση στη γνώση και η εκπαίδευση έχουν δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο. Οι γυναίκες δεν χρειάζεται να προσαρμοστούν σε συμπεριφορές που τις μειώνουν ή δεν τις ικανοποιούν.

Έτσι, όταν ο άντρας δεν συναντά το επίπεδο ευθύνης που ζητά η σχέση, η γυναίκα φεύγει. Όχι από εγωισμό αλλά από επίγνωση. Δεν καλείται πια να «αντέξει». Έχει κριτήριο, έχει επιλογές, έχει καθαρότητα στο τι θέλει να μοιραστεί. Η εποχή δεν ζητά από τις γυναίκες να υποχωρούν. Ζητά από τους άντρες να ενηλικιωθούν συναισθηματικά.

Η ευθύνη που δεν χωράει μεταμφίεση

Σε αυτό το σημείο η κουβέντα συχνά εκτροχιάζεται. Κάποιοι άντρες λένε ότι οι γυναίκες έχουν υπερβολικές απαιτήσεις. Κάποιοι άλλοι κατηγορούν την «τοξική ανεξαρτησία». Όλα αυτά λειτουργούν μόνο ως υπεκφυγές. Οι σχέσεις δεν χαλάνε επειδή οι γυναίκες ζητούν πολλά. Χαλάνε επειδή κάποιοι άντρες δίνουν λίγα και θεωρούν ότι το λίγο πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν κατόρθωμα.

Η ευθύνη δεν είναι προαιρετικό προσόν. Δεν είναι επιβάρυνση. Είναι προϋπόθεση για να λειτουργήσει μια σχέση. Το να ξέρεις τι νιώθεις, τι θέλεις και πώς το εκφράζεις δεν σε μικραίνει. Σε σταθεροποιεί.

Το τίμημα της άρνησης

Όταν οι άντρες απομακρύνονται από τις σχέσεις για να αποφύγουν την εξέλιξη, δεν κερδίζουν ελευθερία. Κερδίζουν μοναξιά. Οι φιλίες τους συχνά παραμένουν σε ασφαλή επιφανειακά επίπεδα. Το φλερτ κουράζει επειδή στηρίζεται σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Η οικειότητα τρομάζει επειδή απαιτεί σταθερότητα σε έναν χώρο όπου δεν υπάρχει εμπειρία.

Το αποτέλεσμα δεν είναι απλώς η έλλειψη σχέσης. Είναι η απουσία συναισθηματικής ζωής. Και αυτή η απουσία βαραίνει. Όχι επειδή η κοινωνία πιέζει τους άντρες να δεσμευτούν αλλά επειδή ο άνθρωπος που φοβάται την εγγύτητα στερεί από τον εαυτό του το μεγαλύτερο κομμάτι του εσωτερικού του κόσμου.

Οι άντρες που κάνουν τη δουλειά δείχνουν τον δρόμο

Υπάρχουν πολλοί άντρες που έχουν μπει στη διαδικασία αυτογνωσίας και αυτό φαίνεται καθαρά. Μιλούν. Ακούν. Ζητούν συγγνώμη χωρίς να χρειάζονται σκηνικά υπερπαραγωγής. Καταλαβαίνουν ότι η σχέση είναι συνεργασία και όχι άθροισμα υπεκφυγών.

Αυτοί οι άντρες δεν είναι πρότυπα με την παλιά έννοια. Δεν είναι «τέλειοι». Είναι παρόντες. Αυτό ακριβώς χρειάζεται η εποχή. Όχι άντρες που δεν έχουν ευάλωτο σημείο αλλά άντρες που μπορούν να σταθούν δίπλα σε μια γυναίκα χωρίς να κρύβονται πίσω από ψευτοδυναμικές μάσκες.

Η εξέλιξη δεν είναι προσβολή της ανδρικής ταυτότητας

Η ευθύνη, η έκθεση, ο διάλογος και η συναισθηματική ωριμότητα δεν αφαιρούν τίποτα από την αρρενωπότητα. Την επαναπροσδιορίζουν. Το παλιό μοντέλο του άντρα που δεν λυγίζει και δεν μιλάει έχει εκπνεύσει. Δεν εξυπηρετεί κανέναν και κυρίως δεν εξυπηρετεί τον ίδιο τον άντρα που το κουβαλάει.

Ο σύγχρονος άντρας δεν χρειάζεται να γίνει κάτι ασύμβατο με την φύση του. Χρειάζεται απλώς να δώσει στον εαυτό του το δικαίωμα να αναπτυχθεί.

Η κρίση δεν είναι αναπόφευκτη

Το φαινόμενο της δυσκολίας των αντρών στον έρωτα δεν είναι καταδίκη. Είναι συνέπεια. Και οι συνέπειες αλλάζουν όταν αλλάζει και η συμπεριφορά.

Μόλις ο άντρας πάψει να φοβάται την αυτογνωσία, θα δει ότι οι σχέσεις δεν είναι πεδίο απειλής αλλά ένας χώρος όπου μπορεί να υπάρξει με ασφάλεια. Η οικειότητα δεν ακυρώνει την ανεξαρτησία του. Ακυρώνει μόνο την ψευδαίσθηση πως μπορεί να μεγαλώσει συναισθηματικά χωρίς να εκτεθεί.

Το πραγματικό ζητούμενο

Το αν οι άντρες βιώνουν κρίση στον έρωτα επειδή αρνούνται να βελτιωθούν είναι ένα ερώτημα με πολλές στρώσεις. Η απάντηση δεν βρίσκεται στην κατηγορία αλλά στην επίγνωση. Οι σχέσεις του σήμερα απαιτούν ωριμότητα, συνεργασία και καθαρότητα.

Αν κάποιος δεν μπορεί να ανταποκριθεί, δεν γίνεται εχθρός. Γίνεται άνθρωπος που χρειάζεται αλλαγή. Και η αλλαγή είναι εφικτή για όσους σταματούν να τρέχουν μακριά από τον εαυτό τους.