15 βασικά κίνητρα οδηγούν την ανθρώπινη συμπεριφορά, σύμφωνα με τους ειδικούς

Η ανθρώπινη συμπεριφορά έχει γίνει προσπάθεια να εξηγηθεί από διάφορους ειδικούς, είτε με βάση την ψυχολογία είτε τη νευροφυσιολογία.

Ωστόσο, μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου HSE και της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου πρότεινε την ανάλυση των κινήτρων της ανθρώπινης συμπεριφοράς από εξελικτική σκοπιά.

Στο προτεινόμενο πλαίσιο, όλα τα κίνητρα θεωρούνται ως εξελικτικές προσαρμογές που ενίσχυσαν την ικανότητα των πρώτων ανθρώπων να επιβιώνουν στο περιβάλλον τους και συνεχίζουν να επηρεάζουν τη συμπεριφορά σήμερα.

Οι επιστήμονες εκκινούν από την παραδοχή ότι εάν ορισμένοι εξελικτικοί μηχανισμοί πυροδότησαν κάποτε συγκεκριμένες συμπεριφορές, τα υποκείμενα κίνητρα μπορούν να εντοπιστούν με τη χρήση τυπικών ψυχομετρικών τεχνικών.

Οι άνθρωποι που μεγάλωσαν με λίγη στοργή, εμφανίζουν αυτά τα χαρακτηριστικά ως ενήλικες

Για να το πετύχουν αυτό, οι συγγραφείς της μελέτης διεξήγαγαν μια διαδικτυακή έρευνα με περισσότερους από 500 συμμετέχοντες, οι οποίοι κλήθηκαν να βαθμολογήσουν 150 δηλώσεις σχετικά με τις καθημερινές προτιμήσεις, τους φόβους, τις επιθυμίες και τις κοινωνικές φιλοδοξίες τους.

Οι δηλώσεις βασίστηκαν σε κίνητρα που είχαν προσδιοριστεί προηγουμένως από άλλες μελέτες και αντανακλούσαν σωματικές, αναπαραγωγικές ή κοινωνικές ανάγκες, όπως, μεταξύ άλλων «Το φαγητό είναι λιγότερο σημαντικό για μένα απ' ό,τι φαίνεται να είναι για τους περισσότερους ανθρώπους» ή «Ξοδεύω πολύ χρόνο για να μένω σε επαφή με τους φίλους μου».

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν 15 βασικά κίνητρα

Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης λειτουργικές σχέσεις μεταξύ των κινήτρων. Για παράδειγμα, η Δικαιοσύνη έχει ισχυρούς δεσμούς με τη Φροντίδα και την Περιέργεια, γεγονός που υποδηλώνει ότι είναι συνάρτηση τόσο της ανησυχίας για την ευημερία των άλλων όσο και της ανάγκης να ενημερώνεται κανείς για το πού μπορεί να εκδηλώνονται αντικοινωνικές συμπεριφορές.

«Χρησιμοποιώντας ψυχομετρικές τεχνικές βασισμένες στο δίκτυο, μπορέσαμε να παρατηρήσουμε πώς τα κίνητρα συνδέονται μεταξύ τους. Για παράδειγμα, τα κίνητρα της Αγάπης και της Φροντίδας τοποθετούνται κοντά το ένα στο άλλο στο δίκτυο, γεγονός που έχει νόημα από εξελικτική άποψη, καθώς η φροντίδα για τους απογόνους ενισχύει τις πιθανότητες επιβίωσής τους.

Αντίθετα, τα κίνητρα του Φόβου και της Περιέργειας έχουν συχνά αντίθετα αποτελέσματα. Ο Φόβος μας κρατά μακριά από τον κίνδυνο, αλλά όταν είναι υπερβολικός, μπορεί να καταστείλει την περιέργεια, η οποία προάγει τη γνώση και την καινοτομία», εξηγεί η Albina Gallyamova, νεότερη ερευνήτρια στο Κέντρο Κοινωνικοπολιτισμικής Έρευνας του ΕΙΕ.

Σε τί χρησιμεύει να ξέρουμε τα κίνητρα της ανθρώπινης συμπεριφοράς;

Τα ευρήματα αυτής της μελέτης μπορούν να είναι πολύτιμα σε διάφορους τομείς, από το μάρκετινγκ έως την πληροφορική. Για παράδειγμα, στη διαφήμιση, η κατανόηση των κινήτρων των διαφόρων κοινωνικών ομάδων επιτρέπει την ακριβέστερη και αποτελεσματικότερη επικοινωνία.

Οι νέοι που εστιάζουν στο Καθεστώς και το Παιχνίδι είναι πιο πιθανό να ανταποκριθούν σε κίνητρα που σχετίζονται με το κύρος και την ψυχαγωγία, ενώ ένα πιο ώριμο κοινό δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια, την αξιοπιστία και την άνεση.

Στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, η κατανόηση των εξελικτικών κινήτρων επιτρέπει μια πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση, προσφέροντας παιχνίδισμα και κοινωνική αλληλεπίδραση για τους νεότερους χρήστες, ενώ δίνει έμφαση στην ευκολία και την απλότητα για την παλαιότερη γενιά.

Στη θεραπεία, η κατανόηση των υποκείμενων κινήτρων μπορεί να βοηθήσει στην παροχή ακριβέστερης ανταπόκρισης στις ανάγκες του πελάτη. Για παράδειγμα, η αντιμετώπιση του άγχους μπορεί να λάβει υπόψη τον εξελικτικό μηχανισμό αποφυγής του κινδύνου και να βοηθήσει στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ ασφάλειας και περιέργειας.

Πηγή άρθρου: www.neurosciencenews.com