Γιατί συνεχίζουμε να αναζητούμε την έγκριση των γονιών μας, ακόμη και τα Χριστούγεννα

Στην Ελλάδα, τα Χριστούγεννα παραμένουν η πιο οικογενειακή γιορτή του χρόνου και γι’ αυτό ίσως και η πιο ψυχολογικά απαιτητική. Η πίεση να είμαστε όλοι μαζί, να δείχνουμε ευτυχισμένοι και να ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες των άλλων, ξυπνά παιδικές ανάγκες: την ανάγκη για αποδοχή, για επιβεβαίωση, για εκείνο το βλέμμα των γονιών που λέει «μπράβο, τα κατάφερες».

Το Psychology Today εξηγεί πως αυτή η ανάγκη δεν εξαφανίζεται με την ενηλικίωση, απλώς μεταμφιέζεται. Αλλάζει σκηνικό, ντύνεται με ρόλους, καριέρα, σχέσεις, επιτυχίες. Κι όμως, κάτω απ’ όλα αυτά, συχνά παραμένει το ίδιο ερώτημα: Είμαι αρκετός;

Λευκό χριστουγεννιάτικο δέντρο: Τι χρώμα μπάλες να επιλέξεις και πώς θα το διακοσμήσεις σωστά;

Let's Kitschmas: Οι 7 μεγάλες τάσεις στη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση για το 2025

Christmas yet; 6 vintage χριστουγεννιάτικα στολίδια που πρέπει να επιστρέψουν φέτος

Πρέπει να πλένεις το χριστουγεννιάτικο δέντρο πριν το αποθηκεύσεις;

Το σενάριο της «έγκρισης»

Στην αμερικανική ταινία του Hallmark Christmas on Duty, μέρος του ετήσιου “Countdown to Christmas”, δύο αξιωματικοί, η Blair Birch (Janel Parrish) και ο Josh Cannon (Parker Young), συναντιούνται ξανά χρόνια μετά από μια παλιά τους σύγκρουση. Μέσα από μια σειρά υποχρεωτικών χριστουγεννιάτικων αποστολών, μαθαίνουν να συνεργάζονται και να αφήνουν πίσω τον ανταγωνισμό.

Αν διαβάσει κανείς το σενάριο ψυχολογικά, πρόκειται για κάτι πολύ γνώριμο: το παιδί που παλεύει να αποδείξει την αξία του στους γονείς του. Η Blair κυνηγά την τελειότητα για να νιώθει «αρκετή». Ο Josh προσπαθεί να κερδίσει την αποδοχή μέσω της υπεροχής. Και οι δύο εγκλωβίζονται στο ίδιο οικογενειακό μοτίβο, ο ένας παλεύει για αναγνώριση, ο άλλος για πρωτιά.

Στην ουσία, δεν είναι μια ταινία για τον στρατό, αλλά για τον ψυχικό μηχανισμό της αποδοχής, για το πώς συνεχίζουμε να ζητάμε ένα βλέμμα επιβεβαίωσης, ακόμη κι όταν δεν το έχουμε πια ανάγκη.

Το ελληνικό παράδειγμα

Στις ελληνικές οικογένειες, η δυναμική αυτή είναι ακόμη πιο έντονη. Οι γονείς συχνά βλέπουν την επιτυχία των παιδιών τους ως καθρέφτη της δικής τους αξίας. Έτσι μεγαλώνουμε μέσα σε ένα πλαίσιο αγάπης με προϋποθέσεις: θα αγαπηθείς αν είσαι καλός μαθητής, αν περάσεις στο πανεπιστήμιο, αν «προκόψεις».

Το αποτέλεσμα είναι ενήλικες που εξακολουθούν να μετρούν τον εαυτό τους με ξένους κανόνες. Που επιλέγουν επαγγέλματα, σχέσεις και συμπεριφορές για να μη χαλάσουν την εικόνα. Και κάθε Δεκέμβρη, γύρω από το τραπέζι, η αόρατη ανάγκη για επιβεβαίωση επιστρέφει, ντυμένη με κουραμπιέδες, καλή διάθεση και άβολες σιωπές.

Όσα μπορούμε να μάθουμε

1. Παρατήρησε τον ρόλο που παίζεις στην οικογένεια

Ο «δυνατός», ο «ειρηνοποιός», ο «σωτήρας» είναι ρόλοι που κάποτε μας προστάτεψαν. Σήμερα, όμως, μπορεί να μας φυλακίζουν. Αναγνώρισέ τους χωρίς να κατηγορείς κανέναν.

2. Μάθε τη διαφοροποίηση

Η ψυχολογία ονομάζει έτσι την ικανότητα να κρατάς τη δική σου ταυτότητα χωρίς να αποκόβεσαι από τους άλλους. Δεν σημαίνει απομάκρυνση, σημαίνει ωριμότητα.

3. Ξαναόρισε τη δύναμη

Η δύναμη δεν είναι να αντέχεις τα πάντα, αλλά να μπορείς να ζητήσεις στήριξη. Ειδικά στις γιορτές, που οι ευαισθησίες μας οξύνονται, αυτό είναι ένδειξη αυτογνωσίας, όχι αδυναμίας.

4. Απελευθερώσου από την τελειομανία

Η τελειότητα είναι μια ψευδαίσθηση με ρίζες στην ανάγκη για έγκριση. Κανείς δεν θα σε αγαπήσει περισσότερο επειδή δεν έκανες κανένα λάθος, μόνο λιγότερο ελεύθερα θα ζήσεις.

5. Άφησε χώρο για αλλαγή

Ένα οικογενειακό μοτίβο αλλάζει όταν ένας μόνο άνθρωπος αρχίσει να αντιδρά διαφορετικά. Δεν χρειάζεται όλοι να αλλάξουν, αρκεί να μην παίζεις πια τον ίδιο ρόλο.

Το μήνυμα πίσω από τα φώτα

Όπως στο Christmas on Duty, η αλλαγή δεν χρειάζεται χολιγουντιανή κορύφωση. Χρειάζεται επίγνωση, ενσυναίσθηση και μια δόση χιούμορ απέναντι στα οικογενειακά έργα.
Οι γιορτές δεν είναι υποχρέωση, είναι καθρέφτης. Αν τολμήσεις να δεις μέσα του χωρίς μάσκα, μπορείς να ξαναγράψεις τη σχέση σου με την οικογένεια και, κυρίως, με τον εαυτό σου.