Επεμβάσεις παχυσαρκίας. Πετυχαίνουν πάντα;
Ύστερα από αρκετά χρόνια εφαρμογής των επεμβάσεων παχυσαρκίας στη χώρα μας, έχει γίνει πλέον αντιληπτό στην κοινωνία, πως οι επεμβάσεις αυτές δεν έχουν πάντοτε το αναμενόμενο ποσοστό επιτυχίας. Τι καθορίζει την επιτυχία ή αποτυχία μίας επέμβασης; Ο χειρουργός, Ευάγγελος Μενενάκος, μας εξηγεί.
Ασφαλώς υπάρχουν καθαρά τεχνικοί λόγοι, που άπτονται της εκπαίδευσης και εμπειρίας του χειρουργού και σχετίζονται με τη σωστή εκτέλεση της δεδομένης χειρουργικής πράξης. Πριν ωστόσο φτάσουμε σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να αναφερθούμε σε ορισμένα άλλα αίτια, επιδημιολογικού χαρακτήρα, σε αντιδιαστολή με τα αμιγώς χειρουργικά.
Αρχικώς καθορίζονται οι προσδοκίες των ασθενών. Στις περισσότερες μελέτες η πλειονότητα αυτών είναι γυναίκες, που αναφέρουν κακή ποιότητα ζωής και κατά κανόνα επικαλούνται λόγους υγείας προκειμένου να χειρουργηθούν. Περιμένουν να χάσουν περίπου το 38% του συνολικού τους βάρους και ένα ικανό ποσοστό φαίνεται να αποδέχεται τον κίνδυνο θανάτου, προκειμένου να το εξιδανικεύσουν κιόλας. (Σχετικό άρθρο: Understanding patients value of weight loss and expectations for bariatric surgery. Wee et al. «Obesity Surgery», Apr 2006).
Φαίνεται πως οι ασθενείς υπερεκτιμούν τη δυνατότητα του χειρουργείου. Ο καθορισμός ενός ρεαλιστικού προσδόκιμου είναι λοιπόν ευθύνη του χειρουργού. Αυτό απαιτεί πολύωρη συνέντευξη, και έντιμη ενημέρωση του ασθενούς.
Δυστυχώς στην Ελλάδα υπάρχει έλλειψη θεσμικού πλαισίου για το βάθος και την έκταση που πρέπει να έχει η ενημέρωση. Εάν διαβάσει κανείς τις απίστευτες διαφημιστικές μπροσούρες διαφόρων χειρουργών που τάζουν απόλυτη ασφάλεια στα χειρουργεία και σίγουρα αποτελέσματα, συνειδητοποιεί την ανεπάρκεια του ιατρικού συλλόγου και της επιτροπής δεοντολογίας του υπουργείου υγείας.
Σημαντικοί, επίσης, παράγοντες είναι τα κίνητρα, η θέληση και η αποφασιστικότητα του ασθενούς. (Σχετικό άρθρο: Motivation, readiness to change and weight loss following gastric band surgery. Dixon et al. Obesity, Apr2009). Φαίνεται πως ισχυρότερο κίνητρο απώλειας βάρους είναι η εμφάνιση- κυρίως σε νέες γυναίκες, ενώ ελλιπής μετεγχειρητική παρακολούθηση που σχετίζεται με αποτυχία παρατηρείται κυρίως στους άνδρες.
Αργότερα θα αναφερθούμε σε ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες που επηρεάζουν την έκβαση μίας επέμβασης παχυσαρκίας.