4 χρόνια από τον θάνατο της Άλκης Ζέη: 10 φράσεις της για τα παιδιά, τη ζωή και τις σχέσεις

Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1925, «στην οδό Κέας, στην πλατεία Κολιάτσου, στις 15 του Δεκέμβρη» (Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο) και ο πατέρας της καταγόταν από την Κρήτη ενώ η μητέρα της ήταν από τη Σάμο, όπου πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια.

Όταν η Άλκη άρχισε το σχολείο, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στο Μαρούσι και στη συνέχεια στην Αθήναπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της ΜόσχαςΑπό όλες τις διεθνείς διακρίσεις που έχει λάβει, η μεγαλύτερη επιβράβευση έρχεται από το κοινό που διαβάζει με μανία τα βιβλία της και τα ανεβάζει ψηλά στις λίστες των ευπόληπτων.Όμως αυτό που κάνει το έργο της Άλκης Ζέη πραγματικά μεγάλο, είναι η απήχησή του και εκτός των συνόρων της Ελλάδας.

Τα βιβλία της έχουν κατ’ επανάληψη βραβευθεί στο εξωτερικό: Mildred Batchelder στην Αμερική για Το καπλάνι της βιτρίνας, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, Κοντά στις ράγιες, Acerbi στην Ιταλία για το Η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα, Βραβείο βιβλιοφάγων στη Γαλλία για το Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της.

Πάνω απ’ όλα Το Καπλάνι της βιτρίνας, που από το 1963 όταν πρωτοκυκλοφόρησε και με τις συνεχείς του επανεκδόσεις, αποτέλεσε σταθμό για τη νεότερη ελληνική λογοτεχνία για παιδιά, έχει αξιολογηθεί ως ένα από τα καλύτερα βιβλία για παιδιά στον κόσμο, περιλαμβάνεται σε διεθνείς καταλόγους προτεινόμενων βιβλίων για ανάγνωση και για μελέτη στο σχολείο, ενώ το 2007 διακρίθηκε με ακόμα ένα βραβείο στην Ιταλία.

Το 2023, ήταν λογοτεχνικό έτος Άλκης Ζέη, ένος φόρος τιμής στα 100 χρόνια από τη γέννησή της.

10 φράσεις της Άλκης Ζέη που θέλουμε πάντα να θυμόμαστε

«Αν διάλεξα να γράψω για τα παιδιά είναι γιατί θέλησα να αποτυπώσω όσα σημαντικά έζησε η γενιά μου, που φοβάμαι μην ξεχαστούν όταν θα έχουμε φύγει εμείς».

« Ζούμε μια εποχή λίγο σαχλή, γιατί δεν έχει μεγάλα πράγματα να εμπνεύσουν. Το βλέπεις και στα νέα παιδιά, που προσπαθούν να δημιουργήσουν ομάδες και ψάχνουν να βρουν κάτι που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα».

«Πολλοί νομίζουν ότι είναι πολύ εύκολο να γράψεις για παιδιά, και γράφουν πολλοί, αλλά είναι δύσκολο όταν προσπαθείς εσύ σαν μεγάλος να πεις πράγματα που θα έλεγε ένα παιδί».

«Εμένα, όταν τα παιδιά με ρωτάνε στα σχολεία τι χρειάζεται για να γίνει κανείς συγγραφέας, τους απαντάω τρία πράγματα: Πρώτον να διαβάζει βιβλία, δεύτερον να διαβάζει βιβλία, τρίτον να διαβάζει βιβλία. Αυτό έκανα εγώ από μικρή».

«Όταν ήμουν μικρή νόμιζα ότι ο άνθρωπος για να ζήσει πρέπει να έχει ένα βιβλίο. Υπάρχουν παιδιά που στα σπίτια τους δεν υπάρχουν βιβλία, υπάρχουν παιδιά που στα σπίτια τους υπάρχουν τόσα βιβλία που από αντίδραση δεν διαβάζουν. Ο δάσκαλος, καλύτερα από τον γονιό, βρίσκει τον τρόπο να τα πλησιάσει και χίλιες δυο έξυπνες μεθόδους για να τα ρίξει στην «παγίδα» του διαβάσματος. Δεν έχει σημασία αν ένα σχολείο είναι δημόσιο ή ιδιωτικό, έχω επισκεφθεί ιδιωτικά όπου όλοι ήταν εντυπωσιακά αδιάφοροι, και δημόσια, όπου τα παιδιά έκαναν πολύ σοβαρή δουλειά με τους δασκάλους».

«Όταν άρχισα να γράφω δεν ήξερα ότι έγραφα για παιδιά. Όταν άρχισα να γράφω το Καπλάνι της βιτρίνας το έκανα γιατί ήθελα να διηγηθώ στα παιδιά μου για το πώς μεγάλωσα εγώ με την αδελφή μου. Πάντα ιστορίες από τη ζωή μου τους έλεγα. Ποτέ παραμύθια.

«Η συμβίωση είναι μια συνεχής αλληλοϋποχώρηση. Εάν δεν το έχεις καταλάβει αυτό, σίγουρα σε λίγο καιρό θα χωρίσεις. Όλοι είχαμε διαφωνίες, ακόμα και όσοι είχαμε έναν άντρα που τον θέλαμε, αλλά δεν χωρίζαμε τόσο εύκολα. Είναι σημαντικό να ψάχνουμε να βρούμε έναν κοινό παρανομαστή».

«Ας αλλάζουν οι υπουργοί Παιδείας, ας αλλάζουν κάθε τόσο τους νόμους. Όταν υπάρχει ένας δάσκαλος με όρεξη και κέφι, τα παιδιά αποκτούν κι' αυτά όρεξη και κέφι για δουλειά. Είτε σε καινούριο σχολείο βρίσκονται είτε σε λυόμενο ή σε τάξεις με ξεχαρβαλωμένα θρανία. Βλέπεις τα μάτια τους να λάμπουν».

Πηγή: http://www.alkizei.com/