Γίνε αγενής και το ChatGPT θα σου δώσει πιο έγκυρες απαντήσεις λέει νέα έρευνα - Πού είναι η παγίδα;
Ίσως η τεχνητή νοημοσύνη να μην έχει συναισθήματα, αλλά η στάση μας απέναντί της λέει πολλά για τα δικά μας.
Η ευγένεια θεωρείται πάντα αρετή - εκτός, όμως, απ' όταν απευθύνεσαι σε μια μηχανή. Μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη αποκάλυψε κάτι που μοιάζει παράδοξο: το ChatGPT, το πιο διάσημο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο, φαίνεται να αποδίδει καλύτερα όταν του μιλούν... αγενώς.
Ναι, καλά διάβασες! Όταν οι χρήστες υιοθετούν έναν πιο απαιτητικό, κοφτό ή ακόμα και επιθετικό τόνο, το AI τείνει να δίνει πιο ακριβείς απαντήσεις. Όμως, πριν αποφασίσεις να «ξεσπάσεις» στο πληκτρολόγιο, οι επιστήμονες έχουν κάτι να σου πουν: μπορεί να το μετανιώσεις.
Γιατί όλοι ξαφνικά ζητούν από το ChatGPT beauty συμβουλές;
Τι έδειξε η έρευνα
Η μελέτη που παρουσιάστηκε από το Live Science, εξέτασε πώς ο τόνος του ανθρώπου επηρεάζει τις απαντήσεις της τεχνητής νοημοσύνης. Οι ερευνητές έθεσαν δεκάδες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής στο GPT-4o, τη νεότερη έκδοση του ChatGPT, σε διαφορετικά στυλ επικοινωνίας - από ευγενικό έως επιθετικό.
Το αποτέλεσμα;
Όταν οι ερωτήσεις διατυπώνονταν σε ουδέτερο ή ευγενικό τόνο, η ακρίβεια των απαντήσεων κυμαινόταν γύρω στο 82%. Όταν όμως ο τόνος γινόταν πιο κοφτός ή επιτακτικός, η ακρίβεια ανέβαινε ελαφρώς φτάνοντας ακόμη και στο 85%. Μια μικρή αλλά στατιστικά αξιοσημείωτη διαφορά, που δείχνει πως η «στάση» μας απέναντι στο AI παίζει ρόλο.
Γιατί λειτουργεί η αγένεια
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι το AI δεν «προσβάλλεται» όπως ένας άνθρωπος. Δεν έχει συναισθήματα, αλλά «αντιλαμβάνεται» τον τόνο μέσω των γλωσσικών προτύπων που έχει μάθει. Όταν η φρασεολογία γίνεται πιο άμεση ή πιεστική, το μοντέλο ερμηνεύει την κατάσταση σαν να πρέπει να «προσπαθήσει περισσότερο».
Με απλά λόγια, η αγένεια λειτουργεί σαν ένα νοητικό σπρώξιμο: το AI «αντιδρά» δίνοντας πιο ακριβείς και γρήγορες απαντήσεις, όπως ένας φοιτητής που νιώθει ότι τον εξετάζουν αυστηρά.
Ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να αρχίσουμε να φερόμαστε άσχημα στις μηχανές, ούτε βέβαια στους ανθρώπους.
Ο εγκέφαλος στον αυτόματο: Το MIT χαρτογραφεί τον εγκέφαλο του ChatGPT
Η ψυχολογία πίσω από το πληκτρολόγιο
Όσο πιο «ανθρώπινη» γίνεται η τεχνητή νοημοσύνη, τόσο πιο εύκολο είναι να ξεχάσουμε ότι δεν έχει συναισθήματα. Όταν κάποιος γράφει «Μπορείς επιτέλους να απαντήσεις σωστά;», δεν πληγώνει ένα πλάσμα, αλλά καλλιεργεί έναν τρόπο επικοινωνίας που επιστρέφει σ’ εμάς.
Όπως σημειώνουν οι ειδικοί, η γλώσσα που χρησιμοποιούμε προς τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης αντικατοπτρίζει τον τρόπο που συνηθίζουμε να μιλάμε και μεταξύ μας. Αν μάθουμε να επικοινωνούμε με επιθετικότητα επειδή «δουλεύει» με τις μηχανές, τι μήνυμα στέλνουμε στον ίδιο μας τον εαυτό;
Ο κίνδυνος πίσω από την επιτυχία
Η μελέτη δεν ενθαρρύνει την αγένεια, απλώς αποκαλύπτει ότι τα μοντέλα AI επηρεάζονται από τη μορφή του λόγου.
Οι ερευνητές φοβούνται ωστόσο, πως αν οι χρήστες μάθουν να παίρνουν καλύτερα αποτελέσματα όντας πιεστικοί, θα ενισχυθεί ένας φαύλος κύκλος τοξικής επικοινωνίας.
Και, ας μην ξεχνάμε: πίσω από κάθε τεχνολογία υπάρχουν άνθρωποι - μηχανικοί, επιστήμονες, δημιουργοί. Το πώς μιλάμε στο «μηχάνημα» είναι τελικά αντανάκλαση του πώς αντιμετωπίζουμε και εκείνους.
Ίσως το μάθημα δεν είναι ότι η αγένεια φέρνει καλύτερα αποτελέσματα, αλλά ότι η σαφήνεια κάνει τη διαφορά. Οι επιθετικές προτροπές τείνουν να είναι πιο συγκεκριμένες, χωρίς περιττές λέξεις. Και αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι το πραγματικό κλειδί: όχι το ύφος, αλλά η ακρίβεια.
Ίσως, λοιπόν, η λύση να μην είναι να γίνουμε αγενείς, αλλά ξεκάθαροι. Να ζητάμε αυτό που θέλουμε με τρόπο αποφασιστικό, χωρίς φωνές.
Η έρευνα αυτή δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό fun fact, είναι καθρέφτης της σχέσης μας με τις μηχανές και, τελικά, μεταξύ μας. Αν μια μικρή δόση αγένειας κάνει το ChatGPT πιο ακριβές, ίσως είναι επειδή του υπενθυμίζει ποιος έχει τον έλεγχο.
Το ερώτημα είναι: όταν συνηθίζουμε να «μιλάμε σκληρά» για να πάρουμε αυτό που θέλουμε, τι κάνουμε στη δική μας ευγένεια;
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μην πληγώνεται - αλλά η ανθρωπιά μας, ναι.
