6 πράγματα που δεν πρέπει να ρωτάς ποτέ την Τεχνητή Νοημοσύνη
Μπορείς να ρωτήσεις την ΑΙ σχεδόν τα πάντα. Το θέμα δεν είναι αν μπορεί να απαντήσει. Είναι αν πρέπει.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει φτιαχτεί για να ανταποκρίνεται άμεσα, ευγενικά και χωρίς αντιστάσεις. Αυτό όμως δεν την κάνει σοφή, ούτε ειλικρινή, ούτε ανθρώπινη. Και σίγουρα δεν την καθιστά κατάλληλη για ορισμένες ερωτήσεις που απαιτούν εμπειρία, συναισθηματικό βάθος και προσωπική ευθύνη.
1. Μην τη ρωτάς τίποτα για την εμφάνισή σου
Ένα μεγάλο μέρος της λειτουργίας της ΑΙ είναι να σε κρατά ενεργό. Θα σου μιλήσει με τρόπο που κολακεύει, όπως ακριβώς ένας πωλητής που πληρώνεται με προμήθεια. Θα σου πει ότι σου πάει το χρώμα που ήδη φοράς, ότι έχει ενδιαφέρον, ότι μπορείς να το «δουλέψεις». Ένας αληθινός φίλος, αντίθετα, θα σου θυμίσει ότι αυτό το χρώμα σε κάνει χλωμό εδώ και χρόνια και ότι κάθε φορά το μετανιώνεις. Η ΑΙ δεν θα σου πει την άβολη αλήθεια. Και σε αυτά τα θέματα, η άβολη αλήθεια είναι συνήθως η μόνη χρήσιμη.
2. Μην τη ρωτάς αν κάποιος σε αγαπά
Θα σου απαντήσει πως ναι, πιθανότατα. Θα ζητήσει παραδείγματα, θα προσποιηθεί ενδιαφέρον, αλλά δεν ξέρει και δεν νοιάζεται. Δεν γνωρίζει τις λεπτές αποχρώσεις των σχέσεων, τις σιωπές, τις αντιφάσεις, τα μοτίβα σου. Αν αυτό που χρειάζεσαι είναι να καταλάβεις τι επαναλαμβάνεις ή γιατί μένεις, αυτό δεν είναι δουλειά της ΑΙ. Είναι δουλειά φίλων, ανθρώπων που σε ξέρουν ή επαγγελματιών που μπορούν να αντέξουν την αλήθεια σου χωρίς να σου χαϊδεύουν τα αυτιά.
3. Μην τη ρωτάς αν είσαι έξυπνος
Τι απάντηση περιμένεις ακριβώς; Είναι εξυπνότερη από εσένα, από όλους μας. Αν σε καθησυχάσει, θα πιστέψεις αυτό που ήδη θέλεις να πιστέψεις. Αν όχι, δεν θα το δεχτείς. Η ερώτηση δεν έχει νόημα. Είναι σαν να ρωτάς τον ήλιο αν λάμπει μόνο για σένα.
4. Μην τη ρωτάς αν έχεις αρκετά χρήματα
Η ΑΙ θα σου απαντήσει φιλοσοφικά. Τι σημαίνει αρκετά; Πλούτος ψυχής, πλούτος εμπειριών, πλούτος σε σχέση με ποιον; Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται ωραία, αλλά δεν πληρώνουν λογαριασμούς. Αν θέλεις πραγματικές απαντήσεις, μίλα με ανθρώπους που ξέρουν αριθμούς, δεδομένα και πραγματικότητα. Λογιστές, σύμβουλοι, άνθρωποι που μπορούν να σου πουν τα πράγματα όπως είναι, όχι όπως θα ήθελες να είναι.
5. Μην τη ρωτάς να σε βοηθήσει
Δεν μπορεί να σε βοηθήσει με τον τρόπο που εννοείς. Δεν μπορεί να μαγειρέψει, να πλύνει, να έρθει να σε πάρει από το νοσοκομείο, να καταλάβει τι σημαίνει ο συγκεκριμένος αναστεναγμός σου. Δεν θα σου πει ότι έχεις κουμπώσει λάθος το πουκάμισο ή ότι έχεις σπανάκι στα δόντια. Δεν είναι φίλος. Είναι εργαλείο.
6. Μην πιστεύεις ότι θέλει να σε βοηθήσει
Η ΑΙ δεν θέλει τίποτα. Δεν έχει πρόθεση, επιθυμία ή σχέση μαζί σου πέρα από τη σύνδεση του server. Όταν της ζητάς να σου πει αυτό που ελπίζεις να ακούσεις, δεν επικοινωνείς μαζί της. Προβάλλεις πάνω της ανάγκες που κανονικά απευθύνονται σε ανθρώπους. Αυτό δεν είναι βοήθεια. Είναι αυταπάτη.
Συμπερασματικά
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι εργαλείο, όχι καθρέφτης ψυχής. Δεν μπορεί να σε αγαπήσει, να σε απορρίψει, να σε καταλάβει πίσω από τις λέξεις ή να αντέξει τη σιωπή σου. Και αυτό είναι το κρίσιμο σημείο: όσο περισσότερο της ζητάς απαντήσεις για τον εαυτό σου, τόσο πιο εύκολα αποφεύγεις την πραγματική έκθεση που απαιτεί η ανθρώπινη σχέση.
Η ΑΙ δεν σε προδίδει γιατί δεν δεσμεύεται. Δεν σε κρίνει γιατί δεν νοιάζεται. Δεν σε πληγώνει γιατί δεν αγγίζει. Αλλά ακριβώς γι’ αυτό δεν μπορεί να σου δώσει εκείνο που ψάχνεις όταν ρωτάς αν αξίζεις, αν αγαπιέσαι, αν είσαι αρκετός. Αυτές οι ερωτήσεις δεν θέλουν δεδομένα. Θέλουν ανθρώπους.
Όταν στρέφεσαι στην ΑΙ για επιβεβαίωση, δεν μιλάς μαζί της. Μιλάς γύρω από τον εαυτό σου. Και κάποια στιγμή, αντί για καλύτερες απαντήσεις, χρειάζεται απλώς να αλλάξεις αποδέκτη.
Εσύ διαλέγεις.
