5 βασικές ερωτήσεις που (κακώς) κάνουν σπάνια μεταξύ τους τα ζευγάρια σύμφωνα με την ψυχολογία
Το φαινόμενο του Μιχαήλ Άγγελου και πώς με αυτό μπορείς να αντιμετωπίσεις τη φθορά μέσα σε μία σχέση
Στις περισσότερες σχέσεις, η φθορά ξεκινά όταν οι δύο άνθρωποι σταματούν να κάνουν ερωτήσεις ο ένας στον άλλον και όσο πιο γρήγορα το αντιληφθείς, τόσο πιο πολύ θα βοηθήσεις τη δική σου.
Οι σχέσεις ανθίζουν όταν και οι δύο σύντροφοι δεσμεύονται σε συνεχή εξέλιξη και κατανόηση και οι πιο υγιείς διαμορφώνονται με τον χρόνο που περνά και δεν βρίσκονται, απλώς, έτοιμες σε κάποιο status. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Current Directions in Psychological Science εξηγεί πώς το φαινόμενο του «Μιχαήλ Άγγελου» είναι καθοριστικό για την αμοιβαία ανάπτυξη και εξέλιξη των ζευγαριών. Τι σημαίνει αυτό, όμως;
Όπως ο Μιχαήλ Άγγελος έβλεπε την ομορφιά μέσα σε ένα άγαλμα πριν ακόμη σμιλευτεί, έτσι κι εμείς πρέπει να ανακαλύπτουμε ενεργά — κι όχι να υποθέτουμε — τις εξελισσόμενες σκέψεις, συναισθήματα και όνειρα του συντρόφου μας. Στο πλαίσιο αυτό, οι ουσιαστικές ερωτήσεις χτίζουν βαθύτερη σύνδεση, συναισθηματική ασφάλεια και κοινό σκοπό και ιδού 5 από αυτές που μπορείς να κάνεις πιο συχνά στον σύντροφό σου προκειμένου να αναζωογονήσεις τη σχέση σας και δεν χρειάζεται να τεθούν με αυτό το απαραίτητο wording, αρκεί να μη χαθεί το νόημα.
Αν απάντησες «ναι» σε αυτές τις 4 ερωτήσεις, σημαίνει ότι βρίσκεσαι σε σχέση με το σωστό άτομο
1. «Αντιμετωπίζουμε μαζί το πρόβλημα;»
Οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες, αλλά ο τρόπος που τις διαχειριζόμαστε καθορίζει την υγεία της σχέσης. Η θεωρία συνεργασίας και ανταγωνισμού του Morton Deutsch υποδεικνύει ότι τα ζευγάρια που βλέπουν τους στόχους τους ως κοινούς (και όχι αντικρουόμενους), επικοινωνούν καλύτερα και ενδυναμώνονται ως ομάδα.
Όταν λειτουργείτε σαν ομάδα, η χαρά του άλλου γίνεται και δική σου. Έτσι, γιορτάζετε τις επιτυχίες μαζί και αντιμετωπίζετε τις δυσκολίες ως κοινές μάχες. Αυτή η στάση ενισχύει την αίσθηση ασφάλειας και την αμοιβαία εξέλιξη.
Αντίθετα, μια ανταγωνιστική στάση μπορεί να κάνει την επιτυχία του άλλου να μοιάζει με απειλή, προκαλώντας ανασφάλεια. Οι διαφωνίες γίνονται αγώνες επικράτησης και όχι επίλυσης. Και τότε η σχέση μετατρέπεται, σταδιακά ή φανερά, σε πεδίο μάχης, φθείροντας την εμπιστοσύνη και τη συναισθηματική ασφάλεια.
2. «Νιώθεις συναισθηματικά ασφαλής μαζί μου αυτή τη στιγμή;»
Η συναισθηματική ασφάλεια είναι το θεμέλιο μιας υγιούς σχέσης. Δεν αφορά μόνο την αγάπη, αλλά και την αίσθηση ότι σε βλέπουν, σε ακούν και σε σέβονται — ειδικά στις δύσκολες στιγμές.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Family Process το 2016 δείχνει ότι τα ζευγάρια που καλλιεργούν αυτή την ασφάλεια μπορούν πιο εύκολα να ξεφύγουν από τοξικά μοτίβα και να επανασυνδεθούν. Στην Συναισθηματικά Εστιασμένη Θεραπεία (EFT), οι θεραπευτές βοηθούν τα ζευγάρια να επιβεβαιώνουν τα συναισθήματα του άλλου με φράσεις όπως: «Ακούω πόσο πληγωμένος/η νιώθεις» ή «Μοιάζει σαν να έχεις κατακλυστεί».
Μπορείτε να εφαρμόσετε αυτές τις στρατηγικές και εκτός θεραπείας. Μιλήστε με ηρεμία και χρησιμοποιήστε τις λέξεις του άλλου για να δείξετε ότι κατανοείτε. Μην ανασύρετε παλιές συγκρούσεις — μείνετε στο παρόν. Οι μικρές αλλαγές, όπως το να ακούτε αληθινά ή να μαλακώνετε τον τόνο σας, κάνουν μεγάλη διαφορά.
Ποια είναι η ιδανική διαφορά ηλικίας για ένα ζευγάρι, σύμφωνα με την τεχνητή νοημοσύνη
3. «Τι έχει αλλάξει για σένα τελευταία και πώς μπορώ να είμαι πιο παρούσα;»
Αυτό που είχε σημασία για τον σύντροφό σου πέρυσι, μπορεί να μην ισχύει πια. Αυτή η ερώτηση δείχνει πως παρατηρείς ποιος είναι σήμερα — και όχι ποιο ήταν παλιότερα. Το πιο σημαντικό, δείχνει ότι του αφήνεις χώρο να εξελιχθεί.
Αν, για παράδειγμα, ο σύντροφός σου είναι στρεσαρισμένος στη δουλειά κι εσύ όχι, απόφυγε κάθε υπαινιγμό ανωτερότητας. Ρώτησε, αντίθετα: «Πώς μπορώ να σε στηρίξω καλύτερα;»
Μελέτη του 2017 δείχνει ότι συχνά προβάλλουμε τα δικά μας συναισθήματα στον άλλον, πιστεύοντας πως μας καταλαβαίνει περισσότερο απ’ όσο ισχύει. Υποθέτουμε ότι οι σκέψεις ή τα συναισθήματά μας είναι πιο “φωτεινά” και εμφανή απ’ όσο είναι στην πραγματικότητα.
Για να αποφύγεις αυτές τις παγίδες, κάνε διευκρινιστικές ερωτήσεις όπως: «Τι σημαίνει για σένα στήριξη αυτή τη στιγμή;» και άκου ενεργά, χωρίς να προβάλεις τις δικές σου ανάγκες.
4. «Πώς μοιάζει η αγάπη για σένα αυτή την περίοδο;»
Στην αρχή μιας σχέσης, η σωματική επαφή μπορεί να είναι η κυρίαρχη “γλώσσα αγάπης” — χάδια, αγκαλιές, φιλιά. Αλλά όσο αλλάζει η ζωή, αλλάζουν και οι ανάγκες. Ένας σύντροφος που ταυτόχρονα εργάζεται, μεγαλώνει παιδιά και φροντίζει συγγενείς, ίσως τώρα να έχει ανάγκη από πράξεις φροντίδας αντί για στοργικές χειρονομίες.
Ρώτα λοιπόν: «Τι θα σε κάνει να νιώσεις ότι σε αγαπούν αυτές τις μέρες; Τι χρειάζεσαι;»
Μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο PLOS One έδειξε ότι οι σύντροφοι νιώθουν μεγαλύτερη ικανοποίηση όταν η αγάπη εκφράζεται με τον τρόπο που οι ίδιοι προτιμούν. Ακόμα και άτομα με υψηλή ενσυναίσθηση συχνά δεν “πέφτουν μέσα”.
Το συμπέρασμα; Η εικασία δεν φτάνει. Οι ανάγκες αγάπης αλλάζουν χωρίς να το καταλάβεις. Κάποιες φορές θέλεις στοργή, άλλες χώρο, λόγια επιβεβαίωσης ή κοινούς στόχους. Αν έχει αλλάξει η “γλώσσα αγάπης” σου, μην περιμένεις να το μαντέψει ο άλλος — μίλα γι’ αυτό.
Η Καμίλα αποκάλυψε το μυστικό του γάμου της με τον Κάρολο καθώς γιόρτασαν την 20ή επέτειό τους
5. «Ονειρευόμαστε ακόμα μαζί ή απλώς διαχειριζόμαστε τη ζωή;»
Οι μακροχρόνιες σχέσεις συχνά βυθίζονται στη ρουτίνα: φαγητό, δουλειές, παιδιά, λογαριασμοί. Όμως είναι τα κοινά όνειρα που δίνουν ζωή στη σχέση — ένα μελλοντικό ταξίδι, ένα δημιουργικό εγχείρημα, ή απλά ένας νέος τρόπος συμβίωσης.
Έχετε ακόμα εκείνες τις στιγμές μετά το δείπνο, που κάθεστε μαζί στο μπαλκόνι και θυμάστε τις πρώτες σας μέρες; Μιλάτε ακόμα για το μέλλον, για τη ζωή “μετά τα παιδιά”; Συγκλίνουν ακόμη οι στόχοι σας; Χαμογελάς όταν σκέφτεσαι ότι θα είναι μέρος της ζωής σου και μετά;
Οι σχέσεις δεν χτίζονται μόνο με μεγάλες χειρονομίες. Μερικές φορές θέλεις απλώς τον χώρο σου — και αυτό είναι ΟΚ. Αλλά όταν η επικοινωνία υποχωρεί, είναι εύκολο να θεωρήσεις τον άλλον δεδομένο. Κι εκεί αρχίζουν οι ρωγμές.
Περιστασιακά, χρειάζεται να ξαναφαντάζεστε τη ζωή σας μαζί σαν ένα παζλ που διαρκώς αλλάζει εικόνα. Αυτό σας καλεί να το ανασυνθέσετε από την αρχή. Το να επανεξετάζετε τη σχέση σας τακτικά είναι υπενθύμιση ότι υπάρχει —και αξίζει— ένα “μεγάλο σχέδιο” που μπορείτε να ονειρεύεστε ξανά και ξανά.
