Τι σημαίνει, όταν κάποιος μιλάει μόνος και δυνατά, σύμφωνα με την ψυχολογία;
Αυτό το φαινόμενο με τον «αόρατο φίλο» όχι μόνο δεν είναι παράλογο, αλλά προσφέρει πολλαπλά οφέλη.
Το να μιλάει κανείς δυνατά στον εαυτό του είναι ένα σύνηθες φαινόμενο, γνωστό ως «αυτο-ομιλία» ή «σκέψη δυνατά». Παρά την πρώτη εντύπωση ότι πρόκειται για παράλογη συμπεριφορά, η σύγχρονη ψυχολογία το εκτιμά ως πολύτιμη πρακτική λόγω των πολλαπλών οφελών της. Πρόκειται για μια συμπεριφορά συνήθη όχι μόνο σε ενήλικες αλλά και σε παιδιά –συχνά την υιοθετούν άτομα εξωστρεφή, δημιουργικά και με έμφυτη τάση προς την αυτοπαρακίνηση.
Τι σημαίνει όταν κάποιος ακούει μουσική όλη μέρα, σύμφωνα με την ψυχολογία
Οφέλη της «αυτο-ομιλίας»
1. Ενίσχυση μνήμης και συγκέντρωσης
Μελέτες έχουν δείξει ότι το να προφέρει κανείς δυνατά τις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα ή εργασίες ενισχύει τη μνήμη. Ένα κλασικό πείραμα τοποθέτησε συμμετέχοντες μπροστά σε μια οθόνη που εμφάνιζε διάφορα αντικείμενα. Όσοι ονόμαζαν τα αντικείμενα φωναχτά τα εντόπιζαν γρηγορότερα. Όπως εξηγεί ο Lupyan, όταν λέει κανείς «μπανάνα», ενεργοποιείται στον εγκέφαλο επιπλέον οπτική και συμφραζόμενη πληροφορία, διευκολύνοντας την αναζήτηση και την αναγνώριση.
«Αν και όλοι ξέρουμε πώς μοιάζει μια μπανάνα, όταν προφέρεις τη λέξη δυνατά, βοηθάς τον εγκέφαλο να «φορτώσει» επιπλέον δεδομένα για το αντικείμενο, συμπεριλαμβανομένου του πώς φαίνεται. Φυσικά θα βρούμε τη μπανάνα έτσι κι αλλιώς, αλλά θα το κάνουμε πιο γρήγορα αν τη φωνάξουμε.»
Αυτή η τεχνική δεν περιορίζεται στα εσωτερικά ερεθίσματα· παρατηρείται και στα παιδιά, τα οποία επαναλαμβάνουν δυνατά βήματα καθημερινών δραστηριοτήτων (π.χ. το δέσιμο των κορδονιών ή το ντύσιμο) για να καθοδηγούνται αυτοβούλως, ενισχύοντας την αυτοπειθαρχία και τη μάθηση.
2. Ρύθμιση της διάθεσης και επεξεργασία συναισθημάτων
Η ψυχοθεραπεύτρια Anne Wilson συστήνει την αυτο-ομιλία ως μέσο εσωτερικής συνομιλίας:
«Όλοι χρειαζόμαστε κάποιον ενδιαφέροντα και έξυπνο που να μας γνωρίζει καλά και να βρίσκεται στο πλευρό μας. Αυτό το «πρόσωπο» είμαστε εμείς οι ίδιοι».
Ο εσωτερικός διάλογος επιτρέπει τη συναισθηματική εκφόρτωση, τη διασάφηση των σκέψεων, αλλά και την οργάνωση ιδεών, διευκολύνοντας τη λήψη αποφάσεων και την επίλυση προβλημάτων. Επίσης, η αυτο-ομιλία βοηθά στην εξωτερίκευση, προσφέροντας πιο αντικειμενική οπτική. Μελέτες στο Harvard Business Review επισημαίνουν πως η ομιλία εν τρίτω προσώπω οδηγεί σε αυξημένη ηρεμία και αυτοπεποίθηση.
3. Αυτοπαρακίνηση και ψυχολογική ενδυνάμωση
Ο εσωτερικός διάλογος συχνά περιλαμβάνει φράσεις αυτοεπιβεβαίωσης, όπως «μπορώ να τα καταφέρω», οι οποίες ενισχύουν την επιμονή και τη συγκέντρωση σε απαιτητικές εργασίες. Επιπλέον, το να μιλά κανείς στον εαυτό του μπορεί να μιμηθεί μια πραγματική συνομιλία, προσφέροντας αίσθηση παρέας και συναισθηματικής στήριξης πριν από σημαντικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
4. Σταδιακή ανάπτυξη ανεξάρτητου εσωτερικού κόσμου
Η αυτο-ομιλία δρα ως μηχανισμός εσωτερικής κοινωνικοποίησης και αυτοκατανόησης. Μέσω του διαλόγου εκτός ακροατηρίου, το άτομο μαθαίνει να αναγνωρίζει και να επεξεργάζεται τα συναισθήματά του, ενισχύοντας τη συναισθηματική ωριμότητα. Αυτό ισχύει και για παιδιά, στα οποία η επανάληψη φράσεων δυνατά ενισχύει τη συνέπεια βημάτων σε σύνθετες διαδικασίες, όπως η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων.
Κίνδυνοι και όρια
Αν και η αυτο-ομιλία προσφέρει πολλαπλά οφέλη, δεν πρέπει να μετατραπεί σε πηγή απόσπασης ή ακατάσχετης επανάληψης που επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα. Εάν το φαινόμενο γίνει εμμονικό ή δυσχεραίνει τις σχέσεις και τις υποχρεώσεις, η συμβουλή ψυχολόγου ή ψυχιάτρου κρίνεται απαραίτητη. Σε ακραίες μορφές, υπερβολική ομιλία μπορούμε να συναντήσουμε ακόμη και σε ψυχωτικές διαταραχές, όπου ο εσωτερικός λόγος αποκτά παρεμβατική ένταση στον πραγματικό κόσμο.
Η «αυτο-ομιλία» αναδεικνύεται ως μια φυσιολογική και αναγκαία διαδικασία που ενισχύει μνήμη, συγκέντρωση, συναισθηματική ρύθμιση και αυτοπαρακίνηση. Δεν πρόκειται για έλλειψη λογικής, αλλά για μια στρατηγική ενδοσκόπησης και αυτοκαθοδήγησης. Μιλώντας στον εαυτό μας, οργανώνουμε σκέψεις, προσδιορίζουμε συναισθήματα και αποκτούμε μεγαλύτερη επίγνωση του εσωτερικού κόσμου μας. Όταν, όμως, η εσωτερική συνομιλία αποκτά ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ενδεχομένως να αντανακλά ανάγκη για εξωτερική βοήθεια.
Συνοψίζοντας, μιλώντας δυνατά στον εαυτό μας δεν χτίζουμε έναν απλώς «αόρατο φίλο», αλλά επενδύουμε στην εσωτερική μας συνομιλία και την εξέλιξη της συνείδησης.
Οι 5 πιο συχνές φράσεις των ανθρώπων με χαμηλό IQ
Bloggers
