Άτομα που συζητούν με αυτό τον τρόπο δεν έχουν κοινωνικές δεξιότητες, σύμφωνα με ειδικούς
Η έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων αποτυπώνεται στη γλώσσα του σώματος, στον τρόπο συμπεριφοράς και στο περιεχόμενο του λόγου.
Οι κοινωνικές δεξιότητες επιτρέπουν στους ανθρώπους να διατηρούν υγιείς σχέσεις, να εκφράζουν με σαφήνεια τις ιδέες τους και να κινούνται κατάλληλα σε διάφορα προσωπικά και επαγγελματικά πλαίσια. Ωστόσο, δεν κατέχουν όλοι αυτές τις δεξιότητες, για διάφορους λόγους όπως η έλλειψη εξάσκησης, η ανασφάλεια, η ντροπαλότητα ή ψυχολογικές διαταραχές που δυσκολεύουν την αλληλεπίδραση.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που δεν έχουν κοινωνικές δεξιότητες αναπτύσσουν έναν τρόπο επικοινωνίας εγωκεντρικό, μονότονο και αποφυγής. Το αποτέλεσμα είναι ότι δημιουργείται ένα εμπόδιο στην ανταλλαγή με τους άλλους και ο διάλογος μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις, αμηχανία ή και απόρριψη. Έτσι, όταν εντοπίζονται τα θέματα συζήτησης των ανθρώπων που δεν διαθέτουν κοινωνικές δεξιότητες, αναγνωρίζονται κοινά μοτίβα που μπορούν να προσεγγιστούν με κατανόηση και ενσυναίσθηση.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), μία από τις αιτίες έλλειψης κοινωνικών δεξιοτήτων είναι η ύπαρξη συναισθηματικών διαταραχών που δεν έχουν αντιμετωπιστεί με επαγγελματική υποστήριξη.
«Όταν ένα άτομο δεν έχει εργαλεία για να διαχειριστεί τα συναισθήματά του, είναι πιθανό να χρησιμοποιεί τη γλώσσα ως μόνιμο μέσο εκτόνωσης, ακόμη κι αν αυτό απομακρύνει τους άλλους», αναφέρει ο ΠΟΥ. Προσθέτει επίσης ότι το πρόβλημα δεν είναι το να μοιράζεται κάποιος τις δυσκολίες του, αλλά το να το κάνει συνεχώς, χωρίς ισορροπία και χωρίς να λαμβάνει υπόψη τον αντίκτυπο που αυτό μπορεί να έχει στους γύρω του.
5 κοινωνικές δεξιότητες που μπορείς να βελτιώσεις για να κάνεις πιο εύκολα, νέους φίλους ως ενήλικας
Μιλούν συνεχώς για τον εαυτό τους
Ένα από τα πιο εμφανή σημάδια που παρουσιάζουν τα άτομα με περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες είναι ότι επικεντρώνουν τη συζήτηση στον εαυτό τους. Μιλούν υπερβολικά για τα επιτεύγματά τους, τα προβλήματά τους, τις προτιμήσεις τους, τη ρουτίνα και τις εμπειρίες τους, χωρίς να αφήνουν χώρο στους άλλους να συμμετάσχουν ισότιμα.
Αυτή η συμπεριφορά δεν έχει απαραίτητα ναρκισσιστική πρόθεση, αλλά μερικές φορές συμπίπτει με τέτοια χαρακτηριστικά. Συνήθως πρόκειται για έλλειψη πόρων ώστε να ξεκινήσει ή να διατηρηθεί ένας αμφίδρομος διάλογος και, καθώς δεν γνωρίζουν πώς να δείξουν γνήσιο ενδιαφέρον για τον συνομιλητή ή τι να ρωτήσουν, καταφεύγουν υπερβολικά στα δικά τους θέματα.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκής Θετικής Ψυχολογίας (IEPP), τα άτομα που δεν ακούν ενεργητικά και μονοπωλούν τη συζήτηση τείνουν να δημιουργούν συναισθηματική απόσταση, κάτι που εμποδίζει τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης.
«Το να ακούει κανείς και να δείχνει αυθεντικό ενδιαφέρον για τους άλλους είναι μια κοινωνική δεξιότητα που μπορεί να διδαχθεί και αποτελεί ένα από τα κλειδιά για την οικοδόμηση ικανοποιητικών σχέσεων», αναφέρουν μέλη του Ινστιτούτου.
Παραπονιούνται για όλα με έναν διάχυτο αρνητισμό
Ένα ακόμη κοινό χαρακτηριστικό όσων δεν έχουν κοινωνικές δεξιότητες είναι ο αρνητικός λόγος. Είναι άνθρωποι που συχνά μιλούν για τις απογοητεύσεις τους, για το πόσο άσχημα είναι ο κόσμος, για τις αδικίες που υπέστησαν και για τη δυσαρέσκειά τους ως προς διάφορες πτυχές της ζωής.
Οι ειδικοί του IEPP εξηγούν ότι ο σκοτεινός, απαισιόδοξος και ηττοπαθής τόνος συνδέεται συχνά με εσωτερικά συναισθήματα που δεν έχουν διαχειριστεί σωστά, όπως το άγχος, η λύπη και η χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Αλλάζουν απότομα θέμα
Όσοι παρουσιάζουν κοινωνικές δυσκολίες, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης, αλλάζουν συνεχώς θέμα, ακόμη κι όταν δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ των θεμάτων. Οι ειδικοί του IEPP επισημαίνουν ότι το να μεταπηδά κάποιος από θέμα σε θέμα χωρίς φυσική μετάβαση συνήθως δείχνει νευρικότητα, έλλειψη ενεργητικής ακρόασης και αδυναμία διατήρησης μιας κοινής γραμμής στην επικοινωνία. «Αυτή η συμπεριφορά προκαλεί σύγχυση στους συνομιλητές και δυσκολεύει τη ροή του διαλόγου».
Το Εθνικό Πανεπιστήμιο Εξ Αποστάσεως (UNED) αναφέρει ότι η συζήτηση είναι μια μορφή κοινωνικής συνεργασίας, κατά την οποία οικοδομείται ένα κοινό νόημα.
Ωστόσο, όταν κάποιος διακόπτει αυτή την κατασκευή αλλάζοντας θέμα απότομα, παραβιάζει αυτή τη σιωπηρή συμφωνία και δημιουργεί την εντύπωση αδιαφορίας, προκαλώντας σύγχυση. Γι’ αυτό τονίζουν ότι είναι σημαντικό να μάθει κανείς να διατηρεί τη συνοχή της συζήτησης και να σέβεται τη σειρά ομιλίας, για να δημιουργούνται λειτουργικές σχέσεις.
Δε ρωτούν, δεν απαντούν, απλώς μιλούν
Η υποβολή ερωτήσεων είναι βασικό εργαλείο σε κάθε επικοινωνιακή διαδικασία, καθώς προάγει την ενσυναίσθηση και την αμοιβαιότητα. Ωστόσο, τα άτομα που δεν διαθέτουν κοινωνικές δεξιότητες έχουν δυσκολία στο να κάνουν ανοιχτές ερωτήσεις ή να δείξουν ενδιαφέρον για τα θέματα των άλλων.
Αντί γι’ αυτό, τείνουν να δίνουν κλειστές απαντήσεις, να μιλούν μονολογικά ή να αποφεύγουν την αυθεντική ανταλλαγή. Το αποτέλεσμα είναι μονόπλευρες και ελάχιστα ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Οι ειδικοί της UNED τονίζουν ότι η ενίσχυση της θετικής ανατροφοδότησης και των εποικοδομητικών σχολίων αποτελεί άλλη μια βασική κοινωνική δεξιότητα.
«Το να ξέρει κάποιος να επικυρώνει αυτό που λέει ο άλλος, να απαντά με φράσεις που ενθαρρύνουν τη συνέχεια ή να εκφράζει συμφωνία ή διαφωνία με σεβασμό, συμβάλλει σε μια υγιή επικοινωνία», σημειώνουν.
Αν προτιμάς τη σιωπή από την κουβεντούλα, αυτό λέει πολλά για την προσωπικότητά σου βάσει ψυχολογίας
Πώς μπορεί να βελτιωθεί η διαπροσωπική επικοινωνία;
Ένα από τα πράγματα που προτείνει ο Επίσημος Σύλλογος Ψυχολογίας της Μαδρίτης είναι η εξάσκηση μέσω παιχνιδιών ρόλων (role-playing), η ενεργητική ακρόαση και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης ως μέσα βελτίωσης της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Η σταδιακή εξάσκηση σε πραγματικές ή ελεγχόμενες συνθήκες βοηθά στο να αποκτήσει κανείς περισσότερη άνεση με τον διάλογο, να κατανοεί καλύτερα τα συναισθήματα των άλλων και να διαχειρίζεται τον λόγο με τρόπο που ενθαρρύνει τη σύνδεση.
Επιπλέον, η παρατήρηση θετικών προτύπων επικοινωνίας (όπως φίλοι ή επαγγελματίες με ανεπτυγμένες κοινωνικές δεξιότητες), η εξοικείωση με τις μη λεκτικές ενδείξεις και η ειλικρινής πρόθεση για σύνδεση, αποτελούν ουσιαστικά βήματα. Οι κοινωνικές δεξιότητες δεν είναι έμφυτες — καλλιεργούνται, μαθαίνονται και τελικά μπορούν να μεταμορφώσουν την ποιότητα των σχέσεων και της καθημερινής ζωής.
Bloggers
