Νέα έρευνα συνδέει τους καύσωνες με την κατάθλιψη και το άγχος στους εφήβους

Μια μεγάλης κλίμακας μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Affective Disorders διαπίστωσε ότι οι έφηβοι που βίωσαν πιο έντονους καύσωνες ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους.

Οι συσχετίσεις ήταν ισχυρότερες στους μαθητές που ζούσαν σε αγροτικές περιοχές και ειδικά στα αγόρια, γεγονός που υποδηλώνει ότι η έκθεση στη ζέστη ενδέχεται να μην επηρεάζει όλους τους εφήβους εξίσου.

Τα ευρήματα προκύπτουν εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ψυχική υγεία.

Ενώ προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η ακραία ζέστη μπορεί να επηρεάσει τη σωματική υγεία, η μελέτη αυτή προστίθεται σε ένα μικρότερο αλλά αναδυόμενο σώμα στοιχείων που συνδέουν τις καύσωνες με την ψυχολογική δυσφορία, ιδιαίτερα στους νέους.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν τη μελέτη για να κατανοήσουν καλύτερα πώς περιβαλλοντικοί παράγοντες στρες, όπως η ακραία ζέστη, μπορεί να επηρεάσουν την ψυχική ευεξία των εφήβων, μιας ομάδας που βιώνει σημαντικές σωματικές, κοινωνικές και συναισθηματικές αλλαγές.

Η κατάθλιψη και το άγχος είναι ήδη οι κύριες αιτίες προβληματισμού μεταξύ των εφήβων σε όλο τον κόσμο και αναμένεται να επιδεινωθούν με την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.

Ωστόσο, μεγάλο μέρος της υπάρχουσας έρευνας έχει επικεντρωθεί στους ενήλικες, αφήνοντας ένα κενό στις γνώσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται οι νέοι.

«Ως Κινέζος μελετητής, έχω παρατηρήσει τις όλο και πιο συχνές και έντονες καύσωνες στην Κίνα την τελευταία δεκαετία», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Yizhen Yu, καθηγητής στο Tongji Medical College του Πανεπιστημίου Επιστημών και Τεχνολογίας Huazhong και τόνισε:

«Καθώς επικεντρώνομαι στη δημόσια υγεία των εφήβων, άρχισα να ανησυχώ για τον τρόπο με τον οποίο η κλιματική αλλαγή και συγκεκριμένα η ακραία ζέστη, μπορεί να επηρεάσει την ψυχική υγεία των νέων, ένα θέμα που έχει λάβει ελάχιστη προσοχή σε σύγκριση με τις επιπτώσεις στην σωματική υγεία.

Δεδομένης της μοναδικής ευπάθειας των εφήβων κατά την ανάπτυξη και της αυξανόμενης απειλής ακραίων φαινομένων καύσωνα λόγω της κλιματικής αλλαγής, η μελέτη μας είχε ως στόχο να συμβάλει στη γεφύρωση αυτού του σημαντικού κενού γνώσης».

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από σχεδόν 20.000 εφήβους στην Κίνα, τα οποία προήλθαν από μια εθνική έρευνα για την υγεία που διεξήχθη σε σχολεία το 2021.

Οι μαθητές, ηλικίας 10 έως 18 ετών, επιλέχθηκαν μέσω μιας πολυεπίπεδης διαδικασίας δειγματοληψίας που σχεδιάστηκε για να καταγράψει τις διαφορές μεταξύ γεωγραφικών περιοχών, τύπων σχολείων και αστικών-αγροτικών περιοχών. Μετά την αφαίρεση των ελλιπών ή ασυνεπών απαντήσεων, το τελικό δείγμα περιελάμβανε 19.852 συμμετέχοντες, με περίπου ίσο αριθμό αγοριών και κοριτσιών.

Για τη μέτρηση της κατάθλιψης και του άγχους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δύο ευρέως αποδεκτά εργαλεία διαλογής: το Ερωτηματολόγιο Υγείας Ασθενών-9 και την Κλίμακα Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής 7 στοιχείων.

Οι μαθητές που έλαβαν βαθμολογία 10 ή υψηλότερη σε οποιαδήποτε από τις δύο κλίμακες θεωρήθηκαν ότι διατρέχουν κίνδυνο κατάθλιψης ή άγχους, αντίστοιχα. Περίπου το 19% των συμμετεχόντων πληρούσε τα κριτήρια για κατάθλιψη και το 16% πληρούσε τα κριτήρια για άγχος.

Καύσωνας: Από το καρπούζι μέχρι τα κολοκυθάκια, 7 τροφές που θα σε ενυδατώσουν

Η έκθεση στη ζέστη αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας τρεις διαφορετικούς ορισμούς των καυσώνων.

Ο κύριος δείκτης ήταν ο παράγοντας υπερβολικής θερμότητας, ο οποίος λαμβάνει υπόψη τόσο τις βραχυπρόθεσμες αυξήσεις της θερμοκρασίας όσο και τις μακροπρόθεσμες τάσεις, επιτρέποντας μια πιο λεπτομερή κατανόηση της έντασης των καυσώνων και της προσαρμογής. Δύο επιπλέον ορισμοί επικεντρώθηκαν στη συχνότητα των ημερών με υψηλές μέγιστες ή ελάχιστες θερμοκρασίες, σε σχέση με τους ιστορικούς μέσους όρους.

Τα δεδομένα για την ημερήσια θερμοκρασία του αέρα για την τοποθεσία κάθε σχολείου αντλήθηκαν από το σύνολο δεδομένων ERA5-Land, το οποίο παρέχει εκτιμήσεις θερμοκρασίας υψηλής ανάλυσης. Με τη γεωκωδικοποίηση των τοποθεσιών των σχολείων και τον υπολογισμό του μέσου όρου της έντασης των καυσώνων κατά τους προηγούμενους 12 μήνες, οι ερευνητές μπόρεσαν να εκτιμήσουν την έκθεση κάθε μαθητή σε καύσωνες στο τοπικό περιβάλλον του.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μοντέλα λογιστικής παλινδρόμησης για να εξετάσουν τη σχέση μεταξύ της έκθεσης σε καύσωνες και των αποτελεσμάτων στην ψυχική υγεία, προσαρμόζοντας για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες όπως το φύλο, το επίπεδο τάξης, η περιοχή, το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, η σωματική δραστηριότητα και οι περιβαλλοντικές συνθήκες όπως οι βροχοπτώσεις.

Οι μελετητές λοιπόν, διαπίστωσαν ότι η μεγαλύτερη έκθεση σε καύσωνες, όπως μετρήθηκε με τον παράγοντα υπερβολικής θερμότητας, συσχετίζεται σημαντικά με υψηλότερες πιθανότητες κατάθλιψης, άγχους και συνύπαρξης και των δύο καταστάσεων. Για κάθε μονάδα αύξησης της έντασης των καυσώνων, οι πιθανότητες κατάθλιψης αυξάνονται κατά 13% και οι πιθανότητες άγχους αυξάνονται κατά 12%.

Ο ίδιος δείκτης συσχετίστηκε επίσης με το μέγεθος κατάθλιψης και άγχους, καθώς και με περιπτώσεις όπου η κατάθλιψη ή το άγχος εμφανίστηκαν μεμονωμένα.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η έκθεση σε καύσωνες συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους μεταξύ των Κινέζων εφήβων. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της αναγνώρισης της ψυχικής υγείας ως αναπόσπαστου μέρους της ανθεκτικότητας στο κλίμα και την ανάγκη τα σχολεία, οι οικογένειες και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην ψυχολογική ευημερία των νέων κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων».

Όταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εναλλακτικούς ορισμούς των καυσώνων, βασισμένους αποκλειστικά σε ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας ή της νύχτας, τα αποτελέσματα ήταν λιγότερο συνεπή. Αυτοί οι ορισμοί δεν συνδέονταν τόσο στενά με τα συμπτώματα ψυχικής υγείας, ειδικά μετά την προσαρμογή για άλλες μεταβλητές. Αυτό υποδηλώνει ότι μέτρα όπως ο παράγοντας υπερβολικής θερμότητας, ο οποίος λαμβάνει υπόψη το σωρευτικό στρες και τη βραχυπρόθεσμη προσαρμογή, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικά για την καταγραφή του ψυχολογικού κόστους της ακραίας ζέστης.

«Βρήκαμε εντυπωσιακό το γεγονός ότι η σχέση μεταξύ των καυσώνων και της ψυχικής υγείας των εφήβων ποικίλλει ανάλογα με τον τρόπο ορισμού των καυσώνων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της επιλογής των μέτρων μέτρησης στις μελέτες για το κλίμα και την υγεία. Σημειωτέον, τα ευρήματά μας έδειξαν ότι οι μαθητές και οι μαθητές που ζουν σε αγροτικές περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στους κινδύνους για την ψυχική υγεία που σχετίζονται με τη ζέστη», δήλωσε ο Yu.

«Αυτές οι πληροφορίες έχουν πολύτιμες επιπτώσεις για στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα η βελτίωση της πρόσβασης σε εγκαταστάσεις ψύξης σε σχολεία της υπαίθρου, η ενθάρρυνση της προσαρμογής των αγοριών στις υπαίθριες δραστηριότητες και ο σχεδιασμός πιο αναπνεύσιμων καλοκαιρινών στολών. Τέτοιες μέτρα θα μπορούσαν να συμβάλουν στην προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων κατά τη διάρκεια περιόδων ακραίας ζέστης».

Η μελέτη διερεύνησε επίσης εάν ορισμένες υποομάδες επηρεάστηκαν περισσότερο από άλλες.

Αν και οι συσχετίσεις ισχύουν για τις περισσότερες δημογραφικές κατηγορίες, ήταν ιδιαίτερα έντονες στις αγροτικές περιοχές. Μεταξύ των μαθητών σε σχολεία της υπαίθρου, οι καύσωνες συσχετίζονταν σταθερά με κατάθλιψη, άγχος και τη συνύπαρξή τους. Αντίθετα, δεν βρέθηκαν σημαντικές συσχετίσεις για τους μαθητές σε σχολεία των αστικών κέντρων.

Οι άνδρες μαθητές φάνηκαν επίσης πιο ευάλωτοι στις επιπτώσεις της έκθεσης στη ζέστη στην ψυχική υγεία, ιδίως όσον αφορά το άγχος.

Μεταξύ των αγοριών, η μεγαλύτερη έκθεση σε καύσωνες συσχετίζονταν με 22% αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης άγχους, ενώ η αύξηση ήταν μικρότερη και μη στατιστικά σημαντική μεταξύ των κοριτσιών. Αυτό το εύρημα έρχεται σε αντίθεση με τη γενική τάση στην έρευνα για την ψυχική υγεία, όπου τα κορίτσια συχνά εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναφέρουν συμπτώματα εσωτερικοποίησης, όπως άγχος και κατάθλιψη.

Σε αναλύσεις ευαισθησίας, όπου η κατάθλιψη και το άγχος αναλύθηκαν ως συνεχείς βαθμολογίες και όχι ως δυαδικά αποτελέσματα, τα αποτελέσματα παρέμειναν συνεπή.

Η υψηλότερη έκθεση σε καύσωνες συνδέθηκε με υψηλότερες βαθμολογίες κατάθλιψης και άγχους συνολικά. Αυτά τα αποτελέσματα ενισχύουν περαιτέρω τις παρατηρούμενες συσχετίσεις.

Όπως όλες οι έρευνες, η μελέτη έχει περιορισμούς. Επειδή τα δεδομένα συλλέχθηκαν σε ένα μόνο χρονικό σημείο, οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν εάν η έκθεση σε καύσωνες προκάλεσε τα παρατηρούμενα συμπτώματα ψυχικής υγείας ή εάν εμπλέκονταν άλλοι μη μετρήσιμοι παράγοντες.

Παρά τους περιορισμούς αυτούς, η μελέτη παρέχει ισχυρές ενδείξεις ότι οι καύσωνες συνδέονται με συμπτώματα ψυχικής υγείας στους εφήβους και ότι αυτή η σχέση μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με το φύλο και την τοποθεσία και υπογραμμίζει την ανάγκη τα συστήματα ψυχικής υγείας και εκπαίδευσης να λάβουν υπόψη τις ψυχολογικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Η μελέτη «Συσχετίσεις της έκθεσης σε καύσωνες με την κατάθλιψη και το άγχος στους εφήβους: Μια διατομεακή μελέτη της έρευνας για την υγεία των εφήβων στην Κίνα» συντάχθηκε από τους Jie Hu, Wei Hu, Zixuan Xu, Chang Peng, Junhan Cheng, Fajuan Rong, Yan Wang, Nan Zhang, Meiqi Guan και Yizhen Yu.