Οι ιδιοφυΐες δεν πεθαίνουν έλεγε ο Salvador Dalí που γεννήθηκε σαν σήμερα και δεν «πέθανε» ποτέ
«Θα ζήσω για πάντα. Οι ιδιοφυΐες δεν πεθαίνουν», «Κάθε πρωί που ξυπνάω, βιώνω ξανά την απόλυτη ευχαρίστηση -αυτή του να είμαι ο Salvador Dalí». «Αν καταλαβαίνεις έναν πίνακα πριν τον ζωγραφίσεις, καλύτερα να μην τον ζωγραφίσεις καθόλου». Γεννημένος για να ζει για πάντα, στις 11 Μαΐου του 1904, στην πόλη Φιγκέρες της Ισπανίας, ο Salvador Dalí από νωρίς έδειξε ότι δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος.
Γεννημένος για να ζει για πάντα, στις 11 Μαΐου του 1904, στην πόλη Φιγκέρες της Ισπανίας, ο Salvador Dalí από νωρίς έδειξε ότι δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Ο ευκατάστατος δικηγόρος αυστηρός πατέρας του, δεν πίστευε στο ταλέντο του, υποτιμώντας τη φαντασία και τις φιλοδοξίες του ενώ το γεγονός πως παντρεύτηκε την αδερφή της μητέρας του μετά τον θάνατό της από καρκίνο, ήταν ένα συμβάν που τον επηρέασε βαθιά ενισχύοντας την ανάγκη του να ξεπεράσει τα όρια της πραγματικότητας.
Ιδιοφυής και αντισυμβατικός πίστευε ότι ο αληθινός καλλιτέχνης δεν είναι αυτός που εμπνέεται, αλλά εκείνος που εμπνέει τους άλλους. Τη σημασία της διάχυσης της σύγχυσης, τη θεωρούσε ζωτικής σημασίας για την απελευθέρωση της δημιουργικότητας, ενώ αναγνώριζε τη δύναμη του σουρεαλισμού να καταστρέφει μόνο όσα περιορίζουν τη φαντασία.
Salvador Dalí: «Μη φοβάσαι την τελειότητα δεν θα την φτάσεις ποτέ»
Αν κάποιος τώρα τον φέρνει στο μυαλό του ως περίεργο, εκείνος αρνούνταν τον όρο, δηλώνοντας πως «απλώς δεν είναι φυσιολογικός». Όταν δεν πέθαινε από πλήξη, κάνοντας όνειρα τις 22 από τις 24 ώρες, αντλούσε υπερβολική ικανοποίηση από τον εαυτό του, αστειευόμενος ότι θα μπορούσε να πεθάνει από αυτήν. Με απλά λόγια που είχε πει ο ίδιος, ξυπνούσε κάθε πρωί με την υπέρτατη ευχαρίστηση του να είναι ο Salvador Dalí.
Μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα
Αν και χαρακτηρίστηκε πολλές φορές ως υποστηρικτής του φασιστικού καθεστώτος, απέφευγε να ταυτιστεί με οποιαδήποτε παραδοσιακή πολιτική ιδεολογία, δηλώνοντας αναρχικός και μοναρχικός, αλλά πάντα σε ένα μεταφυσικό και φιλοσοφικό επίπεδο, όχι σε πολιτικό. Η προσωπικότητά του, πολυσχιδής και γεμάτη αντιφάσεις, δεν χωρούσε σε ένα συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο, όμως.
Η φιλία του με τον Federico García Lorca ήταν ουσιαστική και γεμάτη θαυμασμό και παρά τη συντηρητική πολιτική ατμόσφαιρα της εποχής, ο Dalí υποστήριξε τον Lorca, έναν καλλιτέχνη του οποίου τα έργα βρίσκονταν υπό απαγόρευση. Αυτή η υποστήριξη υποδηλώνει σαφώς και την αλληλεγγύη του προς την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης και τη σχέση του με έναν άνθρωπο που είχε καθοριστική επιρροή στη ζωή και τη δημιουργία του.
Η παρανοϊκο-κριτική μέθοδός του, αποτέλεσε επαναστατική προσέγγιση στην καλλιτεχνική δημιουργία -η οποία βασίστηκε στην εξερεύνηση του ασυνειδήτου μέσω της σύνδεσης φαινομενικά άσχετων στοιχείων. Με την υπερρεαλιστικής μορφής τεχνικής του ήθελε να αναδείξει την εσωτερική πραγματικότητα, αξιοποιώντας τη δύναμη του συνειρμού και τη φαινομενικά παράλογη συνένωση εικόνων ή αντικειμένων. Αυτή η μέθοδος έχει σαφέστατα ισχυρή βάση στις φροϋδικές θεωρίες για τα όνειρα, ενώ συνδέεται άμεσα με τον υπερρεαλιστικό αυτοματισμό, την πρακτική δηλαδή της αυθόρμητης καταγραφής της σκέψης χωρίς φίλτρα λογικής. Μέσα από αυτήν τη μέθοδο έδωσε μια μοναδική οπτική στη σχέση μεταξύ του ορατού και του υποσυνείδητου κόσμου.
Ο κορυφαίος σουρεαλιστής ζωγράφος -που η ιδιοφυΐα ξεπερνούσε όλα όσα άντεχε η εποχή, και που ακόμα δεν θα άντεχε, ήταν ένας άνθρωπος της παρανοϊκό-κριτικής μεθόδου και δεν θα μπορούσε να μην έχει φροϊδικά συμπλέγματα (και) με τα λιγοστά άτομα που ήταν (πραγματικά) στη ζωή του.
Ο άνθρωπος που δήλωνε με ισχυρή δόση σνομπισμού και αυτοπεποίθησης πιο ικανός από ικανός στην τέχνη του, δήλωνε «ανίκανος» στην προσωπική του ζωή και κατά τα λεγόμενα της μούσας του, Gala, η ίδια είχε κουραστεί επί 50 χρόνια να ανέχεται αυτό τον γέρο που δεν ήξερε να κάνει τίποτα.
Βέβαια, εκείνος για τη μούσα Gala Dalí έλεγε πως «Μ έκανε να κερδίζω όλο το χρήμα που έχω και ήταν η πρώτη και η τελευταία γυναίκα που έκανα έρωτα ενώ νόμιζα ότι ήμουν ανίκανος». Αν αυτός ο τρελόγερος ζούσε σήμερα θα ήταν 121 ετών αλλά «έφυγε» ακριβώς σαν σήμερα, 23 Ιανουαρίου, στην αγαπημένη του ισπανική πόλη πριν από 36 χρόνια σε ηλικία 85 ετών. Δεν «πέθανε» όμως για όπως έλεγε: «Θα ζήσω για πάντα. Οι ιδιοφυΐες δεν πεθαίνουν».
Μαθήματα από τον Dalí για να ξεπερνώντας τη μετριότητα
Αν λειτουργείς με τις ίδιες πρακτικές και νοοτροπίες όπως όλοι, είσαι καταδικασμένος να χαθείς μέσα στη μετριότητα. Είτε χτίζεις μια επιχείρηση ως CEO είτε προσπαθείς να εμπνεύσεις κορυφαίες επιδόσεις από την ομάδα σου ως διευθυντής, η πραγματική επιτυχία έρχεται όταν σκέφτεσαι και δρας έξω από τα όρια του συνηθισμένου.
Ο Dalí, κατανοούσε τους κανόνες μόνο και μόνο για να τους επαναπροσδιορίσει, μεταμορφώνοντάς τους σε κάτι που εξυπηρετούσε το όραμά του. Ελάχιστοι καλλιτέχνες κατάφεραν να συνδυάσουν την αδιαπραγμάτευτη δημιουργική τους ελευθερία με εμπορική επιτυχία τόσο μαεστρικά όσο ο Dalí.
Η επιρροή του ξεπερνά την παραδοσιακή τέχνη και δημιούργησε περισσότερα από 1.000 έργα τέχνης που κοσμούν μουσεία, σχεδίασε μόδα, κοσμήματα, αρχιτεκτονική, και έγραψε το μυθιστόρημα Κρυμμένα Πρόσωπα. Ακόμα και στον κινηματογράφο, η υπογραφή του υπάρχει, με τη συνεργασία του με τον Walt Disney και τον Alfred Hitchcock -χαρακτηριστικό παράδειγμα η εμβληματική σκηνή ονείρου στο Spellbound.
Η ιδιοφυής τρέλα του Dalí ζωντανεύει πλήρως στο μουσείο του στη Φιγκέρες της Ισπανίας, εκεί όπου βρίσκεται και ο τάφος του.
«Eίδα το μουσείο-θέατρο Dali στη Figueres και είχα μία σουρεαλιστική εμπειρία»
Ο Dalí μέσα από τα δικά του λεγόμενα
«Για να αποκτήσεις έναν αυξανόμενο και διαρκή σεβασμό στην κοινωνία, είναι καλό, αν διαθέτεις μεγάλο ταλέντο, να δώσεις νωρίς στη νιότη σου μια δυνατή "κλωτσιά" στη δεξιά κνήμη της κοινωνίας που αγαπάς. Μετά από αυτό, γίνε σνομπ»
«Το θερμόμετρο της επιτυχίας είναι απλώς η ζήλια των δυσαρεστημένων»
«Τα λάθη είναι σχεδόν πάντα ιερά. Μην προσπαθείτε να τα διορθώσετε. Αντίθετα: εξηγήστε τα, κατανοήστε τα πλήρως. Μετά από αυτό, θα μπορέσετε να τα εξευγενίσετε»
«Μην φοβάσαι την τελειότητα -δεν θα την φτάσεις ποτέ»
«Δώσε μου δύο ώρες δραστηριότητας την ημέρα, και θα αφιερώσω τις υπόλοιπες 22 στα όνειρα»
«Πρέπει να δημιουργείς συστηματικά σύγχυση, γιατί αυτή απελευθερώνει τη δημιουργικότητα. Ό,τι είναι αντιφατικό δημιουργεί ζωή»
«Η νοημοσύνη χωρίς φιλοδοξία είναι πουλί χωρίς φτερά»
«Το να παρατηρείς σημαίνει να σκέφτεσαι»
«Κανένα αριστούργημα δεν δημιουργήθηκε από έναν τεμπέλη καλλιτέχνη»
«Ή είναι εύκολο ή αδύνατο»
«Τόσα λίγα από όσα θα μπορούσαν να συμβούν, συμβαίνουν πραγματικά»
«Αν καταλαβαίνεις έναν πίνακα πριν τον ζωγραφίσεις, καλύτερα να μην τον ζωγραφίσεις καθόλου»
«Αντί να προσπαθείς επίμονα να χρησιμοποιήσεις τον σουρεαλισμό για ανατρεπτικούς σκοπούς, είναι απαραίτητο να τον κάνεις τόσο σταθερό, πλήρη και κλασικό όσο τα έργα των μουσείων»
«Όποιος θέλει να κερδίσει το ενδιαφέρον των ανθρώπων, πρέπει να τους προκαλεί»
«Στην ηλικία των έξι ήθελα να γίνω μάγειρας. Στα επτά ήθελα να γίνω Ναπολέων. Και από τότε η φιλοδοξία μου μεγαλώνει σταθερά»
«Το σχέδιο είναι η ειλικρίνεια της τέχνης. Δεν υπάρχει περιθώριο για εξαπάτηση. Ή είναι καλό ή κακό»
«Κάθε πρωί που ξυπνάω, βιώνω ξανά την απόλυτη ευχαρίστηση –αυτή του να είμαι ο Σαλβαντόρ Νταλί»
«Αφήστε τους εχθρούς μου να κατασπαράξουν ο ένας τον άλλον»
«Το μυστικό της επιρροής μου ήταν πάντα ότι παρέμεινε μυστικό»
«Υπάρχουν μέρες που νομίζω ότι θα πεθάνω από υπερβολική ικανοποίηση»
«Ξεκινήστε μαθαίνοντας να σχεδιάζετε και να ζωγραφίζετε όπως οι παλιοί δάσκαλοι. Μετά από αυτό, μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε. Όλοι θα σας σέβονται»
«Θα ζήσω για πάντα. Οι ιδιοφυΐες δεν πεθαίνουν»
Bloggers
