Η Σάσα ήταν η πρώτη κολλητή της TV που δεν «πούλησε» ποτέ φίλη: Μέχρι και η Καρανάσιου το ξέρει αυτό
Από τα τεκνά μέχρι τη φιλία με τη Χριστίνα και το beef με την Καρανάσιου, η Σάσα Παπαδήμα -που έτρεχε πίσω από κάθε αρσενικό αλλά δεν είχε ποτέ άντρα, όρισε τη φιλία, την αθυροστομία και το χιούμορ μιας ολόκληρης δεκαετίας. Στην Ελλάδα του «τι θα πει ο κόσμος», η Σάσα ήταν η γυναίκα που δεν ήξερε από κόσμους, μόνο από φιλίες. Χρόνια πολλά στην Κατιάνα Μπαλανίκα που σήμερα γιορτάζει τα γενέθλιά της. Μια ηθοποιός με πολλά κυβικά ταλέντο, που δεν καπάκωσε, δεν μίκρυνε, δεν φοβήθηκε ποτέ τη Σάσα. Την άφησε να γίνει ανεξάρτητη προσωπικότητα. Κι αν αυτό δεν είναι η ουσία του ταλέντου, τότε τι είναι;
Η ελληνική τηλεόραση των ‘90s είχε από όλα. Μοιραίες χήρες, θανάσιμες πεθερές, κόρες με επαναστατικά οράματα και γαμπρούς που μπερδεύονταν σε απαγορευμένους έρωτες. Αυτό που δεν είχε, μέχρι να εμφανιστεί η Σάσα Παπαδήμα, ήταν μια κολλητή που να μην λειτουργεί ούτε σαν υπηρέτρια της πλοκής, ούτε σαν φτηνή καρικατούρα. Γιατί η Σάσα ήταν κάτι άλλο.
Ήταν το χιούμορ που τσάκιζε, η φίλη που έβαζε πλάτη, η γυναίκα που γελοιοποιούσε τον εαυτό της αλλά ποτέ δεν πρόδιδε τους άλλους. Μπορεί να αυτοσαρκαζόταν ως «τεκνατζού» και «ζωντοχήρα», να έτρεχε πίσω από άντρες και να τους έχανε πριν καν τους πιάσει, αλλά εκεί που μέτραγε έμενε σταθερή. Η Σάσα Παπαδήμα ήταν το αντίθετο της Καρανάσιου -αλλά χρειαζόταν αυτό το beef για να φανεί η διαφορά και το μεγαλείο της.
Τι είναι εδώ; Εδώ είναι οι λόγοι που η Άννα Παναγιωτοπούλου θα είναι η πιο cool 50άρα της TV, ever
Το σκηνικό των ‘90s
Η ιδιωτική τηλεόραση έβγαλε στην επιφάνεια τις αντιφάσεις μιας Ελλάδας που έβγαινε από τον συντηρητισμό και έμπαινε στην κατανάλωση. Σειρές όπως το Ντόλτσε Βίτα έπαιξαν με όρια. Ένας απαγορευμένος έρωτας, μια πεθερά-φρουρός της ηθικής, μια κόρη vegan πριν καν μάθουμε τι σημαίνει η λέξη, και μια κοινωνία που διψούσε να δει στον καθρέφτη της το «προχωρημένο». Σ’ αυτό το πλαίσιο η Σάσα ήταν κάτι παραπάνω από sidekick. Ήταν ο καταλύτης που έκανε όλα τα σοβαρά να μοιάζουν γελοία και όλα τα γελοία να αποκτούν σοβαρότητα.
Δεν ήταν η ωραία που έπαιρνε τον άντρα της φίλης. Δεν ήταν η κακιά που έπλεκε ίντριγκα. Ήταν η κολλητή που θα σου έλεγε την αλήθεια με την πιο σπαρταριστή ατάκα και θα σε έκανε να γελάσεις ακόμα κι όταν η ζωή σου κατέρρεε. Στην Ελλάδα του «τι θα πει ο κόσμος», η Σάσα ήταν η γυναίκα που δεν ήξερε από κόσμους, μόνο από φιλίες.
Η φιλία ως υπέρτατη αξία
Αν κάτι ξεχώρισε τη Σάσα, ήταν πως δεν πούλησε ποτέ τη Χριστίνα. Σε μια εποχή που τα γυναικεία πρότυπα στην τηλεόραση καλλιεργούσαν ζηλοφθονία, ανταγωνισμό, προδοσία, η Σάσα έμεινε ακλόνητη. Δεν την ένοιαζε αν ο Αντώνης ήταν όμορφος, αν θα μπορούσε να τον διεκδικήσει, αν κάποιος σεναριογράφος φλέρταρε με την ιδέα να τη βάλει στο παιχνίδι. Η ίδια η Μπαλανίκα αποκάλυψε ότι αρνήθηκε να παίξει σκηνές που θα την ήθελαν να τα φτιάχνει με τον Αντώνη. «Αν το κάνεις αυτό, τελείωσε η Σάσα», είπε στον Ρήγα. Και είχε δίκιο. Γιατί ο χαρακτήρας της δεν χτίστηκε πάνω στον έρωτα, αλλά πάνω στη φιλία.
Αυτό ήταν ριζοσπαστικό. Γιατί το ‘90, το να έχεις μια γυναίκα που δεν μετράει την αξία της με βάση τους άντρες που την επιλέγουν, αλλά με βάση τις φιλίες της, ήταν πρωτοφανές. Σήμερα θα την έλεγαν «η ultimate bff». Τότε όμως, η Σάσα απλώς έγραφε τηλεοπτική ιστορία με το πιο ανεπανάληπτο όπλο: την αφοσίωση.
Η γυναίκα που έτρεχε πίσω από κάθε αρσενικό αλλά δεν είχε ποτέ άντρα
Η Σάσα ήταν γεμάτη γοητευτικές αντιφάσεις. Έτρεχε πίσω από κάθε αρσενικό, αλλά ποτέ δεν είχε σχέση. Ήταν σέξι και ντυμένη κυρία, αλλά ταυτόχρονα αδέξια και αθώα. Δεν ήταν θύμα ούτε θύτης -ήταν μια φιγούρα camp που έπαιρνε το γελοίο και το έκανε επανάσταση απέναντι στην κανονικότητα.
Η ατάκα ως κοινωνικό σχόλιο
Πάρε μερικές:
«Είναι του αγωγιάτη ο γιος.»
«Βαρέθηκα τους Αθηναίους φλούφληδες»
«Θα σου γνωρίσω εγώ έναν τορναδόρο, άλλο πράγμα»
«Αχ και να ’μουνα ντομάτα»
Με απλά λόγια, κοινωνικά σχόλια μεταμφιεσμένα σε κωμωδία. Ο «αγωγιάτης» δεν ήταν μια απλή χωριάτικη φαντασίωση αλλά η απέχθειά της στον ...φλώρο Αθηναίο. Η «ντομάτα» δεν ήταν μόνο χυμώδης μεταφορά αλλά η επιθυμία να ξεφύγει από κλισέ και σοβαροφάνειες. Η Σάσα μετέτρεπε το καθημερινό σε πολιτισμικό σχόλιο. Και γι’ αυτό κάθε ατάκα της επιβιώνει σαν meme αλλά και σαν μίνι φιλοσοφία.
Η αποδόμηση της ζήλιας
Η Σάσα δεν ζήλεψε ποτέ τη Χριστίνα. Δεν ένιωσε την ανάγκη να την ανταγωνιστεί. Δεν προσπάθησε να την επισκιάσει. Κι αυτό είναι το πιο σπάνιο χαρακτηριστικό σε γυναικείο ρόλο τηλεόρασης της εποχής. Σε μια κοινωνία που ήθελε τις γυναίκες να συγκρίνονται, να ανταγωνίζονται και να αυτοϋπονομεύονται, η Σάσα στάθηκε σαν υπόμνηση ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος: αυτός της φιλίας, του χιούμορ, της αλληλεγγύης.
Κι αν έτρωγε τα μούτρα της με κάθε τεκνό που κυνηγούσε, το έκανε με τέτοιο τρόπο που να αποδομεί το ίδιο το σύστημα που ήθελε τη γυναίκα «κερδισμένη» μόνο αν έβρισκε άντρα. Η Σάσα δεν κέρδισε κανέναν -κι όμως κέρδισε όλα τα υπόλοιπα.
Το beef με την Καρανάσιου
Εδώ κρύβεται η μεγαλύτερη αλληγορία. Η Καρανάσιου δεν ήταν ποτέ πλήρως παρούσα στη σειρά. Ήταν περισσότερο φάντασμα, ένα όνομα που πεταγόταν σαν ανέκδοτο, σαν σύμβολο, σαν εχθρός-φαντασίωση. Η Σάσα την ανέφερε ξανά και ξανά, πάντα με μια δόση φαρμακερής πανέξυπνης ατάκας, πάντα με έναν υπέροχο υπαινιγμό.
Στην πραγματικότητα, η Καρανάσιου ήταν ο καθρέφτης της κοινωνίας. Ήταν το «τι θα πει η γειτόνισσα», το αιώνιο μέτρο σύγκρισης, η κουβέντα του καφενείου που καθορίζει τη ζωή μας. Το «beef» Σάσας-Καρανάσιου ήταν το πιο διαχρονικό ελληνικό meme: η απόδειξη ότι πάντα χρειαζόμαστε έναν «εχθρό» για να βγάλουμε πάνω του τα απωθημένα μας. Η Σάσα, όμως, το έκανε με χιούμορ. Μεταμόρφωσε την κακία σε ατάκα, την κουτσομπολίστικη ζήλια σε κωμικό σχόλιο.
Η αλληγορία που μένει
Αν η κοινωνία μας είναι γεμάτη με φίλους που «πουλάνε» ή φοράνε ρούχα Καρανάσιου, τότε όλοι έχουμε ανάγκη από μια Σάσα. Δεν έχουμε ανάγκη προφανώς από την τέλεια φίλη, αλλά από εκείνη που τρώει τα μούτρα της και γελάει, που σε στηρίζει χωρίς να κερδίζει, που κάνει λάθη και ξανασηκώνεται. Από τη φίλη που δεν πούλησε ποτέ -ούτε για άντρα, ούτε για φήμη, ούτε για ίντριγκα.
Η Σάσα Παπαδήμα παραμένει η πιο ειλικρινής, πιο αστεία και πιο αληθινή κολλητή μιας δεκαετίας που ήθελε να δείχνει σοβαρή, αλλά σώθηκε από το χιούμορ. Και η Κατιάνα Μπαλανίκα απέδειξε ότι ένας δευτεραγωνιστικός ρόλος μπορεί να γίνει πρωταγωνιστικός, όχι επειδή του έδωσαν περισσότερες σκηνές, αλλά επειδή κουβαλούσε πάνω του κάτι σπάνιο: την ικανότητα να μας θυμίζει ότι η φιλία είναι ιερή.
Χρόνια πολλά στην Κατιάνα Μπαλανίκα που σήμερα γιορτάζει τα γενέθλιά της. Μια ηθοποιός με πολλά κυβικά ταλέντο, που δεν καπάκωσε, δεν μίκρυνε, δεν φοβήθηκε ποτέ τη Σάσα. Την άφησε να γίνει ανεξάρτητη προσωπικότητα. Κι αν αυτό δεν είναι η ουσία του ταλέντου, τότε τι είναι;
Bloggers
