Ο Robert Redford, που έφυγε από τη ζωή στα 89, έλεγε «Η καλύτερη εκδίκηση είναι η τεράστια επιτυχία»

Ο Robert Redford, ο γοητευτικός σταρ της μεγάλης οθόνης που εξελίχθηκε σε βραβευμένο με Oscar σκηνοθέτη, του οποίου οι επιτυχημένες ταινίες βοήθησαν συχνά την Αμερική να κατανοήσει τον εαυτό της και που, εκτός κινηματογράφου, υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής των περιβαλλοντικών αιτιών και πρωτεργάτης του ανεξάρτητου κινηματογραφικού κινήματος γύρω από το Sundance, έφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα της Τρίτης στο σπίτι του στη Γιούτα. Ήταν 89 ετών.

Ο θάνατός του, έξω από την πόλη Provo, ανακοινώθηκε με δήλωση της Cindi Berger, διευθύνουσας συμβούλου της εταιρείας δημοσίων σχέσεων Rogers & Cowan PMK. Όπως ανέφερε, ο Redford πέθανε στον ύπνο του, χωρίς να δοθούν λεπτομέρειες για την αιτία.

«Ο Robert Redford έφυγε από τη ζωή στις 16 Σεπτεμβρίου 2025, στο σπίτι του στο Sundance, στα βουνά της Utah -στον τόπο που αγαπούσε, περιστοιχισμένος από τους ανθρώπους που αγαπούσε. Θα μας λείψει βαθιά», ανέφερε η Berger σε δήλωσή της στο CNN τονίζοντας πως «Η οικογένεια ζητά ιδιωτικότητα».

Με απέχθεια προς την τάση του Hollywood να «απλοποιεί» τις ταινίες για μαζική κατανάλωση, ο Redford απαιτούσε τα έργα του να φέρουν πολιτισμικό βάρος, κάνοντας σε πολλές περιπτώσεις σοβαρά θέματα -όπως η απώλεια και η πολιτική διαφθορά -να αγγίζουν το κοινό, σε μεγάλο βαθμό χάρη και στη δική του τεράστια σταρ ισχύ.

Γνωστός για τους πρωταγωνιστικούς του ρόλους στις ταινίες «The Way We Were», «Butch Cassidy and the Sundance Kid» και «All the President’s Men», ο Redford σκηνοθέτησε επίσης βραβευμένες ταινίες όπως οι «Ordinary People» και «A River Runs Through It».

Το πάθος του για την τέχνη του κινηματογράφου τον οδήγησε στη δημιουργία του Sundance Institute, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που στηρίζει τον ανεξάρτητο κινηματογράφο και το θέατρο και είναι γνωστός για το ετήσιο Sundance Film Festival. Ο Redford υπήρξε επίσης αφοσιωμένος περιβαλλοντιστής, μετακομίζοντας στη Γιούτα το 1961 και ηγούμενος προσπαθειών για τη διατήρηση του φυσικού τοπίου της πολιτείας και της αμερικανικής Δύσης.

Πριν 40 χρόνια, η Meryl Streep έπαθε με τον Robert Redford αυτό που νιώσαμε όλες - δεν ήταν η μόνη

Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης και ηθοποιός, συνέχισε να παίζει ρόλους και στα ύστερα χρόνια της καριέρας του, ξανασυναντώντας τη Jane Fonda στην ταινία του Netflix «Our Souls at Night» το 2017.

Την επόμενη χρονιά, στα 82 του, πρωταγωνίστησε στο «The Old Man & the Gun», ταινία που, όπως είχε πει, θα ήταν η τελευταία του -αν και ξεκαθάρισε ότι δεν σκόπευε να αποσυρθεί.

«Για μένα, η συνταξιοδότηση σημαίνει να σταματήσεις κάτι, να το εγκαταλείψεις», είπε στο CBS Sunday Morning το 2018. «Υπάρχει αυτή η ζωή για να τη ζήσεις, γιατί να μη τη ζήσεις όσο μπορείς, για όσο περισσότερο μπορείς;».

Τον Οκτώβριο του 2020, εξέφρασε την ανησυχία του για την έλλειψη εστίασης στην κλιματική αλλαγή, εν μέσω των καταστροφικών πυρκαγιών που έπλητταν τη δυτική Αμερική, μέσα από άρθρο γνώμης που έγραψε για το CNN. Τον ίδιο μήνα, ο 58χρονος γιος του πέθανε από καρκίνο. Ο David James Redford -το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά που απέκτησε με την πρώην σύζυγό του, Lola Van Wagenen- είχε ακολουθήσει τα βήματά του ως ακτιβιστής, σκηνοθέτης και φιλάνθρωπος.

Έφυγε από τη ζωή ο γιος διάσημου ηθοποιού μετά από μάχη με τον καρκίνο

Ο Robert Redford, που έφυγε από τη ζωή στα 89, έλεγε «Η καλύτερη εκδίκηση είναι η τεράστια επιτυχία»

Ένας ανήσυχος άνθρωπος

Γεννημένος το 1936 στη Santa Monica της Καλιφόρνια, ο Robert Redford μεγάλωσε με έναν πατέρα που δούλευε ατελείωτες ώρες ως γαλατάς και λογιστής, κι έτσι βρήκε καταφύγιο στην τοπική βιβλιοθήκη, μαγεμένος από την ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία.

Δεν ήταν υπόδειγμα μαθητή. «Δεν είχα υπομονή… δεν είχα έμπνευση. Με ενδιέφερε περισσότερο η περιπέτεια από την τάξη» θα έλεγε σε συνέντευξή του. Το 1955 κέρδισε υποτροφία για μπέιζμπολ στο University of Colorado at Boulder, αλλά την ίδια χρονιά έχασε τη μητέρα του -εκείνη που πίστευε πάντα ότι μπορούσε να καταφέρει τα πάντα, σε αντίθεση με τον πιο αυστηρό πατέρα του. «Όταν πέθανε, κατάλαβα ότι δεν την ευχαρίστησα ποτέ», είχε πει.

Σύντομα στράφηκε στο ποτό, έχασε την υποτροφία και το πανεπιστήμιο, αλλά μάζεψε χρήματα δουλεύοντας στη Standard Oil Company για να ταξιδέψει στην Ευρώπη. «Ζούσα μέρα με τη μέρα, κι αυτό ήταν εντάξει. Ήθελα την περιπέτεια, ήθελα την εμπειρία των άλλων πολιτισμών», θα έλεγε σε συνέντευξή του.

Γεννημένος σταρ

Γυρίζοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Robert Redford μπαίνει στην American Academy of Dramatic Arts της Νέας Υόρκης. Ντροπαλός, κλειστός, σαν να κουβαλάει ένα μυστικό που δεν μοιράζεται, παραδέχτηκε πως δεν ταίριαζε με τους συμφοιτητές που έκαναν φιγούρα με τις δεξιότητές τους. Μια αποτυχημένη παράσταση μπροστά σε ολόκληρη την τάξη παραλίγο να τον διώξει για πάντα από τη σκηνή -ώσπου ο καθηγητής του τον τράβηξε παράμερα και του είπε απλώς: «Μείνε. Συνέχισε».

Το 1959 τελείωσε την Ακαδημία. Πρώτος ρόλος; Ένα επεισόδιο του «Perry Mason». Από κει και πέρα, όπως θα πει ο ίδιος, «ήταν μόνο ανηφόρα». Το 1963 ήρθε η πρώτη μεγάλη έκρηξη: «Barefoot in the Park» στο Broadway, ένας ρόλος που θα τον έφερνε αργότερα στη μεγάλη οθόνη δίπλα στη Jane Fonda. Την ίδια εποχή παντρεύτηκε τη Lola Van Wagenen.

Η χαρά της οικογένειας επισκιάστηκε από την αρχή, αφού ο πρώτος γιος τους, ο Scott, πέθανε βρέφος το 1959. Το ζευγάρι στη συνέχεια απέκτησε τους Shauna, David (πέθανε το 2020), Amy -από τα οποίους απέκτησαν 7 εγγόνια.

Ο Redford και η Lola Van Wagenen δεν ανακοίνωσαν ποτέ δημόσια κάποιον χωρισμό ή διαζύγιο, αλλά το 1982 η αρθρογράφος ψυχαγωγίας Shirley Eder έγραψε πως το ζευγάρι «ζει χωριστά εδώ και αρκετά χρόνια». Το 1991, το περιοδικό Parade ανέφερε: «Δεν είναι σαφές αν το διαζύγιο έχει οριστικοποιηθεί». Στις 11 Ιουλίου 2009, ο Redford παντρεύτηκε τη σύντροφό του επί πολλά χρόνια, Sibylle Szaggars, στο ξενοδοχείο Louis C. Jacob στο Αμβούργο της Γερμανίας. Η Szaggars είχε μετακομίσει μαζί του το 1996.

Ήταν το 1961 όταν ο Redford θα αγόραζε για 500 δολάρια δυο στρέμματα στη Γιούτα όπου και μόνος του θα έχτιζε μια καλύβα. «Ήθελα τη φύση στην πιο ακραία και αληθινή της μορφή», θα πει κάποτε. Και θα την έχει.

Το 1969 γίνεται πρωταγωνιστής της δικής του κινηματογραφικής μυθολογίας. «Butch Cassidy and the Sundance Kid», με τον Paul Newman ήδη σταρ, τέσσερα Oscar, και μια χημεία στην οθόνη που πέρασε στην Ιστορία.

«Θα του είμαι για πάντα ευγνώμων», θα πει για τον Newman. Οι δυο τους ξανασμίγουν το 1973 στο «The Sting». Η ταινία παίρνει το Oscar Καλύτερης Ταινίας. Οι ίδιοι, φίλοι για μια ζωή, παίρνουν κάτι πιο πολύτιμο: τον μύθο.

Ένας αντισυμβατικός πρωταγωνιστής

Πρωταγωνίστησε σε μια σειρά επιτυχημένων ταινιών τη δεκαετία του ’70: «Jeremiah Johnson», «The Way We Were» μαζί με τη Barbra Streisand, «The Great Gatsby» και το 1976 το «All the President’s Men» με τον Dustin Hoffman, για το σκάνδαλο Watergate.

Συνεργαζόμενος με τον σκηνοθέτη Sydney Pollack στο «Jeremiah Johnson», ο Redford συγκρούστηκε με το στούντιο για να γυριστεί η ταινία όπως εκείνος ήθελε -μια πρόγευση της μετέπειτα πορείας του ως σκηνοθέτη και υποστηρικτή του ανεξάρτητου κινηματογράφου. «Ήταν μάχη από την αρχή», θυμόταν στο Inside The Actor’s Studio. «Το στούντιο είπε: “Έχεις 4 εκατομμύρια δολάρια, βάλ’ τα στην τράπεζα στο Σολτ Λέικ Σίτι, γύρισε όπου θέλεις, αλλά αυτό είναι. Αν ξεφύγεις, θα το πληρώσεις εσύ”».

Με λιγοστούς διαλόγους και εντυπωσιακά τοπία, η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός βετεράνου του Μεξικανοαμερικανικού Πολέμου που εγκαταλείπει το πεδίο της μάχης για να επιβιώσει ως κυνηγός-παγιδευτής στην Άγρια Δύση.

Το «All the President’s Men» ενέπνευσε μια νέα γενιά δημοσιογράφων το 1976, όταν ο Redford και ο Hoffman υποδύθηκαν τους Bob Woodward και Carl Bernstein, τους ρεπόρτερ που αποκάλυψαν το σκάνδαλο Watergate. Η ταινία καθυστέρησε να βγει για πάνω από τρία χρόνια, επειδή, όπως είπε ο Redford, το στούντιο τη θεωρούσε «πολύ ασυνήθιστη» για να βρει κοινό.

Τελικά, το «Jeremiah Johnson» έφτασε τα 45 εκατομμύρια δολάρια στο box office και δεν ήταν η μόνη φορά που το πάθος του για την τέχνη τον έφερε σε ρήξη με τα στούντιο. «Το θλιβερό είναι ότι, ως σκηνοθέτης, πρέπει να πολεμάς τις παγιωμένες απόψεις για το τι “πουλάει” και τι όχι. Οι ταινίες για τον αθλητισμό δεν πουλάνε, οι πολιτικές ταινίες δεν πουλάνε, οι ταινίες για τον Τύπο δεν πουλάνε κι εγώ έκανα και τις τρεις», είχε πει.

Από τα Όσκαρ στη σκηνοθεσία

Ο Redford έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο το 1980 με το «Ordinary People», ένα δράμα για μια οικογένεια των προαστίων που κέρδισε το Oscar Καλύτερης Ταινίας αλλά και το Oscar Σκηνοθεσίας για τον ίδιο. Συνέχισε να πρωταγωνιστεί σε επιτυχίες όπως το «The Natural» (1984), που άγγιξε το πάθος του για το μπέιζμπολ, και το «An Indecent Proposal» (1993), δίπλα στη Demi Moore.

Στη συνέχεια σκηνοθέτησε τις ταινίες «A River Runs Through It» (1993), που κέρδισε τρία Oscar, «Quiz Show» (1994) και «The Horse Whisperer» (1998), στην οποία επίσης πρωταγωνίστησε.

Παρά την εντυπωσιακή του παρουσία και τις ρομαντικές ερμηνείες σε ταινίες όπως το «Out of Africa» (1985), ο Redford παραδεχόταν ότι δεν ένιωθε άνετα με την ταμπέλα του «γοητευτικού πρωταγωνιστή». «Δεν έβλεπα τον εαυτό μου όπως τον έβλεπαν οι άλλοι. Ήταν κολακευτικό, αλλά ασφυκτικό. Μου πήρε χρόνια να το αποτινάξω».

Η παρακαταθήκη του Sundance

Το 1981, ο Redford ίδρυσε το Sundance Institute, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που στηρίζει «νέες φωνές και τολμηρά έργα» στον αμερικανικό κινηματογράφο και το θέατρο. Στο Sundance Resort του, σ’ ένα φαράγγι πάνω από το Provo της Γιούτα, διοργανώνονται ετήσια εργαστήρια για θεατρικούς συγγραφείς και σεναριογράφους.

Κάθε χρόνο, το Ινστιτούτο διοργανώνει το Sundance Film Festival, το μεγαλύτερο φεστιβάλ ανεξάρτητου κινηματογράφου στις ΗΠΑ. Εκεί ξεκίνησαν δημιουργοί όπως ο Steven Soderbergh με το «Sex, Lies, and Videotape» (1989), ο Quentin Tarantino με το «Reservoir Dogs» (1992) και ο Ryan Coogler με το «Fruitvale Station» (2013).

Το 2002, ο Redford τιμήθηκε με 2ο Τιμητικό Oscar για τη συνολική του προσφορά. Στα τελευταία του χρόνια παρέμεινε ακούραστος υπερασπιστής του περιβάλλοντος και της τέχνης της αφήγησης μέσα από τον κινηματογράφο, αποφεύγοντας επιμελώς τις συζητήσεις για συνταξιοδότηση.

30 iconic φράσεις του Robert Redford

1. Μερικές φορές πρέπει να γυρίσεις πίσω για να μπορέσεις πραγματικά να προχωρήσεις μπροστά. Όχι για να νοσταλγήσεις ή να κυνηγήσεις φαντάσματα, αλλά για να δεις από πού ξεκίνησες, πού βρέθηκες και να μάθεις από αυτό. Μόνο τότε θα ξέρεις πού θέλεις να πας και πώς θα φτάσεις εκεί.

2. Η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Είτε θα την καθοδηγήσεις είτε θα σε συντρίψει.

3. Δεν μπορείς να ξεκινήσεις το επόμενο κεφάλαιο της ζωής σου αν συνεχίζεις να ξαναδιαβάζεις το προηγούμενο.

4. Το μεγαλύτερο λάθος που μπορείς να κάνεις στη ζωή είναι να φοβάσαι συνεχώς μήπως κάνεις ένα.

5. Πρέπει να αφήσεις πίσω σου ποιος ήσουν για να γίνεις αυτός που προορίζεσαι να είσαι.

6. Η επιτυχία δεν είναι το κλειδί για την ευτυχία· η ευτυχία είναι το κλειδί για την επιτυχία. Αν αγαπάς αυτό που κάνεις, η επιτυχία θα ακολουθήσει.

7. Η ζωή είναι σαν μια φωτογραφική μηχανή: Εστίασε σε ό,τι έχει σημασία, κράτα τις καλές στιγμές, μάθε από τα αρνητικά και, αν κάτι δεν πάει καλά, τράβα άλλη μια λήψη.

8. Η επιτυχία δεν μετριέται από όσα πετυχαίνεις, αλλά από την αντίσταση που αντιμετωπίζεις και το θάρρος με το οποίο συνεχίζεις απέναντι στις αντιξοότητες.

9. Μην αφήσεις τον φόβο της αποτυχίας να σε εμποδίσει να παίξεις το παιχνίδι.

10. Τα μόνα όρια που έχουμε είναι αυτά στα οποία πιστεύουμε.

11. Ονειρέψου μεγάλα. Ξεκίνα μικρά. Δράσε τώρα.

12. Ποτέ δεν είναι αργά να γίνεις αυτός που θα μπορούσες να είχες γίνει.

13. Πίστεψε στον εαυτό σου και σε όλα όσα είσαι. Να ξέρεις ότι μέσα σου υπάρχει κάτι ισχυρότερο από κάθε εμπόδιο.

14. Η ζωή δεν είναι να περιμένεις να κοπάσει η καταιγίδα· είναι να μάθεις να χορεύεις στη βροχή.

15. Μην φοβάσαι να αφήσεις το καλό για να κυνηγήσεις το σπουδαίο.

16. Το παρελθόν σου δεν καθορίζει το μέλλον σου -εκτός αν του το επιτρέψεις.

17. Μην περιμένεις τις σπουδαίες ευκαιρίες. Κάνε τις συνηθισμένες περιστάσεις σπουδαίες.

18. Ο χρόνος σου είναι περιορισμένος, μην τον σπαταλάς ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου.

19. Η διαφορά ανάμεσα σε έναν επιτυχημένο άνθρωπο και στους υπόλοιπους δεν είναι η δύναμη ή η γνώση, αλλά η θέληση.

20. Η επιτυχία δεν είναι το πόσο ψηλά θα ανέβεις, αλλά το πόσο ψηλά θα ξανασηκωθείς όταν πέσεις.

21. Ο μόνος τρόπος να κάνεις σπουδαία δουλειά είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις.

22. Μην αφήνεις τους φόβους στο μυαλό σου να σε ελέγχουν. Άφησε τα όνειρα στην καρδιά σου να σε καθοδηγήσουν.

23. Πίστεψε στον εαυτό σου όταν κανείς άλλος δεν το κάνει. Αυτό είναι που σε κάνει νικητή.

24. Η καλύτερη εκδίκηση είναι η τεράστια επιτυχία.

25. Δεν έχει σημασία πόσες φορές θα πέσεις, σημασία έχει πόσες φορές θα σηκωθείς ξανά.

26. Χάνεις το 100% των ευκαιριών που δεν δοκιμάζεις.

27. Η ζωή δεν είναι να ανακαλύπτεις τον εαυτό σου, είναι να τον δημιουργείς.

28. Η επιτυχία δεν είναι μόνο τα χρήματα, είναι η διαφορά που αφήνεις πίσω σου.

29. Το μέλλον ανήκει σε όσους πιστεύουν στην ομορφιά των ονείρων τους.

30. Μην φοβάσαι την αποτυχία. Να φοβάσαι το να μην προσπαθήσεις καν.