Η «εμμονική» Χριστίνα που «δεν ήταν ικανή ούτε την πόρνη να παριστάνει καλά» σύμφωνα με τον Ωνάση

Ανθή Μιμηγιάννη
Η «εμμονική» Χριστίνα που «δεν ήταν ικανή ούτε την πόρνη να παριστάνει καλά» σύμφωνα με τον Ωνάση

Η κοινωνία τής φόρεσε από νωρίς την ταμπέλα της «πλούσιας προβληματικής κληρονόμου», της «άσχημης», της «καλά να πάθει». Όταν η Χριστίνα υποδύθηκε την πόρνη μπας και νιώσει έστω για μια φορά στη ζωή της ορατή, άκουσε από τον ίδιο της τον πατέρα τη λέξη «βρώμα» και πως «δεν ήταν ικανή ούτε την πόρνη να παριστάνει καλά». Η κόρη της, Αθηνά, κληρονόμησε μια αδιανόητη περιουσία αλλά και όλο το πακέτο με τις ανασφάλειες και τις καταδικασμένες σχέσεις και εμείς, από την άλλη, αναγνωρίζουμε πως ίσως όλες έχουμε μια Χριστίνα μέσα μας -στη στιγμή που νιώσαμε αόρατες, στη στιγμή που πιστέψαμε ότι η αξία μας εξαρτάται από άλλους, στη στιγμή που μπερδέψαμε την ανάγκη με την αγάπη. Στη στιγμή που ζητήσαμε να μας δουν -αυτή τη στιγμή που περιμένουμε ακόμα. 37 χρόνια μετά τον θάνατό της αναλύουμε το φαινόμενο Χριστίνα μαζί με μία σπάνια ατάκα της που όταν ειπώθηκε βρήκε πρώτα «τοίχο» από τον πατέρα της. 

Σε κάθε οικογενειακή δυναμική υπάρχει πάντα ένα παιδί που γεννιέται σε λάθος στιγμή. Όχι επειδή έφταιξε το ίδιο, αλλά επειδή κάποιος άλλος είχε ήδη χτίσει στο μυαλό του μια ζωή που δεν το περιλάμβανε. Η Χριστίνα Ωνάση υπήρξε το πιο διάσημο θύμα αυτής της αόρατης απόρριψης. Γεννήθηκε σε μια αυτοκρατορία χωρίς να της έχει παραχωρηθεί ποτέ ο χώρος που αναλογεί σε έναν άνθρωπο. Κουβάλησε την κατάρα του «ανεπιθύμητου» από την πρώτη της ανάσα και μεγάλωσε μέσα σε έναν κόσμο που την έβλεπε πάντα ως αντανάκλαση άλλων. Της μητέρας που ήθελε ξανθές κούκλες. Του πατέρα που πανηγύριζε μόνο τις δικές του προεκτάσεις. Της κοινωνίας που πίστευε ότι οι κληρονόμοι γεννιούνται έτοιμοι και ότι τα κορίτσια έρχονται στον κόσμο για να είναι όμορφα, σιωπηλά και λειτουργικά σαν διακοσμητικά.

Ο Ωνάσης πέθανε 2 χρόνια πριν από τον θάνατό του και τη γυναίκα που ήθελε δεν την παντρεύτηκε ποτέ

Αν κάτι πλήγωσε πραγματικά τη Χριστίνα, δεν ήταν το χρήμα ούτε η έκθεση ούτε οι αποτυχημένοι γάμοι. Ήταν η βαθιά γνώση ότι κανείς δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να τη δει. Η μητέρα της την αντιμετώπιζε όπως αντιμετωπίζεις κάτι που δεν χωράει στην αισθητική σου. Ο πατέρας της ήταν εκεί μόνο όταν εκείνη εξυπηρετούσε τον ρόλο της ως το «χρυσό του παιδί». Και η κοινωνία τής φόρεσε από νωρίς την ταμπέλα της «πλούσιας προβληματικής κληρονόμου». Της «άσχημης». Της «καλά να πάθει».

Όταν η Χριστίνα υποδύθηκε την πόρνη μπας και νιώσει έστω και μια φορά στη ζωή της ορατή

Υπάρχει όμως μια λεπτομέρεια που συχνά περνάει στα ψιλά. Όταν η Χριστίνα, μέσα στη δίνη των προβλημάτων, κατέβηκε στο Παρίσι με μια φίλη και παριστάνοντας την πόρνη συνελήφθη, δεν έκανε μια απλή νεανική τρέλα. Δεν προσπαθούσε να προκαλέσει. Δεν έψαχνε μια ιστορία να διηγηθεί. Εκείνη τη νύχτα έψαχνε να δει αν υπάρχει ως άτομο ή αν υπάρχει μόνο ως επώνυμο. Αν κάποιος θα την κοιτούσε χωρίς να αναγνωρίσει το όνομα Ωνάση. Αν κάποιος θα τη ρωτούσε ποια είναι. Αν κάποιος θα της έδινε για λίγα δευτερόλεπτα την αίσθηση ότι δεν είναι φάντασμα που περνάει μέσα από ανθρώπους και τούς αφήνει αδιάφορους.

Η σύλληψη δεν ήταν εξευτελισμός αλλά κραυγή. Και ήταν μια κραυγή που δεν άκουσε κανείς. Ο πατέρας της την αποκάλεσε «βρώμα» και της πέταξε κατάμουτρα πως δεν ήταν ικανή ούτε την πόρνη να παριστάνει καλά. Και το πιο βαρύ κομμάτι αυτής της φράσης δεν ήταν η προσβολή αλλά η επιβεβαίωση ότι εκείνος δεν είχε την παραμικρή περιέργεια να μάθει τι ένιωθε η κόρη του. Δεν είχε απορίες για το κορίτσι που είχε απέναντί του. Δεν είχε αναστολές μπροστά σε μια κόρη που ήταν μόνη.

Η Χριστίνα μεγάλωσε σε έναν κόσμο όπου το αγόρι ήταν ο θρίαμβος και το κορίτσι η υποχρέωση

Η ίδια η εποχή το υπαγόρευε. Η ελληνική οικογένεια του 50 και του 60 αντιμετώπιζε τον γιο ως διάδοχο, εγγύηση, συνέχεια, δύναμη. Την κόρη ως βάρος, ως περιουσιακό στοιχείο που έπρεπε να προστατευτεί, να καλλωπιστεί, να τακτοποιηθεί με έναν καλό γάμο. Όταν λοιπόν το πρώτο παιδί είναι αγόρι, το δεύτερο κορίτσι κουβαλά αυτόματα τον ρόλο του περίσσιου. Αυτό συνέβη στη Χριστίνα πριν καν αρχίσει να μιλά. Αυτή η αίσθηση «του παιδιού που περισσεύει» τη συνόδευσε σε όλη της την ενήλικη ζωή.

Οι αποτυχημένες σχέσεις της δεν ήταν ατυχίες. Αλλά μοτίβο. Αναπαραστάσεις της ίδιας πατρικής πληγής που αρνιόταν να επουλωθεί. Διάλεγε άντρες που δεν τη θέλουν αρκετά. Άντρες που φεύγουν. Άντρες που ζητούν ανταλλάγματα. Άντρες που βλέπουν τα χρήματά της και όχι την ίδια. Όχι επειδή δεν είχε επιλογές, αλλά επειδή δεν είχε πρότυπο αγάπης. Ένας άνθρωπος που δεν έχει νιώσει ποτέ ότι είναι ορατός μέσα στο ίδιο του το σπίτι, δυσκολεύεται να νιώσει ορατός και στον έξω κόσμο. Και όταν μια γυναίκα μεγαλώνει με την ιδέα ότι η αξία της εξαρτάται από το βλέμμα ενός άνδρα, θα κυνηγήσει αυτό το βλέμμα μέχρι εξάντλησης.

Την έλεγαν και τη λένε έως και σήμερα «άσχημη»

Η γενιά της Χριστίνας έζησε μέσα στο σκληρό δόγμα πως η εμφάνιση μιας γυναίκας καθορίζει τη μοίρα της. Στην περίπτωσή της αυτό το δόγμα έγινε όπλο. Την είπαν άσχημη. Το είπαν με άνεση. Με επιπολαιότητα. Με χυδαιότητα. Το είπαν τόσο συχνά που έγινε σχεδόν επίσημη βιογραφική πληροφορία. Η αλήθεια όμως ήταν πάντα άλλη. Το πρόβλημα της Χριστίνας δεν ήταν η εμφάνισή της αλλά το βλέμμα των άλλων επάνω της. Το βλέμμα που τη μετρούσε με τα στάνταρ της μητέρας της. Το βλέμμα που την έβλεπε ως υπέρβαρη, σκληρή, δύστροπη. Το βλέμμα που ποτέ δεν είδε την εύθραυστη ψυχή της.

Σε μια εποχή όπου τα κορίτσια δεν είχαν ακόμη γλώσσα για να μιλήσουν, η Χριστίνα μιλούσε με τις λάθος επιλογές και με τις αντιφάσεις της. Με τους καταδικασμένους γάμους. Με την αυτοκαταστροφή. Με τις απόπειρες σωτηρίας που δεν έσωζαν τίποτα. Η ζωή της ήταν ένα συνεχές μήνυμα που πήγαινε πάντα στον λάθος παραλήπτη.

Η κόρη της, Αθηνά, κληρονόμησε μια περιουσία αδιανόητη, αλλά και όλο το πακέτο

Κληρονόμησε τη σιωπή μιας μητέρας που δεν πρόλαβε να αγαπήσει τον εαυτό της και να πιστεύει ότι αξίζει. Κληρονόμησε το μοτίβο στους άντρες και το άγχος της συνέχειας -χωρίς να έχει δίπλα της μια σταθερή φιγούρα να την αγαπάει πραγματικά.

Η νέα φωτογραφία της Αθηνάς Ωνάση: Η 40χρονη κληρονόμος αγκαλιά με την Patricia Boygues

Christina Onassis And Her Daughter Athina Onassis-Roussel. On November 3Rd, 2005. In France

Η Χριστίνα είναι μια από τις πιο παρεξηγημένες γυναίκες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Την αντιμετωπίζουν έως σήμερα ως κακομαθημένη κληρονόμο, ενώ ήταν ένα παιδί που μεγάλωσε με κανό από τον πατέρα και παγωμένο βλέμμα από τη μητέρα. Την αντιμετώπιζαν πάντα ως παρείσακτη ενώ ήταν μια γυναίκα που δεν έμαθε ποτέ πώς να αναγνωρίζει τη δική της αξία. Την αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα -37 χρόνια από τον θάνατό της, ως τραγική φιγούρα, ενώ στην πραγματικότητα ήταν ένα κορίτσι που προσπάθησε να ανασάνει μέσα σε μια οικογενειακή ατμόσφαιρα που δεν της άφησε χώρο.

Το φαινόμενο Χριστίνα Ωνάση δεν είναι ιστορία μιας κληρονόμου αλλά σοβαρό story αορατότητας. Ιστορία ενός κοριτσιού που γεννήθηκε σε λάθος αφήγηση και πάλευε να γράψει μια δική της. Ιστορία μιας γυναίκας που υποδύθηκε την πόρνη για να δει αν κάποιος θα τη δει ως άνθρωπο και που άκουσε από τον πατέρα της ότι ούτε αυτό δεν μπορούσε να το παίξει σωστά. Ιστορία μιας γυναίκας που βούτηξε στις καταχρήσεις για να μη θυμάται πως δεν πρόλαβε να αγαπηθεί.

Ο Αλέξανδρος Ωνάσης και η ζωή που δεν έζησε - 52 χρόνια μετά ο θάνατός του παραμένει άλυτο μυστήριο

Και κάπου εδώ αυτό το story ίσως αφορά και εμάς. Γιατί όσες είμαστε γυναίκες σε μια χώρα που συχνά εκπαιδεύει τα αγόρια να είναι πρωταγωνιστές και τα κορίτσια να είναι σκηνικό, κουβαλάμε κάτι από αυτό το βάρος. Ξέρουμε τι σημαίνει να μην σε βλέπουν. Να σε μετρούν. Να σε σχολιάζουν. Να σε κρίνουν πριν ακόμη μιλήσεις. Να προσπαθείς να γίνεις αυτό που δεν είσαι για να πάρεις λίγη προσοχή. Να απλώνεις το χέρι για βοήθεια και να σπρώχνουν για να πέσεις πιο κάτω.

Ίσως τελικά όλες έχουμε μια Χριστίνα μέσα μας. Τη στιγμή που νιώσαμε αόρατες. Τη στιγμή που πιστέψαμε ότι η αξία μας εξαρτάται από άλλους. Τη στιγμή που μπερδέψαμε την ανάγκη με την αγάπη. Τη στιγμή που ζητήσαμε να μας δουν. Και περιμένουμε ακόμα.

Aristotle & Christina Onassis

Για την ιστπρία: Η κόρη του Αριστοτέλη Ωνάση και της Τίνας Λιβανού γεννήθηκε στις 11/12 του 1950 στη Νέα Υόρκη και παρότι μεγάλωσε μέσα στη χλιδή τα παιδικά της χρόνια σημαδεύτηκαν από τον χωρισμό των γονιών της. Η αίσθηση αστάθειας που της άφησε εκείνη η περίοδος δεν την εγκατέλειψε ποτέ και αφοσιώθηκε γρήγορα στις επιχειρήσεις του πατέρα της προσπαθώντας να βρει έναν ρόλο που να έχει χώρο για την ίδια και όχι μόνο για το όνομά της. Στα 20 της παντρεύτηκε τον κατά είκοσι επτά χρόνια μεγαλύτερό της κτηματομεσίτη Μ. Τζ. Μπόλκερ από τον οποίο χώρισε εννέα μήνες αργότερα. Στη συνέχεια παντρεύτηκε τον εφοπλιστή και τραπεζίτη Αλέξανδρο Ανδρεάδη, γόνο γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας και εγγονό του Αλέξανδρου Κορυζή, ενώ ο τρίτος της γάμος ήταν με τον Ρώσο Σεργκέι Καούζοφ, ο οποίος είχε τεχνητό μάτι. Λίγο αργότερα ακολούθησε ο τέταρτος γάμος της με τον Τιερί Ρουσέλ, τον διάσημο πλέι μπόι της εποχής, με τον οποίο απέκτησε την Αθηνά πριν χωρίσουν ύστερα από οκτώ μήνες. Στα τελευταία της χρόνια ετοιμαζόταν να παντρευτεί τον Γιώργο Χόρχε Τσολμεκτόγλου, πρόεδρο της ελληνικής παροικίας της Αργεντινής, όμως ο ξαφνικός θάνατός της δεν της επέτρεψε να φτάσει ποτέ ως εκεί. Απεβίωσε το 1988 από πνευμονικό οίδημα, ως απόρροια ενός οργανισμού που είχε εξαντληθεί από φάρμακα, άγχος και χρόνια ψυχική πίεση. Η σορός της μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και ενταφιάστηκε στον Σκορπιό και σύμφωνα με τη διαθήκη της η περιουσία της θα περνούσε μέσω πενταμελούς συμβουλίου στην Αθηνά μετά την ενηλικίωσή της.

Archive Photos

37 χρόνια μετά τον θάνατό της, θυμόμαστε μία σπάνια ατάκα της που όταν ειπώθηκε βρήκε πρώτα «τοίχο» από τον πατέρα της

Μερικές φορές, όταν έχεις τα πάντα, δεν μπορείς πραγματικά να ξεχωρίσεις τι μετράει.

Christina Onassis Wake
The body of Greek shipping magnate heiress Christina Onassis, 37, is shown during her wake Sunday in the Greek Orthodox Cathedral of Buenos Aires, Argentina on Nov. 20, 1988. She died of a heart attack Saturday in a country club on the outskirts of Buenos Aires. (AP Photo/Str/Alejandro Querol)AP