Η Helena Christensen έγινε 57 και το πιο wicked game συνεχίζει να παίζεται με ηλικίες χωρίς νόημα

«Γεννήθηκα με ψηλοτάκουνα και τα φοράω από τότε», έχει πει η Helena Christensen, που γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου πριν από 57 χρόνια, και μέσα σε αυτή τη φράση υπάρχει κάτι περισσότερο από χιούμορ ή αυτοειρωνεία. Υπάρχει ένας τρόπος να στέκεσαι απέναντι στη ζωή χωρίς να χαμηλώνεις το ύψος σου για να γίνεσαι πιο βολική, χωρίς να μαζεύεις το σώμα ή τη φωνή σου για να χωρέσεις σε προσδοκίες που αλλάζουν κάθε δεκαετία. Η Helena Christensen δεν έμαθε ποτέ να μικραίνει. Έμαθε να μετακινείται.

Το 1989, την περίοδο που γράφεται και ηχογραφείται το Wicked Game, τίποτα δεν προϊδεάζει για τη διαδρομή που θα ακολουθήσει. Η κυκλοφορία του περνά σχεδόν αθόρυβα, χωρίς ιδιαίτερη προβολή και χωρίς να διεκδικεί άμεσα χώρο στα charts, σαν να περιμένει τον χρόνο του αντί να τον πιέζει. Την ίδια ποιότητα έχει και η μορφή που θα συνδεθεί μαζί του έναν χρόνο αργότερα, μια παρουσία που δεν βασίζεται στον εντυπωσιασμό αλλά στην αίσθηση που αφήνει πίσω της. Το τραγούδι κινείται σε μια περιοχή έλξης όπου η επιθυμία δεν συνοδεύεται από υποσχέσεις και δεν ζητά ανταπόδοση, και όταν ακούγεται στο Wild at Heart του David Lynch μοιάζει να τοποθετείται φυσικά μέσα σε έναν κόσμο όπου τα πράγματα εξελίσσονται χωρίς επεξηγήσεις και οι άνθρωποι προχωρούν με βάση το ένστικτο και όχι την ασφάλεια.

Μέσα σε αυτό το κλίμα εμφανίζεται η Helena Christensen, σε μια από τις πιο αναγνωρίσιμες στιγμές της πορείας της.

Η συμμετοχή της στο βίντεο αποδείχθηκε καθοριστική. Η εικόνα της συνδέθηκε οριστικά με το Wicked Game και συνέβαλε στο να αποκτήσει το κομμάτι τη δεύτερη, απρόσμενη ζωή του, μετατρέποντας μια αρχικά αθόρυβη κυκλοφορία σε σημείο αναφοράς που παραμένει ενεργό μέχρι σήμερα.

Πριν από το Wicked Game έχει προηγηθεί η εμπειρία ενός τίτλου που για πολλούς λειτουργεί ως κορύφωση. Miss Universe Denmark, 1986. Ένας θεσμός που μετατρέπει την ομορφιά σε σύστημα, με κριτήρια σαφή και αυστηρά. Για την Christensen, αυτό το στάδιο λειτούργησε ως σημείο εκκίνησης. Η αποχώρηση από τη Δανία και η εγκατάσταση στο Παρίσι συνέπεσαν με μια περίοδο αλλαγών στη μόδα, όταν το modeling άρχισε να ξεφεύγει από την ανωνυμία και να αποκτά πρόσωπα με ταυτότητα και λόγο. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 διαμορφώνεται το φαινόμενο των supermodels, με διαδρομές που διαφοροποιούνται έντονα μεταξύ τους, και εκείνη εντάσσεται σε αυτή τη γενιά χωρίς να μοιάζει με κανέναν άλλο τρόπο παρά μόνο με τον δικό της.

Η Christensen ξεχωρίζει επειδή η εικόνα της έχει βάθος και ιδιαιτερότητα. Το πρόσωπό της κουβαλά ένταση και εσωτερικότητα, μια αίσθηση ζωής που δεν μένει στην επιφάνεια. Αυτή η ποιότητα τη φέρνει στα εξώφυλλα της Vogue, της Elle, του Harper’s Bazaar και του W, και την οδηγεί σε καμπάνιες για τη Revlon, τη Chanel, τη Versace, την Prada και την Hermès. Στην ίδια βάση χτίζεται και η παρουσία της στη Victoria’s Secret, σε μια περίοδο όπου οι Angels είχαν χαρακτήρα και φυσική υπόσταση, πριν η εικόνα περάσει στη σφαίρα της ψηφιακής τελειότητας.

Και όμως, ακόμη και τότε, η παρουσία της μοιάζει να κινείται παράλληλα με τον ρόλο που της αποδίδεται.

Περνά μέσα από τη μόδα διατηρώντας τη δική της ταυτότητα, χωρίς να χάνεται μέσα στην εικόνα της. Επιλέγει να μην επενδύσει στην επανάληψη και στη συντήρηση ενός συγκεκριμένου προφίλ, κρατώντας μια συνειδητή απόσταση. Αυτή η επιλογή αποδεικνύεται καθοριστική τη στιγμή που το σύστημα αρχίζει να αναζητά νέες μορφές και να μετακινεί το ενδιαφέρον του αλλού.

Αντί να χαθεί από το προσκήνιο ή να διεκδικήσει έναν ρόλο που είχε ολοκληρώσει τον κύκλο του, μετακινεί συνειδητά τη θέση της. Το 1999 συνιδρύει το Nylon και αναλαμβάνει ρόλο creative director, συμμετέχοντας ενεργά στη διαμόρφωση περιεχομένου και ύφους. Η μετάβαση από την εικόνα στη διαδικασία παραγωγής της εικόνας σηματοδοτεί μια αλλαγή κατεύθυνσης με ουσία. Από εκείνο το σημείο και μετά, η ύπαρξή της αποκτά άλλο βάρος, γιατί συνδέεται με επιλογές και αποφάσεις και όχι απλώς με ορατότητα.

Πιάνει η ίδια την κάμερα, χρησιμοποιώντας τη διαδικασία ως τρόπο να επιστρέψει σε όσα είχε ζήσει μπροστά στον φακό. Η δουλειά της χαρακτηρίζεται από χαμηλούς τόνους και συγκέντρωση στο θέμα, με ανθρώπους και χώρους να καταγράφονται χωρίς πρόθεση εντυπωσιασμού. Οι εκθέσεις της σε Ρότερνταμ, Άμστερνταμ και Νέα Υόρκη παρουσιάζουν μια συνεπή ματιά, μια δουλειά που στηρίζεται στη διάρκεια και όχι στο χειροκρότημα.

Η προσωπική της ζωή κινείται στον ίδιο ρυθμό με τις επιλογές της. Σχέσεις με ανθρώπους έντονους και δημιουργικούς, όπως ο Michael Hutchence και ο Norman Reedus, με τον οποίο αποκτά τον γιο της, περνούν από τη ζωή της χωρίς να γίνονται δημόσια ιστορία. Ζει ανάμεσα στην Κοπεγχάγη, τη Νέα Υόρκη και τα ταξίδια, κρατώντας μια καθημερινότητα απλή και σταθερή. Οδηγεί ακόμη ένα παλιό Morris Minor, όπως κρατά και πράγματα που δεν χρειάστηκε ποτέ να αλλάξει.

Οι επιλογές της εκτός μόδας μέχρι σήμερα παραμένουν κομμάτι της ζωής της και όχι προέκταση εικόνας.

Η συνεργασία με την Oxfam για την κλιματική αλλαγή στο Περού, τόπο καταγωγής της μητέρας της, και η στήριξη δράσεων για τον καρκίνο του μαστού εντάσσονται σε μια σταθερή στάση συμμετοχής. Σχεδιάζει, δημιουργεί, συμμετέχει. Όλα αυτά χωρίς αφήγημα σωτηρίας, χωρίς επιδεικτική ευαισθησία. Σαν πράγματα που γίνονται επειδή πρέπει να γίνουν.

Την ίδια περίοδο, σχεδόν παράλληλα με αυτή τη διαδρομή, το Wicked Game αρχίζει να αποκτά νέες ζωές. Επιστρέφει ξανά και ξανά, περνά από ταινίες και σειρές, εγγράφεται στη συλλογική μνήμη χωρίς να κουβαλά τη σφραγίδα μιας συγκεκριμένης εποχής. Το τραγούδι παραμένει ενεργό επειδή μιλά για μια εμπειρία που επανέρχεται, για την έλξη που δεν προσφέρει ασφάλεια και για τις επιλογές που γίνονται χωρίς βεβαιότητες. Με τον ίδιο τρόπο, η Christensen επανεμφανίζεται στη δημόσια σφαίρα μέσα στον χρόνο, όχι ως αναβίωση μιας παλιάς εικόνας αλλά ως φυσική συνέχεια μιας πορείας που δεν διακόπηκε ποτέ.

Παράλληλα, συνεχίζει να δουλεύει, να εμφανίζεται επιλεκτικά και να συμμετέχει σε πρότζεκτ που έχουν νόημα για την ίδια, χωρίς να επιστρέφει σε ρόλους που έχουν ήδη κλείσει τον κύκλο τους.

Αν τα βάλεις όλα στη σειρά, η εικόνα που προκύπτει δεν αφορά μια καριέρα που απλώς συνεχίστηκε, αλλά έναν τρόπο ύπαρξης μέσα σε συστήματα που αλλάζουν. Από τον διαγωνισμό ομορφιάς μέχρι τις πασαρέλες των ’90s, από το Wicked Game μέχρι το Nylon, από τον φακό μέχρι την κάμερα, από τη δημόσια εικόνα μέχρι την καθημερινότητα, η διαδρομή της έχει κοινό παρονομαστή την επιλογή της θέσης και όχι τη διεκδίκηση ρόλου. Δεν κινήθηκε για να κρατηθεί μέσα στο κάδρο, αλλά για να αποφασίζει η ίδια ποιο κάδρο την αφορά κάθε φορά. Αυτό είναι που δίνει νόημα στη συνέχεια και όχι η απλή διάρκεια.

Κάπου εδώ επιστρέφουμε στα ψηλοτάκουνα, σαν στάση ζωής και προσωπική επιλογή. Έναν τρόπο να στέκεσαι στο ίδιο ύψος ακόμη κι όταν το έδαφος μετακινείται, να προχωράς χωρίς να μικραίνεις τον εαυτό σου για να προσαρμοστείς. Μια διαδρομή μέσα στον χρόνο που κρατά την παρουσία ακέραιη και τον άνθρωπο παρόντα.

Σε αυτό το παρόν επιστρέφει και το Wicked Game ως σημείο αναφοράς που παραμένει ενεργό. Το τραγούδι και η πορεία της Christensen συναντιούνται στη συνέπεια μιας επιλογής που έγινε χωρίς εγγυήσεις και συνεχίζεται χωρίς εξηγήσεις, ως μέρος μιας διαδρομής που εξελίσσεται κανονικά. Κάπου εκεί η ηλικία παύει να λειτουργεί ως μέτρο αξίας και γίνεται απλώς χρόνος που έχει περάσει δουλεύοντας υπέρ σου, εμπειρία που προστίθεται και δεν αφαιρείται, παρουσία που έχει θέση στο παρόν χωρίς να ζητά άδεια.

Η Helena Christensen με δικά της λόγια

1. «Όμορφος άνθρωπος είναι εκείνος που μένει πιστός στον εαυτό του και στο πνεύμα του, κάποιος που έχει αυτοπεποίθηση και μπορεί να σου φτιάξει τη διάθεση».
2. «Όταν το παιδί σου είναι η πρώτη σου προτεραιότητα, γίνεσαι πιο επιλεκτικός. Για να αφήσεις κάποιον να μπει σε αυτόν τον κόσμο, πρέπει να είναι πραγματικά ξεχωριστός. Κόβεις τις ανοησίες, αυτές που ίσως θα έπεφτες μέσα αν δεν είχες ευθύνες».
3. «Είμαι σοβαρή λάτρης του φαγητού και η περουβιανή κουζίνα είναι από τις καλύτερες στον κόσμο».
4. «Μην το πεις σε κανέναν. Υποτίθεται ότι είμαι χαζή».
5. «Το Harbour Island στις Μπαχάμες είναι ένα υπέροχο μικρό νησί, με πανέμορφες παραλίες, εξαιρετική κουλτούρα εστιατορίων και φιλική, ζεστή ατμόσφαιρα».
6. «Η Δανία είναι σαν ένα μικρό μυστικό μέρος, με τη δική της ιδιαίτερη γλώσσα».
7. «Πάντα θα υπάρχει η επιθυμία για κάτι νέο, φρέσκο και καινοτόμο, αλλά και ο σεβασμός και η έλξη προς τη διαχρονική κομψότητα και ομορφιά».
8. «Μου φαίνεται εντελώς αλλόκοτο το ότι εντελώς άγνωστοι γράφουν για τη ζωή σου με εντελώς φανταστικό τρόπο».
9. «Μου αρέσει να παίζω με vintage υφάσματα και δαντέλες».
10. «Στο μόντελινγκ δεν έχει κανένα νόημα να προσπαθείς να αποδείξεις ότι έχεις μυαλό, οπότε γιατί να μπεις στον κόπο. Προτιμώ να κρατήσω την ενέργειά μου για κάτι πιο ουσιαστικό».
11. «Όσο περισσότερο εξερευνά κανείς τον κόσμο, τόσο περισσότερο καταλαβαίνει ότι σε κάθε χώρα υπάρχει διαφορετική αισθητική. Η ομορφιά είναι πραγματικά θέμα οπτικής».
12. «Γεννήθηκα με ψηλοτάκουνα και τα φοράω από τότε».
13. «Κάποτε έμεινα αποκλεισμένη για πέντε ημέρες σε ένα χαλασμένο σκάφος, σε νερά γεμάτα καρχαρίες, στη μέση του Ινδικού Ωκεανού, μέχρι να μας διασώσουν, στη διάρκεια μιας φωτογράφισης για τη Vogue».
14. «Αγαπώ ακόμη να τραβάω φωτογραφίες με φιλμ Polaroid. Για μένα, είναι ο πιο όμορφος τρόπος να αποτυπώσεις την πραγματικότητα και να τη μεταφέρεις σε ένα επίπεδο κομμάτι χαρτί».
15. «Ένιωθα σαν να ήμουν στην καλύτερη σχολή φωτογραφίας στον κόσμο, με δίδασκαν ο Herb Ritts, ο Bruce Weber, ο Richard Avedon και ο Irving Penn».
16. «Πάντα αγαπούσα το στιλ της Jean Seberg, της Jane Birkin και της Marilyn Monroe».
17. «Το μόντελινγκ είναι μια χαζή, τρελή δουλειά».
18. «Τα καλύτερα χρόνια της ζωής σου τα περνάς μόνος. Κοιμάσαι σε αεροδρόμια. Αν δεν σε σκοτώσει, σε δυναμώνει».
19. «Από τη στιγμή που ξυπνάω μέχρι να πέσω για ύπνο σκέφτομαι το φαγητό».
20. «Είμαι διασκεδαστικός άνθρωπος. Μου αρέσει να λέω αστεία και να είμαι τελείως nerd».
21. «Δεν με άγχωνε καθόλου το να κλείσω τα 40».
22. «Θέλω να ζήσω μέχρι τα 120. Τότε θα αρχίσω να ανησυχώ για την ηλικία μου».
23. «Υπάρχουν συγκεκριμένες εικόνες που μου αρέσουν. Το Allegro αποτελείται από μια σειρά φωτογραφιών νεκρής φύσης που έχουν μπει σε κίνηση. Υπάρχει τεράστια φροντίδα στη σύνθεση της κινηματογράφησης».
24. «Είναι πραγματικά τρομακτικό να πας στην παραλία φορώντας μπικίνι».
25. «Το τυρί είναι μία από τις μεγάλες μου αδυναμίες, θα μπορούσα να το τρώω με το κιλό».
26. «Κάποιοι σχεδιαστές διατηρούν χιούμορ για αυτό που κάνουν, άλλοι όμως το παίρνουν θανάσιμα σοβαρά και δεν έχουν ζωή έξω από αυτό, ξαγρυπνούν κατασκευάζοντας φορέματα στο μυαλό τους».
27. «Ό,τι έχουμε είναι ό,τι αγαπάμε, είναι σαν να επιλέξαμε πράγματα για το σπίτι μας και μετά απλώς να τα βάλαμε προς πώληση σε ένα κατάστημα».
28. «Οι γυναίκες μπορούν να εξερευνήσουν πάρα πολλά μέσα από το ντύσιμο. Αν όμως ήμουν άντρας, θα φορούσα συνεχώς vintage κοστούμια. Με τρελές γραβάτες».
29. «Έχω έντονη επίγνωση της οπτικής πλευράς των πραγμάτων. Φωτογραφίζω πολύ. Συχνά τραβάω Polaroid από πράγματα που μου τραβούν το μάτι».
30. «Όταν κάνεις μόντελινγκ, δημιουργείς μια εικόνα, μια νεκρή φύση, κάτι σαν βωβή ταινία. Μεταφέρεις συναίσθημα χρησιμοποιώντας μόνο το σώμα σου».
31. «Δεν βλέπω τη μόδα όπως οι περισσότεροι άνθρωποι».
32. «Αν έχω μία ώρα σε μια πόλη, πηγαίνω πρώτα σε vintage καταστήματα. Είναι πολύ πιο ωραίο να βρίσκεις κάτι μοναδικό».
33. «Για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω ζυγιστεί ποτέ. Όταν με ρωτούν τα νούμερά μου, απλώς δεν τα ξέρω».
34. «Πιστεύω ότι το φαγητό είναι η πιο λαμπρή εφεύρεση που έγινε ποτέ».
35. «Όπως κάθε γυναίκα, ανησυχώ για το σώμα μου».
36. «Μου αρέσουν οι άνθρωποι που ντύνονται εκκεντρικά και διαφορετικά. Όσον αφορά στις γυναίκες, δόξα τω Θεώ την Helena Bonham Carter».
37. «Πόσες φορές δεν έχω πάει να ξεσπάσω σε γέλια, στεκόμενη ακίνητη ενώ επτά γυναίκες διορθώνουν στριφώματα και ο σχεδιαστής παθαίνει κρίση επειδή τα μπατζάκια είναι στραβά».
38. «Θα ήθελα πολύ να φωτογραφίσω τον Stephen Hawking. Με συναρπάζει η επιστήμη».
39. «Είναι απίστευτο που υπήρξα μέρος της ιστορίας της μόδας, όλη μου η καριέρα ήταν ένα μεγάλο highlight».
40. «Δεν είχα κάνει ποτέ σοβαρή υποκριτική πριν, αλλά αποφάσισα ότι ήταν μια ευκαιρία που έπρεπε να αρπάξω».