7 αρχές για να χάσεις βάρος -χωρίς να χάσεις τον εαυτό σου (ούτε στην εποχή των ενέσεων)
Ακόμη και στην εποχή των ισχυρών φαρμάκων απώλειας βάρους, η ψυχολογία παραμένει αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας.
Σύμφωνα με όσα διακινούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η απώλεια βάρους σήμερα μοιάζει απλή υπόθεση: χρειάζεται μόνο μια συνταγογραφούμενη ένεση GLP-1 μία φορά την εβδομάδα. Πρόκειται για φάρμακα που έχουν αποδείξει εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα στις κλινικές δοκιμές. Και καθώς η επόμενη γενιά ενέσιμων θεραπειών δείχνει ακόμη πιο υποσχόμενη, γεννάται το ερώτημα: Χρειάζονται ακόμη οι διαιτολόγοι και οι ψυχολόγοι; Μήπως ανήκουν σε μια περασμένη εποχή, όπου η απώλεια βάρους σήμαινε μέτρημα θερμίδων, διάβασμα ετικετών, καταπολέμηση των λιγούρων και καταγραφή βημάτων;
Κι όμως, το παράδοξο είναι ότι στην εποχή των GLP-1 θεραπειών, οι επαγγελματίες αυτοί είναι πιο απαραίτητοι από ποτέ. Η αλήθεια είναι πως ο ρόλος τους έχει αλλάξει ριζικά. Αντί να σε διδάσκουν πώς να μετράς macros ή να διαχειρίζεσαι επεισόδια υπερφαγίας, σε βοηθούν να αναπτύξεις τη νοοτροπία και τον τρόπο ζωής που θα σου επιτρέψει όχι μόνο να πετύχεις τον στόχο σου, αλλά και να:
- Νιώθεις όπως θέλεις να νιώθεις
- Δείχνεις όπως θέλεις να δείχνεις
- Ζεις τις εμπειρίες και τις σχέσεις που επιθυμείς
Οι 7 ψυχολογικές αρχές μιας υγιούς και βιώσιμης απώλειας βάρους
1. Μετέτρεψέ το σε ταξίδι –όχι σε αγώνα δρόμου.
Ένα από τα μεγαλύτερα σημεία ανησυχίας για τους επαγγελματίες υγείας σχετικά με τις νέες θεραπείες GLP-1 είναι η πιθανή απώλεια άλιπης μάζας –δηλαδή μυϊκού ιστού και οστικής πυκνότητας. Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα ίδια τα φάρμακα προκαλούν άμεσα την απώλεια αυτή. Η ταχύτητα είναι ο ένοχος: ταχεία απώλεια βάρους -με πολύ χαμηλή θερμιδική πρόσληψη, χειρουργικές επεμβάσεις ή υπερβολική άσκηση- αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο απώλειας άλιπης μάζας.
Η λύση; Επιβράδυνε. Απόφυγε τη λογική του «The Biggest Loser». Αντί γι’ αυτό, δες την απώλεια βάρους ως μια βιώσιμη, μακροχρόνια διαδικασία που ενισχύει την ευεξία σου και εντάσσεται φυσικά στον τρόπο ζωής σου.
2. Ξεκαθάρισε για ποιον λόγο το κάνεις.
Όσο πιο εύκολη γίνεται η απώλεια βάρους, τόσο πιο σημαντικό είναι να θυμάσαι: η υγιής απώλεια δεν μετριέται μόνο σε κιλά. Είναι η κατάλληλη στιγμή να βρεις το προσωπικό σου «γιατί» -τους λόγους, τις αξίες και τα πρόσωπα που σε εμπνέουν βαθύτερα. Η ζυγαριά κάποια στιγμή θα σταματήσει να κατεβαίνει. Αυτό που θα σε κρατήσει ενεργό/ή είναι οι αμέτρητες δυνατότητες βελτίωσης της ποιότητας ζωής και των σχέσεών σου. Μην ξεκινήσεις αν δεν ξέρεις πού θέλεις να φτάσεις.
3. Πίστεψε πως το αξίζεις.
Μακροπρόθεσμα, δεν πετυχαίνουμε τίποτα αν δεν πιστεύουμε ότι το αξίζουμε. Ένα φάρμακο μπορεί να μειώσει την όρεξή σου, αλλά δεν θα σε πείσει ότι είσαι άξιος/α υγείας, αγάπης ή ευτυχίας. Εδώ ο ρόλος του ψυχολόγου γίνεται κρίσιμος: να σε βοηθήσει να αναπτύξεις τη νοοτροπία της αξίας, ώστε αυτή η αλλαγή να γίνει μόνιμο κομμάτι της ταυτότητάς σου.
4. Απελευθερώσου από το παρελθόν.
Η απώλεια βάρους δεν αφορά μόνο τη σωματική μάζα. Περιλαμβάνει και την αποτίναξη μιας παλιάς ταυτότητας ή την επεξεργασία εμπειριών που ακόμα σε βαραίνουν. Τραύματα, στίγμα, θλίψη ή αυτοϋποτίμηση μπορεί να λειτουργούν ως αόρατοι αναστολείς. Ακόμα και η πιο σύγχρονη θεραπεία δεν μπορεί να σε απελευθερώσει αν εσωτερικά έχεις μείνει πίσω. Ένας ειδικός μπορεί να σου προσφέρει τα ψυχικά εργαλεία για να προχωρήσεις.
5. Άλλαξε τους λόγους που ασκείσαι.
Γνωρίζουμε πλέον ότι η διατροφή έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την άσκηση στην απώλεια βάρους. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως η άσκηση δεν έχει ρόλο -απλώς αυτός έχει επαναπροσδιοριστεί.
Δεν γυμνάζεσαι για να «κάψεις θερμίδες», αλλά για να:
- παίξεις, διασκεδάσεις, χαλαρώσεις
- διατηρήσεις μυϊκή μάζα
- βελτιώσεις την καθημερινότητά σου
- μειώσεις το άγχος
- καλλιεργήσεις αυτογνωσία και σχέσεις
- ενισχύσεις τη σωματική και ψυχική σου υγεία
Ξεκίνα να ασκείσαι για τους σωστούς λόγους -και σταμάτα να το κάνεις από ενοχή ή πίεση.
6. Επανόρισε τη σχέση σου με το φαγητό.
Με τα φάρμακα GLP-1 να ρυθμίζουν την όρεξη και τη συμπεριφορά, η προσοχή στρέφεται στη σχέση που έχεις με το φαγητό. Ρώτησε τον εαυτό σου: πώς πρέπει να αλλάξει η σχέση μου με το φαγητό ώστε να πετύχω τους στόχους μου;
Ίσως αυτό σημαίνει:
- να δίνεις έμφαση στην ποιότητα (πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, μικροθρεπτικά)
- να τρως με φροντίδα, όχι με αυτοτιμωρία
- να τρως για ενέργεια, όχι για καταστολή συναισθημάτων
- να τρως ως άνθρωπος που αξίζει υγεία, αγάπη και ζωή
7. Δημιούργησε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον.
Η επιτυχία δεν εξαρτάται μόνο από τη θέληση -εξαρτάται και από το περιβάλλον. Ένας ψυχολόγος ή διαιτολόγος μπορεί να σε καθοδηγήσει στο πώς να διαμορφώσεις το σπίτι και τον χώρο εργασίας σου με τρόπο που να στηρίζει τους στόχους σου αντί να τους υπονομεύει.
- Κάνε το υπνοδωμάτιό σου σύμμαχο στον ύπνο
- Κάνε την κουζίνα σου φιλική στη θρέψη
- Κάνε το σαλόνι σου χώρο ευεξίας και ηρεμίας
Όσο πιο εύκολες είναι οι καλές επιλογές και όσο πιο δύσκολες οι βλαβερές, τόσο πιο φυσικά θα προχωρήσεις.
Να θυμάσαι
Τα φάρμακα μπορεί να αλλάζουν το παιχνίδι, αλλά η ψυχολογία δίνει τον τόνο. Η απώλεια βάρους δεν είναι μόνο αριθμοί -είναι ταυτότητα, συναισθηματική μεταμόρφωση και αλλαγή ζωής. Για να πετύχει και να κρατήσει, χρειάζεται να περιλαμβάνει και το μυαλό και την ψυχή. Στην εποχή των GLP-1, ο ψυχολόγος και ο διαιτολόγος δεν είναι περιττοί. Είναι οι ήσυχοι αρχιτέκτονες μιας νέας εκδοχής του εαυτού σου.
