Ο καύσωνας «Κλέων» και πώς οι υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν την ψυχική υγεία

Όπως έγινε γνωστό, η ΕΜΥ εξέδωσε έκτακτο Δελτίο καύσωνα με την ονομασία CLEON «Κλέων» το οποίο και θα διαρκέσει τουλάχιστον έξι ημέρες (από την Τετάρτη) με θερμότερες τις ημερομηνίες 14 και 15 Ιουλίου.

Ο καύσωνας και η ψυχική υγεία

Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από τα κύματα καύσωνα με την ατμόσφαιρα να μοιάζει αποπνικτική από την υγρασία και την καυτή θερμοκρασία. Αν και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υπερβολική ζέστη μπορεί να είναι σωματικά μία πολύ άσχημη συνθήκη -που πολλές φορές απειλεί την υγεία, οι έρευνες δείχνουν πως ο καύσωνας μπορεί να επηρεάσει αρνητικά και την ψυχική μας υγεία.

«Παρατηρούμε ότι οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν να βλάψουν την ψυχική ευεξία σε όλο το φάσμα της ψυχικής υγείας», δήλωσε ο Nick Obradovich, κοινωνικός επιστήμονας στο Ινστιτούτο Max Planck για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη και συν-συγγραφέας μιας μελέτης του 2018 που ανέλυσε τους ψυχικούς κινδύνους για την υγεία από την κλιματική αλλαγή.

Μελέτες έχουν βρει συσχετίσεις μεταξύ της αύξησης της θερμοκρασίας και μιας σειράς προβλημάτων ψυχικής υγείας, όπως η ψυχική κόπωση, η επιθετικότητα και ακόμη υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών. Αυτή η σύνδεση δεν περιορίζεται μόνο σε αυξήσεις της θερμοκρασίας αλλά είναι επίσης παρούσα για ανθρώπους που ζουν σε κλίματα όπου έχει σταθερά ζέστη (Αν και φυσικά οι τάσεις της ψυχικής υγείας εξαρτώνται και από διάφορους παράγοντες εκτός θερμοκρασίας).

Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό και εάν η ίδια η θερμότητα μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτά τα αποτελέσματα. Ωστόσο, ανεξαρτήτως, λένε οι ειδικοί, είναι σαφές ότι η υπερβολική ζέστη συνδέεται με χειρότερη ψυχική υγεία.

Τρία tips για να προετοιμαστείς για την Τεχνητή Νοημοσύνη που «έρχεται να σου φάει τη θέση»

Τι λέει η έρευνα

«Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν να επηρεάσουν τα πάντα, από την καθημερινή σας διάθεση μέχρι την πιθανότητα να βιώσετε μια οξεία κρίση ψυχικής υγείας», είπε ο Δρ Obradovich.

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Psychiatry τον Φεβρουάριο, για παράδειγμα, εξέτασε τα ιατρικά αρχεία περισσότερων από 2,2 εκατομμυρίων ενηλίκων που επισκέφθηκαν τμήματα επειγόντων περιστατικών από 2.775 κομητείες στις Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ 2010 και 2019. Οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι υπήρχαν περίπου 8 τοις εκατό περισσότερα τμήματα επειγόντων περιστατικών για επισκέψεις ψυχικής υγείας τις πιο ζεστές μέρες του καλοκαιριού από ό,τι τις πιο δροσερές μέρες. Οι επείγουσες επισκέψεις για θέματα όπως ο αυτοτραυματισμός, καθώς και η χρήση ουσιών, το άγχος, οι διαταραχές της διάθεσης και η σχιζοφρένεια, όλα αυξήθηκαν σταθερά με την άνοδο της θερμοκρασία.

Αυτή η τάση είναι «αρκετά ομοιόμορφη τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες, για ενήλικες όλων των ηλικιών και για ανθρώπους που ζουν σε όλα τα μέρη των ΗΠΑ», δήλωσε η Amruta Nori-Sarma, επιστήμονας περιβαλλοντικής υγείας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Βοστώνης και συγγραφέας της μελέτης.

Άλλες έρευνες έχουν επίσης βρει ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν προσωρινά υποτροπές σε άτομα με διπολική διαταραχή και ότι η υψηλότερη έκθεση στο ηλιακό φως θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο μανιακών επεισοδίων. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες έχουν επίσης συσχετιστεί με θανάτους ατόμων με σχιζοφρένεια και άλλες παθήσεις ψυχικής υγείας.

Δεδομένα έρευνας από 1,9 εκατομμύρια Αμερικανούς μεταξύ 2008 και 2013 διαπίστωσαν ότι τις ημέρες που οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς, οι ερωτηθέντες ήταν πιο πιθανό να αισθάνονται μειωμένη χαρά και ευτυχία, καθώς και αυξημένο άγχος, θυμό και κόπωση, σε σχέση με τις ημέρες που οι θερμοκρασίες ήταν μεταξύ σε 10 και 20 βαθμούς. Αυτές οι συσχετίσεις ήταν ιδιαίτερα ισχυρές όταν οι θερμοκρασίες ήταν πάνω από 45 βαθμούς, σημείωσαν οι συγγραφείς.

Δεν χρειάζεται να είσαι πρωινός τύπος για να είσαι παραγωγική και αυτοί είναι οι λόγοι

Τι συμβαίνει στο σώμα;

«Όταν δεν νιώθουμε άνετα, δεν είμαστε και στα καλύτερά μας», είπε ο C. Munro Cullum, κλινικός νευροψυχολόγος στο UT Southwestern Medical Center, στο Ντάλας. Η δυσφορία της υψηλής θερμότητας και η ενέργεια που χρειάζεται για να κρυώσει το σώμα, μπορούν να μειώσουν τη συνολική ανθεκτικότητα. Έτσι, η ταραχή, ο ερεθισμός και ο πόνος γίνονται λιγότερο υποφερτά, είπε.

Τα σώματά μας είναι επίσης συνηθισμένα σε ένα ορισμένο βασικό επίπεδο στρες, είπε ο Δρ Martin Paulus, επιστημονικός διευθυντής και πρόεδρος του Laureate Institute for Brain Research στην Tulsa της Okla, ο οποίος συνεργάστηκε με τον Δρ Obradovich στη μελέτη του 2018. Όταν το σώμα επιχειρεί να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του κατά τη διάρκεια ενός κύματος καύσωνα, είπε, προσθέτει επιπλέον πίεση και οδηγεί σε περισσότερο άγχος και φλεγμονή. Τα άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις ψυχικής υγείας μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στο πρόσθετο θερμικό στρες, το οποίο μπορεί να ωθήσει τα συμπτώματά τους στην κορυφή, είπε.

«Όσο για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της υπερβολικής ζέστης, αυτό είναι δύσκολο να μελετηθεί», είπε ο Δρ Paulus και πρόσθεσε «Σε ένα εργαστήριο, μπορείτε να πειραματιστείτε με τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος και το υπόλοιπο σώμα αντέχουν λίγα λεπτά ή πιθανώς ώρες σε υψηλές θερμοκρασίες, αλλά δεν μπορείτε να το κάνετε για μέρες, εβδομάδες ή μήνες κάθε φορά - και είναι αυτές οι μεγαλύτερες εκθέσεις που είναι πραγματικά σημαντικές για να κατανοήσουμε πώς η κλιματική αλλαγή μπορεί να μας επηρεάσει μακροπρόθεσμα».

«Αλλά το γεγονός ότι αυτή η σχέση μεταξύ θερμότητας και ψυχικής υγείας είναι τόσο συνεπής στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο υποδηλώνει ότι η ζέστη κάνει κάτι στον εγκέφαλο», είπε η Δρ Nori-Sarma. Ορισμένοι ερευνητές έχουν υποθέσει ότι η θερμότητα μπορεί να προκαλέσει ανισορροπία στη σηματοδότηση του εγκεφάλου ή φλεγμονή στον εγκέφαλο. Αλλά μια άλλη εξέχουσα θεωρία είναι ότι η ζέστη προκαλεί διαταραχές του ύπνου, οι οποίες με τη σειρά τους μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα ψυχικής υγείας.

Οι ζεστές νύχτες επιδεινώνουν σημαντικά τον ύπνο, είπε ο Δρ Obradovich. «Και γνωρίζουμε από μεγάλο όγκο βιβλιογραφίας στην ψυχολογία και την ψυχιατρική ότι ο ανεπαρκής ύπνος, οι δυσκολίες ύπνου και η αϋπνία συνδέονται πολύ στενά με χειρότερη κατάσταση ψυχικής υγείας με την πάροδο του χρόνου».

«Είναι πιθανό η εξήγηση για την επίδραση της ζέστης στην ψυχική υγεία να προέρχεται από έναν συνδυασμό αυτών των διαφορετικών υπαρχουσών θεωριών», πρόσθεσε ο Δρ Obradovich.

Το μυστικό στο γεύμα και άλλα 7 hacks για τη διαχείριση της ημερήσιας υπνηλίας στην εργασία

Άλλα πιθανά σενάρια

«Δεν μπορούμε επίσης να αμελήσουμε το άγχος για το κλίμα», είπε ο Δρ. Paulus. «Οι πυρκαγιές και τα κύματα καύσωνα, μεταξύ άλλων γεγονότων που σχετίζονται με τον καιρό, αυξάνονται σε συχνότητα και ένταση λόγω της κλιματικής αλλαγής. Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη επιδεινώνεται, το οικολογικό άγχος μπορεί να επιδεινώσει συμπτώματα στρες, άγχους, κατάθλιψης ή ακόμα και συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες», πρόσθεσε.

Ορισμένοι άνθρωποι είναι επίσης πιο ευάλωτοι στη ζέστη από άλλους. Όπως διαπιστώθηκε στη μελέτη των Δρ. Obradovich και του Δρ. Paulus, όσοι είχαν χαμηλότερα εισοδήματα παρουσίασαν χειρότερες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία από τη ζέστη από εκείνους με υψηλότερα εισοδήματα αλλά και πως οι γυναίκες είχαν χειρότερες επιπτώσεις από τους άνδρες. Συνδυατσικά, διαπίστωσαν ότι η επίδραση της θερμότητας στην ψυχική υγεία ήταν δύο φορές χειρότερη για τις γυναίκες με χαμηλό εισόδημα από ότι για τους άνδρες με υψηλό εισόδημα.

Στη δίνη ενός καύσωνα, δεν είναι πάντα ξεκάθαρο πώς να προστατευτείς. Αλλά το να προσέχεις την έκθεσή σου στη θερμότητα, να παραμένεις ενυδατωμένος και να αποφεύγεις τη ζέστη όταν μπορείς, είναι πάντα καλές επιλογές. Το να προσέχεις κάποιος τον διπλανό τους και τους ανθρώπους από τις ευαίσθητες ομάδες είναι επίσης μια ισχυρή στρατηγική που παραβλέπεται όπως τονίζουν οι ειδικοί.

Ο διαλογισμός, η μαγειρική και άλλοι 12 τρόποι για να σταματήσεις την υπερβολική σκέψη