7 φράσεις που επιφανειακά ακούγονται τρυφερές αλλά στην πραγματικότητα είναι σημάδια χειραγώγησης

Πατούλια Κατερίνα
7 φράσεις που επιφανειακά ακούγονται τρυφερές αλλά στην πραγματικότητα είναι σημάδια χειραγώγησης

Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της φροντίδας και της χειραγώγησης.

Η χειραγώγηση συχνά έρχεται «ντυμένη» ως φροντίδα. Είναι όταν κάποιος σε ωθεί να κάνεις κάτι, κρύβοντας τα πραγματικά του κίνητρα πίσω από ένα πέπλο ενδιαφέροντος.

Η φροντίδα, ωστόσο, είναι αγνή. Είναι όταν κάποιος σε καθοδηγεί αλλά με γνώμονα το συμφέρον σου.

Το δύσκολο κομμάτι είναι να διακρίνεις την πρόθεση μεταξύ των δύο. Υπάρχουν 7 φράσεις που μπορεί να ακούγονται αρχικά στοργικές, αλλά στην πραγματικότητα αποτελούν red flags χειραγώγησης.

1) «Το λέω αυτό μόνο για το καλό σου»

Υπάρχει μια ιδιότυπη δυναμική στις χειραγωγικές φράσεις και συχνά περιλαμβάνει την κάλυψη ιδιοτελών προθέσεων.

Το «Το λέω αυτό μόνο για το δικό σου καλό» είναι ένα κλασικό παράδειγμα αυτού. Επιφανειακά, ακούγεται σαν ο ομιλητής να ενδιαφέρεται ειλικρινά για την ευημερία σου.

Ωστόσο, αυτό που κάνει στην πραγματικότητα είναι να προσπαθεί να ασκήσει έλεγχο στις αποφάσεις ή τις πράξεις σου. Είναι ο τρόπος των άλλων να σε κάνουν να αισθανθείς ότι γνωρίζουν καλύτερα από εσένα, υπονομεύοντας την ικανότητά σου να εμπιστεύεσαι την κρίση σου.

Αυτή η φράση χρησιμοποιείται συχνά για να δικαιολογήσει ανεπιθύμητες συμβουλές ή κριτική. Είναι ένα αριστούργημα χειραγώγησης, επειδή υποδηλώνει διακριτικά ότι το να αντισταθείς στην καθοδήγησή τους μπορεί να είναι ενάντια στα συμφέροντά σου.

Να θυμάσαι ότι αυτός που δείχνει αληθινή φροντίδα σέβεται την αυτονομία σου και σε εμπιστεύεται να παίρνεις τις δικές σου αποφάσεις και δεν επιβάλλει ή υπαγορεύει τι είναι καλύτερο για εσένα υπό το πρόσχημα της φροντίδας.

Έτσι, την επόμενη φορά που θα ακούσεις αυτή τη φράση, αφιέρωσε λίγο χρόνο για να αμφισβητήσεις τα κίνητρα που κρύβονται πίσω από αυτήν.

2) «Απλά δεν θέλω να πληγωθείς»

Έχεις ακούσει κι εσύ τη φράση: «Απλώς δεν θέλω να πληγωθείς».

Δεν είναι ότι η ίδια η φράση είναι κακή μιας και εκφράσει μια γνήσια ανησυχία όταν λέγεται από κάποιον που σέβεται τις αποφάσεις σου. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν χρησιμοποιείται τακτικά ως εργαλείο για να καταπνίξει τις επιλογές σου, γίνεται χειραγωγική.

Είναι σημαντικό να κάνεις διάκριση μεταξύ κάποιου που εκφράζει ανησυχία και κάποιου που χρησιμοποιεί αυτή τη φράση για να ελέγξει ή να περιορίσει τις ενέργειές σου. Η επίγνωση αυτής της διαφοράς μπορεί να σε βοηθήσει να αποφύγεις τη λεπτή χειραγώγηση.

3) «Απλά προσπαθώ να βοηθήσω»

Το «Απλά προσπαθώ να βοηθήσω» είναι μια φράση που έχει αποτέλεσμα αμφιλεγόμενο. Μπορεί να είναι μια γνήσια έκφραση της πρόθεσης κάποιου να βοηθήσει ή μπορεί να είναι ο διακριτικός τρόπος ενός χειριστή να επιβάλει τον έλεγχο.

Αυτή η φράση χρησιμοποιείται συχνά όταν ο ομιλητής παρεμβαίνει απρόσκλητος, προσπαθεί να «διορθώσει» τα πράγματα ή να αναμειχθεί σε καταστάσεις όπου η βοήθειά του δεν απαιτείται ή δεν είναι επιθυμητή.

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι στην ψυχολογία, αυτή η συμπεριφορά αναφέρεται μερικές φορές ως «σύνδρομο του λευκού ιππότη». Αυτό συμβαίνει όταν ένα άτομο αισθάνεται υποχρεωμένο να σώσει τους άλλους, συχνά χωρίς να του ζητηθεί.

Ενώ αυτό μπορεί να φαίνεται ευγενικό μπορεί να εξελιχθεί σε χειραγώγηση όταν γίνεται για να ικανοποιήσει την ανάγκη του για επικύρωση αντί να βοηθήσει πραγματικά.

Το κλειδί εδώ είναι η συναίνεση. Η γνήσια βοήθεια ζητείται ή γίνεται πάντα αποδεκτή αλλά δεν επιβάλλεται.

4) «Δεν με εμπιστεύεσαι;»

Η «εμπιστοσύνη» είναι ένα σημαντικό κομμάτι κάθε σχέσης. Ωστόσο, η φράση «Δεν με εμπιστεύεσαι;» μπορεί να χρησιμοποιηθεί χειριστικά για να εκμεταλλευτεί αυτό ακριβώς το στοιχείο.

Όταν κάποιος προσπαθεί να σου επιβάλει τη γνώμη του ή την απόφασή του και ακολουθείται με τη φράση «Δεν με εμπιστεύεσαι;», πρόκειται για μια τακτική χειραγώγησης και στην ουσία εκμεταλλεύεται την εμπιστοσύνη σου.

Να θυμάσαι πως παρά το γεγονός ότι εμπιστεύεσαι κάποιον, δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνείς με κάθε απόφαση που παίρνει μιας και η αληθινή εμπιστοσύνη σέβεται τις διαφορετικές απόψεις και τον χώρο για υγιείς συζητήσεις.

5) «Ανησυχώ για σένα»

Το «Ανησυχώ για σένα» είναι μια φράση που χτυπάει ευαίσθητες χορδές σου.

Εκ πρώτης όψεως, ακούγεται στοργική, σαν το άτομο να έχει πραγματικά το συμφέρον σου στο μυαλό του. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, συνδέεται με ανεπιθύμητες συμβουλές ή για να σπείρει σπόρους αμφιβολίας στο μυαλό σου σχετικά με μια απόφαση για την οποία μπορεί να ήσουν σίγουρη.

Φυσικά, το να ανησυχούν οι άνθρωποι για εσένα δεν είναι πάντα χειραγώγηση. Ωστόσο, όταν το «ανησυχώ για σένα» χρησιμοποιείται για να ελέγξει ή να επηρεάσει τις αποφάσεις σου είναι ένα μεγάλο red flag. Είναι σημαντικό να εμπιστεύεσαι το ένστικτό σου και να μην αφήνεις τους φόβους των άλλων να υπαγορεύουν τις επιλογές σου.

6) «Θέλω μόνο το καλύτερο για σένα»

«Θέλω μόνο το καλύτερο για σένα» είναι μια φράση που ακούγεται συχνά από ανθρώπους που νοιάζονται για εμάς. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι μια χειραγωγική δήλωση.

Μπορεί να ακούγεται σαν το άτομο να έχει το συμφέρον σου στην καρδιά του αλλά όταν χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει την ελεγκτική συμπεριφορά του ή για να προωθήσει την ατζέντα του, μετατρέπεται σε χειραγώγηση.

Αυτή η φράση μπορεί να είναι μια τακτική για να σε κάνει να ακολουθήσεις την ιδέα του για το τι είναι καλύτερο για εσένα, αντί για το τι πραγματικά θέλεις ή χρειάζεσαι και ταυτόχρονα υπονομεύει διακριτικά την ικανότητά σου να αποφασίζεις εσύ.

7) «Το έκανα αυτό για σένα»

«Το έκανα αυτό για σένα»: είναι μία από τις πιο παραπλανητικές φράσεις στο βασίλειο της χειραγώγησης και χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει ενέργειες που δεν ζητήθηκαν και μερικές φορές ή δεν ήταν καν επιθυμητές και προσπαθεί να μεταμορφώσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες ως χάρες, καθιστώντας δύσκολο για εσένα να εκφράσεις τη δυσαρέσκειά σου χωρίς να φανείς αχάριστη. Εδώ είναι η παγίδα αφου οι γνήσιες πράξεις καλοσύνης και φροντίδας βασίζονται στην κατανόηση και το σεβασμό των αναγκών και των επιθυμιών σου, όχι στην επιβολή των δικών τους με το πρόσχημα ότι του κάνουν χάρη.

Αν αυτή η φράση χρησιμοποιείται για να σε κάνει να νιώσεις ένοχη, πρόκειται για χειραγώγηση. Η αληθινή φροντίδα δεν συνοδεύεται από δεσμεύσεις ή κρυφές ατζέντες, είναι ανιδιοτελής, γεμάτη σεβασμό και πάνω απ' όλα συναινετική.