Αν κάποιος λέει αυτές τις 8 φράσεις σε μια συζήτηση, έχει μάστερ στα ψυχολογικά παιχνίδια

Τα ψυχολογικά παιχνίδια αποτελούν μορφή νοητικής χειραγώγησης: κάποιος προσπαθεί να επηρεάσει τις αποφάσεις και τις πράξεις σου, συχνά χωρίς να το αντιληφθείς.

Οι ικανοί χειραγωγοί γνωρίζουν πώς να κινούν τα νήματα μέσα από τον διάλογο, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες φράσεις που επηρεάζουν τις σκέψεις και τις συμπεριφορές σου με τρόπο υπόγειο και υπαινικτικό.

Σ’ αυτό το άρθρο, αποκαλύπτουμε οκτώ χαρακτηριστικές φράσεις που δείχνουν ότι κάποιος είναι ειδικός στο παιχνίδι της χειραγώγησης. Αναγνωρίζοντάς τες, θα είσαι σε θέση να δεις πίσω από τη μάσκα της επιρροής και να προστατεύσεις τον εαυτό σου.

Σημάδια που δείχνουν ότι είσαι ένα πολύ δύσκολο άτομο για να συνεννοηθείς μαζί του

1. «Εσύ πάντα…»

Η χειραγώγηση συχνά ξεκινά με γενικεύσεις, και μία από τις πιο κοινές τεχνικές των χειραγωγών είναι να ξεκινούν τη φράση τους με το «Εσύ πάντα…».

Πρόκειται για μια κλασική στρατηγική: σε βάζει αυτόματα σε αμυντική στάση, κάνοντάς σε πιο ευάλωτη στην επιρροή και τον έλεγχο.

Με αυτή τη φράση, ο συνομιλητής αποδίδει ένα μόνιμο –συνήθως αρνητικό– χαρακτηριστικό στη συμπεριφορά σου. Αυτό μπορεί να σε γεμίσει ενοχές ή να σε κάνει να αμφισβητήσεις την αυτοεικόνα σου.

Κι επειδή όλοι έχουμε βαθιά ανάγκη αποδοχής, προσπαθούμε να «διορθώσουμε» τα υποτιθέμενα ελαττώματά μας. Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για περαιτέρω χειραγώγηση.

Να θυμάσαι: κανείς δεν κάνει πάντα κάτι. Η φράση αυτή είναι υπεραπλουστευτική και άδικη. Όταν την ακούς, να είσαι σε εγρήγορση. Ίσως βρίσκεσαι στο στόχαστρο ενός ψυχολογικού παιχνιδιού.

2. «Εσύ αποφασίζεις…»

Ακούγεται αθώο, έτσι δεν είναι; Και όμως, αυτή η φράση είναι μία από τις πιο ύπουλες μορφές χειραγώγησης.

Το «Εσύ αποφασίζεις» μεταφέρει την ευθύνη σε σένα, ενώ παράλληλα σου υποβάλλει τι πρέπει να διαλέξεις. Είναι ένας κομψός τρόπος να σε οδηγήσει κάποιος εκεί που θέλει, χωρίς να φαίνεται.

Παράδειγμα: ένας φίλος σού προτείνει να πάτε σε μια συναυλία. Δεν σε ενθουσιάζει η ιδέα. Εκείνος λέει: «Εσύ αποφασίζεις… αλλά αν δεν πάμε, θα χάσουμε μια υπέροχη βραδιά».
Μπορεί να μοιάζει με φιλική πρόταση, αλλά στην πραγματικότητα σε ωθεί να πεις «ναι», ενώ νιώθεις πως έχεις ελεύθερη βούληση.

Αυτή η φράση κάνει τη χειραγώγηση να μοιάζει με προσωπική επιλογή. Γι’ αυτό, την επόμενη φορά που θα την ακούσεις, σκέψου: ποιος πραγματικά καθοδηγεί την απόφαση;

3. «Αλλά θυμάσαι τότε που…»

Οι χειραγωγοί είναι δεινοί στο να χρησιμοποιούν το παρελθόν εναντίον σου. Το «Αλλά θυμάσαι τότε που…» είναι ένα εργαλείο για να σου υπενθυμίσουν λάθη ή αστοχίες, αποδυναμώνοντας την αυτοπεποίθησή σου.

Στόχος τους είναι να σε κάνουν να αμφιβάλλεις για τις σημερινές σου επιλογές, φέρνοντάς σου στο μυαλό προηγούμενες «αποτυχίες».

Αυτή η πρακτική σχετίζεται με την ψυχολογική κακοποίηση που ονομάζεται gaslighting – ένας όρος που προέρχεται από την ταινία του 1944 «Gaslight», όπου ένας άνδρας κάνει τη σύζυγό του να πιστεύει πως χάνει τα λογικά της.

Αν κάποιος επανειλημμένα επαναφέρει το παρελθόν σου σε αρνητικό πλαίσιο, πιθανόν να προσπαθεί να χειραγωγήσει το παρόν σου.

Τι σημαίνει όταν ένα άτομο αρχίζει να μιλάει μόνο του και να απαντά στον εαυτό του, βάσει ψυχολογίας

4. «Απλώς λέω…»

Το «Απλώς λέω…» είναι μια φράση-βιτρίνα για απόψεις ή επικρίσεις που παρουσιάζονται ως αθώες παρατηρήσεις.

Ο στόχος της είναι να σε κάνει να αμφισβητήσεις τις επιλογές σου, χωρίς να φαίνεται ότι σε πιέζει ή σε κριτικάρει.

Παράδειγμα: «Απλώς λέω, μήπως να ξανασκεφτείς αυτή την απόφαση;»
Ακούγεται σαν φιλική υπόδειξη, αλλά στην πραγματικότητα σπέρνει αμφιβολίες και δημιουργεί ανασφάλεια.

Όταν η φράση αυτή εμφανίζεται συχνά, ειδικά σε συζητήσεις που αφορούν δικές σου αποφάσεις, πρόσεξε: είναι πιθανό να έχεις απέναντί σου έναν επιδέξιο χειραγωγό.

5. «Δε θέλω να το πω αυτό, αλλά…»

Πρόκειται για φράση που χρησιμοποιείται για να προλογίσει ένα επικριτικό ή αρνητικό σχόλιο, κάνοντάς το να φαίνεται «καλοπροαίρετο».

Είναι ένας τρόπος να παρουσιαστεί ο ομιλητής ως «ειλικρινής φίλος» που τολμά να πει αυτό που οι άλλοι δε θα έλεγαν – για το καλό σου.

Π.χ. «Δε θέλω να το πω αυτό, αλλά όλοι νομίζουν ότι κάνεις λάθος».
Το σχόλιο υπονομεύει την αυτοεκτίμησή σου και σε απομονώνει από τους άλλους.

Η ειλικρίνεια δεν χρειάζεται προκαταβολικά άλλοθι. Όταν κάποιος χρησιμοποιεί τέτοιες φράσεις, δεν νοιάζεται να σε προστατεύσει – αλλά να σε ελέγξει. Άκου με την καρδιά σου, αλλά κράτα και τα μάτια σου ανοιχτά.

6. «Αν ήμουν στη θέση σου…»

Μια φράση-κλασική παγίδα: φαίνεται συμπονετική, αλλά συνήθως κρύβει ανεπιθύμητες συμβουλές και προσωπικές προβολές.

Υπονοεί ότι ο άλλος ξέρει καλύτερα τι πρέπει να κάνεις, βασισμένος στη δική του λογική και τα δικά του όρια.

Παράδειγμα: σκέφτεσαι να αλλάξεις καριέρα. Κάποιος σου λέει: «Αν ήμουν στη θέση σου, δε θα το ρίσκαρα».
Αντί να σε στηρίξει, προβάλλει τους δικούς του φόβους πάνω σου.

Μην ξεχνάς: κανείς δεν είναι στη θέση σου. Κανείς δεν γνωρίζει απόλυτα τι βιώνεις. Αν κάποιος λέει συχνά «Αν ήμουν εσύ…», πρόσεξε. Μπορεί να προσπαθεί να κατευθύνει τη ζωή σου.

7. «Μην το πάρεις στραβά, αλλά…»

Μια φράση που λειτουργεί ως ασπίδα για ό,τι πρόκειται να ειπωθεί – συνήθως κάτι προσβλητικό ή μειωτικό.

Χρησιμοποιείται για να σε κάνει να νιώσεις υπερβολική αν αντιδράσεις, μετατρέποντας το πρόβλημα από τη δική τους αγένεια στη δική σου «ευαισθησία».

Παράδειγμα: «Μην το πάρεις στραβά, αλλά είσαι λίγο υπερβολική».
Δεν είναι μόνο επίκριση των συναισθημάτων σου, αλλά και προκαταβολική αμφισβήτηση της αντίδρασής σου.

Αν κάποιος χρησιμοποιεί συχνά αυτή τη φράση, μην αφήσεις το ύφος να αποσπάσει την προσοχή σου από το περιεχόμενο. Έχεις δικαίωμα να αμύνεσαι, όταν η κριτική είναι άδικη.

8. «Δε θέλω να φανώ αγενής, αλλά…»

Αν κάποιος ξεκινά μια φράση έτσι, ετοιμάσου για προσβολή. Δεν πρόκειται για ευγένεια – είναι προειδοποίηση ότι θα ειπωθεί κάτι σκληρό, με ελάχιστο σεβασμό.

Π.χ. «Δε θέλω να φανώ αγενής, αλλά δε νομίζω ότι μπορείς να τα καταφέρεις σ’ αυτή τη δουλειά».
Μια άμεση επίθεση ντυμένη με «καλή πρόθεση».

Όταν το ακούς αυτό, δεν έχεις απλώς να αντιμετωπίσεις ένα ψυχολογικό παιχνίδι – έχεις να κάνεις με έλλειψη σεβασμού. Και αυτό δεν πρέπει ποτέ να το αποδεχτείς.

11 μικρές ενδείξεις ότι μια γυναίκα αγαπάει από τα βάθη της ψυχής της, σύμφωνα με την ψυχολογία

Καταληκτική σκέψη: Το ζήτημα είναι η ενδυνάμωση

Η κατανόηση των ψυχολογικών παιχνιδιών μπορεί να φαίνεται δύσκολη ή και τρομακτική. Όμως δεν πρόκειται για καχυποψία – πρόκειται για ενδυνάμωση.

Μαθαίνοντας να αναγνωρίζεις αυτές τις φράσεις, αποκτάς τον έλεγχο των σκέψεων και των αποφάσεών σου. Ξέρεις πότε κάποιος είναι αυθεντικός και πότε προσπαθεί να σε επηρεάσει ύπουλα.

Όπως είπε ο Τζορτζ Όργουελ, «Η ελευθερία είναι το δικαίωμα να λες ότι δύο και δύο κάνουν τέσσερα». Η πραγματική ελευθερία βρίσκεται στην αναγνώριση της αλήθειας – όχι αυτής που σου επιβάλλουν.

Η αναγνώριση της χειραγώγησης δεν είναι παράνοια. Είναι αυτογνωσία. Είναι το πρώτο βήμα για να πάψεις να είσαι το πιόνι στο παιχνίδι κανενός.