«Ανία, βαρεμάρα» που λέει και το συγκρότημα Ξύλινα Σπαθιά και μήπως η πλήξη είναι το νέο άγχος;

Κάποτε, η ανία δεν ήταν «κίνδυνος» -ήταν χώρος ελευθερίας. Εκεί γεννιόταν η φαντασία, οι ιδέες, το παιχνίδι με τις σκέψεις. Ήταν η στιγμή όπου το παιδί έμενε μόνο με τον εαυτό του και έπρεπε να αντέξει τη σιωπή. Στο κενό αυτό μάθαινε την υπομονή, την ενδοσκόπηση, την εσωτερική ανθεκτικότητα.

Γιατί το DNA του Ozzy Osbourne δεν μπορεί ποτέ να δημιουργήσει έναν ακόμα Ozzy;

Σήμερα; Με ένα swipe, το μυαλό γεμίζει. Μια ειδοποίηση αρκεί για να σβήσει κάθε ίχνος ανίας. Το παιδί που κάποτε χρειαζόταν να εφεύρει τρόπους για να γεμίσει τον χρόνο του, τώρα απλώς κρύβεται μέσα στην οθόνη του.

Όμως η ανία δεν έχει εξαφανιστεί -έχει απλώς μεταμφιεστεί. Εμφανίζεται με τη μορφή του «δεν αντέχω χωρίς Wi-Fi», της ανησυχίας όταν λείπει το κινητό, της ανεξήγητης έντασης χωρίς προφανή λόγο. Εκεί όπου κάποτε υπήρχε δημιουργικότητα, τώρα υπάρχει ένα κενό ανυπόφορο.

Ένα νευρικό σύστημα σε κρίση

Το συνεχές ερέθισμα έχει αλλάξει τη χημεία του νευρικού συστήματος. Οι νέοι δεν έχουν πια χώρο να εξασκηθούν στην υπομονή. Χωρίς επαφή με το αίσθημα της ανίας, το νευρικό τους σύστημα παραμένει «άγευστο» στη διαχείριση του κενού.

Το αποτέλεσμα; Ένας κύκλος αδιάκοπης υπερέντασης. Ένα νευρικό σύστημα που βρίσκεται διαρκώς σε εγρήγορση χωρίς να ξέρει γιατί. Μια ανησυχία χωρίς λέξεις, που μεταφράζεται σε εκρήξεις, ένταση, παράπονα.

Το Psychology Today καταγράφει παραδείγματα που συναντά κάθε οικογένεια:

• Το παιδί που ξεσπά όταν κοπεί το Wi-Fi.
• Ο έφηβος που δεν ξέρει πού να βρει ηρεμία χωρίς το κινητό του.
• Ο νεαρός που λέει «αγχώνομαι», αλλά στην ουσία νιώθει αποπροσανατολισμένος.

Αυτό που παρουσιάζεται ως άγχος, είναι στην πραγματικότητα το σώμα και το μυαλό που δεν έχουν μάθει να διαχειρίζονται τη σιωπή. Δεν έχουν εξασκηθεί στο να αντέχουν το τίποτα.

7 σημάδια ότι οι άνθρωποι ίσως, κρυφά, αποφεύγουν την παρέα σου, σύμφωνα με την ψυχολογία

Η ευθύνη του γονέα: λιγότεροι κανόνες, περισσότερο παράδειγμα

Η ανία δεν χτίζεται με συμβουλές αλλά με παράδειγμα. Στην ανάλυση του άρθρου επισημαίνεται ότι τα παιδιά δεν ακολουθούν τις απαγορεύσεις, αλλά παρατηρούν τη συμπεριφορά των ενηλίκων.

Αν ο γονιός γεμίζει κάθε κενή στιγμή με scrolling, emails και θορύβους, το παιδί μαθαίνει το εξής: το κενό είναι εχθρός, πρέπει να το αποφεύγεις. Η σιωπή είναι απειλή.

Η γονεϊκή ηγεσία σήμερα δεν είναι να «κόβεις» οθόνες, αλλά να αντέχεις μαζί με το παιδί τη σιωπή. Να δέχεσαι το παράπονό του χωρίς να σπεύδεις να βρεις λύση. Να μένεις δίπλα του, χωρίς να γεμίζεις το κενό -ούτε για εκείνο, ούτε για εσένα.

Η ανία ως δώρο (και όχι ως εχθρός)

Στον κόσμο που περιγράφει το Psychology Today, η λύση δεν είναι να εξαφανίσεις την ανία, αλλά να την αποκαταστήσεις.

Η ανία είναι προπόνηση. Μάθημα. Πεδίο άσκησης της ανθεκτικότητας.
Κάθε φορά που ο γονιός αντέχει το «βαριέμαι» του παιδιού, του δίνει ένα δώρο πολύτιμο: του μαθαίνει πως μπορεί να αντέξει τη δυσφορία. Πως δεν χρειάζεται να δραπετεύει.

Αυτό το «τίποτα» δεν είναι κενό αλλά χώρος εξάσκησης. Χώρος να μάθεις πώς να περιμένεις, πώς να ονειρεύεσαι, πώς να φαντάζεσαι, πώς να βρίσκεις λύσεις.