Πώς να διαχειριστείς το άγχος του ηλιοβασιλέματος, σύμφωνα με τους ειδικούς
Αν οι μικρότερες μέρες και το λιγότερο φως σε αφήνουν ανήσυχη ή νευρική, εδώ είναι μερικοί τρόποι να το αντιμετωπίσεις.
Με τις μέρες να γίνονται όλο και πιο μικρές και τον ήλιο να δύει νωρίτερα, μπορεί να αρχίσεις να νιώθεις μια γνώριμη ανησυχία. Ίσως να εκδηλώνεται σαν πανικός ή ενοχή για το πόσο γρήγορα περνά ο χρόνος, ή σαν μια σιωπηλή εκνευριστική αίσθηση ότι η μέρα σου έχει τελειώσει πριν προλάβεις να την ζήσεις.
Αυτό το γενικό αίσθημα απώλειας και δυσφορίας ονομάζεται «άγχος του ηλιοβασιλέματος» (για να είμαστε σαφείς, δεν πρόκειται για επίσημη διάγνωση και ούτε υπάρχει εκτεταμένη έρευνα γι’ αυτό). Παρ’ όλα αυτά, η έλλειψη επιστημονικών δεδομένων δεν σημαίνει ότι το φαινόμενο δεν υπάρχει.
«Γνωρίζω ότι το άγχος είναι κάτι που όλοι νιώθουν, αλλά ταυτόχρονα είναι πολύ προσωπικό και μοναδικό για τον καθένα», λέει η Debra Kissen, PhD, ψυχολόγος και CEO του Light On Anxiety CBT Treatment Center στο Σικάγο. Με άλλα λόγια, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους το σούρουπο μπορεί να σου δημιουργεί δυσφορία. Το ηλιοβασίλεμα συνδέεται με αλλαγές στις αισθήσεις, κάτι το φως που χάνεται και να σου η απότομη ησυχία. Για άλλους, είναι περισσότερο υπαρξιακό: μια υπενθύμιση ότι ο χρόνος περνά γρήγορα, κι ακόμα πιο πολλά πράγματα μένουν να γίνουν.
Τι προκαλεί το άγχος του ηλιοβασιλέματος;
Όπως θα περίμενες, οι άνθρωποι που είναι φυσικά πιο ανήσυχοι ή έχουν διαγνωστεί με αγχώδη διαταραχή μπορεί να είναι πιο επιρρεπείς να νιώσουν δυσφορία στο ηλιοβασίλεμα. Κάποιες έρευνες δείχνουν επίσης ότι οι «βραδινοί τύποι» (τα νυχτοπούλια) είναι πιο πιθανό να νιώσουν νευρικότητα και σκέψεις που τρέχουν από το απόγευμα και μετά σε σχέση με τους πρωινούς τύπους.
Πέρα από την τάση για ανησυχία, πολλά άλλα μπορεί να παίζουν ρόλο.
Αν το μότο πίσω από το άγχος σου είναι «δεν έκανα αρκετά», ή θυμίζει το άγχος της Κυριακής, τότε η ενοχή για την παραγωγικότητα μπορεί να είναι η αιτία.
«Η ενοχή για την παραγωγικότητα προκύπτει όταν έχουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες για το πόσα μπορούμε να ολοκληρώσουμε μέσα σε μια δεδομένη χρονική περίοδο», λέει η Israa Nasir, MHC-LP, θεραπεύτρια και συγγραφέας και όταν δεν τα καταφέρνουμε, νιώθουμε άσχημα.
Το προληπτικό άγχος, δηλαδή όταν ανησυχείς για το μέλλον στο παρόν, μπορεί επίσης να παίξει ρόλο.
«Καθώς η μέρα τελειώνει, μας υπενθυμίζεται ό,τι δεν κάναμε και ξέρουμε ότι η επόμενη μέρα θα έχει τις δικές της υποχρεώσεις, οπότε τα πράγματα που άφησες μισοτελειωμένα μπορεί να φαίνονται ακόμα πιο βαριά, μια πίεση που συνήθως χτυπάει πιο έντονα τους τελειομανείς», εξηγεί η Nasir.
Επιπλέον, το προσωπικό σου βιολογικό ρολόι μπορεί να παίζει ρόλο
Το σούρουπο είναι σήμα για το σώμα σου να αρχίσει να χαλαρώνει, εξηγεί η Dr. Kissen. Γι’ αυτό, όταν ο ήλιος αρχίζει να δύει και εσύ δεν είχες χρόνο να απολαύσεις προσωπικές στιγμές ή να αποσυνδεθείς, δεν είναι περίεργο που η νύχτα μπορεί να σου φαίνεται καταθλιπτική.
Πώς να Αντιμετωπίσεις το Άγχος του Ηλιοβασιλέματος
Η αντιμετώπιση των δυσάρεστων συναισθημάτων στο σούρουπο εξαρτάται από την αιτία τους. Αν θεωρείς ότι φταίνε η έλλειψη κοινωνικών επαφών, κίνησης ή χρόνου έξω, τότε προσπάθησε να τα εντάξεις στη μέρα σου ως μορφή αυτοφροντίδας.
«Το θεωρώ σαν να παίρνεις μια βιταμίνη ή να πηγαίνεις γυμναστήριο, πράγματα δύσκολα στη στιγμή, αλλά ωφέλιμα μακροπρόθεσμα», λέει η Dr. Kissen.
Μπορεί να είναι θέμα να αναγνωρίσεις τι είναι σημαντικό για σένα (μια βόλτα στη φύση, ένα ικανοποιητικό γεύμα) και να το κάνεις όπως θα πήγαινες στο γιατρό, προσθέτει.
Το να ξεκινήσεις μια ρουτίνα μετά τη δουλειά είναι ένας άλλος τρόπος να κρατήσεις το άγχος μακριά και να νιώσεις σκοπό, σύμφωνα με την Nasir. Αυτό μπορεί να είναι να κλείνεις συμμετοχή σε απογευματινά μαθήματα γυμναστικής, εβδομαδιαία δείπνα με φίλους ή απλώς να συνηθίζεις να περπατάς έξω πριν κοιμηθείς.
Όσο συχνό κι αν είναι το άγχος του ηλιοβασιλέματος, αξίζει να σκεφτείς επαγγελματική βοήθεια, ειδικά αν επηρεάζει τον ύπνο, τις σχέσεις ή τη δουλειά σου.
Αυτές οι σκοτεινές ώρες μπορεί να φαίνονται καταθλιπτικές για οποιονδήποτε, αλλά η ικανότητα να προσέχεις την ανησυχία σου και να ξέρεις ότι υπάρχουν τρόποι να την αντιμετωπίσεις, μπορεί να σε βοηθήσει να βλέπεις το φως που φεύγει με περισσότερη ηρεμία και λιγότερο υπαρξιακό άγχος.

