Σε flight mode: Τι είναι το jet lag και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά

Τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν στη ζωή μας τα αεροπορικά ταξίδια, είναι πολλά: Είμαστε σε θέση να μετακινούμαστε γρήγορα και με ασφάλεια, ακόμη και σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Ωστόσο, δυστυχώς μερικές φορές ελλοχεύει και ο κίνδυνος για κάποιες δυσάρεστες συνέπειες από τις πτήσεις, όπως ένα συναίσθημα που είναι κοινώς γνωστό ως jet lag.

Τι είναι το jet lag

Το jet lag είναι μια διαταραχή, ένα πρόβλημα ύπνου που εμφανίζεται μετά από ταξίδια σε πολλές ζώνες ώρας. Υπάρχουν διάφορα συμπτώματα αυτής της κατάστασης και μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει μόνο ένα από αυτά ή και όλα ταυτόχρονα.

Συγκεκριμένα, τα συμπτώματα είναι:

• Διαταραγμένος ύπνος, όπως αϋπνία ή, αντίθετα, υπερβολική υπνηλία
• Κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Δυσκολία συγκέντρωσης
• Προβλήματα στο στομάχι, όπως δυσκοιλιότητα ή διάρροια
• Ένα γενικό αίσθημα αδιαθεσίας
• Μεταβολές της διάθεσης

Το jet lag προκαλεί πιο σοβαρά συμπτώματα αν κάποιος ταξιδεύει ανατολικά από ό,τι αν ταξιδεύει δυτικά. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι είναι ευκολότερο για το σώμα μας να προσαρμοστεί στο να μένει ξύπνιο μέχρι αργά παρά στο να πηγαίνει για ύπνο νωρίτερα από ό,τι συνήθως.

Συνήθως, τα συμπτώματα του jet lag εμφανίζονται τις πρώτες δύο ημέρες μετά από μια πτήση και είναι χειρότερα αν κάποιος έχει αλλάξει πολλές ζώνες ωρών. Για να εμφανίσει πάντως κανείς jet lag θα πρέπει να έχει διασχίσει τουλάχιστον δύο χρονικές ζώνες και είναι αξιοσημείωτο ότι συνήθως χρειάζονται τόσες ημέρες για να ανακάμψει όσες και ο αριθμός των χρονικών ζωνών που έχει διασχίσει.

Αιτίες Jet Lag: Τι το προκαλεί

Το σώμα μας έχει το δικό του εσωτερικό ρολόι, γνωστό ως κιρκαδιανός ρυθμός, και αυτό είναι που δίνει το σήμα στον οργανισμό πότε πρέπει να πάει για ύπνο και πότε να ξυπνήσει. Αφού κάποιος ταξιδέψει με αεροπλάνο όμως και αλλάξει σε σύντομο χρονικό διάστημα αρκετές ζώνες ώρας, αυτό το εσωτερικό ρολόι παραμένει συγχρονισμένο με τη ζώνη ώρας στην οποία ζει κανονικά.

Αυτό εξηγεί επίσης γιατί μπορεί να έχουμε προβλήματα με το στομάχι μας - έχουμε την τάση να αισθανόμαστε πεινασμένοι μια συγκεκριμένη ώρα και αν πρέπει να πάμε για ύπνο αυτή την ώρα, μπορεί να προκύψουν προβλήματα πέψης.

Το φως του ήλιου παίζει επίσης βασικό ρόλο στο jet lag. Αυτό συμβαίνει επειδή το φως επηρεάζει τη ρύθμιση της μελανίνης, μιας ορμόνης που ρυθμίζει τον ύπνο και συγχρονίζει τη λειτουργία των κυττάρων σε όλο το σώμα. Όταν βρισκόμαστε σε ένα νέο περιβάλλον με διαφορετικό κύκλο ημέρας και νύχτας, αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα.

Τρόποι αντιμετώπισης του jet lag:

Υπάρχουν μερικές απλές συμβουλές που μπορεί να ακολουθήσει κανείς και που μπορούν να τον βοηθήσουν να αντιμετωπίσει το jet lag:

• Να περνά περισσότερο χρόνο στον ήλιο. Το φως της ημέρας θα βοηθήσει το σώμα να αναγνωρίσει ότι είναι ώρα να ξυπνήσει.
• Να αποφύγει τις άγνωστες τροφές, δημιουργώντας άνετες και οικείες συνθήκες για το σώμα, χωρίς να καταναλώνει τροφές που είναι καινούργιες για αυτό.
• Να πίνει πολλά υγρά. Η αφυδάτωση μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα του jet lag.
• Να προσπαθεί να κοιμηθεί στο αεροπλάνο - αυτό θα τον βοηθήσει να προσαρμοστεί γρηγορότερα στη νέα ζώνη ώρας.
• Αν είναι δυνατόν, να προσπαθήσει να προσαρμόσει σταδιακά το πρόγραμμά του πριν από την αναχώρηση. Για παράδειγμα, να πηγαίνει για ύπνο μια ώρα νωρίτερα ή αργότερα (ανάλογα με την κατεύθυνση προς την οποία πετάει) λίγες ημέρες πριν από την πτήση και να τρώει γεύματα πιο κοντά στην ώρα που θα τα κατανάλωνε και στον προορισμό του.