Πώς θα ζητήσεις μία ειλικρινή και αποτελεσματική συγγνώμη από κάποιον που πλήγωσες

Ας ξεκινήσουμε αυτό το κείμενο με μία γενική παραδοχή: Από τότε που βγήκε η «συγγνώμη», χάθηκε εντελώς το φιλότιμο. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές φορές που μία τόσο συνηθισμένη και μικρή λέξη μπορεί να κάνει θαύματα στις διαπροσωπικές σχέσεις, αρκεί να την εκφράσουμε με τον σωστό τρόπο, την κατάλληλη στιγμή και κυρίως, να την εννοούμε από τα βάθη της ψυχής μας.

Διότι ακόμη και αν έχουμε πάντα τις καλύτερες προθέσεις, είναι αναπόφευκτο πως κάποια στιγμή οι πράξεις μας θα πληγώσουν κάποιον άλλο, άθελά μας. Και ο μόνος τρόπος για να αποκαταστήσουμε τη ζημία που προκαλέσαμε, είναι να αναγνωρίσουμε το λάθος μας και να ζητήσουμε συγγνώμη, ελπίζοντας στην καλύτερη δυνατή έκβαση.

Κάπου εδώ, βέβαια, προκύπτει το εξής ερώτημα: Τι είναι αυτό που καθιστά μία «συγγνώμη» αποτελεσματική; Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως ζητώντας ταπεινά συγγνώμη από κάποιον, η συγγνώμη μας θα πιάσει «τόπο»; Υπάρχει τρόπος να διοχετεύσουμε όλη την καλή μας διάθεση και να βασίσουμε την επιθυμία μας για ένα αίσιο τέλος σε μία τρισύλλαβη λέξη;

Είναι αλήθεια πως δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε απόλυτα σίγουρες πως η συγγνώμη μας θα γίνει αποδεκτή από την άλλη πλευρά, ειδικότερα τις φορές που φταίμε -και το ξέρουμε. Ωστόσο, παρακάτω έχουμε δημιουργήσει μία λίστα από βήματα, τα οποία μας υπόσχονται πως θα μπορέσουμε να ζητήσουμε μία -τουλάχιστον τίμια- συγγνώμη, η οποία θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Πριν βιαστείς να ζητήσεις συγγνώμη, άκου προσεκτικά την άλλη πλευρά

Μερικές φορές, μία αυτοματοποιημένη συγγνώμη «έκτακτης ανάγκης» είναι ακριβώς αυτό που απαιτεί η κατάσταση. Όπως τις φορές που παίρνεις κατά λάθος τη σειρά κάποιου στο ταμείο του σούπερ μάρκετ ή σκουντάς κάποιον προσπαθώντας να βγεις από το βαγόνι του ηλεκτρικού. Παρόλα αυτά, σε πιο περίπλοκα ζητήματα, μία βιαστική, άμεση συγγνώμη, μπορεί να φανεί ανειλικρινής και επιφανειακή στον παραλήπτη. Ακριβώς για αυτό, καλό θα ήταν να πάρεις λίγο χρόνο μετά το γεγονός, να ρωτήσεις τον άλλο πώς νιώθει για αυτό που συνέβη, τι ήταν αυτό που τον πείραξε και τι μπορείς να κάνεις για να διορθώσεις τα πράγματα. Έχει σημασία να καταλάβεις την επίδραση που είχαν τα λόγια ή η συμπεριφορά σου στον άλλο, καθώς μόνο έτσι θα μπορέσεις να καταλάβεις για ποιον λόγο -και αν πράγματι- χρειάζεται να ζητήσεις συγγνώμη. Και φυσικά, να μην επαναλάβεις το ίδιο λάθος, με διαφορετικό τρόπο.

Προετοίμασε το έδαφος για τη στιγμή που θα χρειαστεί να απολογηθείς

Είναι σημαντικό να θυμάσαι πως ο καθένας έχει έναν δικό του τρόπο να επικοινωνεί με τους άλλους, ακόμη και αν όλοι χρησιμοποιούμε τα ίδια μέσα. Αν θες να ζητήσεις συγγνώμη από κάποιον που πλήγωσες, φρόντισε να γίνει με τέτοιον τρόπο, ώστε ο άλλος να βρίσκεται σε ένα δικό του comfort zone. Μην τον φέρεις αντιμέτωπο με μία συνθήκη που δεν θα ξέρει πώς να διαχειριστεί, μην τον φέρεις αντιμέτωπο με δυσάρεστα συναισθήματα, ενώ βρίσκεστε σε έναν χώρο από τον οποίο δεν θα μπορεί να ξεφύγει. Κάτσε και γράψε σε ένα email, sms, pm τις σκέψεις σου, βάλε σε τάξη αυτό το κουβάρι από συναισθήματα που κατακλύζει το μυαλό σου, οργανώσου εσωτερικά και κάνε το γενναίο βήμα να στείλεις αυτό το κείμενο στο πρόσωπο που θες να απολογηθείς. Με αυτόν τον τρόπο, θα εξομαλύνεις το «έδαφος», θα κερδίσεις χρόνο και όταν θα βρεθείτε τετ-α-τετ, θα είσαι σίγουρη ότι θα βρίσκεστε on the same page, πως μπορείτε να κάνετε μία εποικοδομητική συζήτηση που ίσως οδηγήσει στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Προσπάθησε να είσαι συγκεκριμένη και ξεκάθαρη, ακόμη και αν δυσκολεύεσαι

Δεν αρκεί να δηλώσεις μία απλή «συγγνώμη» για να εξασφαλίσεις το συγχωροχάρτι από την άλλη πλευρά. Όταν κάποιος έχει αφιερώσει χρόνο, έχει «ανοιχτεί» για να σου εξηγήσει τι τον πλήγωσε και γιατί τον πλήγωσε, περιμένει από εσένα να τον αντιμετωπίσεις με κατανόηση, ενσυναίσθηση και όχι διεκπεραιωτικά. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να καταλάβεις τι πλήγωσε τον άλλο, να του δώσεις να καταλάβει μέσα από τα λόγια σου πως έχεις καταλάβεις τι έκανες λάθος, αλλά και τι είσαι διατεθειμένη να κάνεις, για να επιδιορθώσεις τη ζημία ή να την αποφύγεις στο μέλλον. Έχει σημασία να δώσεις εξηγήσεις, όχι επειδή θες να δικαιολογηθείς, αλλά για να ξεκαθαρίσεις τη θέση σου, να δείξεις πως σέβεσαι την αναστάτωση που προκάλεσαν οι πράξεις ή τα λόγια σου στον άλλο. Για παράδειγμα, αν κάποιος εκενυρίστηκε που δεν απάντησες ποτέ στις κλήσεις του, μπορείς να το πεις, «συγγνώμη που δεν ανταποκρίθηκα, χρειάστηκε να κάτσω παραπάνω ώρες στο γραφείο, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί τίποτα. Την επόμενη φορά θα σου στείλω ένα μήνυμα το συντομότερο δυνατόν».

Μην πιέζεις καταστάσεις, κάνε υπομονή και αν χρειαστεί, προσπάθησε ξανά

Για να αποκατασταθεί μία σχέση που στράβωσε, χρειάζεται χρόνος, υπομονή και κοινή προσπάθεια. Όταν η συγγνώμη δεν γίνει αποδεκτή από την πρώτη φορά, λοιπόν, εμείς πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να επανορθώσουμε την κατάσταση, μέχρι να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη του άλλου. Όχι, δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες όμως, όταν εσύ είσαι εκείνη που χρειάζεται να απολογηθεί, πρέπει να μπορείς να κρίνεις αν η περίσταση «σηκώνει» μία δεύτερη και τρίτη προσπάθεια. Ακριβώς για αυτό, μην γίνεσαι ανυπόμονη, μην βάζεις τον εγωισμό σου μπροστά, μην πιέζεις καταστάσεις και δώσε στον άλλο τον χρόνο και τον χώρο που χρειάζεται για να μπορέσει να βρει μέσα του τη δύναμη να σε συγχωρήσει. Μερικές φορές η συγχώρεση αργεί να έρθει, αλλά έχει σημασία να είσαι εκεί, συνεπής στα λόγια σου, όταν ο άλλος αποφασίσει να στην προσφέρει.

Να θυμάσαι πως -καλώς ή κακώς- μερικοί άνθρωποι φεύγουν από τη ζωή μας πριν προλάβουμε να συνειδητοποιήσουμε πως έπρεπε να τους είχαμε ζητήσει συγγνώμη. Ωστόσο, ποτέ δεν είναι αργά να εκφράσουμε πόσο άσχημα νιώθουμε για κάτι που κάναμε ή είπαμε στο παρελθόν. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία, άλλωστε, είναι να μπορέσουμε να το βγάλουμε από μέσα μας, ακόμη και αν δεν βρούμε την ανάλογη ανταπόκριση.