Σε 2 ώρες το «Titan: The OceanGate Disaster» του Netflix εξηγεί (μερικώς) την τραγωδία του 2023

Ο βετεράνος παραγωγός ντοκιμαντέρ Mark Monroe σκηνοθετεί αυτή την λυπηρή αν μη τι άλλο αναδρομή στο διαβόητο δυστύχημα του υποβρυχίου Titan της OceanGate του 2023, στο οποίο πέντε άτομα έχασαν τη ζωή τους μετα την ενδόρρηξη του βαθυσκάφους. Τι οδήγησε σε αυτό το δυστύχημα; Ποιον ρόλο έπαιξε η απληστία του CEO της εταιρίας, Stockton Rush; Πόσο φταίει η σημερινή κουλτούρα και πώς ακριβώς το δυστύχημα αυτό θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί;

Πριν από δύο χρόνια, μια τραγωδία τράβηξε την προσοχή ολόκληρου του κόσμου.

Το κάρμα του Τιτανικού: H απίθανη ιστορία της Wendy Rush με το χαμένο υποβρύχιο και το ναυάγιο

Ο Hamish Harding πριν την μοιραία βουτιά στον Τιτανικό: H σύζυγος Linda & τα 5 ρεκόρ Γκίνες

Η θανατηφόρα κατάρρευση του υποβρυχίου Titan κατά την κατάδυσή του στον βυθό του Βόρειου Ατλαντικού, με προορισμό τα συντρίμμια του Τιτανικού, στοίχισε τη ζωή πέντε ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και ο Stockton Rush, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας OceanGate, ιδιοκτήτρια του σκάφους.

Δεκάδες μίντια βρέθηκαν να μετρούν αντίστροφα στις ώρες που έχουν απομείνει στα μέλη του βαθυσκάφους προτού τελειώσει η τροφοδότηση με οξυγόνο για να φτάσουμε μερικά εικοσιτετράωρα αργότερα στην ανεύρευση ό,τι είχε απομείνει από το Titan.

Stockton Rush: Ψυχοπαθής; Λάτρης της δόξας ή απλά αφελής;

Αναζητώντας τη φήμη και έχοντας συνδέσει άρρηκτα τη ζωή του με την OceanGate, ο Rush είχε οδηγήσει απερίσκεπτα τους πλούσιους πελάτες του σε μια παγίδα θανάτου, αγνοώντας (ή απολύοντας) όλους όσοι του είχαν πει ότι το σκάφος που είχε κατασκευάσει δεν ήταν ασφαλές.

Πράγματι, ο Rush είχε προηγουμένως παραπονεθεί ότι οι αμερικανικοί κανονισμοί που παραβίασε «έδωσαν άσκοπα προτεραιότητα στην ασφάλεια των επιβατών έναντι της εμπορικής καινοτομίας». Αυτά ήταν τα λόγια με τα οποία έζησε και τελικά πέθανε.

«Δεν επιθυμώ να πεθάνω και δεν θα πεθάνω, αυτό που μπορεί να γίνει είναι να αποτύχουμε. Μπορώ να βρω 50 λόγους για να το ακυρώσω και να αποτύχω ως εταιρία, αλλά δεν θα πεθάνω, κανείς δεν θα πεθάνει». Με αυτά τα λόγια του Stockton Rush κλείνει το σχεδόν δύο ωρών ντοκιμαντέρ του Netflix με τίτλο «Titan: The OceanGate Disaster» όμως το ίδιο το δημιούργημα δεν καταφέρνει να ρίξει φως στα ανθρώπινα εκείνα κομμάτια της τραγωδίας- πλην εξαιρέσεων και στέκεται κυρίως στα λάθη, στις παρανομίες και στην αποτυχία του δικαστικού συστήματος να αποτρέψει τον άδικο θάνατο των επιβατών του Titan.

Πώς έφτασε στα χέρια του Mark Monroe το υλικό για το Titan;

Όπως συμβαίνει συχνά με τους ναρκισσιστές, ο Rush προσέλαβε έναν βιντεογράφο για να καταγράψει τα χρόνια δουλειάς της OceanGate και ο εν λόγω βιντεογράφος κατέχει τα δικαιώματα του υλικού. Αυτός είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο μπορούμε να δούμε, έστω ένα κομμάτι από την λειτουργία της εταιρείας και άφθονες απευθείας στην κάμερα αφηγήσεις του Rush.

Το αν ο Rush ήταν ψυχοπαθής, κακός εργοδότης, κακότροπος εν γένει, όπως ακούγεται στο ντοκιμαντέρ, δεν μπορούμε με συγουριά να το γνωρίζουμε, είναι όμως μια κοινή άποψη ανάμεσα στους ανθρώπους που δούλεψαν μαζί του και εντέλει εγκατέλειψαν την εταιρία του- όλοι για λόγους ασφαλείας.

Η αφήγηση του Monroe ξεκινά με μια συλλογή από μακάβρια τηλεοπτικά αποσπάσματα για την καταστροφή και στη συνέχεια περνώντας στα κύρια σημεία της ιστορίας εν συντομία, ώστε να φτάσει στην έρευνα της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ για αυτό που καταλήγει να είναι τα συντρίμμια του Titan. Από εκεί και πέρα, το ντικιμαντέρ κινείται μονόπλευρα με διασταυρώσεις μεταξύ των μαρτυριών από τις επίσημες ακροάσεις της Ακτοφυλακής και της χρονολογικής σειράς των γεγονότων μέσω αρχειακού υλικού και συνεντεύξεων όπου πρώην υπάλληλοι της OceanGate εκφράζουν τα παράπονά τους για τον Rush.

Και παρόλο που ο Rush είναι προφανώς ένας πλούσιος αλαζόνας, ωστόσο οι λιγότερο κολακευτικές πτυχές του χαρακτήρα του είναι θέμα αναμνήσεων άλλων, που αποκαλύπτουν έναν άνθρωπο που «ήξερε ότι ήταν ιδιοφυΐα» (ένα αμφισβητήσιμο συμπέρασμα) και στη συνέχεια «κατηγορούσε όλους τους άλλους» όταν η κρίση του αποδεικνυόταν λανθασμένη.

Είναι σαφές ότι ο Rush απολάμβανε τη δημοσιότητα και όπως τόνισε και η πρώην λογίστρια της OceanGate, Bonnie Carl, ήθελε να γίνει ένας Jeff Bezos ή ένας Elon Musk.

Η πιο ευγενής φιγούρα επί της οθόνης μας είναι ίσως, ο διευθυντής θαλάσσιων επιχειρήσεων της εταιρείας που έγινε υποψήφιος πληροφοριοδότης, David Lochridge, ο οποίος εξηγεί στο τέλος του ντοκιμαντέρ του Netflix πως ο Rush ήθελε φήμη και την πήρε.

Ο Lochridge ήταν ο μόνος που προσπάθησε να αποτρέψει την καταστροφή και δικαστικά μετά την απομάκρυνσή του και τα παράτησε όταν ο Rush απείλησε να «καταστρέψει» όποιον προδώσει την εταιρεία. Ο Stockton όντως μήνυσε τον Lochridge, ο οποίος παραιτήθηκε από την αγωγή του όταν αντιμετώπισε τον κίνδυνο χρεοκοπίας λόγω των δικαστικών εξόδων. Κι αν αυτό δεν είναι αποτυχία της δικαιοσύνης, τι είναι;

Ο Rush δεν ήταν ο πρώτος που επιχείρησε πολυτελείς τουριστικές αποστολές στον Τιτανικό, ο οποίος βρίσκεται στον βυθό του ωκεανού σε βάθος περίπου 3.800 μέτρων από την επιφάνεια. Η ιδέα του ήταν να μειώσει το βάρος και το κόστος του σκάφους χρησιμοποιώντας όχι βαρύ τιτάνιο, αλλά ανθρακονήματα για τη δομή του σκάφους. Το πρόβλημα ήταν ότι το σύνθετο υλικό δεν είχε χρησιμοποιηθεί ποτέ για τέτοιους σκοπούς και σε τέτοια βάθη,

Τα μιικροσκοπικά μικρόφωνα που εγκαταστάθηκαν στο Titan για να ενισχύουν τους ήχους των ινών που έσπαζαν υπό την ακραία πίεση, προειδοποιώντας το πλήρωμα για τον επικείμενο κίνδυνο, έφυγαν όταν το σκάφος φτιάχτηκε εξ' αρχής. Η εταιρία boeing που δοκίμασε το αρχικό βαθυσκάφος, δεν δέχτηκε να αναλάβει την δημιουργία του και ο Rush προχώρησε με δικούς του τεχνικούς και έφτασε τελικά να πάρει τη μοιραία απόφαση να μην επιτρέψει την ταξινόμηση του σκάφους, το να ελεγχθεί δηλαδή από τρίτες ανεξάρτητες πηγές για το αν είναι ασφαλές να μεταφέρει κόσμο και εκμεταλλεύτηκε την έλλειψη κανονισμών στα διεθνή ύδατα αφήνοντας το Titan χωρίς σημαία.

Ο Rush, χωρίς να είμαστε βέβαια αν ήταν λόγω κόστους ή απλής πεισματικής ανυπομονησίας, αρνήθηκε να πάρει στα σοβαρά τα κακά προμηνύματα για την μοίρα του Titan, υπερτιμώντας τις δικές του γνώσεις ως μηχανικός, όπως είχε κάνει και ως πιλότος του Titan κάτι που είδαμε και στο ντοκιμαντέρ όπου είχε σχεδόν κολλήσει ένα άλλο υποβρύχιό του σε ένα άλλο διάσημο ναυάγιο, το Andrea Doria).

Φυσικά, ο Rush δεν είναι εδώ για να υπερασπιστεί τον εαυτό του

Η σύζυγός του Wendy (η οποία επίσης είχε μεγάλη συμμετοχή στην OceanGate), τα παιδιά του και μερικά σημαντικά στελέχη της OceanGate αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στο ντοκιμαντέρ.

«Η τύχη είναι η υπέρτατη δύναμη», είχε πει ο Rush στον δημοσιογράφο David Pogue και η τύχη του Titan εξαντλήθηκε στις 18 Ιουνίου 2023. Προηγουμένως, το βαθυσκάφος έίχε ολοκληρώσει με επιτυχία πέντε τέτοια ταξίδια τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά διάφοροι ειδικοί είχαν επανειλημμένα πει ότι η καταστροφική δομική βλάβη του Titan παρέμενε η μεγαλύτερη απειλή σε ένα ταξίδι για το οποίο οι επιβάτες πλήρωναν πάνω από 100.000 δολάρια και έπρεπε να υπογράψουν δηλώσεις παραίτησης που ανέφεραν επανειλημμένα την πιθανότητα θανάτου.

Δυστυχώς, δεν διαθέτουμε ούτε οπτικό αλλά ούτε και ακουστικό υλικό από το τελευταίο ταξίδι του Titan και δεν μαθαίνουμε τίποτα και για τους τρεις από τους τέσσερις επιβάτες του μοιραίου ταξιδιού του βαθυσκάφους, πλην του διάσημου γάλλου εμπειρογνώμονα του Τιτανικού Paul-Henri Nargeolet.

Τα άλλα θύματα ήταν ο βρετανός αεροπόρος Hamish Harding, ο πακιστανός επιχειρηματίας Shahzada Dawood και ο 19χρονος γιος του Suleman.

Αυτό που μένει στο τέλος της τραγικής ιστορίας είναι η γοητεία των μυστηρίων του ωκεανού (και ο αιώνιος ρομαντισμός για τον Τιτανικό. Ο Τιτανικός είναι άλλωστε όπως αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ του Netflix μία από τις τρεις λέξεις που γνωρίζουν όλοι στον κόσμο. Προφανώς, η ευθύνη των μίντια (μία από τις πέντε επιτυχημένες αποστολές στο ναυάγιο του Τιτανικού καλύφθηκε τηλεοπτικά από το μεγάλο αμερικανικό δίκτυο), η ευθύνη του μηχανισμού ελέγχου και η αποτυχία της δικαιοσύνης, παραμένουν στο προσκήνιο του ντοκιμαντέρ.

To «Titan: The OceanGate Disaster» προβάλλεται στο Netflix από τις 11 Ιουνίου.