Ο αναλυτής συμπεριφοράς Μάριος Βογιατζής εξηγεί πώς το σώμα «μιλά» χωρίς να το ξέρει το στόμα

Έχεις σκεφτεί πόσα πράγματα θέλεις να πεις κατά βάθος, αλλά καταλήγεις να μη μπορείς να προφέρεις τις κατάλληλες λέξεις; Πόσες φορές έμεινες να κοιτάς τον συνομιλητή σου και δεν εξέφρασες τα συναισθήματα και τις σκέψεις σου; Είτε η απάντηση είναι «πολλές» είτε «λίγες», όλες αυτές τις φορές το σώμα σου έχει μιλήσει πολύ πριν από το στόμα. Γιατί πολύ απλά η γλώσσα του σώματος υπάρχει, διδάσκεται και μαθαίνεται.

Με αφορμή το αφιέρωμα Real Talks – Bodies, ο Μάριος Βογιατζής, Αναλυτής Συμπεριφοράς (MSc) και Ιδρυτής του Ινστιτούτου της Γλώσσας του Σώματος, μιλάει στο queen.gr για το πώς το σώμα μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο έκφρασης.

Ο φωτογράφος Κοσμάς Κουμιανός λέει πως ένα σώμα δεν έχει ατέλειες, αλλά πολλές όμορφες ιστορίες

Όσα το σώμα λέει χωρίς να μιλάει

Τι είναι η γλώσσα του σώματος και τι είδους μηνύματα μπορεί να «στέλνει» κάποιος χωρίς να μιλάει λεκτικά;

Αρχικά να πούμε ότι η γλώσσα σώματος ως όρος αναφέρεται στις κινήσεις του σώματος, στις εκφράσεις του προσώπου και στα χαρακτηριστικά της φωνής.

Όπως και με τη λεκτική επικοινωνία, και με τη μη λεκτική μπορεί να είσαι ευγενικός, αγενής, επιθετικός ή ο άνθρωπος που όλοι θα εμπιστευτούν ή και θα ήθελαν να έχουν δίπλα τους.

Το σώμα μπορεί να λέει ψέματα; Κι αν όχι, υπάρχει τρόπος για να κρύψουμε τα αρνητικά συναισθήματα όπως το άγχος και ο φόβος;

Η μη λεκτική επικοινωνία δε μπορεί να πει ψέματα γιατί λειτουργούν άλλοι εσωτερικοί μηχανισμοί απευθείας συνδεδεμένοι με τα συναισθήματα που κάθε φορά νιώθουμε. Τρόπος να κρύψουμε τα συναισθήματά μας σε επίπεδο μη λεκτικό δεν υπάρχει παρά μόνο στιγμιαία ή σε οποιαδήποτε περίπτωση για μικρό χρονικό διάστημα. Σε μία συζήτηση για παράδειγμα κάποιος μπορεί στιγμιαία να προσποιηθεί ένα συναίσθημα αλλά αυτό δε μπορεί να γίνεται επί μακρόν.

Μπορεί το σώμα μας να δείξει αν το σεβόμαστε και αν το αγαπάμε;

Αν και δεν εμπίπτει ακριβώς στην ειδικότητά μου θα έλεγα ότι αν δε σεβόμαστε και δεν αγαπάμε το σώμα μας αυτό θα προκαλεί συνεχώς ίσως αρνητικά συναισθήματα (λύπη, θυμό ή φόβο) όπου αυτά θα αποτυπώνονται στη μη λεκτική μας συμπεριφορά και άρα στο σώμα μας.

Ποιοι είναι οι πιο εύκολοι τρόποι για να παρατηρήσουμε αν κάποιος έχει αυτοπεποίθηση μέσα από το πώς κινείται στον χώρο;

Η αυτοπεποίθηση εκφράζεται με ένα ευθυτενές σώμα, με χαμόγελο ίσως και με σταθερότητα φωνής. Επίσης, με «μαλακές» κινήσεις στα χέρια και γενικά χωρίς υπερβολές στη κίνηση.

Η γνώση της γλώσσας του σώματος είναι πράγματι τόσο αποτελεσματική για τους εγκληματολόγους και τους αναλυτές;

Εν γένει, η Ανάλυση Συμπεριφοράς είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο στον τομέα της εγκληματολογίας. Πολλές δεκαετίες ερευνών έχουν αναδείξει τη σημασία και τη χρησιμότητά της. Στο τέλος, μπορεί να βρεθούν στοιχεία για μία υπόθεση ή και να μη βρεθούν.

Η συμπεριφορά όμως είναι πάντα εκεί από την αρχή και αν δεν είναι η αναμενόμενη ή συμβατή με τη κατάσταση είναι πάντα ένα θέμα προς εξέταση. Στο Ινστιτούτο Γλώσσας Σώματος που έχω ιδρύσει μεταξύ άλλων ασχολούμαστε και με αυτόν τον τομέα.

Το να χρησιμοποιούμε το σώμα ως μέσο έκφρασης είναι κάτι που μαθαίνεται και διδάσκεται;

Θα έλεγα κατηγορηματικά ναι. Άλλωστε η υποκριτική είναι μία τέχνη αυτού του είδους. Στην πραγματικότητα μιλάμε για την ορθή και ακριβή εξωτερίκευση των πραγματικών συναισθημάτων μας μέσω του καναλιού της μη λεκτικής επικοινωνίας.

Δες εδώ ολόκληρο το αφιέρωμα