Η συμβολή του πατέρα στην περιγεννητική περίοδο: Στην εγκυμοσύνη, τον τοκετό & τον θηλασμό

Η παρουσία του πατέρα στον τοκετό και τη λοχεία αποτελεί ένα ζήτημα που συχνά παραγκωνίζεται, παρ' όλο που η σημασία της είναι καθοριστική για την ψυχική και σωματική ευημερία της μητέρας, του νεογνού και της ίδιας της οικογένειας.

Στην πραγματικότητα, η απουσία του πατέρα από αυτήν την κρίσιμη στιγμή της ζωής μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες μιας και ο πατέρας δεν είναι απλώς παρών ως παρατηρητής αλλά αντίθετα η συναισθηματική και φυσική του συμμετοχή είναι ζωτικής σημασίας.

Σύμφωνα με την πρόεδρο του μη κερδοσκοπικού σωματείου για την προαγωγή του Φυσικού Τοκετού «Ευτοκία», κυρία Ελευθερια Δημοπούλου, μπορεί το πρώτο διάστημα να μην είναι όλα εύκολα και για τους μελλοντικούς μπαμπάδες:

«Το να γίνει κάποιος πατέρας αποτελεί μια τεράστια αλλαγή στη ζωή ενός άντρα. Έρευνες έχουν δείξει ότι ο βαθμός ανάμειξης του συντρόφου στην φροντίδα της εγκύου μητέρας και του μωρού τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως:τ ην σχέση του με την σύντροφο του, την επιθυμία του για παιδί, την παιδεία του, την πληροφόρηση του σε θέματα εγκυμοσύνης, τοκετού, λοχείας, τη δική του σχέση με την οικογένεια του αλλά και την ηλικία του», τονίζει η ειδικός.

Αξίζει να προσθέσουμε πως έρευνες έχουν δείξει ότι στις σημερινές κοινωνίες οι μέλλοντες μπαμπάδες επηρεάζονται από την εγκυμοσύνη της σύντροφου τους και αναπτύσσουν συμπτώματα σωματικά και ψυχολογικά.

Αρκετοί έχουν συμπτώματα εγκυμοσύνης όπως αύξηση βάρους, ναυτίες, αλλαγή ψυχολογίας, συμπτώματα που οι σύγχρονες κοινωνίες προτιμούν να αντιμετωπίζουν επιφανειακά ή ακόμα και με χιούμορ. Η πρόεδρος της Ευτοκίας εξηγεί πως χρειάζεται να δίνουμε καθοδήγηση στους πατεράδες:

«Η συμβουλή που δίνουμε στους μπαμπάδες είναι να μην ανησυχούν μιας και όλα αυτά τα συμπτώματα θα εξαφανιστούν μόλις τελειώσει εγκυμοσύνη και γεννηθεί το παιδί τους. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ο σύντροφος χρειάζεται και αυτός να προετοιμαστεί, να αντιμετωπίσει τις αλλαγές, να προσαρμοστεί στους νέους ρόλους, να επανεξετάσει και ενδυναμώσει την μεταξύ τους σχέση.

Ο πατέρας έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως πατέρας, υποστηρικτής, φροντιστής.

«Ο μελλοντικός μπαμπάς πρέπει να γνωρίζει ότι η έγκυος σύντροφος του επηρεάζεται σοβαρά από την στάση του και την συμπεριφορά του και η σύντροφος του χρειάζεται να συζητά μαζί του τι βιώνει, τι αισθάνεται, τι ανάγκες έχει και να ζητά και από τον ίδιο να κάνει το ίδιο. Αφού έρθουν οι δύο τους πιο κοντά και σιγά σιγά αναπτύξουν και τη μεταξύ τους επικοινωνία, να ξεκινήσουν να επικοινωνούν και με το παιδί τους (το παιδί της μήτρας), να του μιλάνε, να του τραγουδούν, να το χαϊδεύουν, να αναπνέουν και να χαλαρώνουν μαζί και οι δύο τους να επικοινωνούν με το παιδί τους», τονίζει η ειδικός και καταλήγει:

Ο μελλοντικός μπαμπάς πρέπει να συνοδεύει την εγκυμονούσα στις επισκέψεις της στον γιατρό, στη μαία και στις συναντήσεις προετοιμασίας».

Πολλοί μπαμπάδες νιώθουν ότι η προγεννητική εκπαίδευση δεν τους βοηθά και αισθάνονται αποκλεισμένοι ενώ άλλοι νιώθουν ότι χρειάζονται ενημέρωση και υποστήριξη για τις ανάγκες τους αλλά και την προσαρμογή τους στο νέο ρόλο.

Οι άντρες βιώνουν την πατρότητα αλλά κανείς δεν τους ρωτάει γι’ αυτό

Η ειδικός τονίζει πως και ο πατέρας χρειάζεται προετοιμασία που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες, τις ανησυχίες και τα ενδιαφέροντα του. Ο ίδιος χρειάζεται να μοιράζεται με τους υπεύθυνους τις ανησυχίες και τις ανάγκες του και εμείς να τον διευκολύνουμε να συμμετέχει ενεργά στην συζήτηση και την μάθηση:

Πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε ως άτομο που γίνεται γονιός και ταυτόχρονα είναι ο άνθρωπος της υποστήριξης και της φροντίδας. Πρέπει να τον ενημερώνουμε για την υποστήριξη του στην περίοδο της εγκυμοσύνης, του τοκετού, της λοχείας, του θηλασμού, πρέπει να τον γεμίζουμε με γνώσεις για την ανατροφή του παιδιού του, για τους ρόλους των δύο φύλων, τον ρόλο που θα έχει το παιδί στη σχέση του με τη μητέρα.

Όταν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει δημιουργηθεί αυτή η ουσιαστική σχέση ο πατέρας θα συνεχίσει τον ρόλο του και στον τοκετό.

«Η σύντροφος του μελλοντικού πατέρα και το παιδί, θα έχουν τον πατέρα μαζί τους να τους φροντίζει, να τους προστατεύει, θα πρέπει να καταλαβαίνει τη μαμά και θα την κάνει να νιώθει ασφαλής, θα την βοηθά να σηκώνεται, να αλλάζει θέσεις, να χορεύουν αγκαλιασμένοι, να αναπνέουν μαζί, να την ανακουφίζει με μασάζ, να την ενθαρρύνει και την ενθάρρυνση την έχει μεγάλη ανάγκη η μητέρα», τονίζει η ειδικός σχετικά με την παρουσία του πατέρα στον τοκετό και εξηγεί:

«Και οι δύο σύντροφοι θα περιμένουν να καλωσορίσουν και οι δύο τους το παιδί τους, να ακούσουν μαζί το πρώτο του κλάμα, ο μπαμπάς θα αναλάβει να κόψει τον ομφάλιο λώρο, να κάνει από την αρχή την σύνδεση μαζί του, να βοηθήσει την μαμά να θηλάσει για πρώτη φορά το παιδί τους, να μοιραστούν τη χαρά τους, τις πιθανές ανησυχίες τους ή τα ερωτηματικά τους».

Η πρόεδρος της Ευτοκία μας έχει εξηγεί στην κουβέντα που κάναμε μαζί της και τα συναισθήματα που βιώνουν οι μπαμπάδες και συχνά τα παραγκωνίζουμε:

«Πολλοί μπαμπάδες μου έχουν εξομολογηθεί ότι αυτά τα συναισθήματα που έζησαν ήταν πολύ δυνατά και μοναδικά, δεν θα τα άλλαζαν και ανυπομονούν να το ξανανιώσουν. Θαύμασαν και έδωσαν πολλά συγχαρητήρια στη σύντροφο τους για το πολύ σπουδαίο έργο που επιτέλεσαν, την γέννηση του παιδιού τους».

Τι συμβαίνει στην περίπτωση καισαρικής τομής;

«Αν χρειαστεί η εγκυμονούσα να κάνει καισαρική τομή -κάτι που δυστυχώς γίνεται σε μεγάλο ποσοστό στη χώρα μας - εκεί ο σύντροφος δεν μπορεί να είναι ακόμα μαζί της. και λέω δυστυχώς γιατί όταν η επιστήμη θα λάβει σοβαρά υπόψη τη σημαντική σημασία της βοήθειας του συντρόφου για την καλή έκβαση του τοκετού και την ενδυνάμωση της μητέρας, θα ενθαρρύνει περισσότερο την παροχή αυτής της φροντίδας του συντρόφου στον τοκετό και θα δημιουργηθούν οι κατάλληλοι χώροι στα χειρουργεία για να μπορεί και ο πατέρας να είναι εκεί, υποστηρικτής και φροντιστής, στον συναισθηματικό και ψυχολογικό τομέα».

01

04

Τι μπορεί να κάνει ο μπαμπάς που περιμένει έξω από το χειρουργείο;

• Μπορεί να περιμένει και να προσεύχεται να πάνε όλα καλά και να φροντίσει να είναι μαζί με τη μαμά και το μωρό μετά το χειρουργείο.
• Στο διάστημα μετά τον τοκετό μπορεί να πάρει άδεια και είναι οι τρεις μαζί να προσαρμοστούν στο ρόλο της οικογένειας.
• Να την στηρίζει και να την βοηθά.

Χρειάζεται να γνωρίζει ότι η σύντροφός του είναι λεχώνα

Και τι σημαίνει αυτό;

«Σημαίνει πως η νέα μαμά έχει σωματικές και ψυχολογικές μεταβολές, θυμώνει εύκολα, κλαίει συχνά χωρίς σοβαρή αιτία, είναι κουρασμένη. Οι λόγοι είναι ορμονικοί μιας και οι ορμόνες της άλλαξαν ξαφνικά, είναι όμως και σωματικοί μιας και γέννησε όμως η κοιλιά της είναι εκεί και δεν έφυγε, ούτε τα κιλά της, έχει αίμα και πονά», τονίζει η ειδικός και επισημαίνει:

«Η νέα μαμά χρειάζεται υποστήριξη και να τη αποδεχθεί ο σύντροφός της όπως είναι, είναι λεχώνα, είναι νέα μαμά και είναι ωραία γιατί η ομορφιά πηγάζει από την ψυχή της.

Η μαμά εκείνες τις στιγμές έχει ένα μωρό που δεν μπορεί να της πει τι θέλει, νιώθει μεγάλη ευθύνη απέναντι του. Και την ίδια ώρα η νέα μαμά αναρωτιέται αν ο πατέρας του παιδιού θα αντιληφθεί έγκαιρα ότι πονάει, ότι δεν γνωρίζει την επάρκεια γάλακτος. Εδώ η μαμά έχει ανάγκη να την στηρίξει ο σύντροφός της και να τη διαβεβαιώνει ότι τα κάνει όλα καλά.

Και εκείνη την ώρα, ο νέος μπαμπάς βοηθά, συμμετέχει και αυτός στην φροντίδα του παιδιού με το να το αλλάζει, με το να το κρατά να ρευτεί, να το προσέχει, να αναλάβει ακόμα και αποκλειστικά την ευθύνη του μπάνιου του βρέφους».

Σε αυτή την περίοδο της ζωής τους που και οι δύο γονείς είναι ευάλωτοι, χρειάζονται υποστήριξη ο ένας από τον άλλο αλλά και από την οικογένεια, κυρίως όσον αφορά το φαγητό και δουλειές σπιτιού.

Την ίδια ώρα, το ζευγάρι έχει ανάγκη και από επαγγελματίες υγείας κυρίως από την μαία για την σωματική και ψυχολογικη τους υγεία αλλά και για την φροντίδα του μωρού στον θηλασμό αλλά και από φίλους που έχουν γίνει και αυτοί γονείς.

«Η μητέρα και το μωρό μαζί με τον πατέρα αποτελούν τον πυρήνα της οικογένειας.

Το παιδί αυτό το δημιουργήσατε και οι δύο μαζί και θα το μεγαλώσετε και θα φροντίσετε να του δώσετε τροφή και αγάπη για να μεγαλώσει και αυτό με τη σειρά του θα σας δώσει χαρά, ολοκλήρωση, νόημα στη ζωή σας», τονίζει η ειδικός και εξηγεί:

Η πατρότητα και η μητρότητα αρχίζει από την σύλληψη και δεν τελειώνει ποτέ

Είστε ευλογημένοι που το βιώνετε, βιώστε το ουσιαστικά.

Δεν κουραζόμαστε όταν δημιουργούμε γιατί δεν δουλεύουμε (δουλειά = δουλεία)», τονίζει η ειδικός και εξηγεί:

«Ευτυχώς στη Ελλάδα το ποσοστό των ανδρών που είναι ευσθητοποιημενοι με την πατρότητα και προετοιμάζονται για την υποστήριξη της συντρόφου τους στη περιγεννητικη περίοδο, είναι αρκετοί και συνεχώς το ποσοστό αυτό αυξάνεται», λέει η πρόεδρος του Ευτοκία και καταλήγει:

«Αν θέλουμε να βοηθήσουμε στο να μπορούν οι γονείς να βιώσουν τον ερχομό του μωρού τους, ως μια ευχάριστη και δημιουργική εμπειρία, χρειάζεται εμείς οι επαγγελματίες υγείας να τους προετοιμάσουμε, να τους ακούμε στο τι έχουν να μας πουν, να τους υποστηρίζουμε και να συνεργαζόμαστε μαζί τους από την αρχή της εγκυμοσύνης και μέχρι το πρώτο χρόνο ζωής των παιδιών τους».

Ευχαριστούμε την πρόεδρο του «Ευτοκία» (σωματείο για την προαγωγή του φυσικού τοκετού), Ελευθερια Δημοπούλου https://www.eutokia.gr/

Facts:

Δεν υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία για το ποσοστό των αντρών που είναι παρόντες κατά τον τοκετό στην Ελλάδα.

Ενώ η ακριβής στατιστική είναι δύσκολη να βρεθεί, είναι σαφές ότι η συμμετοχή των αντρών κατά τον τοκετό είναι πλέον ένα συνηθισμένο και θετικό φαινόμενο στην Ελλάδα, με την τάση να αυξάνεται συνεχώς.

Daddy Material: Δες όλο το αφιέρωμα εδώ