Η έλλειψη κινήτρων για άσκηση δεν είναι θέμα τεμπελιάς αλλά εξέλιξης, λέει ο καθηγητής του Harvard
Βαριέσαι να γυμναστείς; Για έναν καθηγητή του Harvard αυτό δεν είναι πρόβλημα, απλά εξέλιξη. Μήπως δεν είσαι και τόσο τεμπέλα τελικά;
Ο Daniel E. Lieberman, στο βιβλίο του «Exercised», υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι είναι πιο κατάλληλοι για μέτρια προσπάθεια όσον αφορά τη σωματική άσκηση παρά για ακραίες δραστηριότητες όπως τρίαθλα ή μαραθώνιους και αιτιολογεί ότι το να βαριέσαι να γυμναστείς δεν είναι απαραίτητα δείγμα τεμπελιάς.
O επιστημονικά τεκμηριωμένος τρόπος για να γίνεις πιο υγιής αν δεν σου αρέσει η άσκηση
Τι υποστηρίζει ο καθηγητής του Harvard;
Οι άνθρωποι είναι βιολογικά προδιατεθειμένοι να αποφεύγουν την περιττή προσπάθεια. Αυτή είναι η θεωρία που έχει αναπτύξει και υποστηρίζει ο Daniel E. Lieberman, διευθυντής του Τμήματος Εξελικτικής Ανθρώπινης Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Harvard, ο οποίος μελετά πώς και γιατί το ανθρώπινο σώμα εξελίχθηκε ώστε να λειτουργεί όπως λειτουργεί σήμερα.
Στο βιβλίο του «Exercised: Why Something We Never Evolved to Do is Healthy and Rewarding», ο καθηγητής του Harvard αναλύει την εξελικτική προέλευση της άσκησης και καταρρίπτει πολλούς μύθους γύρω από αυτήν την πρακτική. Βασιζόμενος σε πάνω από μια δεκαετία επιστημονικής έρευνας, υποστηρίζει ότι το σώμα είναι πιο κατάλληλο για μέτριας έντασης άσκηση, παρά για έντονες ή ακραίες δραστηριότητες όπως το τρίαθλο ή οι μαραθώνιοι.
Σε μια συνέντευξή του για το The Harvard Gazette, ο Lieberman εξηγεί ότι η έλλειψη κινήτρου για άσκηση δεν είναι θέμα τεμπελιάς, αλλά αποτέλεσμα της εξέλιξης.
Ζητάμε από τους ανθρώπους να κάνουν κάτι που από τη φύση του δεν είναι φυσιολογικό. Εξελιχθήκαμε ώστε να κινούμαστε όταν είναι απαραίτητο, όχι για να κάνουμε φυσική δραστηριότητα εθελοντικά μόνο και μόνο για να βελτιώσουμε την υγεία μας.
Για τον Lieberman, μέχρι πρόσφατα, η ιδέα της άσκησης θα φάνταζε «τρελή» από εξελικτική σκοπιά, αφού η σπατάλη ενέργειας χωρίς λόγο δε θα μπορούσε να είναι συμφέρουσα.
Η πρόκληση να ξεπεράσεις τα φυσικά σου ένστικτα
Σύμφωνα με τον Daniel E. Lieberman, οι άνθρωποι είναι βιολογικά προδιατεθειμένοι να αποφεύγουν την περιττή προσπάθεια. Αυτό το ένστικτο, που ήταν καθοριστικό για την επιβίωση επί χιλιάδες χρόνια, σήμερα μετατρέπεται σε εμπόδιο σ' έναν κόσμο όπου η σωματική δραστηριότητα δεν είναι πλέον απαραίτητη για να αποκτήσεις πόρους. Μάλιστα τονίζει:
Είναι σημαντικό να μην κρίνουμε τους ανθρώπους ως «τεμπέληδες». Δεν είναι. Απλώς είναι φυσιολογικοί.
Για να σε βοηθήσει να βρεις κίνητρο για άσκηση, προτείνει στρατηγικές βασισμένες στην εξελικτική ανθρωπολογία και είναι οι παρακάτω.
«Μην θυμώνεις με τον εαυτό σου»
Μην αισθάνεσαι άσχημα που δεν θέλεις να γυμναστείς, αλλά μάθε να αναγνωρίζεις αυτά τα ένστικτα για να μπορέσεις να τα ξεπεράσεις. Να δείχνεις συμπόνια στον εαυτό σου, ακόμα κι όταν νιώθει ότι δε θέλει να γυμναστεί.
«Κάνε το με διασκεδαστικό, αλλά και κοινωνικό τρόπο»
Ο Lieberman επισημαίνει ότι οι πρόγονοί μας ήταν σωματικά δραστήριοι κυρίως από ανάγκη ή για κοινωνική απόλαυση, οπότε σου προτείνει να μιμηθείς αυτούς τους τρόπους. «Οι περισσότεροι από τους προγόνους μας έβγαιναν καθημερινά για κυνήγι ή συλλογή τροφής επειδή διαφορετικά θα πέθαιναν από την πείνα. Τις υπόλοιπες φορές που ήταν σωματικά δραστήριοι, ήταν για διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως ο χορός ή τα παιχνίδια και τα αθλήματα», εξηγεί και γι' αυτό σ' ενθαρρύνει να ενταχθείς σε μια ομάδα όταν προγραμματίζεις οποιαδήποτε μορφή άσκησης.
«Μην αγχώνεσαι για τη διάρκεια και την ποσότητα»
«Υπάρχει ο μύθος ότι εξελιχθήκαμε για να είμαστε συνεχώς δραστήριοι, να τρέχουμε μαραθώνιους και να έχουμε τόσο δύναμη ώστε να σηκώνουμε βάρη με ευκολία. Η αλήθεια είναι πολύ μακριά από αυτό», θυμίζει και εξηγεί ότι λίγη άσκηση την ημέρα είναι αρκετή και δε χρειάζεται να θέτεις πολύ μεγάλους στόχους άσκησης, όπως μαραθώνιους ή τρίαθλα.
Το να βαριέσαι, λοιπόν, να γυμναστείς ίσως δεν είναι και τόσο κακό και λύνεται με λίγη άσκηση μέτριας έντασης.
